به گزارش مشرق، سیدکمال خرازی رئیس شورای راهبردی روابط خارجی دوشنبه در نشست مشترک با میشل دوکلو، مدیرکل آکادمی دیپلماسی فرانسه که با حضور جمعی از صاحبنظران و پژوهشگران روابط خارجی در محل شورای راهبردی روابط خارجی برگزار شد، درباره شبهه‌افکنی‌های غرب در خصوص برنامه موشکی ایران اظهار داشت: این یکی از مسائلی است که اروپایی‌ها باید دقت کنند که مخالفت با برنامه موشکی ایران راه به جایی نخواهد برد. ما بر سر مسائل امنیتی و دفاعی حاضر نیستیم هیچ گامی به عقب برداریم.
*تغییر موضع فرانسه در موضوع سوریه
میشل دوکلو مدیرکل آکادمی دیپلماسی فرانسه درباره مواضع پاریس در قبال بحران سوریه اظهار داشت: در جریان رقابت‌های انتخابات ریاست جمهوری فرانسه در ماه مه سال 2017، بحث‌های زیادی درباره مواضع فرانسه در قبال بحران سوریه مطرح شد و بیشتر نامزدها به انتقاد از مواضع پنج تا هفت سال گذشته فرانسه در قبال سوریه پرداختند.
وی افزود: امانوئل ماکرون نیز درباره بحران سوریه مواضع محتاطانه‌ای مطرح کرد و از محکوم کردن بشار اسد پرهیز نمود؛ در حالی که رویکرد اولاند، رئیس جمهور سابق فرانسه خلاف این بود.
مدیرکل آکادمی دیپلماسی فرانسه ادامه داد: ماکرون همچنین ایده تشکیل گروه تماس برای ایجاد یک ساختار و چارچوب کارکردی‌تر جهت میانجیگری بین‌المللی برای حل بحران سوریه را پیشنهاد داد. او همچنین پس از آنکه به ریاست جمهوری رسید، پیش‌شرط حذف اسد برای آغاز مذاکرات سیاسی درباره آینده سوریه را مطرح نکرد. در واقع او سعی دارد در واکنش به انتقادات عمومی از مواضع خشک دولت سابق در قبال بحران سوریه، به سمت یک رویکرد کاربردی‌تر و عملگرایانه‌تر برای رسیدن به یک راه حل سیاسی مشخص در بحران سوریه حرکت کند.
دوکلو درباره میزان احتمال موفقیت گروه تماس برای حل بحران سوریه گفت: ایده تشکیل گروه تماس محدودیت هایی دارد، از جمله آنکه فرانسه نیروی نظامی زیادی در منطقه از جمله در سوریه ندارد و با توجه به نفوذ کم این کشور در سوریه، نمی‌تواند راه حلی ارائه کند. اما ایجاد یک چارچوب بین‌المللی مشروعیت‌زا همچون گروه تماس به نفع ایران و روسیه هم خواهد بود.
مدیرکل آکادمی دیپلماسی فرانسه درباره اهمیت مشارکت فرانسه در گفتگوهای سیاسی اظهار داشت: از یک سو اختلافات جدی بین ایران و آمریکا وجود دارد و از سوی دیگر بین روسیه و آمریکا در مسائل مختلف تفاهم وجود ندارد که همین مسئله می‌تواند راه را برای رسیدن به یک توافق جمعی سخت‌تر کند. در چنین شرایطی، کشورهای اروپایی مثل فرانسه نه تنها می‌توانند به عنوان میانجی ظاهر شوند، بلکه می‌توانند در حوزه اقتصادی از جمله بازسازی سوریه نیز مشارکت جدی داشته باشند.
وی اضافه کرد: در عین حال، فرانسه اعتقاد دارد که ایران حتما باید در مذاکرات‌های مربوط به آینده بحران سوریه حضور داشته باشد. از همین رو فکر می‌کنم که به زودی گفت‌وگوهایی بین دو کشور درباره معیارهای لازم برای خروج از بحران سوریه برگزار شود. البته نشست آستانه نیز می‌تواند به حل بحران سوریه کمک خوبی کند مشروط به آنکه نتایج آن مورد تائید جامعه جهانی قرار گیرد. در مجموع نمی‌دانم که ایده گروه تماس به نتیجه برسد یا نه، اما می‌تواند برای پارامترهای خروج از بحران مفید باشد.
این دیپلمات باسابقه فرانسوی درباره راه حل پایان بحران سوریه نیز گفت: لازم است تا یک دوره انتقالی در سوریه تا زمان رسیدن به یک راه حل مناسب توسط جامعه جهانی شکل بگیرد تا در طی آن فرایندها برای تغییر قانون اساسی و انتخابات آینده حاصل شود.
مدیرکل آکادمی دیپلماسی فرانسه با اشاره به اهمیت بحران سوریه برای سیاست خارجی فرانسه اظهار داشت: رئیس جمهور ماکرون در ابتدای سخنرانی خود در مجمع عمومی سازمان ملل به مسئله سوریه پرداخت که نشان از اهمیت بحران این کشور برای فرانسه دارد، ماکرون در ابتدای ریاست جمهوری خود نیز اقدامات سازنده‌ای در قبال بحران لیبی انجام داد که از جمله آنها می‌توان به دعوت از مخالفان اصلی لیبی به فرانسه برای مذاکره با آنها اشاره کرد.
*پیچیدگی برجام در دوران ترامپ را پیش‌بینی نکرده بودیم
دوکلو درباره سیاست ترامپ در قبال برجام نیز اظهار داشت: آنچه ما درباره برجام پیش بینی نکرده بودیم پیچیده شدن اوضاع توسط ترامپ بود. اکنون منتظریم تا اواسط اکتبر او نظر نهایی خود درباره تعهد ایران به برجام را اعلام کند تا پس از آن کنگره نیز نظر نهایی خود را بدهد و در نهایت مشخص شود که تحریم‌های جدیدی علیه ایران وضع خواهد شد یا نه. اگر ترامپ تصمیم به تشدید سیاست‌های خود علیه ایران بگیرد، گزینه‌های متعددی از جمله ترک یکجانبه توافق و فشار بر سایر کشورها برای خروج از آن و همچنین باقی ماندن آمریکا در برجام در عین تشدید تحریم‌ها متصور است.
دیپلمات کهنه‌کار فرانسوی درباره راهبرد فرانسه در قبال رویکردهای آینده ترامپ در قبال برجام اظهار داشت: درباره تصمیم آتی ترامپ در قبال برجام، ما شاهد یک استراتژی دوگانه از سوی فرانسه خواهیم بود. نخست آنکه فرانسه سعی دارد بر نگاه آمریکا در قبال برجام تاثیر بگذارد. اگرچه صحبت‌های اخیر ماکرون درباره آزمایش موشکی ایران، نقش ایران در تحولات منطقه و برجام پس از 2025 چندان خوشایند ایرانی‌ها نبوده است، ولی با این حال ماکرون می‌تواند برای حل مسئله برجام در مقامات آمریکا اثرگذار باشد. جنبه دیگر استراتژی ماکرون، به واکنش وی به خروج ترامپ از برجام مربوط است. اگرچه در این خصوص هنوز تصمیم نهایی گرفته نشده است، اما ما امیدواریم ترامپ تصمیم به خروج از برجام نگیرد، هرچند که در صورت خروج آمریکا از توافق، فرانسه باز هم برجام را محترم خواهد شمرد و تقریبا آن را اجرا خواهد کرد.
*حمایت فرانسه از حفظ یکپارچگی سوریه و عراق
مدیرکل آکادمی دیپلماسی فرانسه درباره سیاست این کشور در قبال آینده سوریه و عراق گفت: فرانسوی‌ها باید تاوان مشارکت خود در قرارداد سایکس پیکو که باعث تقسیم منطقه شد را قبول کنند و تبعات آن را به دوش کشند. از همین رو فرانسه امروز از یکپارچگی سوریه حمایت می‌کند و مخالف جدایی اقلیم کردستان از عراق است. اگرچه مسئله کردی در نهایت باید حل شود، اما راه حل آن جدا شدن کردها از کشورهای منطقه نیست. در مجموع شرایط منطقه بسیار پیچیده است و از همین رو گفتگوهای بین فرانسه و ایران ضرورت بیشتری پیدا می‌کند، البته نباید منتظر نتایج سریع برای گفتگوهای فیمابین بود، ضمن آنکه باید به توافقات موجود نیز اتکا کرد.
*افزایش امیدها به روابط نزدیک‌تر تهران و پاریس
خرازی، رئیس شورای راهبردی روابط خارجی در ادامه این نشست درباره مواضع فرانسه در قبال عراق و سوریه اظهار داشت: خوشبختانه مواضع جدید فرانسه در قبال سوریه و اقلیم کردستان امیدها را برای روابط نزدیک تر تهران و پاریس جهت حل مشکلات منطقه ای بیشتر کرده است. اگرچه اروپایی‌ها به موقع به حمایت از دولت‌های مستقر در مقابله با تروریسم نپرداختند و شاهد نوعی بی‌تفاوتی آنها در قبال مسئله تروریسم بودیم، اما خوشحالیم که امروز فرانسه در این مسئله پیشتاز شده است، چرا که با توجه به جای پایی که این کشور در منطقه دارد، می‌تواند در حل مسائل منطقه نقش آفرینی کند. ایران نیز از نقش‌آفرینی مثبت فرانسه در منطقه استقبال می‌کند تا بتواند همراه این کشور به حل بحران‌ها کمک کند.
*اقدامات ایران در سوریه نتیجه بخش بوده است
خرازی با تاکید بر اهمیت نقش ایران در مبارزه با تروریسم در منطقه گفت: کسی نمی‌تواند نقش جدی ایران در مبارزه با تروریسم را انکار کند و کسانی هم که مدعی هستند ایران نقش بی‌ثبات‌کننده دارد، نمی‌توانند این واقعیت را کتمان کنند که ایران در حمایت از دولت‌های سوریه و عراق در مقابله با داعش و جبهه النصره نقش جدی داشته است و اگر امروز شاهد پیروزی‌های دولت سوریه و عراق و شکست تروریسم در منطقه هستیم، به دلیل نقش برجسته ایران در مبارزه با تروریسم است. چنانکه اگر ایران کمک نمی‌کرد، امروز ما شاهد لیبی دوم در سوریه بودیم که در آن جنگ‌های گسترده داخلی شکل گرفته بود. بنابراین باید گفت که اقدامات ایران در سوریه نتیجه بخش بوده است، به طوری که امروز نه تنها تروریست‌های سوریه در حال شکست خوردن هستند، بلکه آرامش نسبی نیز در عراق و سوریه برقرار شده است.
رئیس شورای راهبردی درباره آینده بحران در سوریه تاکید کرد: خواست ایران برقراری یک دولت دموکراتیک در سوریه با رای مردم است، البته باید مراقب بود که خلاء نبود یک دولت مقتدر در دوران انتقالی شرایط را برای حضور مجدد تروریست‌ها فراهم نکند. برای تحقق این هدف ، نمایندگان باید توسط مردم انتخاب شوند و انتخابات نیز توسط ابتکارات سیاسی که از طریق مذاکرات سیاسی حاصل می‌شوند، تضمین گردد.
*برای همه سناریوهای برجامی آمادگی داریم
خرازی درباره سنگ‌اندازی‌های آمریکا در برجام اظهار داشت: برجام یک سند سیاسی مورد توافق 1+5 است که توسط شورای امنیت نیز تائید شده است. بنابراین هر کشوری که بخواهد با آن مخالفت کند یا از برجام خارج شود در واقع با مصوبه سازمان ملل مخالفت کرده است. بنابراین آنچه آمریکا امروز انجام می‌دهد در درجه اول خدشه وارد کردن به اعتبار خود این کشور است، چرا که اگر دولتی توافقی را امضا کرد، دولت بعد نیز باید به آن پایبند باشد، اما این مسئله در آمریکا بالعکس است؛ همچنانکه در موضوع کوبا نیز شاهد آن بودیم. بنابراین نمی‌شود به چنین دولتی اعتماد کرد. در مورد اروپایی‌ها هم در صورت ماندن و یا خروج از برجام سناریوهایی محتمل است که برای همه آنها نیز آمادگی داریم و استراتژی‌های خودمان را که اتکا به مردم است، دنبال می‌کنیم.
*مخالفت با برنامه موشکی ایران راه به جایی نخواهد برد
رئیس شورای راهبردی درباره شبهه‌افکنی‌های غرب در خصوص برنامه موشکی ایران نیز اظهار داشت: این یکی از مسائلی است که اروپایی‌ها باید دقت کنند که مخالفت با برنامه موشکی ایران راه به جایی نخواهد برد. ما بر سر مسایل امنیتی و دفاعی حاضر نیستیم هیچ گامی به عقب برداریم، بلکه دنیا شاهد خواهد بود که همچنان در برنامه دفاعی و موشکی خودمان پیش خواهیم رفت، چرا که در منطقه خطرناکی هستیم و باید بتوانیم از خودمان دفاع کنیم.
دکتر خرازی درباره ارتباط دادن آزمایش‌های موشکی به برجام نیز تاکید کرد که آزمایش ماهواره‌بر سیمرغ یا موشک خرمشهر هیچ ارتباطی با توافق برجام ندارد، چرا که آنها هیچ ارتباطی با حمل کلاهک اتمی ندارند و تنها برای مقوله بازدارندگی هستند.
*اظهارنظر درباره برجام 2025 برای ایران مطلوب نیست
خرازی درباره بحث جدید غربی‌ها در خصوص طرح مذاکرات مجدد درباره برجام در سال 2025 گفت: هیچ‌گونه اظهار نظری درباره برجام 2025 برای ایران مطلوب نیست، چرا که همه چیز در برجام مشخص شده است و ایران در همان مسیر نیز حرکت خواهد کرد.
*شرایط زندگی در اقلیم سخت می‌شود
خرازی با تاکید بر نقش منافقانه رژیم صهیونیستی در جدایی اقلیم کردستان از عراق اظهار داشت: تقریبا همه کشورها به جز این رژیم با همه‌پرسی استقلال کردستان عراق مخالف هستند. در زمانی هم که داعش موصل را گرفت، اسرائیلی‌ها اعلان کردند که عراق باید تجزیه شود و اکنون نیز در همان راستا از استقلال کردستان عراق حمایت می‌کند. بنابراین توطئه‌ای نه فقط در عراق که در سوریه شکل گرفته است تا با تجزیه این کشورها دیگر هیچ کشور قدرتمندی برای مقابله با اسرائیل وجود نداشته باشد. بنابراین از نظر ایران تجزیه عراق مردود است و نه تنها کشورهای همجوار مخالف آن هستند، بلکه استقلال به نفع خود مردم اقلیم نیز نیست. چرا که مخالفت کشورهای همجوار با ایجاد یک کشور جدید در همسایگی خود می‌تواند شرایط زندگی کردن را برای آنها سخت کند، لذا باید توسط سران اقلیم در این خصوص بازنگری شود.
*ماکرون به دنبال استقلال سیاسی فرانسه در قبال واشنگتن
در ادامه این نشست، میشل دوکلو درباره تعهد فرانسه به برجام اظهار داشت: فرانسه به تعهدش در قبال برجام پایبند است و براساس سنت و قانون اساسی این کشور خود را ملزم می‌داند که تعهدات خود را محترم بشمارد. تصمیم آمریکا نیز فعلا مشخص نیست و هنوز زود است که درباره کناره‌گیری این کشور اظهار نظر کنیم، اما باید توجه داشت که ماکرون تلاش‌های زیادی برای بهبود روابط با ترامپ در راستای تقویت نفوذ خود بر او جهت حل مسئله برجام می‌کند. البته او سیاست‌های مخالف خود با آمریکا را در موضوعات مختلف را نیز نشان داده است، همچنانکه در سخنرانی وی در سازمان ملل شاهد مواضع مخالف ماکرون با سیاست‌های ترامپ در موضوعات کره شمالی، توافق اقلیمی پاریس و برجام بودیم. بنابراین او به دنبال استقلال سیاسی فرانسه در قبال واشنگتن در چارچوب اتحادیه اروپا است که البته توفیق این تلاش‌ها نسبی بوده است. بنابراین فرانسه نیز منافع خاص خود را دنبال می‌کند.
مدیرکل آکادمی دیپلماسی فرانسه درباره آینده روابط تهران و پاریس نیز اظهار داشت: منافع ایران و فرانسه در خصوص تحولات منطقه ایجاب می‌کند که دو کشور با یکدیگر همکاری داشته باشند، البته هنوز مشکلاتی بر سر راه دو کشور است، از جمله درباره تفاوت نگاه دو کشور به مسئله حضور نظامی ایران در سوریه. در چنین شرایطی گفتگوها باید براساس واقعیت‌های روز شکل گیرد و از نگاه به گذشته‌ها اجتناب کرد.
دوکلو درباره نگاه اتحادیه اروپا و فرانسه به مبارزه با تروریسم اظهار داشت: اروپایی‌ها خود را قربانی تحولات منطقه خاورمیانه می‌بینند زیرا باعث عملیات و بمب‌گذاری‌های تروریستی در این کشورها شده است. همچنانکه این حملات تروریستی در تهران نیز رخ داد. علاوه بر این، اروپایی‌ها با خطر بازگشت تروریست‌ها به کشورهایشان در اروپا نیز مواجه هستند. بر این اساس وقتی که داعش در منطقه خاورمیانه محو شود، شاهد یک جهش تروریستی در خارج از منطقه خواهیم بود که به نوعی دیگر آسیب وارد خواهد کرد. بنابراین بحث تروریسم همچنان باعث نگرانی اروپا در آینده خواهد بود و نفع استراتژیک کشورها در این است که با هم برای مقابله با تروریسم همکاری کنند.
*اروپا مراقب مساجد وهابی باشد
رئیس شورای راهبردی روابط خارجی هم در بخش دیگری از این نشست با اشاره به کوتاهی اروپا در مقابله با تروریسم، اظهار داشت: اگرچه قربانی بودن اروپایی‌ها واقعیت دارد و تروریسم امروز اروپا را نیز تهدید می‌کند، ولی اگر ایران به کمک دولت سوریه در مبارزه با تروریسم نمی شتافت به راستی امروز چه بلایی سر اروپا می‌آمد و آنها امروز می‌بایست نگران عملیات‌های آینده تروریست‌ها در اروپا بودند. بنابراین باید مبارزه با تروریسم را تا انتها ادامه داد.
خرازی درباره سیاست‌های ناقص اروپایی‌ها در قبال تروریسم اظهار داشت: اگرچه نباید نسبت به عملکرد گذشته اروپایی‌ها در خصوص مبارزه با تروریسم زیاد گله کرد، اما اگر ریشه‌های تروریسم توسط اروپا شناخته نشود شاید نتوان در آینده به درستی با تروریسم مبارزه کرد. در حال حاضر وهابیت ریشه تروریسم تکفیری است که عربستان در طی سال‌های مختلف آنها را تربیت کرده و مساجدی را نیز در اختیار آنها قرار داده است که امروز به میدان اول ایجاد تروریسم تبدیل شده‌اند. همین مساجد وهابی امروز در اروپا نیز فعال هستند که اگر با آنها مقابله نشود، اروپا همچنان در معرض خطر تروریسم قرار خواهد داشت. بنابراین باید به ریشه‌های تروریسم توجه داشت و همزمان به آینده برای برقراری صلح در منطقه رو به توسعه نظر داشت.
*وظیفه حفظ چارچوب حقوقی و سیاسی برجام
دوکلو درباره نگاه فرانسه به مسئله فلسطین اظهار داشت: ماکرون موافق راه حل دو دولت درباره مسئله فلسطین است. در واقع فرانسه یک کشور قدیمی است و این کشور خیلی سریع مواضع خود را تغییر نمی‌دهد، برهمین اساس ماکرون نیز موضع قدیمی فرانسه درباره فلسطین را اتخاذ کرده است. اگرچه ممکن است میان او و روسای جمهور قدیمی فرانسه تفاوت‌هایی در نحوه بیان این موضع وجود داشته باشد، اما در نهایت موضع وی نیز همان راه حل دو دولت است.
این دیپلمات فرانسوی درباره تاثیر تحریم‌های آمریکا بر آینده سرمایه گذاری شرکت‌های فرانسوی در ایران گفت: من در آینده نزدیک به واشنگتن خواهم رفت به آنان خواهم گفت که تحریم‌ها چه موانعی بر سر راه حضور شرکت‌های فرانسوی در ایران ایجاد کرده و تا چه حد آنها را محتاط کرده است. از سوی دیگر وظیفه دولت‌های عضو برجام نیز این است که چارچوب حقوقی و سیاسی برجام را حفظ کنند و در همین راستا سرمایه گذاری‌ها برای ادامه تعاملات طولانی مدت را تضمین کنند تا بتوانند یک چشم‌انداز تاریخی را شکل دهند.
مدیرکل آکادمی دیپلماسی فرانسه با اشاره نتایج مثبت برجام گفت: اگرچه ایران از نتایج برجام چندان راضی نیست، اما در همین مدت روابط تجاری این کشور با فرانسه دو برابر شده است. ضمن آنکه روابط ایران با سایر کشورهای اروپایی نیز پیشرفت زیادی داشته است. مضاف بر آنکه، نتایج مثبت خیلی سریع اتفاق نمی‌افتد و زمان زیادی برای رسیدن به نتیجه مطلوب لازم است. بنابراین نباید دولت‌ها برای حضور در ایران مایوس شوند تا بتوانند در شرایط محترمانه و نفع متقابل روابط خود را بهبود بخشند.
دوکلو در پایان سخنان خود درباره دلایل حضور فرانسه در ائتلاف ضد داعش و شرکت در عملیات‌های نظامی در سوریه اظهار داشت: عمق امنیتی فرانسه ایجاب می‌کند تا این کشور پیش از هر اقدامی از سوی تروریست‌ها با آنها مقابله کند. اگرچه در ابتدا برخی در فرانسه، مخالفت‌های حقوقی درباره مشارکت نظامی فرانسه در عملیات‌های نظامی در سوریه و... داشتند، اما پس از تشدید عملیات‌های تروریستی در فرانسه، این ملاحظات کنار گذاشته شد و به سمت مبارزه نظامی جدی رفت.
خرازی هم درباره نقش ائتلاف تحت رهبری آمریکا در مبارزه با تروریسم اظهار داشت: ائتلاف نقش چندانی جز بمباران مناطق مسکونی و کشتار غیرنظامیان نداشته است و آنچه در مقابله با تروریسم موثر بوده است، اتحاد ایران و روسیه بود که باعث شکست تروریسم شد.
