گروه اقتصادی مشرق - رئیس‌کل بانک مرکزی تا پیش از سفر به آمریکا، یکی از فعال‌ترین اعضای کابینه در پاسخ به انتقادات درباره عدم لغو تحریم‌های بانکی بود.

او بارها در فرصت‌های مختلف، انتقادات فعالان اقتصادی درباره لغو نشدن تحریم‌های بانکی را تکذیب و انعکاس این انتقادات در رسانه‌ها را با واژه‌هایی چون «تلاش جریان مرموز»، «سیاسی‌کاری» و «غرض‌ورزی» تقبیح می‌کرد.

اما به ناگاه در جریان سفر به آمریکا، این عضو کابینه حقیقت را بازگو کرد و اکثر انتقادات داخلی ها را تایید کرد.

اکنون با بازگشت سیف به کشور، در حالی که مشاوران رسانه‌ای دولت در حال طراحی توجیهاتی برای سخنان سیف هستند، جای آن است که رئیس‌کل بانک مرکزی در رابطه با مواضع 3 ماه اخیر خود پاسخ مطلوبی برای افکار عمومی داشته باشد.

به عنوان نمونه، سیف پس از اجرای برجام در 27 دی‌ماه سال گذشته، چندین بار صراحتا اعلام کرد که پول‌های بلوکه‌شده کشور که طبق برجام قرار بود‌آزاد شود، آزاد شده و در اختیار بانک مرکزی قرار گرفته است. سیف برای تاکید و ابراز اطمینان بیشتر نیز خبر داد که حتی بانک مرکزی اقدام به جابجایی پول‌های آزادشده کرده است.

به عنوان نمونه به این سخنان سیف پس از اجرای برجام اشاره می‌شود:

27 دی 1394: به محض اجرايي شدن برجام و لغو تحريم‌ها، محدوديت‌ها از منابع ارزي کشور برداشته شد.   

28 دی 1394: اولین جابجایی منابع ارزی بلوکه شده ایران انجام شد... طی روزهای گذشته بانک مرکزی بخشی از منابع محدود شده خود را از یکی از بانک های کشورهای خارجی مثلا ژاپن به یک بانک دیگر در آلمان منتقل کرد تا از این طریق بانک ها متوجه شوند که شرایط نقل و انتقال اموال کشور در خارج از ایران تغییر کرده است. 

28 دی 1394: بانک مرکزی در روز گذشته بخشی از منابع بلوکه شده خود را از چند بانک به چند بانک دیگر منتقل کرد؛ بخشی از این نقل و انتقال ها عملیاتی شد و پاسخ بخشی نیز به دلیل تعطیلی روز گذشته کشورهای اروپایی، هنوز اعلام نشده است.   

13 بهمن 1394: 32 میلیارد دلاری که من از آن سخن گفته‌ام منابعی است که اکنون آزاد شده و در اختیار ما قرار دارد.   

13 بهمن 1394: یکی از بحث‌های جدی ما بعد از اجرایی شدن برجام، اطمینان از روال آزادسازی دارایی‌ها بود. براین اساس تصمیم گرفتیم یک سری از منابع را در حساب‌ها جابه‌جا کنیم که ببینیم آیا مسیرها باز شده است. این در حالی است که مشاهده شد برخی حساب‌ها به سرعت جابه‌جا شدند.   

15 بهمن 1394: پس از لغو تحریمها، مبلغ 28 میلیارد دلار از ذخایر ارزی مذکور که متعلق به بانک‌مرکزی است در دسترس قرار گرفته و قابل استفاده است و 4.5 میلیارد دلار دیگر نیز متعلق به دولت است.

از آنجا که وضعیت پول‌های بلوکه‌شده و روال آزادسازی آنها به سطح کلان کشور مربوط می‌شود و طبیعی است فعالان اقتصادی و کارشناسان از آن اطلاع نداشته باشند، مردم و رسانه‌ها به اظهارات سیف اعتماد کردند و فرض را بر این گذاشتند که طرف غربی به یکی از تعهدات اصلی خود در آزادسازی میلیاردها دلار از پول‌های بلوکه‌شده ایران عمل کرده است.

البته شواهد به طور غیرمستقیم نشان می‌داد که احتمالا خبری از آزادسازی دلارهای بلوکه‌شده کشور نیست، وگرنه بانک مرکزی با 28 میلیارد دلاری که ادعا می‌کرد به دست آورده است، به راحتی می‌توانست سیاست تک‌نرخی کردن ارز و کاهش قیمت دلار را دنبال کند؛ اما کاملا برعکس این انتظارات، بانک مرکزی پس از برجام به طور مستمر قیمت دلار را افزایش داد که نشان از نبود ذخایر کافی دلاری این بانک داشت.

سرانجام سیف هفته گذشته در آمریکا گفت که به علت ممانعت آمریکا، خبری از آزادسازی دلارهای بلوکه‌شده کشور نیست .

مورد دیگر، ماجرای اتصال ایران به بانک‌های خارجی خصوصا اروپایی بود. در شرایطی که در 3 ماهه پس از برجام، بارها فعالان اقتصادی اعلام کردند اتصال بانک‌های کشورمان به بانک‌های خارجی هنوز در شرایط قبل از تحریم است، سیف و همکارانش این اظهارنظرها را غیرواقعی می‌خواندند.

در این زمینه نیز به مواضع گذشته سیف اشاره می‌شود:

27 دی 1394: در حال حاضر می توان با قاطعیت گفت در شرایطی هستیم که هرکدام از بانک ها در کشورهای دیگر مذاکراتی با چندین بانک انجام داده اند که می توانند اعتبارات اسنادی و حوالجات و ارتباط بانکی معمول را به صورت کامل انجام دهند و از این بابت هیچ گونه مشکلی نیست.

29 دی 1394: از آنجا که تمام کارها برای به جریان افتادن سوئیفت از قبل انجام شده بود، بلافاصله با اجرای برجام استفاده از این خدمات امکان پذیر شد. 

11 بهمن 1394: با توجه به وضع سوئیفت هیچ بانک ایرانی در گشایش ال سی مشکلی ندارد.

اما در این زمینه نیز شاهد بودیم که سیف در سخنان هفته گذشته در آمریکا به صراحت اعلام کرد که سیستم بانکی ایران هنوز به بانک‌های خارجی متصل نشده و تعهدات غربی‌ها روی کاغذ مانده است.

اکنون جهت یادآوری به رئیس‌کل بانک مرکزی باید گفت،‌ یادتان هست در 13 بهمن سال گذشته در واکنش به انتقادات فعالان اقتصادی مبنی بر این که تحریم‌های بانکی لغو نشده، گفتید «دست های پنهان مانع بروز عینی دستاوردهای برجام در کشور می شود.»   

یادتان هست در واکنش به انتقادات درباره عدم امکان استفاده از سوئیفت، در14 اسفند 1394 گفتید: «اظهارات درباره عدم اتصال سوئیفت غرض ورزی است.»

27 اسفند 1394    هم گفتید: «من احساس می‌کنم که بیشتر مباحثی که در مورد سوییفت مطرح می‌شود سیاسی است. ما نخستین جایی هستیم که اگر مشکلی از برقرار نشدن سوییفت داشته باشیم باید اعلام کنیم.»