به گزارش مشرق، اولین اقدام اقتصادی دولت دوازدهم برای رونق و خورج از رکود، کاهش نرخ سود بانکی بود که تحلیلگران نسبت به آن واکنشهای متفاوتی داشتهاند. برخی در اینکه این اقدام بتواند باعث رونق تولید شود خوشبین هستند و عدهای نیز با توجه به شرایط فعلی و رکودی که حاکم است این اقدام را به تنهایی برای رونق اقتصادی کافی نمیدانند و عدهای دیگر از کارشناسان نیز معتقدند از اساس کاهش نرخ سود بانکی به صورت دستوری امکانپذیر نیست؛ در این رابطه با موسیالرضا ثروتی، گفتوگو کردم؛
وی با بیان اینکه در حال حاضر با توجه به اینکه از یک طرف اکثر بانکها ورشکستهاند و از طرف دیگر کنترل و نظارت بانک مرکزی بر بانکها ضعیف بوده در نتیجه باعث شده است که تمام صورت جلسههای مجمعها که نوشته میشود صوری باشد گفت: در چنین شرایطی بانکها زیان ده اند و به همین جهت برای افزایش سپردهها ناچارند که سود بالای بانکی دریافت کنند و به این سادگی زیر بار نرخ پائین سود بانکی نخواهند رفت.
* رکود در بازار ملک باعث قرار گرفتن بانکها در وضعیت ورشکستگی
نماینده سابق مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه بانکها پول خود را تبدیل به ملک کردهاند و این املاک دچار رکود شده است گفت: رکودی که گریبان کشور را گرفته بانکها نیز از آن بینصیب نمانده اند و کاهش نرخ سود بانکی در چنین شرایطی باعث میشود که بانکها ورشکسته شوند.
* در همه جای دنیا وقتی سود سپردهها را پائین میآورند سود تسهیلات را نیز پائین میآورند
موسیالرضا ثروتی با بیان اینکه در همه جای دنیا وقتی سود سپردهها را پائین میآورند سود تسهیلات را نیز پائین میآورند گفت: اما چنین شرایط رکودی امکان پایین آوردن سود وامها را برای بانکها به وجود نیاورده است و اکنون مشاهده میکنیم که بانک مرکزی سود سپرده ها را کم اعلام کرده است اما وامهایی را که اکنون پرداخت میکند با همان سود بالا میدهد و این روش در دنیا بینظیر است.
وی با بیان اینکه وقتی مردم میبینند که سود بانکی آنچنان نیست که باعث ترغیب و جذب سرمایهشان شود سرمایه خود را به سمت طلا، سکه و ارز میبرند گفت: بخش محدوی از آن نیز به سمت زمین میرود چرا که زمین راکد است و روی آوری به این قسمت در چنین شرایطی زیاد نیست.
وی افزود: مردم به گونهای عادت کردند که سرمایه خود را به سمت بانکها ببرند و عادت نکردند که به سراغ سرمایهگذاری در مواردی همچون بورس حساب کنند بنابراین وقتی از بانک نا امید شدند به سراغ کالاهایی چون طلا و ارز میروند.
* براساس قاعده سود بانکی 3 درصد بالاتر از تورم است
نماینده سابق مجلس شورای اسلامی با مثبت ارزیابی کردن کاهش سود بانکی گفت: حتی بیش از این نیز باید سود بانکی کاهش پیدا کند چرا که در همه دنیا بر اساس قاعده همواره سود بانکی 3 درصد بالاتر از تورم آن کشور است. الان ادعا این است که تورم 9 ذرصد است بر این اساس سود بانکی باید 12 درصد باشد اما اکنون که نرخ سود بانکی کاهش پیدا کرده است سود 18 درصد را مطرح کردهاند.
* مصوبه کاهش نرخ سود بانکی صوری است و عملیاتی نمیشود
موسیالرضا ثروتی با بیان اینکه این مصوبه کاهش نرخ سود بانکی صوری است و عملیاتی نمیشود گفت: بانکها پول مردم را از حسابهای کوتاه مدت به بلند مدت انتقال داده اند و به آنها اطلاع داده اند که پول شما در حساب بلند مدت است اما شرایط حساب بلند مدت را ندارد چرا که هرگاه سپردهگذاران خواسته باشند پولشان به آنها داده میشود در صورتی که از شرایط حساب بلند مدت این است که حداقل یک سال سپرده در حساب مشتری باقی بماند در واقع بانکها با این اقدام مصوبه را دور زدند تا مشتریان خود را از دست ندهند.
وی با بیان اینکه اینگونه کاهش نرخ سود بانکی با توجه به اینکه سود تسهیلات نیز پائین نیامده است نه تنها تأثیر مثبتی در اقتصاد کشور نداشته است بلکه تأثیر منفی نیز داشته است گفت: تأثیر منفی اینگونه کاهش نرخ سود بانکی این بوده است که به جهت جو تبلیغاتی که در جامعه ایجاد شده است مردم پولهای خود را به سمت بازار طلا و ارز میآورند.
*آش نخورده و دهان سوخته
این کارشناس اقتصادی با بیان اینکه کاهش نرخ سود بانکی اگر به صورت واقعی محقق شود اتفاقی لازم و مثبت در اقتصاد کشور است گفت: اگر چه جو تبلیغاتی باعث ایجاد تورم و شک در بازارهای سکه و طلا و... ایجاد میکند اما اگر در عمل این اتفاق رخ دهد لاجرم بخشی از سرمایه مردم از بانکها به سمت تولید حرکت می کند اما در شرایط فعلی جو تبلیغاتی به جود آمده است و حتی برخی از مردم از نیازهای ضروری خود نیز صرف نظر میکنند تا طلا و سکه بخرند اما در واقعیت رونقی در اقتصاد ایجاد نمیشود چرا که نرخ سود بانکی کاهش پیدا نمیکند و در نتیجه نه تنها تولید رونق نمیگیرد بلکه شرایط رکودی نیز بیشر میشود.
موسیالرضا ثروتی با بیان اینکه عملا بحث کاهش نرخ سود بانکی محقق نشده است گفت: اگر هم در واقعیت بتواند نرخ سود بانکی پیاده شود دولت توانایی اداره ثروت مردم به سمت تولید را ندارد و بیشتر ثروت مردم در بخشهایی چون خرید طلا و ارز صرف میشود.
این نماینده سابق مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه از واکنشهای بازاردر چند روز اخیر که در پاسخ به کاهش نرخ سود بانکی به وجود آمده میتوان فهمید که این طرح برای رونق اقتصادی شکسته خورده است گفت: چراکه پولهایی که از بانک خارج شده است به سمت تولید نرفته است همانگونه که مشاهده میکنیم در چند روز اخیر شاخصهای بورس نه تنها رشد نکرده است بلکه سقوط نیز کرده است و به جای ان قیمت طلا و ارز با افزایش روبه رو شده است.
وی با انتقاد از شرایط فعلی بانکها و سود بالای نرخ تسهیلات آنها برای تولیدکنندگان گفت: اکنون اگر صنعتگری احتیاج به دریافت تسهیلات بانکیپیدا کند باید 28 درصد سود به بانکها برای دریافت تسهیلات پرداخت کند حال سؤال این است که کدام صنعت است که 28 درصد سود داشته باشد؛ این صنعت در کشور وجود ندارد و در بخش کشاورزی نیز هیچ کشاورزی وجود ندارد که از کشت خود 20 درصد سود به دست بیاورد که بخواهد این مقدار برای دریافت تسهیلات پرداخت کند.
نماینده سابق مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه کشاورزی که خوب سود کند 10 درصد است و صنعت که خوب سود کند 15 درصد است گفت: بنابراین تولیدکنندهای اگر بخواهد با تسهیلات بانکی به فعالیت بپردازد قطعا ورشکسته است و به همین جهت است که تولیدکنندگان سعی میکنند زیاد تسهیلات نگیرند.
وی در پاسخ به این سوال که چرا با وجود اینکه دریافت وام برای تولیدکنندگان هیچ توجیه اقتصادی ندارد باز شاهد دریافت وام تولیدکنندگان از بانک هستیم گفت: دسته ای از تولیدکنندگان برای دریافت وام از بانکها چارهای ندارند چرا که شرایط آنها به گونهای است که میخواهند جلوی ضرر بیشتر را با ضرر کمتر بگیرند؛ به اینگونه که اگر کارخانهای بسته شود تولید صفر میشود و کل درآمد از بین میرود اما با این تسهیلات از بسته شدن کارخاته خود جلوگیری میکنند اگر چه درآمد به دست آمده را با مقداری اضافهتر به بانک میدهند تا از مقطع بحران خود خارج شوند.
*بیشتر تسهیلات بانکها صرف واردات میشود نه تولید
موسیالرضا ثروتی با بیان اینکه 80 درصد وام بانکها به بخش خدمات تعلق میگیرد گفت: بنابراین بیشتر وام بانکها برای کارهای واسطهای همچون واردات کالا اختصاص پیدا میکند و این به جهت سود بالایی است که واردات کالا دارد چرا که برای فعالیتی که بالای 70 درصد سود دارد پرداخت 25 درصد سود بانکی دشوار نیست.