به گزارش مشرق، دو حزب دمکرات کردستان عراق و جنبش تغییر در حالی در شهر سلیمانیه به میز مذاکره بازگشتند که افکار عمومی کرد برهه کنونی را آزمونی سخت برای اصلاح‌طلبان اقلیم می‌دانند. آزمونی که پس از مرگ نوشیروان مصطفی و انتخاب تیم رهبری جدید ثابت خواهد کرد تغییری‌ها بر همان اصول رهبر فقید خود اصرار دارند یا روند تحولات اقلیم بالاخص پادرمیانی‌های اتحادیه میهنی آنان را به همگرایی با حزب مسعود بارزانی وادار خواهد کرد.
نزدیک به دو سال است که حزب دمکرات کردستان عراق و جنبش تغییر روابط پرتنشی داشته و اختلافات بنیادین آنان در موضوعاتی همچون قانون انتخاب ریاست اقلیم و کاهش اختیارات آن، تغییر سیستم سیاسی کردستان عراق به پارلمانی و افزایش اختیارات شخص نخست‌وزیر در نهایت به تعطیلی پارلمان، اخراج تیم وزرای جنبش تغییر و به بن‌بست رسیدن پروسه سیاسی اقلیم کردستان منجر شده است. اما اینک مسعود بارزانی خود را نیازمند بازگشت تغییری‌ها می‌بیند. اعلام برگزاری رفراندوم اقلیم کردستان، بارزانی را در شرایط دشواری قرار داده است. از یک‌سو با فشار افکار عمومی کرد مواجه است که وحدت داخلی پیرامون این موضوع وجود ندارد و از سوی دیگر فشارهای منطقه‌ای و بین‌المللی علیه رفراندوم در عین مخالفت اصولی و قانونی حکومت مرکزی راه را بر تحقق آمال وی سد کرده است. اعلام تعویق برگزاری رفراندوم از سوی شخص بارزانی اعتبار سیاسی وی و حزب متبوعش را با مشکل جدی مواجه خواهد کرد و همین امر در انتخابات آتی پارلمانی اقلیم و عراق هزینه‌هایی برای وی به دنبال خواهد داشت.
لذا رئیس اقلیم کردستان عراق در تلاش است جنبش تغییر را مجاب به بازگشت به پروسه سیاسی و فعال نمودن پارلمان کند. حزب دمکرات کردستان عراق که پیشتر بازگشت یوسف محمد رئیس پارلمان اقلیم را خط قرمز خود عنوان کرده بود اینک در پرتو تحولات کنونی آماده است امتیازاتی دیگر به جنبش تغییر بدهد. همراهان حزب آقای بارزانی در دفتر سیاسی اتحادیه میهنی کردستان هم نقش مهمی در حذف پیش‌شرط‌های این حزب با هدف رفع مشکلات تعلیق پارلمان ایفا کرده‌اند. گفته می‌شود بارزانی در صدد آن است که هرگونه تعویق رفراندوم از طریق وضع قانونی در پارلمان صورت گیرد اما تغییری‌ها هم نمی‌خواهند چنین هزینه‌ای حداقل از جانب بخشی از افکار عمومی کردستان به حساب آنها نوشته شود. لذا می‌توان به این نتیجه رسید که اختلافات این دو حزب سیاسی کرد، بنیادی و همین امر موجب آن شده است که جامعه اقلیم به ویژه ناظران سیاسی با دقت روند مذاکرات آنها را دنبال کنند. البته این گمانه‌زنی وجود دارد که در صورت عدم رضایت جنبش تغییر، احزاب دمکرات کردستان و اتحادیه میهنی گزینه ب را به اجرا بگذارند که در پایان گزارش به آن اشاره شده است.
در مذاکرات سلیمانیه چه گذشت؟
پیشنهادات حزب دمکرات کردستان عراق:
هیئت سیاسی حزب دمکرات به ریاست فاضل میرانی رئیس دفتر سیاسی این حزب در مذاکراتی فشرده و پنج‌ساعته موضوعات مختلفی را با سران جنبش تغییر در میان گذاشته است که ماحصل آن در قالب ۶ پیشنهاد مطرح شده است:
تعیین مجدد چارچوب روابط دوجانبه حزب دمکرات کردستان عراق و جنبش تغییر.
فعالیت مجدد پارلمان اقلیم کردستان عراق.
حمایت از برنامه‌های اصلاحی حکومت اقلیم با هدف بهبود وضعیت معیشتی مردم و کارمندان دولتی.
نگاه ملی به موضوع رفراندوم و تلاش در جهت برگزاری موفقیت‌آمیز آن.
ایجاد فضای مناسب جهت برگزاری انتخابات آتی با مشارکت و همراهی دیگر جریان‌های سیاسی.
حمایت از برنامه مبارزه با فساد در دستگاه‌های اداری حکومت اقلیم کردستان عراق.
شروط جنبش تغییر:
در برابر ۶ پیشنهاد حزب دمکرات کردستان عراق، جنبش تغییر هم ۵ شرط را مطرح ساخته است.
حقوق و مزایای کارمندان دولتی به شرایط قبل از بحران بازگشته و وضعیت معیشتی مردم بهبود یابد.
تغییر در قانون انتخاب ریاست اقلیم و سیستم سیاسی.
شفافیت در درآمدهای نفتی.
چگونگی برگزاری رفراندوم.
برگزاری انتخابات آتی پارلمانی اقلیم کردستان عراق در موعد قانونی.
دو دیدگاه متفاوت در مذاکرات:
گفته می شود جنبش تغییر در این مذاکرات اعلام کرده است در وهله اول لازم است مسائل و مشکلات اقلیم کردستان چاره‌یابی و بعد از آن پارلمان هم فعالیت‌های عادی خود را از سر گیرد اما هیئت سیاسی حزب دمکرات کردستان عراق اصرار داشته‌اند فعالیت پارلمان زمینه و مقدمه ای برای رفع این مشکلات شود.
اقلیم کوچک کردستان عراق با تعدد احزاب و بیشترین اختلافات موجود یکی از ملتهب‌ترین فضاهای سیاسی را در منطقه تجربه می‌کند. چنین فضایی موجب شده است که با وجود برخورداری از منابع خدادادی و دیگر منابع درآمدی، مردمان آن همچنان از نبود خدمات‌رسانی‌های اولیه گله‌مند باشند.
اینک و با دور اول مذاکرات دو طرف اصلی در اختلافات سیاسی اقلیم کردستان مشخص نیست که حزب آقای بارزانی بیشتر در پی چیست و در این راه حاضر به سازش خواهد بود یا نه؟ پروژه جایگزین حزب دمکرات کردستان برای پست مسعود بارزانی در قبال اصرار تغییری‌ها به تغییر قانون ریاست اقلیم مشخص نیست. از سوی دیگر آیا این حزب آماده شفاف‌سازی در درآمدهای نفتی و تقسیم عادلانه آنهاست؟ و در نهایت تا چه میزان آماده اقناع جنبش تغییر بوده و در قبال آن چه طلبی خواهد داشت؟ نگاهی به اختلافات ریشه‌ای دو حزب احتمال رسیدن به توافق جدید را تا حدی زیادی غیر ممکن ساخته است، همین امر است که احتمال بازگشت به توافقنامه دوجانبه حزب دمکرات و اتحادیه میهنی کردستان را تقویت می‌کند، توافقنامه‌ای که بر مبنای آن همچون سال‌های گذشته، حزب آقای بارزانی در مناطق اربیل و دهوک حکمران بلامنازع و حزب آقای طالبانی هم در مناطق سلیمانیه، گرمیان و حلبچه حاکم خواهد بود. دیگر احزاب هم در صورت عدم رضایت چاره‌ای جز اپوزسیون بودن نخواهند داشت.
