به گزارش مشرق، «آتش‌به‌اختیار»، آنها که عامدانه قبل و بعد این واژگان ترکیبی را نخواندند و مغرضانه دست به تحلیل و تفسیر زدند، تقصیری ندارند، چراکه تکلیفشان مشخص است و کج‌فهمی را خودشان از اساس انتخاب کرده‌اند، اما آنان که به دقیق خواندن و درست شنیدن عادت دارند، می‌دانند که هر سخنی را باید در فضای بیان و با توجه به مقدمات و مخاطبان آن سخن تحلیل کرد. موضوع قابل اهمیتی که در اظهارات اخیر رهبر معظم انقلاب وجود دارد و دامنه انتقادات دانشجویان به نمایندگی از تشکل‌های مختلف، از مجموعه نهادهای کشور خصوصاً فرهنگی بستری را فراهم می‌کند تا کلید واژه‌ای به نام «آتش به اختیار» از سوی رهبر معظم انقلاب استفاده شود.
دوازدهم ماه مبارک رمضان دانشجویان به نمایندگی از تشکل‌های مختلف، در دیدار با رهبر معظم انقلاب از مجموعه نهادهای کشور خصوصا فرهنگی، انتقاداتی را مطرح ساخته که دامنه وسیعی از سازمان تبلیغات و حوزه هنری تا صداوسیما از این طیف و نیز وزارت ارشاد و علوم و بهداشت و دانشگاه آزاد از آن طیف را دربرمی‌گرفته است.
یک عبارت و چند برداشت
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در این دیدار همچون همیشه که بارزترین سخنان را در این جمع می‌زنند، در بستر چنین بحث‌هایی خطاب به دانشجویان و نیز سایر افرادی که حتی درجمع حاضر نیستند، عبارت «آتش به اختیارید»؛ را اعلام می‌کنند.
ایشان تصریح می‌کنند: «خطاب بنده در غیر از این جلسه به همه است؛ من به همه آن هسته‌های فکری و عملی جهادی، فکری، فرهنگی در سرتاسر کشور مرتباً می‌گویم: هرکدام کار کنید؛ مستقل و به‌قول میدان جنگ، آتش‌به‌اختیار. البته در جنگ، قرارگاه مرکزی وجود دارد که دستور می‌دهد، اما اگر چنانچه رابطه قرارگاه قطع شد یا قرارگاه عیبی پیدا کرد، اینجا فرمانده دستورِ آتش‌به‌اختیار می‌دهد.
خب شما افسرهای جنگ نرمید - قرار شد شما افسران جوان جنگ نرم باشید- آنجایی که احساس می‌کنید دستگاه مرکزی اختلالی دارد و نمی‌تواند درست مدیریت کند، آنجا آتش‌به‌اختیارید؛ یعنی باید خودتان تصمیم بگیرید، فکر کنید، پیدا کنید، حرکت کنید، اقدام کنید.»
رهبر معظم انقلاب در ادامه اظهارات خود به صورت شفاف، واژگان به کار برده شده را خود تفسیر می‌کنند و می‌فرمایند:«مثلاً فرض کنید اینکه فلان آهنگ قبل از افطار پخش بشود یا نشود، می‌شود مسئله اصلی؛ نامه‌نگاری می‌کنند! پیدا است که این دستگاه اختلال پیدا کرده که مسئله اصلی را از مسئله فرعی تشخیص نمی‌دهد و یک مسئله اصلاً بی‌اعتبار بی‌اهمیت فرعی را به‌عنوان یک مسئله اصلی، درشت می‌کنند. وقتی این‌جوری دستگاه‌های مرکزی اختلال دارند، آن‌وقت اینجا جای همان آتش‌به‌اختیاری است که عرض کردم.»
تعبیرها و تحلیل‌های ناپخته از یک واژه
به‌رغم شفافیت چنین سخنانی در فضای بیان و با توجه به مقدمات و مخاطبان حاضر در جلسه اما عده‌ای همچون همیشه عامدانه دست به تحلیل و تفسیرهایی زدند که با کج‌فهمی از قبل و بعد سخنان، جز ناپختگی در تحلیل نتیجه دیگری از آن استنباط نشد.
رسانه‌های ضد انقلاب و مغرض، تلاش خود را به القای فرمان حرکات خودسر از سوی رهبری به نیروهای انقلاب معطوف کردند تا به زعم خود با ایجاد دو قطبی، وحدت‌شکن باشند و با القای موجی از حرکات خودسر از سوی فرمانده انقلاب، اهداف میانی و بلند‌مدت را همچون، دو قطبی کاذب بین نیروهای انقلابی و سایر افراد جامعه، آماده کردن افکار عمومی برای نشانه رفتن انگشت اتهام حرکت خودسرانه به سوی رهبر انقلاب و تبرئه دستگاه‌های مختل پیگیری کنند.
به طور کلی باید گفت «دعوت دانشجویان به هرج‌ومرج‌طلبی و نفی هرگونه هنجارمندی قانونی» و نیز «بی‌اعتبار شمردن ضوابط و نهادهای قانونی»، دو تفسیر مردودی بود که از این سخنان صورت گرفت. پرویز امینی تحلیلگر سیاسی، سخنان مقام معظم رهبری با دانشجویان را مورد تحلیل قرار می‌دهد و می‌نویسد: رویه و نظرگاه رهبری در یک دوره طولانی از اول انقلاب تا کنون به وضوح نشان می‌دهد دو تفسیر ذکر شده مردود است. مثلاً محکومیت حمله دانشجویان به سفارت انگلیس و عربستان، یا محکومیت حرکت اعتراضی به سید حسن خمینی در ۱۴ خرداد ۸۹ و نیز حرکت تندی که نسبت به لاریجانی در ۲۲ بهمن یکی از سال‌ها در قم انجام شد، از آن جمله‌اند.
فرماندهی واحد و با نظم
مالک شریعتی ضمن توصیه به افرادی که سهواً فرمان آتش به اختیار فرمانده به افسران جوان جنگ نرم را جانبداری رهبرانقلاب از جریان سیاسی منتقد دولت و دستاویز حمله آنها به دولت دانسته و تبلیغ می‌کنند، می‌گوید: قطعاً از این سخنان، مجوز قانون‌شکنی و آن گونه که برخی‌ها می‌خواهند القا کنند، مجوز خودسری و قانون‌شکنی استخراج نمی‌شود و کسانی که در دو سوی مخالف یکدیگر، می‌خواهند سوء استفاده کنند، صرفاً در حال بیان دیدگاه‌های سیاسی خویش هستند، نه تحلیل منصفانه بیانات رهبری؛ چه آنکه رهبر انقلاب آتش به اختیاری را در عرصه «مخاطبه» توضیح داده‌اند نه اقدامات غیر‌قانونی.
وی توضیح می‌دهد: رهبر انقلاب در بحث وظایف تشکل‌های دانشجویی دلداده به انقلاب ـ که قاعدتاً همگی با مجوز از مراجع ذی‌ربط در دانشگاه‌ها فعالند ـ به ناکارآمدی و اختلال فهم در برخی مدیران ارشد کشور که وظیفه دارند برای تقویت فعالیت‌های فرهنگی تشکل‌ها برنامه‌ریزی و از آنها پشتیبانی کنند، اشاره کردند و حتی با زبان جوانانه امروزی، آنها را تعطیل خواندند. ایشان بر همین اساس به تشکل‌های دانشجویی توصیه کردند برای فعال شدن و تأثیرگذاری، معطل آن مسئولان نمانند و با فهم درست از کار صحیح در دانشگاه‌ها به صورت آتش به اختیار عمل کنند و حتی تأکید کردند که این معنایش عدم نظم نیست؛ از فرمانده واحد و هدف مشخص نباید غفلت شود.
رهبر معظم انقلاب طی سال‌های اخیر نسبت به نفوذ دشمن در دستگاه‌های کشور هشدار دادند و برخی این هشدارها را جدی نگرفتند، نفوذ بیش از همه در مباحث و مراکز فرهنگی خود را نشان داده بود تا جایی که ایشان در تحلیل شرایط، عبارت ولنگاری فرهنگی را به کار بردند، اما در نهایت از اختلال در دستگاه‌ها لب به گلایه گشوده‌اند:«گاهی اوقات احساس می‌شود دستگاه‌های مرکزی فکری و فرهنگی و سیاسی دچار اختلالند و تعطیلند.» و شاید همین اختلال سبب می‌شود که این‌بار رهبر انقلاب صریح‌تر از قبل سخن بگویند.
آرمانگرایی جنبش دانشجویی
حجت‌الاسلام ابراهیم کلانتری، معاون فرهنگی و دانشجویی دانشگاه آزاد نیز در تحلیل خود از این واژگان معتقد است: رهبر معظم انقلاب در این دیدار آرمانگرایی را به روشنی تعریف کردند، رسیدن به یک جامعه ایده‌آل، رسیدن به یک جامعه متخلق، عالم، علاقه‌مند فضایل و ارزش‌های اخلاقی، جامعه منور به نور ایمان، جامعه‌ای که در آن عدالت در همه بخش‌ها دیده شود، تعریفی بود که رهبری معظم از آرمان‌ها داشتند و جنبش دانشجویی باید با همه وجود آرمانگرایی خودش را به اثبات برساند و پیگیر رسیدن به آن باشد.
به تعبیر تحلیلگران از مفهوم این واژه، بر خلاف مسئولان غربگرا که دانشجو را فقط برای سوت و کف زدن در میتینگ‌های سیاسی و به عنوان عمله فشار از پایین به نظام اسلامی به رسمیت می‌شناسند؛ رهبر انقلاب اسلامی به شخصیت‌دهی و اعتبار آفرینی برای دانشجو اعتقاد دارند. همه اینها در حالی است که رهبر انقلاب در دیدارهای متعدد، بر عملکرد خودجوش جریان مؤمن انقلابی تأکید کرده‌اند.
بنابراین مفهوم آتش به اختیار مسبوق به سابقه است. خودجوش بودن در کلام ایشان به معنی «منتظر مسئولان نماندن» است. حال چه مسئولان غربگرا و بی‌کفایت باشند و چه سالم و انقلابی، حرکت مردمی برای پیشبرد اهداف انقلاب در هماهنگی با قانون و اصول انقلاب نباید متوقف شود. همانند شعائر مذهبی در ایام اربعین، محرم و فاطمیه که در صورت حمایت یا عدم حمایت دولت و دستگاه‌های حاکمیتی، با حمایت مردم پابرجاست و این قطعاً در جهت تقویت انقلاب اسلامی است.
منبع: روزنامه جوان
۱۰:۵۰ - ۱۳۹۶/۰۳/۲۱
