به گزارش مشرق، منتظر صدور مدرک دکترایش در آکسفورد نشده و بلافاصله پس از اتمام تحصیل به ایران بازگشته و دیگر حتی برای یک بار نیز به دانشگاه محل تحصیلش سر نزده است حتی برای فرصت مطالعاتی.
حبیب‌اله دهمرده پس از گذاران آن روزهای تحصیلی، اولین استاندار بومی سیستان و بلوچستان می‌شود که به‌رغم تضادهای فکری با رده‌های بالاتر در آموزش عالی کشور و دولت، پس از هر عزلش از مدیریت‌ها بلافاصله در سمتی دیگر در مرکز یا در استان‌های مختلف به خدمت دعوت شده است.
این سابقه از دهمرده در اذهان مردم نقاط گوناگون کشور موجب شد از حوزه‌های انتخابیه‌ای در چند استان پیشنهاد کاندیداتوری در انتخابات مجلس دهم داشته باشد.
گفت‌وگوی تفصیلی با نماینده مردم زابل در مجلس شورای اسلامی را ذیلاً می‌خوانید:
چگونه با وجود دو نماینده اصولگرا از زابل در مجلس نهم، شما احساس تکلیف کردید که به صحنه بیایید؟
دهمرده: در تمام عمرم سرباز ولایت و نظام بودم و پیوسته در پاسخ به سوال‌هایی از گرایش و خط فکری‌ام پرسیده شده، گفته‌ام که اگر مقام معظم رهبری چپ است، من هم چپم و اگر راست است، من هم راستم و به هر صورت افتخارم این است که سرباز نظام جمهوری اسلامی ایران هستم.
در همه دولت‌ها کار کرده و از سال 59 تاکنون پیوسته مسئولیت داشته‌ام و کم‌ترین سمتی که داشته‌ام ریاست دانشگاه بوده است، همواره به مردم خدمت کرده و نوکر کسی نبوده‌ام.
یک شبه احساس تکلیف نکردم که از زابل کاندیدا شوم. همواره از سنین جوانی دغدغه داشتم که چگونه می‌توانم به مردم سیستان کمک کنم؟ تصمیم گرفتم تا آخرین مقطع تحصیلی که در دنیا وجود دارد، تحصیل کنم.
در دهه 50 مقطع دکترای ریاضی در کشور نبود و در دانشگاه اصفهان که دانشجوی ممتاز بودم از 150 دانشگاه دنیا برای من بورسیه تحصیلی آمد که من دانشگاه آکسفورد را انتخاب کرده و از آن دکترا گرفتم.
در ایران فارغ‌التحصیل از دانشگاه آکسفورد بسیار کم است و من برای اینکه در این دانشگاه رسوب نکنم هر تابستان به ایران می‌آمدم و به سیستان می‌رفتم و به محض اینکه درسم هم در آکسفورد تمام شد، حتی منتظر اخذ مدرک نشدم و به سیستان مراجعت کردم تا دِینم را به مردم آن سرزمین ادا کنم و بعدها کسی را به نمایندگی از خود به دانشگاه آکسفورد فرستاده تا مدرکم را برایم بیاورد.
آن‌زمان انقلاب فرهنگی بود و دانشگاه‌ها تعطیل شده بود و من با دکترای ریاضی از دانشگاه آکسفورد در مقطع اول دبیرستان شروع به تدریس کرده و با موتورسیکلت به شهرهای مختلف سیستان می‌رفته و در هفته بالای 40 ساعت تدریس می‌کردم که بعد از دو سال دانشگاه‌ها باز شد و من عضو هیأت علمی دانشگاه سیستان و بعد هم معاون و سپس رئیس دانشگاه شدم.
تا چه سالی رئیس دانشگاه سیستان بودید؟
دهمرده: در زمان دولت اصلاحات مرا از ریاست دانشگاه سیستان عزل کردند، پس از آن به من پیشنهاد مسئولیت‌های مختلفی در شهرهای مختلف از جمله کیش شد، اما من هیچ‌کدام را نپذیرفته و بعنوان عضو هیأت علمی دانشگاه در سیستان ماندم.
تا اینکه در سال 84 اولین استاندار بومی سیستان و بلوچستان شدم ـ قبل از آن در یک مقطعی چندماهه صرفاً از یک استاندار بومی استفاده شده بود ـ پس از آن به دلیل سیاسی‌بازی‌هایی که صورت گرفت، مرا از سیستان به کرمان منتقل کردند و به همان دلیل از آنجا نیز عزل شدم و در حوزه معاونت اول در تهران مسئولیتی گرفتم، اما به این دلیل که ذائقه‌ام با زندگی در تهران جور نبود به استانداری لرستان منصوب شدم که تا چند ماه اول دولت آقای روحانی نیز بودم.
* مردم مظلوم سیستان به گردن کشور حق دارند
بعد از آن بود که به فکر ورود به مجلس افتادید؟
دهمرده: از چند ماه مانده با انتخابات از چند نقطه کشور با من جهت نامزد شدن برای انتخابات مجلس دهم رایزنی می‌کردند که من به علت اینکه مردم زابل و سیستان به گردن من حق دارند، از آنجا کاندیدا شدم. البته من معتقدم مردم مظلوم سیستان به گردن کشور حق دارند.
در چه مقطعی منظورتان است؟
دهمرده: اولین قیام برای خونخواهی سیدالشهدا(ع) از سیستان آغاز می‌شود. سه ماه پس از واقعه عاشورا برادر ابن‌زیاد، عبادابن‌زیاد حاکم سیستان بود که در اثر شورش مردم فرار کرد و یک سال سیستان بدون حاکم بود و تازه سه سال بعد، توابین و پنج سال بعد مختار قیام می‌کند و در مجموعه مختارنامه به‌واسطه سکوت درباره قیام مردم سیستان ظلمی به تاریخ صورت گرفت. من به آقای رجبی دوانی گلایه کردم شما که پدرت ـ مرحوم علی دوانی ـ در کتاب خود از قیام مردم سیستان نوشته است، چرا به عنوان مشاور در گوشه‌ای از مجموعه مختارنامه، نسبت به ترسیم این قیام اقدامی به عمل نیامد و یا ذکری از آن نشد؟
همچنین زمانی که سب امیرمؤمنان علی(ع) به دستور حکام بنی امیه در منابر صورت می‌گرفت و بر مردمی که از آن خودداری می‌کردند، خراج بسته می‌شد، مردم سیستان، این خراج را به حکومت مرکزی پرداخت کردند، اما هرگز امام علی(ع) را سب نکردند.
مردم سیستان بسیار به ناموس خود غیرت و حمیت دارند و بنی امیه با علم به این موضوع، زمانی که از بستن خراج، جهت فشار بر سیستانی‌ها برای لعن گفتن به مولا علی(ع) بر منابر، طرفی نبستند، گزینه بعدی را به اجرا گذاشتند که این بود که یا سب علی(ع) بگویید یا موی بانوان اکابر شما را در ملاءعام می‌تراشیم و مردم سیستان تن به گزینه دوم دادند، اما سب امیرمؤمنان(ع) نکردند، در حالی که در همین ایران نقاطی بود که پس از روی کار آمدن عمربن‌عبدالعزیز که لعن امیرالمؤمنان علی(ع) را ممنوع کرد، تا 50 سال بعد باج به حکومت دادند که بتوانند مولا را سب کنند.
* طبرزدی را به دانشگاه راه ندادم
سیستان فرهنگی دارد و همواره مدافع مظلومان بوده است، مصداق بارز این دفاع درباره من دفاعم از مقام معظم رهبری است در مقطعی که در دولت اصلاحات، ایشان مورد هجمه فراوانی واقع شده بودند، در آن زمان من که رئیس دانشگاه زابل بودم جلوی جریانات معاند می‌ایستادم. از جمله حشمت‌اله طبرزدی را به دانشگاه راه ندادم.
طبرزدی که چند سال پیش اولین عبارت «امام خامنه‌ای» را به کار برد، اما در مسیر خود ثابت‌قدم نماند. بعضی نه زنده‌باد و نه مرده‌باد گفتنشان به درد نمی‌خورد و نباید برای این شعارهایشان پشیزی ارزش قائل شد، زیرا هر زمان که نان در هر کدام باشد، آن را سر می‌دهند.
در طول تاریخ اسلام شخصیت‌های بسیاری را داریم که با وجود سوابق درخشان نتوانستند در مسیر حق ثابت‌قدم بمانند. من در این باره روی لقمه حرام تأکید دارم؛ روز عاشورا که امام زین‌العابدین(ع) از پدر بزرگوارش پرسید که مگر این قوم شما را نمی‌شناسند؟ پس چرا تصمیم به قتل شما گرفته‌اند؟ امام حسین(ع) پاسخ فرمودند که اینها لقمه حرام خورده‌اند.
* با وجود سال‌ها مسئولیت اجرایی صرفاً حقوق‌بگیر دانشگاه بودم
موضوع لقمه‌های حرام با عبارتی دیگر چند هفته‌ای است که اذهان جامعه ما را نیز به خود مشغول کرده است، تحت عنوان «حقوق‌های نجومی».
دهمرده: من خود در سال‌های متمادی تصدی استانداری استان‌های مختلف کشور یک ریال از قِبَلِ آن حقوق نگرفته‌ام و صرفاً حقوق‌بگیر دانشگاه بودم. وقتی هم که می‌خواستم مسئولیت را تحویل بدهم، رسیدی از بازرسان می‌گرفتم که در دوران مسئولیت هیچ‌گونه حقوقی از آن بابت نگرفته‌ام و نه اتومبیل و نه تلفن همراه و نه ... و همه رسیدهای آن موجود است.
*برای دور زدن قانون با هم شریک می‌شوند
مگر در قانون نیامده است که دبیران دولتی صرفاً می‌توانند از یک محل حقوق بگیرند، پس چرا شما برای عمل به قانون رسید دریافت می‌کردید؟ !
دهمرده: برای دور زدن قانون هزار و یک راه وجود دارد و اگر کسی بخواهد از دو یا چند جا حقوق بگیرد، تحت عناوین مختلف می‌تواند و البته مجموعه‌ای هم در این مسیر با او شریک می‌شوند؛ چراکه به‌تنهایی نمی‌تواند تخلف کند.
من حتی نصف حقوق دریافتی از همان هیأت علمی را نیز به خانه نمی‌بردم و بخش عمده‌ای از آن صرف امور خیریه و کمک‌رسانی به مردم می‌شد.
آیا از این به بعد مسیر دریافت حقوق از چند محل در دولت با افشای فیش‌های نجومی مسدود می‌شود؟
دهمرده: دریافت‌کنندگان حقوق‌های نجومی مبالغ غیرقانونی را باید برگردانند، علاوه بر آنکه آبرویشان نیز رفت. حال اگر حکومت جمهوری اسلامی نجابت به خرج می‌دهد و آبروی بیشتری از آنان نمی‌برد، بحث دیگری است و اینها همه رسوایی‌ها در دنیاست تا برسد به آخرت.
آیا مدیران سهم خاصی از انقلاب دارند؟
دهمرده: اگر این انقلاب نبود، معلوم نبود که این مدیران در سیستم گذشته در کجا قرار داشتند؟ اگر انقلاب نبود منِ دهمرده کجا بودم؟ انقلاب به ما مدیران جمهوری اسلامی خیلی شرافت داده است.
منظورتان این است که مدیران خیلی بیش‌تر از این به انقلاب مدیون هستند که با یک منصب گرفتن دِین خود را به آن ادا کرده و یا حتی از آن طلبکار شوند؟
دهمرده: این انقلاب عزت بسیاری به مدیرانش داده است و باید از این مدیران پرسید شما برای انقلاب چه کردید؟ این شما هستید که به انقلاب بدهکارید. چه طلبی از خدا و بیت‌المال دارید که آن را مطالبه می‌کنید؟
امام راحل(ره) سفره پربرکتی به نام جمهوری اسلامی پهن کرد و شما هم آمدید و بر سر این سفره متنعم شدید، چگونه ادعای سهم می‌کنید؟
چه جوانان عزیزی در دفاع مقدس بزرگ‌ترین متاع خود یعنی جانشان را تقدیم کردند که شمای مدیر را صدام حسین نبلعد. اگر صدام بر گُرده شما مدیران طلبکار سوار شده بود، چه سرنوشتی پیدا می‌کردید؟
الان دور تا دور ما جهنم است، آیا این طلبکاران حاضرند شرایطی همچون شرایط بعضی کشورهای همسایه داشته باشند. این نعمت‌های بی‌منت را نظام جمهوری اسلامی به شما ارزانی کرده است و شما در این سرزمین امن سمت و پست داشتید و حال ادعا هم می‌کنید؟؟ این کفران نعمت است و بیم آن می‌رود که به‌واسطه آن بلاهای سنگینی در انتظارتان باشد.
مذموم بودن ناسپاسی این مدیران و عقوبت الهی به جای خود، اما دستگاه قضا در این زمینه چه مسئولیتی دارد؟ به‌ویژه در مورد استرداد پرداختی‌های غیرقانونی و پیشگیری از تکرار آن در آینده.
دهمرده: قوه قضائیه و دستگاه‌های نظارتی باید کار ویژه خود را انجام دهند و هیچ گذشتی ابداً نباید در برخورد با دریافتی‌های غیر قانونی از بیت المال وجود داشته باشد.
اگر اجازه می‌دهید از فیش‌ها دور شده و به بحث انتخابات بپردازیم. این روزها زمزمه‌ها و شایعاتی درباره حضور آقای احمدی‌نژاد در انتخابات ریاست جمهوری سال 96 شنیده می‌شود، این زمزمه‌ها چقدر مستند است؟
دهمرده: به نظر من اگر از آقای احمدی‌نژاد بپرسند که در انتخابات کاندیدا خواهی شد یا نه؟ خواهد گفت اگر شرایط فراهم شود، می‌آیم.
به نظر شما آن شرایط چه می‌تواند باشد؟
دهمرده: اول اقبال عمومی و دوم اطمینان از تأیید صلاحیت از سوی شورای نگهبان.
به نظر شما ایشان توسط شورای نگهبان تأیید صلاحیت می‌شود؟
دهمرده: من وارد جزئیات نمی‌شوم.
به عقیده شما کشور امروز به بازگشت آقای احمدی‌نژاد نیاز دارد یا نه؟
دهمرده: من امیدوارم آقای روحانی از فرصت باقی‌مانده تا پایان دولت خود از زمان حداکثر بهره را ببرد و موجبات رضایت را برای مردم فراهم آورد، زیرا من به هیچ‌عنوان راضی نیستم که حتی برای یک لحظه دولت در مسیر خدمت‌رسانی به مردم متوقف بماند و دولت آقای روحانی نیز باید تا آخرین روز انگیزه خدمت‌رسانی را از دست ندهد.
آقای روحانی در این یک سال دقیقاً چه باید بکند تا رضایت عمومی را کسب کند؟
دهمرده: یک وقت است که منِ دولت دستاوردی را به عنوان افتخار اعلام می‌کنم، اما یک وقت است که مردم باید آن را لمس کنند، یعنی دستاوردها باید برای مردم قابل‌اندازه‌گیری باشد.
*روحانی با «اعتدال» بیشتری راجع به دستاوردهای برجام صحبت کند
به عنوان مثال اکنون مردم دستاوردهای برجام را لمس می‌کنند؟
دهمرده: نه. مردم آنچه که رئیس‌جمهور به عنوان دستاورد و موفقیت اعلام می‌کند، در زندگی خود نمی‌بینند. رهبری هم فرمودند که برجام نه مطلقاً سیاه است و نه آن‌گونه که از آن تعریف می‌شود پر از موفقیت.
شعار آقای روحانی «اعتدال» بود، ازاین‌رو باید متعادل‌تر راجع به برجام صحبت کند و عینی‌تر نتایج آن را برای مردم تفسیر کند، یعنی به‌طور دقیق بگوید که این‌کار در نتیجه برجام در کشور انجام شده است و آثار، خیرات و برکاتی را که می‌گویند برجام داشته است مورد به مورد بشمارد.
آیا رئیس‌جمهور دستاوردها را به‌صورت عینی برای مردم تبیین کرده است؟
دهمرده: خیر، چنین کاری از سوی رئیس‌جمهور انجام نشده است.
منظور شما این است که آثار و نتایجی داشته ولی اطلاع‌رسانی انجام نشده و یا اساساً برجام، نتایجی برای کشور نداشته است؟
دهمرده: در قد و قواره‌ای که دولت اعلام می‌کند برجام دستاوردی نداشته است، هرچند که اصل آن خوب است و دست‌یابی به آن قابل‌ستایش، اما آمریکا پس از برجام بازهم بر تحریم‌های ایران افزود.
مگر رهبر معظم انقلاب از پیش از مذاکرات و در حین آن نگفتند که آمریکایی‌ها قابل‌اعتماد نیستند؟
دهمرده: چرا، بارها فرمودند.
*درباره دستاوردهای برجام از مردم نظرسنجی کنند
پس چرا دولت بر ادامه مذاکرات پافشاری داشت؟
دهمرده: این را متولیان مذاکرات باید جواب دهند.
رهبری فرمودند که بروید و مذاکره کنید، پس اصل آن قابل‌تأیید است، ما به تعهدات خود در برجام وفاداریم و عهدشکن نیستیم، اما طرف مقابل به عهد خود عمل کرده است؟ ابداً.
خود دولت‌مردان و مذاکره‌کنندگان می‌گویند طرف مقابل به تعهدات خود عمل نکرده است، همچنان که مردم نیز آثار آن را ندیده‌اند و می‌توان در این مورد از مردم نظرسنجی نیز انجام داد.
