سرویس فرهنگ و هنر مشرق- جسارت عظیمی می خواست که فردی رل اصلی فیلم «بن هور» را از نو بازی کند و اصولاً بازسازی آن فیلم پس از ۵۷ سال به شجاعت فراوانی نیاز داشت اما این شهامت ظاهراً وجود داشته زیرا تیمور بک مامبتوف روسی الاصل که سابقه ساختن فیلم جنایی «تحت تعقیب» را دارد، در همکاری با هالیوودی ها دست به بازسازی فیلم مشهور ویلیام وایلر زده و جک هوستون هم نقش اصلی را بازی کرده که در نسخه کلاسیک شده سال ۱۹۵۹ ویلیام وایلر چارلتون هستون فقید رل وی را ایفا کرده بود. اگر بخواهید داستان «بن هور» را به طور خلاصه بدانید، باید متذکر شویم که کاراکتر مرکزی فیلم با افتادن در دام برادرخوانده اش که یک سرباز رومی به نام مسالا (با بازی توبی کبل) است به بردگی در یک کشتی جنگی رومی در می آید و محکوم به ۵ سال زندگی در چنین شرایطی می شود اما باز می گردد و با مسالا مصاف می دهد و در یک مسابقه مرگ آسای ارابه رانی او را از پای در می آورد. جک هوستون که در قالب رل محول شده به چارلتون هستون فرو رفته، آدم ناشناخته ای نیست ولی اعتبارش تا این لحظه نه از کار خود وی بلکه از نسبت غنی فامیلی اش و از یک خاندان افسانه ای می آید؛ او «نتیجه» والتر هوستون و نوه جان هیوستون کارگردان افسانه ای دهه های ۱۹۴۰ تا ۱۹۸۰ هالیوود و پسرعموی آنجلیکا و دنی هوستون است که به عنوان فرزندان جان هوستون وارد کار سینما و بازیگری شدند. بدیهی است که او به سبب این نسبت و ارتباط فامیلی به فیلم های قدیمی و سنتی هالیوود تمایل و اعتقاد زیادی داشته باشد و «بن هور» یکی از آنها است، هر چند ورسیون تازه ای که او در آن شرکت کرده، حتی یک صدم شهرت و اعتبار فیلم اوری ژینال را که برنده ۱۱ جایزه اسکار شد، کسب نکرده و به رغم فروش قابل قبولش در اروپا، آمریکای لاتین و شرق آسیا، در آمریکای شمالی که مأمن و هدف گاه اصلی آن است. فروش اندک و شکست سنگینی را متحمل شده است. ببینیم جک هوستون درباره مسایل مختلف مرتبط با «بن هور» تازه چه می گوید.
قطعاً نگرانی زیادی بابت فرو رفتن در این رل خطیر و بازی در ورسیون جدید بن هور داشتید.
– من با هر رلی چه بزرگ و چه معمولی برخوردی از سر نهایت جدیت انجام می دهم و بیشترین کوشش خود را صورت می دهم تا به نتیجه برسم و بهترین نمایش ممکن را عرضه کنم. این بار هم پذیرفتم که در این فیلم بازی کنم زیرا «بن هور» یک بازسازی صرف نیست بلکه نگاهی تازه به ماجرای بن هور و ترسیم و تصویری جدید از روی آن است و اگر یک دوباره سازی صرف و تکرار نما به نمای آن فیلم بود، اصلاً جرات بازی در آن را به خودم نمی دادم و حتی خیال برابری با امثال چارلتون هستون به مخیله ام عبور نکرده است. یک بازیگر البته همیشه از رل ها و دنیاهایی به این بزرگی استقبال می کند و آن را بهترین فرصت برای تکامل خود می داند. خوشبختانه عامل ترس از فیلم در ذهن من به سرعت رنگ باخت و اشتیاق من برای جا افتادن در رل محوله و در دل این فیلم بر هر چیز دیگری سایه انداخت و به آنچه می خواستم، رسیدم.
شما از خاندانی مشهور و بزرگ می آیید و در نتیجه باید پرسید آیا چارلتون هستون معروف را از نزدیک دیدید و با او مراوده ای داشتید؟
خیر، او را هرگز ملاقات نکردم ولی با پسر او فریزر هستون دیدار کرده ام و نوه هستون را هم می شناسم. خاندان هستون فیلمی را به مناسبت پنجاهمین سال نمایش بن هور تهیه و عرضه کرده و در نتیجه وقتی از ماجرای حضور من در ورسیون جدید این فیلم و گرفتن جای چارلتون هستون مطلع شدند، پیام شادباش فرستادند و برایم آرزوی موفقیت کردند. شاید عده ای فراموش کرده باشند که این فیلم براساس رُمانی که ۱۳۰ سال عمر دارد، تهیه شده است و اتفاقات مربوط به دو هزار سال پیش است ولی فیلم و موضوع آن هرگز تازگی اش را از دست نداده است. به رغم تمامی این موارد و اتفاقات، انسان ها هنوز در حال ارتکاب همان اشتباهات گذشته اند و انگار اتفاق های فوق رخ نداده و اذهان تغییر نیافته اند. اگر تفاوتی بین ورسیون قبلی و نسخه جدید وجود داشته باشد، این است که فیلم اصلی بیشتر یک داستان مبتنی بر انتقام و تندروی بود ولی نسخه جدید در درجه اول پیام صلح و بخشش را در بردارد.
حتماً در میان دوستان و «هم نسلی های» شما افراد زیادی یافت می شوند که اصلاً با داستان «بن هور» آشنا نیستند و به تبع آن از تهیه فیلم اوری ژینال به کلی بی اطلاع اند و گمان می کنند که فیلم فعلی کاملاً جدید و یک چیز تازه خلق شده است.
بله، همین طور است ولی این روال شامل خودم نمی شود و به این سبب که در یک خانواده سینمایی بزرگ شده ام، فیلم های قدیمی و هر کار معروفی را دیده ام و با تاریخ سینما و فراز و فرودهای آن کاملاً آشنا هستم. مطالعات نشان می دهد چیزی حدود ۸۰ درصد از هنردوستان فعلی در آمریکای شمالی و اروپا که سنی بیشتر از ۴۰ سال ندارند، «بن هور» اصلی را ندیده اند و با این اوصاف ما در حال انتقال و بیان این قصه برای نسل جوان و تازه فعلی هستیم و به یک نسل مدرن اطلاعات لازم قدیمی را می دهیم و این هم برای خود گونه ای از آموزش است. این شاید سبب شود که نسل فعلی به دنبال نسخه ۱۹۵۹ برود و آن را هم ببیند و حتی سراغ اولین ورسیون «بن هور» را هم که متعلق به عصر سینمای صامت و محصول ۱۹۲۵ است، بگیرد.
برخی بازسازی بن هور را ادامه ای بر موج موفق ساخت فیلم های مبتنی بر ایمان و مذهب می دانند که در شش- هفت سال اخیر باب شده است.
شاید این طور باشد ولی «بن هور» به رغم به تصویر کشیدن حضرت مسیح و نقش وی در آموزش و ترمیم شخصیت «بن هور» یک فیلم کاملاً مذهبی و از چنین ژانری نیست. نشانه های انسانیت از این فیلم می بارد و همین نیز کافی است زیرا پیامی خوب و مثبت را به سایرین می رساند، بخصوص که برخی خوبی ها و محبت ها بر سایرین تا ابد در ذهن آنها حک می شود و دیگر از خاطر آنان نمی رود.
سکانس مشهور ارابه رانی فیلم را چطور گرفتید و شما و توبی کبل که با کاراکتر شما آن رقابت بیرحمانه را دارد چگونه برای این مورد آماده شدید. اصلاً بگویید چه میزان از این سکانس واقعی است و واقعاً شما و کبل ارابه رانی می کنید یا کل ماجرا را با شبیه سازی در کامپیوتر جور کرده اند؟
حضور من و کبل در این صحنه کاملاً واقعی است و هر جا مرا و او را می بینید، ما واقعاً در حال ارابه رانی هستیم. ما برای آن سکانس تمرینات شدیدی کردیم و میزان آن به قدری زیاد بود که نمی توانم بیان و تشریح کنم. آن سکانس در «بن هور» به قدری مهم است که اگر به خوبی در نیاید، کل فیلم در نمی آید و اصلاً کامل نمی شود و به همین سبب نیز بود که قسمت عمده ای از فکر و تلاش ما و بک مامبتوف که فیلم را کارگردانی کرد، متمرکز بر همین قسمت و سکانس بود. امیدوارم من و کبل توانسته باشیم همان هیجانی را در این صحنه بیافرینیم که چارلتون هستون و استیفن بوید در فیلم سال ۱۹۵۹ ایجاد کردند و آن را به اوج شهرت و توفیق رساندند.
منبع: بانی فیلم