به گزارش مشرق؛ این روزها در محافل مختلف این بحث مطرح شده که آیا افزایش یارانه برای افراد نیازمند، از لحاظ اقتصادی درست است و یا خیر. همچنین باید به این سوال پاسخ داد که با کدام منابع مالی میتوان یارانه نیازمندان را افزایش داد. در این یادداشت به عملکرد دولت آمریکا در خصوص پرداخت یارانه میپردازم.
دولت آمریکا، دولتی اسلامی نیست ولی خدمات گستردهای به نیازمندان آمریکایی ارائه میدهد. این خدمات شامل یارانههای مختلف ماهانه از جمله یارانه نقدی، یارانه خرید مواد غذایی، یارانه پرداخت هزینه برق و گاز و یارانه مهدکودک میشود. علاوه بر این، دولت آمریکا بیمه خدمات درمانی نیازمندان را تحت شرایط مشخصی فراهم کرده و مضافاً مبالغ نقدی قابل توجهی را تحت عنوان «مالیات برگشتی» به بطور سالیانه به نیازمندان پرداخت میکند.
نحوه و میزان اعطای این کمکها در ایالات مختلف، متفاوت است. در این یادداشت، اطلاعات مرتبط با ایالت کلرادو منتشر میگردد.
اولین مسأله اساسی در خصوص نیازمندان این است که از لحاظ مواد غذایی تامین باشند. یارانه خرید مواد غذایی به افراد و یا خانوادههایی که درآمدشان از سطح مشخصی پایین تر باشد تعلق میگیرد. به عنوان مثال اگر سطح درآمد سالیانه یک خانواده ۴ نفره در کلرادو پایینتر از ۳۱,۵۹۰ دلار باشد، به هر فرد خانواده ماهانه حداکثر (و بسته به درآمد خانواده) ۱۹۴ دلار یارانه خرید مواد غذایی تعلق میگیرد. اینجا را ببینید: https://goo.gl/JkYpLl
یارانه کمک هزینه مهد کودک نیز ضوابط متفاوتی دارد. مثلا اگر درآمد سالانه یک خانواده ۴ نفره کمتر از ۴۰,۵۹۰ دلار باشد، مشمول دریافت این یارانه خواهد شد. شایان ذکرست هزینه ماهیانه مهدکودک برای یک نوزاد یک ساله ممکن است بین ۸۰۰ تا ۱۱۰۰ دلار متفاوت باشد که با دریافت یارانه مهدکودک به مبلغ حدودا ۵۰ تا ۱۰۰ دلار کاهش خواهد یافت. ارقام دقیق وابسته به هزینه مهدکودک و درآمد خانواده میباشد. اینجا را ببینید: https://goo.gl/9oYsxy
بقیه یارانهها نیز ضوابط مشخص خود را دارند. مثلا یارانه نقدی ماهانه ۱۲۶ دلاری به افراد بیکار تعلق میگیرد. اینجا را ببینید: https://goo.gl/n4NYRb
مقایسه عملکرد دولت آمریکا و دولت ایران در پرداخت یارانه نشان میدهد که دولت آمریکا یارانههای بسیار بیشتر و متنوعتری به نیازمندان پرداخت میکند. اگر میپرسید منابع پرداخت این حجم عظیم یارانه در دولت آمریکا چیست، جوابش یک کلمه است: مالیات.
شایان ذکرست ۴۵ میلیون آمریکایی زیر خط فقر زندگی میکنند و شامل دریافت یارانه میشوند (https://goo.gl/42PYNx) لیکن برخی یارانهها به خانواده آمریکایی که درآمد شان کمتر از ۱/۶۵ برابر خط فقر باشد نیز تعلق میگیرد.
در دولت آمریکا که دولتی اسلامی نیست، از افراد توانمند و ثروتمند مالیات بسیار زیاد (در برخی موارد بیشتر از ۵۰ درصد درآمد) میگیرند و به افراد نیازمند پرداخت میکنند تا شکاف فقیر و غنی را کاهش دهند. بنظر شما دولت اسلامی ایران چه وظیفهای در این خصوص دارد؟
مخلص کلام اینکه افزایش یارانه نیازمندان هم لازم است و هم شدنی، فقط کافی است عزم لازم برای اخذ مالیات قانونی از افراد ثروتمند داشته باشیم.
اینکه برای دریافت مالیات متناسب از ثروتمندان چه زیرساختهایی لازم است، نیاز به یادداشتی دیگر دارد، ولی یقینا این زیرساخت توسط وزرایی که با فرار از پرداخت مالیات ثروت چند هزار میلیاردی به جیب زدهاند ایجاد نخواهد شد.
* دکتر مجتبی رضاخواه