سرویس فرهنگ و هنر مشرق – در دنیای حرفه‌ای سینما، جشنواره‌ برگزار می‌شود تا فیلم‌هایی که در چارچوب استراتژی فکری و مانیفست نهادینه‌شده جشنواره قرار دارند جمع‌ شده و در پایان هم، بهترین اثر در میان آنها برگزیده شود. حالا علاوه بر اینکه در برگزاری چنین جشنواره‌ای ایرادی وارد نیست بلکه با برگزاری منظم و هدفمند آن پیشرفت و ارتقاء صنعت سینمای کشور را نیز در پی دارد؛ اما طی سالیان گذشته رفته رفته روند برگزاری جشنواره‌ها تغییر کرد و حالا در گوشه و کنار ایران و به ویژه شهر تهران جشنواره‌های گوناگون "سینمایی" با عناوین مختلف و قارچ‌گونه در حال برگزاری و جولان هستند.

به عنوان مثال از ابتدای سال جاری تا امروز تعداد زیادی جشنواره‌ با محوریت "سینمای ایران" برگزار شده و همچنان هم در حال برگزاری هستند، اما مشخص نیست که چرا تهران به محفل جشنواره‌هایی با رنگ و لعاب بیشتر اما بی‌خاصیت تبدیل شده است.

در حالی که سینمای ایران سالیانی است که خود به بیماری‌های لاعلاجی مبتلاست، برگزاری این گونه جشنواره‌ها با صرف بودجه‌های هنگفت دولتی و غیردولتی ضربه ای دیگر بر پیکر سینماست؛ در حالی که این بودجه می‌تواند به بخشی از بدنه اصلی آسیب دیده فرهنگی کشور بویژه سینما کمک و آن را مداوا کند. اما جای سوال است که چرا مسئولان این جشنواره‌ها که هر کدام پرچم به دست، داعیه دار نجات سینمای ایران هستند ولی بجای مداوای درد سینما نحیف ایران، به دنبال برگزاری جشنواره‌های بی‌تاثیر و نامناسب هستند.

با مروری کوتاه و گذرا به جشنواره‌های برگزار شده می‌توان دریافت که در چند جشنواره گذشته تنها از یک هنرمند تجلیل شده و هدایایی را به او و یا خانواده‌اش اهداء ‌کردند. جوایز برگزیدگان هم بماند که همواره یا براساس سیاستگذاری‌های نامشخص و نانوشته آنها بوده و یا به هنرمندان سلبریتی و دوستان نزدیک برگزارکنندگان تعلق گرفته و معیار سنجش مشخصی برای آن وجود نداشته است؛ همین اتفاقات هم باعث خلق حاشیه‌های جدید در جشنواره و فضای فرهنگی کشور می‌شود.

در این ایام جشنواره‌های زیادی برگزار شد؛ از برگزاری بخش بین‌المللی جشنواره فیلم فجر در اردیبهشت ماه گرفته تا همین اواخر که جشنواره سلامت هم برگزار شد. جشنواره‌هایی از قبیل جشن سینمایی حافظ، جشن انجمن منتقدان و نویسندگان سینمای ایران، جشنواره کودک و نوجوان، فیلم شهر، مسیر عشق، فیلم سبز، سما، فیلم ۱۰۰ ثانیه‌ای، فیلم پروین اعتصامی، مقاومت، پرواز، وحدت اسلامی، گزارش یک نگرانی، یاقوت، سینما حقیقت، چهل چراغ، نهال، تصویر ملی، یک نامه، فانوس و ... بخشی از جشنواره‌هایی است که در ماه‌های گذشته برگزار شد و با صرف هزینه‌های هنگفت تنها بر معرفی برگزیدگان خود به پایان رسید و شاهد هیچ دستاورد و خروجی مناسبی از آنها شاهد نبودیم.

جشنواره‌هایی که اگر هر کدام به تنهایی و با یک هدف مشخصی دنبال می‌شد و نتیجه مناسبی را به دنبال داشت و آن زمان حداقل می‌توانستیم به آینده سینمای نحیف ایران امیدوار بود. اما تنها چیزی که در هر کدام از این مراسم‌ها شاهد آن هستیم جدا از صرف بودجه‌های میلیاردی که عده‌ای دور هم جمع می‌شوند و به اسم برگزاری جشنواره از آن ارتزاق می‌کنند، دورهمی‌های هنرمندان و روابط دوستانه‌ میان برخی از برگزارکنندگان و برگزیدگان جشنواره است و به یاد این ضرب المثل قدیمی می‌رسیم که آفتابه لگن هفت دست و شام و نهار هیچ... .

تازه ترین نمونه برگزاری اینگونه جشن‌های بیهوده،  جشنواره فیلم و عکس بیطار است که به دنبال برپایی جشنواره سینمایی با موضوع دامپزشکی! در سینمای ایران ! و اولین جشن سال رسانه‌های تصویری! نام برد که جای سوال است که چند فیلم و سریال و یا فیلم مستند درباره دامپزشکی و یا مشکلات این صنعت تولید شده است که جشنواره بیطار با محوریت موضوعات دامپزشکی می‌خواهد برگزار شود.؟! 

در این گزارش تعدد جشنواره‌ها، مساله و مشکل نیست، چون هر جشنواره به مثابه یک فرصت برای پیشرفت و ارتقای سینمای ایران است اما مشکلی که در برخی جشنواره‌ها وجود دارد، غیرمؤثر برگزار شدن آنهاست، در غیر اینصورت برای برگزاری هر آئینی در کشور و با توجه به مخاطبین متعدد و تنوع فکری مختلف آن، این جشنواره‌ها هر کدام می‌تواند به فرصت‌هایی تبدیل شوند که تنوع رفتار و سلایق را ایجاد می‌کنند. اما گاهی با جشنواره‌ها و آئین‌هایی روبرو می‌شویم که علاوه بر اینکه مخاطبین خودشان را پیدا نمی‌کنند و با پخش فیلم‌های جشنواره فجر که در چند جشنواره دیگر هم دیده شده است، حتی تلاشی هم برای پیداکردن مخاطب انجام نمی‌دهند.

اگر مسئولین برگزاری جشنواره‌ها همانگونه که در نشست‌های مطبوعاتی از جزییات برگزاری جشنواره سخن می‌گویند، در پایان مراسم هم اعلام می‌کردند که جشنواره‌ آنها چه دستاوردهایی برای سینمای ایران داشته است، شاید می‌توانستیم بر موثر بودن برخی از این جشنواره‌ها صحه بگذاریم؛ نه اینکه بر شعار دادن و تکرار برخی از سخنان اقدامات خود را توجیه کنند.

حالا و با توجه به برگزاری جشنواره‌های متعدد که دیگر تبدیل به یک عادت شده و هر ماه شاهد برگزاری حداقل یک جشنواره هستیم، انتظار می‌رود که سیدعباس صالحی وزیر جدید فرهنگ و ارشاد اسلامی در اولین اقدامات خود، توجهی به برگزاری این جشنواره‌های پرهزینه با رویکرد سینمایی که بدون خروجی مناسب و فقدان نگاه کارشناسانه برگزار می‌شود، داشته باشد.