و اینک سیر مطالعاتی امام علی، از سلسله مقالات "سیر مطالعاتی اسلامی"، در پیش روی شما خوانندگان محترم قرار گرفت. بعد از این مقدمه، اکنون، به معرفی اجمالی کتاب های معرفی شده، خواهیم پرداخت:

زندگی نامه امام علی

کتاب علی مظهر ولایت

تاریخ، آینه عبرت است و با شناخت زندگانى پیشینیان و انسان‏هاى کامل، مى‏توان راه درست را یافت و بر آن گام نهاد. اما افسوس که فریب‏کاران و نابکاران و نیز ناآگاهان، گاه چهره‏هاى منفور را برمى‏کِشند و چهره‏هاى محبوب را فرو مى‏کشند. در میان این آشفتگى، باید مدارک تاریخى را وا رسید و حوادث و شخصیت‏ها را نقّادانه و منصفانه و با موازین درست، بررسی کرد و تاریخ صحیحى را به نسل‏هاى تشنه حقیقت عرضه داشت و چنین تاریخى، انسان‏ساز است. کتاب «مظهر ولایت» اثر سید اصغر ناظم زاده قمی، حیات امیرمؤمنان، على(ع) را از ولادت تا رحلت پیامبر(ع) بررسى مى‏کند. ناشر این کتاب، موسسه بوستان کتاب قم می باشد.

کتاب علی از زبان علی، زندگانی امیرمومنان علی

حکایت زندگانی یک شخص آن زمان جذابیت پیدا می‌کند و شناخت از یک انسان فراتاریخ آن زمان واقعی‌تر بوده و به حقیقت نزدیک خواهد بود که از زبان خودش بیان شود. استاد سید جعفر شهیدی، که یکی از پژوهشگران معاصر تاریخ اسلام است، با آثار غنیّ و پرمحتوایی که در این زمینه از خود به جای گذاشته، توانسته به یکی از ماندگاران عصر تبدیل شود. وی در کتاب «علی از زبان علی» به روایت جذاب زندگانی أمیرالمؤمنین علیه‌السلام از بیان خود حضرتشان استفاده کرده و برهه‌های گوناگون زندگانی ایشان را تشریح کرده است. این کتاب را انتشارات دفتر نشر فرهنگ اسلامی منتشر و روانه بازار کتاب نموده است.

تاریخ امام علی

کتاب جمال کعبه، تاریخ اسلام به روایت امام علی

کتاب جمال کعبه، تالیف محمدحسین دانش کیا و ناشر این کتاب، دفتر نشر معارف، می باشد. این کتاب، نقل تاریخ اسلام از زبان امام علی(ع) و تحلیل آن می‌باشد كه به بررسی در مقطع زمانی رحلت پیامبر اسلام(ص) تا شهادت امام(ع)، اختصاص یافته است. این اثر، دارای یك مقدمه و دو بخش اصلی با فصل‌های ویژه است. بخش نخست آن، شامل حوادث رحلت پیامبر اكرم(ص) تا پایان عمر خلیفه سوم بوده و دربردارنده مباحثی چون سقیفه و پیامدهای آن، جانشینی خلیفه اول و دیدگاه امام علی(ع) درباره خلیفه سوم است. بخش دوم نیز، شامل بیعت با امام(ع)، كیفیت پیدایش ناكثین، قاسطین، مارقین و چگونگی رویارویی حضرت با آنان و پیامدهای آن است. کتاب، برای طلاب و دانشجویان محترم، گزینه مناسبی برای مطالعه خواهد بود.

کتاب تبار انحراف

این کتاب، تالیف حجه الاسلام مهدی طائب و توسط موسسه فرهنگی لوح و قلم، به مخاطبان ارائه شده است. در این کتاب، با تکیه بر منابع تاریخی و نقل های معصومین درصدد ارایه نمایی جامع، تحلیلی و درست از حوادث این مقطع از تاریخ اسلام در دوران امام علی، است و با این نگاه، برخی از اشتباهات تاریخی و غلط های مشهوری که در برخی از کتب تاریخی، ذکر شده است را به مخاطب تذکر می‌دهد و علل اصلی و واقعی برخی از حوادث تاریخی را همراه با استدلال و شواهد بیان می‌کند. این کتاب دارای نکات ظریف و حتی گاهی مخالف آنچه که تا امروز می‌دانستیم، هست، و این نکته مهم را به مخاطبان متذکر و یادآور میشود که از هرگونه قضاوت عجولانه پرهیز کنند و مطالب این کتاب را مقدمه‌ای برای پژوهش بیشتر و دقیق‌تر قرار بدهند. بنظر میرسد، می توان مجموعه 4 جلدی تبار انحراف، در سبد مطالعاتی طلاب و دانشجویان محترم قرار گیرد. این کتاب، افق های جدیدی از دشمن شناسی و نقش یهود در اتفاقات صدر اسلام، بدست مخاطب خواهد داد و از طرفی به تقویت قدرت تحلیل تاریخی، منجر خواهد شد.

سیره و سبک زندگی امام علی

کتاب امیر گل ها

کتاب «امیر گلها»، جلد دوم از مجموعه چهارده جلدی «سیره کاربردی چهارده ‌معصوم(ع)» یا «سبک زندگی معصومین(ع)» است که کاندیدای جایزه کتاب سال ولایت شد. در این مجموعه سعی می‌شود مسایل مختلف زندگی از دیدگاه اهل بیت(ع) بیان شود و هدف این مجموعه پاسخ به این سئوال است که در روزگار امروز و برای انسان قرن بیست‌ویکم چگونه اهل بیت(ع) می‌توانند الگو باشند و چگونه آنها می‌توانند گرهی از زندگی مردم باز کنند.

پیشتر نیز جلد سوم این مجموعه، درباره زندگی و شخصیت «حضرت زهرا» با نام «خاطر نازک گل» در "سیر مطالعاتی حضرت فاطمه"، معرفی گردید. ما به پدران و مادران گرامی توصیه می کنیم این دو کتاب را تهیه کنند و به فرزندان خویش، هدیه نمایند. همچنین، چه خوب است، این دو کتاب، به کتاب گویا (کتاب صوتی) نیز تبدیل شوند. که در اینصورت، بسیار شنیدنی خواهند شد. چراکه، قلم نویسنده توانا، شایستگی چنین را دارد.

 این سیره کاربردی که بیش از صد موضوع مثل سیمای ظاهری، سیمای باطنی، سبک زندگی فردی و اجتماعی، ارتباط با خدا، دیگران و طبیعت، توصیه های اجتماعی و سیاسی و نظامی و حتی محیط‌ زیست و حقوق مخالفان را شامل می‌شود، برای عموم مردم به ویژه جوانان و نوجوانان نوشته شده است. نویسنده برای نگارش این کتاب، منابع بسیاری را دیده که بیش از ۱۰۰ منبع آنها بهره گرفته شده است. کتاب «امیر گلها» نوشته حسین سیدی، در قطع پالتویی، از سوی دفتر نشر معارف به جامعه فرهنگی و مذهبی کشور عرضه شده است. این کتاب، از بهترین کتاب های در این زمینه می باشد که می توانید به دیگران هدیه دهید.

فضائل، مناقب و اختصاصات امام علی

کتاب سیمای پرفروغ

امیرمؤمنان(ع) در دامان وحى پرورید و از سرچشمه زلال و ناب محمدى نوشید و پا به پاى پیامبر در تمام صحنه‏ها کوشید و دمى از راه خدا پا، پس نکشید و کوتاهى نورزید. جان خویش را در «لیلةالمبیت» در طبق اخلاص نهاد و پیامبر را از خطر مشرکان رهاند. چنان به پیامبر نزدیک شد که خداوند او را «نَفْس رسول‏خدا» نامید و تنها همو، به عنوان «امیرالمؤمنین» نامبردار شد. نویسنده محترم در این کتاب مى‏کوشد تا خوانندگان را با شمّه‏اى از فضایل و مناقب آن امام همام در شش بخش آشنا کند: منزلت على(ع) نزد پیامبر(ص)، توصیه‏هاى پیامبر درباره على(ع)، على(ع) در عرصه دانش، معجزات و کرامات على(ع)، على(ع) در عرصه ایمان و اخلاق و منزلت على(ع) در سراى واپسین. این کتاب، اثر سید اصغر ناظم زاده قمی، می باشد که توسط موسسه بوستان کتاب قم، روانه بازار گردیده است. مطالعه این کتاب را به دوستداران امیرالمومنین، توصیه می نمائیم تا محبت خویش به اهل بیت را با دلیل و برهان و با احادیث اسلامی تقویت نمایند. این کتاب گزینه مناسبی برای مطالعه در اوقات فراغت شما خواهد بود.

کتاب گزارش لحظه به لحظه از ولادت امام علی

این کتاب، اثر محمدباقر انصاری و توسط انتشارات دلیل ما، منتشر گردیده است. در این کتاب، ماجرای ولادت امیرالمومنین (ع) یک واقعه عظیم است که نویسنده سعی کرده است که آن را در قالب ادبیات داستانی عرضه نماید. این کتاب به چگونگی ورود فاطمه بنت اسد به کعبه، اتفاقات داخل و خارج کعبه و بیرون آمدن آن بزرگواران از کعبه می پردازد. نکته بارز این است که هیچ مطلبی که زاییده تخیل نویسنده باشد در این کتاب وجود ندارد و تمامی مطالب مستند و معتبر است. بنابر اجماع مسلمین تنها خانه زاد خانه خدا (کعبه)، امام ما شیعیان، امام علی می باشد. مطالعه این کتاب، برای مخاطبان سطح 1، کتابی خاطره انگیز خواهد بود و گزینه مناسبی برای نوجوانان.

سیمای امام علی در قرآن

کتاب امام علی در قرآن

کتاب، نوشته علی آل کاظمی و توسط دفتر نشر معارف روانه بازار گردیده است. همان طور که از نام این کتاب پیداست، شرح و تفسیر 30 آیه از قرآن کریم را که در شأن امیر المؤمنین علی بن ابی طالب علیه السلام نازل یا تأویل گشته است، می خوانیم. برخی از عناوین کتاب عبارتند از: «علی (ع) صراط مستقیم هدایت»، «علی (ع) جان محمد (ص)»، «تکمیل دین با نعمت ولایت علی (ع)»، «علی (ع) هادی امّت»، «ضربت علی (ع) در جنگ خندق»، «علی (ع) اولین حافظ قرآن»، «ولایت علی (ع) بزرگ ترین خبر در قرآن» و غیره. سپس فهرستی از چند فضیلت و امتیاز امام علی(ع) را می خوانیم و در پایان احادیثی در باره فضیلت ایشان را مطالعه می نماییم. این کتاب برای علاقمندان در سطح 1، کتابی مختصر و مفید و گزینه مناسبی برای جوانان اهل سنت، برای مطالعه خواهد بود.

کتاب آیات ولایت در قرآن

این کتاب تالیف آیه الله مکارم شیرازی، مفسر توانا و فقیه عالیقدر، می باشد که در واقع، شامل سلسله بحث هاى تفسیرى ایشان در مورد آیه هاى مربوط به امامت و ولایت در قرآن، میباشد که توسط یکى از فضلاى حوزه علمیه جمع آورى شده است در این کتاب، آیات ولایت امیرالمومنین در سه قسمت دسته‌بندی و تفسیر شده است: فصل اول، آیات خلافت و زعامت مسلمین، فصل دوم، آیات فضائل اهل بیت علیهم السلام، فصل سوم، آیات فضائل مخصوص حضرت علی علیه السلام؛ این کتاب توسط انتشارات امام علی بن ابی طالب، منتشر و به مخاطبان، ارائه شده است. مطالعه این کتاب به طلاب و دانشجویان محترم، سفارش میشود تا هنگام القای توهمات بیمارگونه برخی از روشنفکران، قافیه را نباخته و یارای پاسخگویی داشته باشند. مطمئنا، این کتاب گزینه مناسبی برای مطالعه خواهد بود.

امامت و ولایت امام علی

کتاب دفاع از حریم امامت و ولایت

این اثر، مختصر کتاب شب های پیشاور است و به صورت جذاب و با قلم روان، و با ذکر منابع معتبر، و با رعایت امانت در نقل و تلخیص مطالب از کتاب ارزشمند شب های پیشاور که حاصل مناظره عالمان شیعه و اهل سنت در موضوع امامت و ولایت امام علی، می باشد، را به تصویر کشیده است. این کتاب، توسط انتشارات مسجد جمکران منتشر شده است. این کتاب می تواند برای نسل جوان و در سطح 1، کتابی مفید تلقی شود و گزینه مناسبی برای عموم مردم به عنوان سیر مطالعاتی  امام علی، خواهد بود.

کتاب رهبری امام علی در قرآن و سنت

کتاب «المراجعات» تالف علامه شرف الدین، که موسسه چاپ و نشر بین‌الملل آن را منتشر نموده، حاصل نامه ‌های دو عالم بزرگ شیعه و اهل سنت یعنی علامه شرف‌الدین و شیخ سلیم البشری المالکی، رییس وقت داشگاه الازهر مصر است. محتوای نامه ‌ها اختلاف اساسی میان دو مکتب یعنی در مساله امامت می باشد. در این نامه ها شیخ الازهر به ایراد برخی سوالات درباره اصل جانشینی حضرت علی علیه السلام و دلایل آن پرداخته است که علامه شرف الدین با استناد به منابع خود اهل سنت به سوالات او پاسخ داده است و یکی از مهمترین کتب در اثبات حقانیت مذهب شیعه است. این کتاب به نام رهبری امام علی در قرآن و سنت، توسط مرحوم محمدجعفر امامی، به فارسی ترجمه و در اختیار برادران شیعه و اهل سنت طالب حقیقت قرار گرفته است. این کتاب، از بهترین کتاب ها می باشد که نویسنده این سطور، خود بارها با مراجعه به برادران اهل سنت و پرسش از نحوه و چگونگی گرویدن آنها به مذهب تشیع را که جویا شده است، در پاسخ، یکی از دلایل را مطالعه کتاب المراجعات عنوان کرده اند. و مطمئنا، این کتاب، گزینه مناسبی برای جوانان اهل سنت برای آشنایی با حقایق صدر اسلام، خواهد بود. چراکه این کتاب، حاصل نامه های محترمانه بین دو عالم بزرگ جهان اسلام، از شیعه و اهل سنت می باشد.

علامه شرف الدین، در مبحث اول این کتاب، درباره رهبری مذهبی و امامت در مذهب با ارائه دلایل عقلی و شرعی كه حدیث ثقلین یكی از روایت‏های معتبر آن است, سخن رانده و مستندات قرآنی خود را از آیات متعدد و متنوع قرآن استخراج كرده و در پاورقی ذكر كرده است. رهبری عمومی خلافت پیامبر (ص) با استناد به منابع تاریخی و سیره‏نویسان و تصریح بر فضائل و مناقب امام علی (ع) مبحث حجیم و مفصل كتاب را به خود اختصاص داده و نویسنده در موارد متعدد و متنوع راجع به مفهوم ولی, آیه ولایت و نزول آن درباره امام علی ادله نزول این آیه، اعتراف به فضائل حضرت علی با استناد به منابع اهل‏سنت, تبیین ویژگی‏های امام و امامت و انطباق آن با سیره و گفتار و كردار امام علی بحث كرده و ضمن آن به احادیث متقن و معتبر فراوانی در جای جای كتاب استشهاد می‏كند.

حکومت امام علی

کتاب سیاست نامه امام علی

این کتاب، بخشی از دانش نامه امیر المؤمنین(ع) است که به دلیل اهمیت فراوان آن، جداگانه و مستقل، منتشر شده است. مؤلّف کوشیده است با بهره گرفتن از آثار حدیثی و تاریخی به ویژه نهج البلاغه و شرح های آن، آنچه را مربوط به روش امام علی(ع) در موضع گیری و رفتارهای سیاسی بوده است گردآوری و در پاره ای موارد، تحلیل کند.کتاب از یک درآمد و این فصل ها تشکیل یافته است: بیعت نور، اصلاحات علوی، سیاست های اداری، سیاست های فرهنگی، سیاست های اقتصادی، سیاست های اجتماعی، سیاست های قضایی، سیاست های امنیتی، سیاست های جنگی و سیاست های حکومتی. این کتاب، گامى كوچك است كه با گردآورى و تنظيم متون حديثى و تاريخى و تحليل اجمالى آنها، زمينه تدوين انديشه سياسى و سياست عملى امام على عليه السلام را فراهم مى كند.کتاب سیاست نامه امام علی، توسط گروهی از محققان موسسه دار الحدیث و با نظارت محمد محمدی ری شهری، منتشر گردیده است.

کتاب عدالت در گرداب

این کتاب، عهده دار جریان شناسی تحلیلی حکومت امام علی را بازگ. می کند و به نوعی بازخوانی شرایط و مشكلات دوران حكومت امام علی(ع) است. نویسنده، با این باور كه انقلاب اسلامی، ادامه حركت جهانی نبی اكرم(ص) و بروز دوباره حكومت شیعی در تاریخ است؛ همانند تجربه پیشین خود، امروز نیز، از برخی آفت‌‌های درونی رنج می‌برد. از طرفی، انقلاب اسلامی راه و عمل‌كرد خود را، ادامه حكومت آن حضرت تفسیر می‌كند و چالش‌‌های پیش روی خود را نیز، از همان سنخ می‌یابد. وی به‌منظور جلوگیری انقلاب از دچارشدن به سرنوشت حكومت علوی، به تحلیل برخی از مشكلات آن حضرت كه به‌صورت جریان‌‌های معارض با ایشان تجلی كرده بودند، پرداخته است. در این اثر، تحجرگرایی و بی‌بصیرتی مردم نسبت به مقام مولا و اشرافی‌گری، بدعت‌گذاری، منافق‌روشی و براندازی جریان‌‌های خواص، در كنار جریانی كه به ظاهر در جبهه حق بود؛ ولی با سكوت خود در عمل به مخالفت می‌پرداخت، به‌عنوان اصلی‌ترین آفت‌‌های درونی حكومت علوی، معرفی شده‌اند. این کتاب، توسط جواد سلیمانی تحقیق و تالیف گردیده و شما می توانید این کتاب مفید را از انتشارات حکمت و فرهنگ اسلامی، تهیه نمائید.

بی شک مطالعه این کتاب، یادآور عبارت معروف "تکرار تاریخ" می باشد که با شادی ها و غم های تاریخ اسلام، همراه خواهید شد. مطالعه این کتاب به هدف مطالعه تاریخ تحلیلی اسلام و بررسی عملکرد خواص در وقایع صدر اسلام، مفید و راهگشا خواهد بود.

اصحاب و یاران امام علی

کتاب اصحاب امام علی

بر گردِ وجود خورشید حکمت و عدالت، امیرمؤمنان على(ع) افرادى جمع شدند که مقطعى از تاریخ را رقم زدند و نامِ اصحاب على(ع) به آنها داده شد. اصحاب و یاران امام علی سه دسته‏اند: یاران باوفا و صدیق، افراد بى‏تفاوت که مدتى با امام بودند و سپس به انگیزه‏هاى مختلف بریدند، اما له یا علیه آن حضرت اقدام نکردند و دسته سوم هم کسانى هستند که همراه امام در جنگ و صلح شرکت کردند، اما پس از مدتى جاذبه‏ هاى دنیا آنان را فریفت و یا در چنبره جهل و جمود و وسوسه‌‏هاى شیطانى گرفتار آمدند و به مخالفت جدى با آن حضرت پرداختند. اثر حاضر شرح زندگانى این سه دسته و عمدتاً دو گروه اوّل است که در این کتاب بر روى هم 1110 نفرند و به ترتیب الفبا نگارش شده است. ویژگى عمده آن، تأکید بر منابع کهن و قلم روان است. شایسته است، طلاب و جوانان دانشجو، با مطالعه این اثر، راز و حکمت تبدیل های روحی مسوولین و یاران صدیق حاکم اسلامی را با خویش زمزمه کنند و صدالبته با عبرت از تاریخ، زمینه های این تغییرها را نیز بدانند.

کتاب «اصحاب امام علی علیه‌السلام» اثری است تحقیقی که سیداصغر ناظم‌زاده قمی آن را تالیف نموده و انتشارات بوستان کتاب قم آن را در 2 جلد منتشر نموده است. این که در دورانی از تاریخ، شخصیت بزرگی چون امیرالمؤمنین علیه‌السلام با یاری چه کسانی توانست برگ مهمی از تاریخ را رقم زده و نقطه عطفی ماندگار ایجاد کند، اهمیت موضوع این کتاب را روشن می‌سازد. همچنین علاوه بر اهمیت اصل موضوع، همانطور که ذکر شد، آنچه که این اثر را ارزشی مضاعف می‌بخشد، این است که این کتاب، با دسته‌بندی اصحاب حضرت أمیرالمؤمنین علیه السلام، یاران صدیق و وفادار حضرتش را از آنانکه پس از مدتی، به هردلیلی از یاری ایشان کناره گرفته و اینان را از اصحابی که بعدها در جرگه مخالفان حضرتش برآمدند نیز جدا کرده و جنبه ‌های مختلف حیات فردی، اجتماعی هریک از آنها را تبیین می‌کند.

امام علی و خلفا

کتاب دانشنامه روابط سیاسی امام علی و خلفا

نویسنده کتاب، ضمن قبول نگاه صحیح به وحدت اسلامی، با نگاه انتقادی به موضع مبالغه آمیز برخی اشخاص در موضوع وحدت اسلامی، پرداخته و چنین می نویسد: "از جمله تحلیلهای وحدت طلبانه درباره مواضع سیاسی و اجتماعی حضرت امیر علیه السلام پس از رحلت پیامبر صلّی الله علیه و آله و سلم، ارائه تفسیرهای غیر واقعی از برخی عملکردهای ایشان می‌باشد که از آنها به «سکوت و خانه نشینی» تعبیر می‌شود. نخستین هدف القا کنندگان شبهه سکوت این است که مواضع آن حضرت علیه السلام را به واگذاری حقّ خویش و دست شستن از اقامه آن تفسیر کنند!؟ به گونه‌ای که مخاطب تصور کند که حضرت علی علیه السلام نه تنها در قبال غصب خلافت، هیچ گونه ابراز مخالفت و یا عکس العملی نشان ندادند؛ بلکه، مخاطب امروز، گمان نماید که آن حضرت حتّی از اقدامات دیگران در این زمینه نیز به شدت جلوگیری نمودند!؟"

ذکر همین فراز از کتاب، شما را مطالعه این اثر متفاوت، تشویق خواهد کرد. چراکه، دغدغه اصلی نویسنده، بیان مظلومیت اهل بیت در صدر اسلام و حقانیت امامت و ولایت امام علی، می باشد. این کتاب، اثر علی لباف، می باشد که توسط انتشارات منیر، به جامعه علمی کشور، عرضه شده است.

کتاب امام علی و همگرایی اسلامی در عصر خلافت

وحدت و همبستگی اسلامی ضرورتی اجتماعی است كه همواره مورد تأكید منابع دینی و عالمان و فرهیختگان اسلامی قرار گرفته است. نویسنده در این اثر سیره و سخن امام علی (ع) را مبنای كاوش این موضوع قرار داده و نحوه برخورد حضرت با اختلافها، انحرافات و تفرقه‏ها را بررسی و الگویی عملی از مبانی فكری حضرت به دست آورده است. مطالب كتاب مستند به متون تاریخی و روایی است. در فصل چهارم با عنوان عرصه‌هاي همگرايي، كه يكي از بخش‌هاي مهم اين كتاب است، مطالبی چون حضور در جمعه و جماعات پیروان مکتب خلفا، احترام به عواطف مردم، سکوت و خانه نشینی و عدم مبارزه مسلحانه، پرهیز از طرح مسایل اختلاف‌انگیز، مدارا در مورد خمس و فدک، پیش‌گیری از رخنه فرصت‌ طلبان، هم‌اندیشی با خلفا و ... به چشم می‌خورد. این کتاب، اثر علی اکبر احمدپور توسط موسسه بوستان کتاب قم منتشر شده است.

کتاب، پاسخی به مخالفان وحدت و تقریب مذاهب اسلامی در عصر کنونی است. این کتاب، که در واقع اثری متفاوت با کتاب قبلی، می باشد، و بیشتر به ضرورت وحدت می اندیشد تا ذکر مسائل اختلاف برانگیز و بیشتر چهره مداراگرایانه امام علی را در طول 25 سال خلافت با دکر مصادیق واقعی آن، به تصویر می کشد، شاید مطالعه این دو کتاب در کنار یکدیگر، به شما حق انتخاب خواهد بخشید.

امام علی از دیدگاه اهل سنت

کتاب فضائل امام علی در منابع اهل سنت

این کتاب فضایل و مناقب امام علی (ع) را در منابع اهل سنت، پیش روی مخاطبان خود قرار می دهد. همچنن به آیات نازل شده در حق امام علی، نیز اشاراتی دارد. البته در مورد آیات نازل شده درباره امام علی (ع) کتاب های متعددی از دانشمندان شیعه و سنی نگاشته شده است. چنانکه، خطیب بغدادی از دانشمندان اهل سنت، در تاریخ خود به نقل از ابن عباس آورده که 300 آیه درباره امام علی (ع) نازل شده است. این کتاب تالیف سید مرتضی حسینی می باشد که توسط دفتر نشر معارف منتشر شده و به برادران اهل سنت، هدیه میشود.

این کتاب برای مخاطبان سطح 1 که درصدد مطالعه کتابی کم حجم و در عین حال مفید در باب سیمای امام علی در اندیشه اهل سنت، هستند، مفید ارزیابی میشود.

کتاب 1001 فضیلت از امیرالمومنین

این کتاب، بیانگر مستندات فضایل امیرالمومنین امام علی(ع) در کتب روایی اهل سنت و هم چنین دیدگاه های علمای این مذهب در این زمینه است. نویسنده که مخاطب خود را برادران اهل سنت قرار داده، مطالبی را از برجسته ترین علمای آن ها در قرن های گذشته، اعم از تاریخ نویسان مشهور، متکلمین به نام، دانشمندان علوم حدیث، فقها و مفسران در اعصار مختلف، آورده است. فصل اول این کتاب به بیش از 110 آیه قرآن کریم که در شأن علی(ع) نازل شده و در کتب تفسیری اهل سنت آمده، اشاره نموده است. مطالعه این کتاب، به طلاب و دانشجویان، توصیه میشود. البته نویسنده اذعان دارد که می توان عدد این آیات را تا 300 نیز رساند. فصل دوم نیز شامل بیش از 400 حدیث درباره جایگاه علی(ع) و معرفی وی است. در فصل سوم هم، سخنان صحابی و علمای اهل سنت درباره امتیازهای علی (ع) بر دیگران را در خود جای داده است. حدیث غدیر در کتب اهل سنت، عنوان فصل بعدی این اثر است و به دنبال آن، به معرفی معاویه با همان رویکرد (استناد به کتب روایی اهل سنت) و هم چنین پاسخ به شبهات و کتاب «راهی دیگر برای کشف حقیقت»، پرداخته شده است. این کتاب می تواند در موضوع سیمای امام علی در قرآن نیز جای گیرد. مولف این کتاب، محمدرضا رمزی واحدی می باشد که انتشارات سعید نوین ناشر این کتاب ارزشمند می باشد.

امام علی از نگاه متفکران مسلمان

کتاب جاذبه و دافعه علی

این کتاب، اثر علامه والامقام و متفکر بزرگ اسلامی شهید مطهری، مشتمل بر یک مقدمه و دو بخش است. در مقدمه کلیاتی درباره ی جذب و دفع به طور عموم و جاذبه و دافعه ی انسانها به طور خصوصی بحث شده است. در بخش اول، جاذبه امام علی علیه السلام - که همواره دل هایی را به سوی خود کشیده و می کشد - و فلسفه ی آن و فایده و اثر آن، موضوع بحث قرار گرفته است. در بخش دوم، دافعه ی نیرومند آن حضرت که چگونه عناصری را به سختی طرد می کرد و دور می انداخت، توضیح و تشریح شده است؛ ثابت شده که امام علی علیه السلام دو نیرویی بوده است و هر کس که بخواهد در مکتب او پرورش یابد، بایستی دو نیرویی باشد. شهید مطهری، در قسمتی از کتاب، به نقل از امام علی، چنین نقل می کند: ناتوان ترین مردم کسی است که از دوست یافتن ناتوان باشد و از آن ناتوان تر آن که دوستان را از دست بدهد و تنها بماند. این کتاب واقعا خواندنی است.

امام علی از نگاه مستشرقان غربی

کتاب جانشینی محمد

کتاب جانشینی حضرت محمد(ص)، پژوهشی پیرامون خلافت در صدر اسلام، نوشته ویلفرد مادلونگ، اسلام‌شناس، محقق و مستشرق مسیحی است. وی با استفاده از منابع فراوان، کتابی درباره موضوع مهم جانشینی پیامبر(ص) و بررسی خلیفه واقعی آن حضرت تألیف کرده است. مادلونگ، انگیزه خود را در تألیف کتاب، تجدید نظر در بی‌اعتمادی شدید اغلب مورخان و مستشرقین غربی به منابع اسلامی مربوط به صدر اسلام و افسانه شمردن آنها و نگاهی دوباره به تحلیل این رخدادها بر پایه نزدیکترین منابع به آن دوره معرفی و به کوشش خود برای وفادار بودن به روایات اصیل و متقدم، تصریح کرده است. این اثر به فارسی برگردانده شده توسط گروه مترجمین و به سرپرستی حمیدرضا ضابط و توسط بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی چاپ و منتشر شده است.

مادلونگ، با نگاهی به نقش خانواده ‌های پیامبران پیشین در حمایت از انبیاء می‌پردازد و نتیجه می‌گیرد که بر اساس قرآن، جانشین طبیعی پیامبر(ص) نمی‌تواند ابوبکر باشد. وی می‌نویسد: تا آنجا که قرآن، افکار محمد(ص) را بیان می‌کند، روشن است که او در نظر نداشت أبوبکر جانشین طبیعی او باشد و نه پیامبر به انجام این کار رضایت داشت. نگاه این مستشرق غربی به مساله خلافت و جانشینی پیامبر اسلام و دفاع وی از اندیشه شیعه با استناد به منابع معتبر، هر خواننده ای را تشویق می کند که به مطالعه این کتاب، بپردازد.

احادیث امام علی

کتاب صحیفه علویه

اثر حاضر، مشتمل بر اکثر دعا و مناجات هاى رسیده از امیرمؤمنان على (ع ) در دو جلد است: کتاب اوّل آن شامل 156دعاست که مرحوم علامه شیخ عبدالله سماهیجى آن را با نام "صحیفه علویه و تحفه مرتضویه"  گردآورى کرده است و کتاب دوم، در واقع، مستدرکِ کتاب علامه سماهیجى است که محدث نورى، آن را با نام "صحیفه علویه ثانیه" جمع آورى و آن را تکمیل نموده است. این هر دو کتاب را دانشمند فرزانه، استاد سیّد هاشم رسولى محلاّتى در اثر حاضر به فارسى روان ترجمه کرده است و بوستان کتاب قم، منتشر و دراختیار علاقمندان قرار داده است.

ادبیات داستانی مذهبی

کتاب خاطرات امیرالمومنین

شنیدنِ خاطره، شیرین و پرجاذبه است، به‏ ویژه آن که خاطره ‏ها مستند، نکته ‏آموز و هدایت ‏آفرین باشد. در این کتاب، خاطره‏ گو امیرمؤمنان على(ع) است که مشاهدات خود را از چگونگى ظهور اسلام و ایمان آوردنِ خود و کسان دیگر، جنگ‏ها و صلح‏ها، فداکارى‏هاى اصحابش و نیز بى‏مهرى و نیرنگ‏ هاى پاره‏اى مردمان زمانه‏اش، از رحلت پیامبر خدا(ص)، از فاطمه(س) از داستان خلافت و مسائل دیگرى از این دست را براى اصحاب یا فرزندان خود در مناسبت‏هاى مختلف بیان کرده است. کتاب حاضر، با کاوش در منابع کهن و دست اول، ناب‏ترین خاطره‏هاى امیرمؤمنان على(ع) را از کتاب‏هاى گوناگون‏ آورده است. اگر علاقمند به متون داستانی مذهبی هستید، حتما به مطاله این اثر فکر کنید. کتاب تاکنون بیش از هشت بار تجدید چاپ شده است. کتاب خاطرات امیرمومنان، اثر شعبان صبوری، توسط بوستان کتاب قم منتشر و روانه بازار گردیده است.

کتاب آئینه خدا، امیرالمومنین در شعر فارسی

این کتاب به قلم سید مصطفی موسوی گرمارودی گردآوری شده و دربردارنده مدح امیرالمومنین(ع) در دیوان شعر شعرای فارسی زبان است. مولف در این کتاب شعر شعرای فارسی زبان را به صورت موضوعی دسته بندی کرده و از زمان ولادت حضرت علی(ع) آغاز کرده است. در کتاب آیینه خورشید در هر موضوع تک بیت هایی از شاعران مختلف ذکر شده است، در پایان کتاب نیز اشعار برگزیده از شاعران معاصر و کهن ادب فارسی آمده است. این کتاب دربردارنده نمایه آیات، روایات، اعلام، اماکن، کتاب ها و منابع است که استفاده از آن را تسهیل می کند.

کتاب شناسی امام علی

کتاب امام علی در آینه قلم

کتاب امام علی در آینه قلم، اثر موسسه اطلاع رسانی پارسا، یکی از کاملترین ماخذشناسی و کتابشناسی درباره امام علی است که تاکنون منتشر شده است. به همراه این کتاب، لوح فشرده و نرم افزار این کتاب برای جستجو راحت تر نیز در اختیار شما قرار می گیرد. 

نکته پایانی