به گزارش گروه خواندنی های مشرق، بسیاری از ادیان به فریضه روزه تاکید کرده اند. از این رو، بسیاری از دانشمندان سالها است به دنبال ریشه های علمی این باور دینی می گردند و تاکنون به نتایج قابل توجهی دست یافته اند که همگی مهر تائیدی بر فواید روزه داری است.
کاهش خطر بیماریهای قلبی
اوایل آوریل سال جاری گروهی از پژوهشگران موسسه قلب مرکز پزشکی "اینترمانتین" آمریکا با تحقیق بر روی 230 نفر نشان دادند که روزه برای سلامت بدن مفید است و به خصوص روزه های دوره ای منظم خطر بروز بیماریهای قلبی عروقی را کاهش می دهند.
این محققان به منظور دستیابی به این نتایج برای داوطلبان 24 ساعت روزه تجویز کردند که در این مدت تنها می توانستند آب بنوشند.
پس از این 24 ساعت، داوطلبان می توانستند به مدت 24 ساعت رژیم غذایی عادی داشته باشند. نتایج این تحقیقات نشان داد که در دوره روزه هم سطوح کلسترول بد (LDL) و هم سطوح کلسترول خوب (HDL) بالا رفت.
این محققان در این خصوص توضیح دادند: "روزه موجب استرس و گرسنگی می شود. به همین دلیل ارگانیسم کلسترول بیشتری آزاد می کند و به جای گلوکز، اجازه استفاده از چربی بدن را به عنوان یک منبع انرژی می دهد. به این ترتیب تعداد سلولهای چربی کاهش می یابد. این جنبه مهم است چراکه منجر به کاهش چربی و کاهش احتمال توسعه مقاومت انسولینی یا دیابت می شود."
نتایج این تحقیقات تائید کرد که همچنین روزه اثراتی بر روی تولید بیشتر هورمون رشد (HGH) می گذارد و یک اثر حفاظتی در مورد ساختمان عضلانی و تعادل متابولیکی دارد.
به طوریکه در مدت 24 ساعت روزه، سطوح هورمون رشد به طور متوسط هزار و 300 درصد در زنان و دو هزار درصد در مردان افزایش داشت.
به گفته این محققان، روزه های دوره ای منظم می توانند سطوح پارامترهایی که منجر به افزایش خطر توسعه بیماریهای مزمن می شوند را کاهش دهد.
این بررسیها نشان داد افرادی که به طور مرتب روزه می گیرند نسبت به کسانی که روزه نمی گیرند 58 درصد با خطر کمتری در بروز بیماریهای شریانی و قلبی مواجهند.
روزه حس بویایی را قوی میکند
همزمان گروهی از دانشمندان آمریکایی دانشگاه کالیفرنیا در ساندیگو در بررسیهای خود نشان دادند که حس بویایی در زمان گرسنگی و روزه تقویت می شود.
در این مکانیزم، یکسری از پالسهایی که سیستم عصبی را در پاسخ به رایحه ها تحریک می کنند به حس بویایی اجازه می دهند که برای کسب غذا تواناتر شوند.
از سویی دیگر این سیستم می تواند در تحریک اشتها در سالمندان و افراد بی اشتها مورد استفاده قرار گیرد. "وانگ جینگ"، استاد زیست شناسی دانشگاه کالیفرنیا و سرپرست این تیم تحقیقاتی در این خصوص اظهار داشت: "بویایی کمک مهمی به درک کیفیت غذا می کند و عمیقاً بر روی غذاهایی که انتخاب می کنیم اثر می گذارد."
راهکار جدید استاد ایرانی دانشگاه مونستر برای درمان آلزایمر با روزه داری
در سال 2009، علی گرجی استاد ایرانی دانشگاه مونستر آلمان با استفاده از روزه داری تحقیقاتی را برای درمان بیماریهایی چون آلزایمر، پارکینسون و سردردهای میگرنی انجام داد.
بررسیهای این محقق ایرانی نشان داد که پس از 12 تا 14 ساعت روزه داری، آشامیدن باعث ایجاد امواج قوی در مغز می شود.
این امواج 10 تا 20 برابر امواج معمولی مغز است. تحقیقات اولیه این دانشمند نشان داد که گرسنگی و تشنگی طولانی باعث افزایش حساسیت پذیری قشر مغز می شود.
گرجی با تاکید بر اینکه می توان با استفاده از این خاصیت در درمان مبتلایان به بیماریهای آلزایمر و پارکینسون اقدام کرد، اظهار داشت: "تحقیقات ما نشان داد که روزه داری در درمان و پیشگیری این بیماریها موثر است ضمن آنکه این موجها می تواند در مقاوم سازی سلولهای عصبی مغز در برابر سکته های مغزی موثر باشد."
استاد دانشگاه مونستر همچنین بر اثرات مثبت روزه داری در درمان سردردهای مزمن میگرنی تاکید کرد و ادامه داد: "نتایج این پژوهش نشان می دهد که روزه داری می تواند به عنوان یکی از روشهای موثر در درمان سردردهای میگرنی استفاده شود."
روزه سلولهای سالم را در مقابل شیمی درمانی حفظ می کند
در سال 2008 دانشمندان آمریکایی و ایتالیایی در تیم تحقیقاتی والتر لونگو از دانشگاه کالیفرنیا و بیمارستان "گاسلینی" در جنوا نشان دادند که گرفتن روزه می تواند به عنوان یک اسلحه موثر در مبارزه با کاهش وزن ناشی از شیمی درمانی در بیماران سرطانی به کار رود.
این دانشمندان نوعی الگوی جادویی را کشف کردند که سلولهای سالم در پی محدودیت کالری از خود نشان می دهند و به این ترتیب سلولهای سالم می توانند در مقابل صدماتی که در اثر شیمی درمانی به آنها وارد می کنند از خود دفاع کنند.
این پژوهشگران در بررسیهای مشاهده کردند که سلولهای سالم در زمان روزه، تمام انرژیهای در دسترس را برای ادامه حیات خود مورد استفاده قرار می دهند و بنابراین در مقابل شیمی درمانی نسبت به سلولهای سرطانی از خود مقاومت بیشتری نشان می دهند.
به اعتقاد این دانشمندان، روزه می تواند سلولهای سالم را در حالت سکوت نگه دارد و به این ترتیب در دوره ای که سلولها در انتظار پایان یافتن روزه هستند، می توانند مقاومت خود را برای ادامه حیات افزایش دهند.
این درحالی است که سلولهای سرطانی که طبیعت آنها به گونه ای است که نمی توانند انرژی ذخیره کنند در دوره روزه فعالیت و رشد آنها بسیار ضعیف می شود و چون تحت شیمی درمانی قرار دارند می توانند سریعتر نابود شوند، درحالی که سلامت سلولهای سالم همچنان حفظ می شود.