گروه بین‌الملل مشرق- لیدیا ساد، فرانک نیوپُرت و جفری جونز از کارشناسان مؤسسه گالوپ در تحلیلی از سخنرانی سالانه اوباما در کنگره، مقایسه تأثیرگذاری میان ایده‌‌های وی و نظرات مردم انجام داده‌اند تا نشان دهند کدام یکی از سیاست‌های اوباما از محبوبیت بیشتر و کدام‌یک از محبوبیت کمتر برخوردار بوده و حتی علیرغم مخالفت آنها پیگیری می‌شود.

اوباما بر لزوم تقویت «امنیت اجتماعی» سخن گفت و اینکه نباید با سیاست‌های اشتباه به تضعیف آن کمک کنیم. این عبارت در کشورهای غربی به میزان تأمین خدمات اجتماعی توسط دولت برای مردم اشاره دارد. 45% از مردم آمریکا معتقدند نظام امنیت اجتماعی در کشورشان با «چالش‌های بزرگ» روبرو است و از آن بدتر، 21% می‌گویند امنیت اجتماعی در کشورشان «دچار بحران» است. جالب است که افراد بالای 50 سال، یک‌سومِ افراد پایین 50 سال به دسترسی خود به خدمات اجتماعی در دوره بازشستگی امیدوارند. 50% مردم آمریکا تغییر در ساختار امنیت اجتماعی را «بسیار» مفید و 31% نیز «تا حدودی» آن را برای پیشرفت اقتصادیِ کشورشان می‌دانند.

«هدف یک قانون مقرون به صرفه برای بیمه درمان، پرکردن روزنه‌‌ها در نظام درمانیِ کارفرمامحور است تا دیگر زمانی که شما شغل خود را از دست می‌دهید یا عزم ادامه تحصیل می‌کنید یا در پی شغل جدید از کار گذشته خارج می‌شوید، تحت پوشش بیمه باشید. تا کنون 18 میلیون تحت پوشش قرار گرفته‌اند».

اگر چه قانون جدید بیمه درمانی در آمریکا که توسط اوباما به صورت لایحه به کنگره داده شده بود، درصد بیمه‌نشده‌ها را از 17%‌ به 11% کاهش داد، با این وجود رضایت مردم از آن کمتر شده است. 23% گفته‌اند قانون جدید به مزایای درمانی آنها صدمه زده است در حالی که 17% از افزایش مزایا سخن گفته‌اند. همچنین 43% معتقد به اثر منفی قانون جدید بر وضعیت کلی سلامت کشورشان هستند در حالی که 37% آن را قانونی مفید ارزیابی می‌کنند.

«برخی از مسائل در 7 سال گذشته بوده که توافق چندانی در مورد آن وجود ندارد. عمده آنها به این دغدغه مربوط می‌شود که چگونه می‌توان مطمئن شد که دولت به سمت منافع شرکت‌های بزرگ و سرمایه‌دار سوق داده نشود».

حدود دو سوم از مردم آمریکا با حرف اوباما (فارغ از عملش) در مورد مضرات نفوذ بالای شرکت‌‌های اقتصادی در سیاست‌‌‌گذاری‌ها و تصمیم‌سازی‌ها موافق‌اند. 69% بر این باورند که این بنگاه‌های کلان سهم خود را از مالیات نمی‌پردازند در حالی که تنها 16% از مردم در این زمینه از بنگاه‌ها حمایت می‌‌کنند. فقط 21% از مردم به این شرکت‌ها و مؤسسات اعتماد دارند در حالی که اعتماد به بنگاه‌‌های کوچک بیش از سه برابر این رقم است. ظاهراً دولت و مردم آمریکا در کنار هم نتوانسته‌اند در برابر این شرکت‌ها و سرمایه‌داران کلان کاری از پیش ببرند.

آموزش پیش‌دبستانی

اوباما در آخرین سخنرانی سالانه خود در این مورد گفت «در سال‌های پیشِ‌رو، باید آن قدر پیش برویم که هیچ کودکی از آموزش پیش‌دبستانی محروم نماند».

البته طبیعی است که مردم با این ایده موافق باشند. در سال 2014 میلادی، 87% از هواداران حزب دموکرات و 53% از هواداران حزب جمهوری‌خواه با افزایش بودجه در این حوزه موافقت داشتند.

اوباما در سخنرانی خود از وضعیت دشوار زندگی مردم پرده برداشت:«این روندها بر مردم فشار آورد، حتی زمانی که شاغل هستند و یا رشد اقتصادی مثبت بوده است. اکنون برای یک خانواده دشوارتر است اگر بخواهد خود را از خط فقر بالا بکشد، یا اگر زوج جوانی بخواهد شغل جدیدی را آغاز کند یا حتی اگر افراد شاغل بخواهند بازنشسته شوند».

واقعیت آن است که این سخنان توسط اوباما بیان شده تا نشان از درک شرایط جامعه توسط وی باشد. به عبارت دیگر دست پیش گرفته تا پس نیافتد. و الا اقدامات دولت او توانست تا حدودی شرایط وخیم بحران اقتصادی را بهبود بخشد. در دسامبر گذشته 79% از سطح زندگی خود راضی بودند و 62% نیز بر این باور بودند که زندگی آنها روندی رو به بهبود را طی می‌کند. این دو شاخص در نوامبر 2008 میلادی به ترتیب 69% و 35% بود. البته اگر با سال 2000 میلادی مقایسه کنیم، حرف او درست است. در آن سال 53% از مردم آمریکا نگران دوران بازنشستگی خود بودند اما در آوریل سال گذشته این رقم به 60% رسیده است.

سازوکارهای اداری و مقررات حکومتی

اوباما اشاره‌ای هم به روندهای اداری و قوانین کشورش کرد و اذعان داشت «به نظرم یک بخش خصوصی فعال،‌ مانند خونی است که در رگ‌های اقتصاد جریان دارد. اما سازوکارهای تاریخ‌گذشته‌ای وجود دارد که باید تغییر کند و قوانینی برای آنها دست‌و‌پاگیر شده که باید کنار گذاشته شود».

 گالوپ از سال 2010 میلادی هر ساله در ماه سپتامبر پروژه نظرسنجی خود را در مورد سازوکارهای حکومتی اجرا می‌‌کند و هر ساله تقریباً نیمی از مردم آمریکا به وجود بیش‌از‌حد قوانین در مسیر بنگاه‌‌های اقتصادی و صنایع اشاره می‌کنند در حالی که کمتر از یک‌چهارم پاسخ‌دهندگان با این مسأله مخالف هستند. جالب اینکه در نظرسنجی دیگری حدود 20% از آمریکاییان گفته‌اند قوانین فعلی کم است و باید بیشتر شود!

باراک اوباما در سخنرانی خود در کنگره به گرم‌شدن کره زمین و تغییرات آب‌و‌هوایی اشاره کرد و گفت اگر کسی هنوز به اهمیت این مسأله پی‌نبرده است، بهتر است مخالفت با این‌ همه دانشمند و سیاستمدار و حتی سرمایه‌دار را رها کند و سهم خود را در این زمینه ایفا کند.

55% از مردم آمریکا معتقد به اهمیت این مسأله‌اند و می‌‌گویند عمده این رخداد ناگوار، نتیجه عملکرد بشر است و آثار تلخ آن شروع شده است. اما 41% بر این باورند که این رخداد یک مسأله طبیعی است و حتی 62% معتقدند که اصلاً تا زمان مرگشان از آثار منفی گرم‌شدن هوای زمین ضرر نمی‌بینند. این آمار از ان جهت اهمیت دارد که دولت آمریکا را برای اقدام در این زمینه از همراهی مردم محروم می‌سازد.


قدرت نظامی

اوباما به نگرانی بسیاری از آمریکاییان در مورد آمادگی نظامی ارتش این کشور اشاره کرد اما آن را تکذیب کرد:«پیش‌تر به شما گفتم که هر چه در مورد سقوط اقتصادی آمریکا می‌شنوید، فقط جنجال سیاسی و رسانه‌ای است. حالا می‌گویم بحث‌ها در مورد قدرت‌مندشدن دشمنان ما و ضعیف‌تر شدن آمریکا نیز همین‌گونه است».

سخن اوباما با نظر مردم آمریکا متفاوت است. بر خلاف سال 2003 میلادی که 83%‌ معتقد بودند قدرت و آمادگی نظامی ارتش آمریکا رضایت‌بخش است، فقط 59% در آخرین نظرسنجی چنین نظری داشته‌اند. این پرسش از سال 2001 میلادی از آمریکاییان پرسیده می‌شود اما هیچ‌گاه رضایت آمریکاییان تا این حد پایین نیامده بود.

اوباما در یکی از سخت‌ترین دوران تقابل دو حزب در تاریخ آمریکا به ریاست‌جمهوری رسید. اوضاع وقتی بدتر شد که از ابتدای سال 2015 میلادی، دموکرات‌ها اکثریت سنا را نیز از دست دادند و دست جمهوری‌خواهان برای تصوی قوانین علیه سیاست‌های اوباما باز شد. وی در کنگره و در حضور اکثریت جمهوری‌خواهان، به این مسأله اشاره کرد:«یکی از افسوس‌های دوران ریاست‌جمهوری من این است که کینه و بدبینی میان دو حزب، بهتر که نشد هیچ،‌ بدتر هم شد».

تقابلی که اوباما به آن اشاره می‌کند، موجب ایجاد منازعات در کنگره آمریکا و کاهش شدید محبوبیت کنگره شد. سال 2015 میلادی، تنها 16% از مردم آمریکا عملکرد کنگره را مثبت ارزیابی کردند در حالی که در سال 2008 میلادی این رقم حدود 30% بود. پژوهش دیگری از گالوپ در این زمینه نشان می‌‌دهد دو عامل اصلی در کاهش محبوبیت کنگره، منازعات درون آن و به نتیجه‌نرساندن کارها توسط آن است. در واقع کنگره نه خود به اقدام مهمی دست زده و نه اجازه داده که اوباما طرح‌های خود را پیش ببرد. بیشتر پاسخ‌دهندگان بر این باورند که همکاری دو حزب در کنگره باید افزایش یابد.

جالب اینجا است که نظرسنجی دیگری در 13 ژانویه سال جاری توسط گالوپ منتشر شد که نشان می‌دهد مردم آمریکا هم در منازعه اوباما با کنگره به اجماع نرسیده‌اند. 42% از پاسخ‌گویان، اوباما و 46% نیز جمهوریخواهان کنگره را ترجیح داده‌اند، شاید به این دلیل که با وجود عدم رضایت از عملکرد کنگره به سهم قانونی آن در مدیریت کشور باور دارند.