سایت خبری-اینترنتی «لنتا.رو» روسیه تلاش کرده است این مسئله که آیا نظریات و روشهای میخائیل گورباچف برای حل و فصل مسائل و مشکلات امروزی مناسب هستند را از زبان کارشناسان بررسی کند.
پوتین در پیام تبریک خود یادآور شده است که نخستین و آخرین رئیس جمهوری شوروی سابق سالهای بسیاری در مباحثات مربوط به راههای توسعه جامعه جهانی و گفتگوهای بین المللی شرکت کرده و در رابطه با مسائل جدی عصر خویش، تجارب حرفه ای زیادی بدست آورده است که لازم است هر سیاستمداری آنها را مورد توجه قرار دهد.
"آلکسی زوبین" کارشناس برجسته سیاسی و عضو موسسه مطالعات اجتماعی، اقتصادی و سیاسی روسیه معتقد است: «این جمله بندی رئیس جمهوری دقیقا مطابق با سبک سیاسی وی است. این سبک خاص سیاسی شامل پذیرفتن تداوم توسعه سیاسی روسیه با احترام به افرادی است که خطوط سیاسی خاصی را در دوره های مختلف تاریخ کشور تعیین کرده اند. البته این واقعیت است که همه رهبران سابق روسیه چنین سخنان گرمی را از سوی کاخ کرملین دریافت نمی کنند.»
"آلکسی چپا" نائب رئیس کمیته امور بین الملل دومای دولتی روسیه می گوید: «شخصیت گورباچف به گونهای است که دیدگاههای مختلفی در رابطه با او وجود دارد. ما سرنوشت او را به خوبی می دانیم، ولی باید پذیرفت که در شرایط دشوار دوران جنگ سرد، گورباچف توانست با اروپا ارتباط برقرار کند و باید از تجارب مثبت وی استفاده کرد. هرچند تصمیمات بسیاری در دوران حکومت وی مورد سئوال قرار دارند.»
مطابقت دیدگاه گورباچف و کرملین در مورد کریمه
میخائیل گورباچف در سال 2014 از بازگشتن شبه جزیره کریمه به ترکیب فدراسیون روسیه حمایت کرده و شواهد تاریخی برای تعلق داشتن این منطقه به روسیه را بیان کرد. این برخورد وی کاملا منطبق بر خط مشی کنونی رهبران روسیه بوده و کرملین نیز تاکید کرد: «مردم کریمه خواست خود را بیان کرده اند و قضیه کریمه دیگر برای مسکو تمام شده است.» گورباچف هم این موضع گیری قاطع کاخ کرملین را ستود.
گورباچف، پایه گذار گفتگوهای سیاسی بین روسیه و آمریکا
خودداری از کشمکش بی پایان با غرب و تعلیق مسابقه تسلیحاتی اصلی ترین اساس «طرز فکر سیاسی جدیدی بود که گورباچف پایه ریزی کرد. وی از تماسهای گرم با "جورج بوش پدر" در دهه 90 حمایت کردو آنها بنیان گفتگوها بین مسکو و واشنگتن را پایه ریزی کردند. با وجود ناامیدیها، گورباچف از تلاش خود برای خوداری از نظامی شدن روابط بینالمللی دست برنداشت و این او بود که تصویب قطعنامهای در مورد جنگ هستهای را به شورای امنیت سازمان ملل را پیشنهاد کرد.
رهبران کنونی جهان نیز در اصل مخالف محدود شدن تهدیدات هستهای نیستند و نگرانی از این خطر جدی، از اظهارات مقامات سیاسی نیز آشکار است. در این راستا ولادیمیر پوتین هم بر ضرورت رعایت توافقات بین المللی و دوجانبه بین روسیه و آمریکا تاکید بسیار دارد. این در حالی است که مواضع دونالد ترامپ، رئیس جمهوری جدید آمریکا هنوز بطور قطع مشخص نیست، هرچند وی گفته است که آمریکا باید در راس کشورهای قرار بگیرد که دارای توان هستهای هستند.
تفکر گورباچف در مورد لزوم برقراری گفتگو با غرب بعد از الحاق شبه جزیره کریمه به روسیه، با دشواریهای بسیاری روبرو شده است. رئیس جمهوری سابق شوروی در سال 2014 در مورد تحریمهای غرب علیه روسیه تاکید کرد که این اقدامات محدود کننده به هر دو طرف آسیب وارد می کند. وی در سال 2016 هم بار دیگر اعلام کرد که غرب باید بداند منزوی کردن روسیه معنایی ندارد.
البته در واقع هر دو نظریه اصلی سیاست خارجی گورباچف، یعنی خلع سلاح هستهای و لغو اقدامات محدود کننده، به حقیقت نپیوسته است و آمریکا طی چند سال اخیر بر شدت سیاست خویش در جهت گیری به سمت روسیه افزوده است.
"یوگنی مینچینکو" نائب رئیس انجمن روابط اجتماعی روسیه در مورد استفاده از سیاستهای گورباچف در سیاست کنونی کشور می گوید: «اکنون روسیه کاملا در شرایط سیاسی و اقتصادی کاملا متفاوتی در مقایسه با اتحاد جماهیر شوروی بسر می برد. مردم روسیه اکنون دیگر زندگی متفاوتی دارند. میخائیل گورباچف اکنون دیگر بعنوان نمونه یک اصلاحگر ناموفق به تاریخ روسیه پیوسته است. هرچند می توان گفت که وی اهداف درستی را دنبال کرده و انسان صادقی بوده که در حد خویش تلاش نموده تا تمامیت ارضی کشورش را حفظ کند.»
این کارشناس افزود: «ولادیمیر پوتین هم بعید است که دیدگاههای گورباچف را در سیاست امروزی روسیه بکار بندد. سخنان وی صرفا جنبه احترام آمیز و به نوعی ابراز قدردانی به خاطر سالها تلاش وی در عرصه سیاست کشور داشته است.»