
به گزارش مشرق، فارس نوشت: آسوشيتدپرس در گزارشي تفصيلي به بررسي نقش مهم درياچه اروميه در اقتصاد محلي شمال غرب ايران پرداخت و نوشت سومين درياچه بزرگ آب شور جهان در حال تبديل شدن به شورهزار است .
آسوشيتدپرس با اشاره به اين که درياچه اروميه سومين درياچه بزرگ آب شور جهان به شمار مي رود نوشت: افراد محلي که مسافران را با قايق بر روي اين درياچه مي چرخانند مي دانند که امسال ديگر نمي توانند صدها گردشگر و مسافر را با قايق براي لذت بردن از جاذبه هاي گردشگري درياچه اروميه در اين درياچه حرکت دهند .
يک فرد محلي در اين باره گفت: نگاه کنيد قايق گير کرده است . قايق ديگر بيشتر از اين نمي تواند حرکت کند .
وي در عين حال به کف درياچه اروميه اشاره مي کند که مملو از نمک و شوره زار شده است .
درياچه اروميه زيستگاه انواع جانوران آبزي طي سالهاي اخير بيش از 60 درصد منابع آبي خود را از دست داده است و به شوره زار تبديل شده است . به اعتقاد کارشناسان محيط زيست اين درياچه طي سالهاي آينده به طور کامل خشک خواهد شد . آن ها سوء مديريت در زمينه سياستهاي آبرساني و تخريب رودخانه هاي بالا دست را از مهمترين علل کاهش شديد منابع آبي درياچه اروميه مي دانند .
بر اساس اين گزارش دو سال پيش برخي مردم محلي بخش مهمي از درامد خود را از راه تور هاي مسافرتي براي گردشگران درياچه اروميه به دست مي آوردند . ولي از زماني که خشکسالي درياچه اروميه تشديد شده و شوري آب اين درياچه به شدت افزايش يافته است قايق ها تنها 10 دقيقه قادر به حرکت در درياچه هستند و بنا براين آن ها اين شغل را به زودي از دست خواهند داد.
يک فرد محلي گفت: مسافران و گردشگران از اين سفر و تور خسته کننده لذت نمي برند . مسافران بايد صدها متر را از کف شوره زار درياچه بگذرند تا به قايق برسند .بسياري از قايق رانان قايق هاي خود را پارک کرده و در خانه هاي خود هستند .
در ماه آوربل مقامهاي اروميه فعاليت اسکله گلمانخانه را به علت کمبود شديد آب متوقف کردند. عمق آب در عميق ترين مناطق اين اسکله به کمتر از 2 متر رسيده بود . وضعيت در اسکله هاي شرفخانه و اسلامي نيز به همين ترتيب بوده است .
خشکسالي درياچه اروميه همچنين تاثير منفي شديدي بر فعاليت هتلها و ساير فعاليتهاي مربوط به گردشگري داشته است . از زماني که مسافران و گردشگران داخلي و خارجي تمايل چنداني براي سفر به درياچه اروميه ندارند پروژه هاي ساخت هتل در اروميه متوقف شده است .
علاوه بر بخش گردشگري گسترش خشکسالي درياچه اروميه تهديد جدي عليه کشاورزي مناطق شمال غرب ايران به شمار مي رود . وزش توفان و بادهاي شديد موجب انتقال نمک به مزارع کشاورزي منطقه مي شود . بسياري از کشاورزان اکنون به شدت نگران آينده زمينهاي خود هستند . اين زمينها طي قرن هاي گذشته به لحاظ توليد سيب درختي، انگور، بادام، پياز و سيب زميني شهرت زيادي داشته است .
مسعود محمديان کارشناس کشاورزي در اين باره گفت وزش اين بادها نه تنها تاثيرات منفي زيادي بر مناطق اطراف درياچه اروميه خواهد داشت بلکه به کشاورزي مناطق دور تر نيز آسيبهاي جدي وارد خواهد کرد .
سلمان ذاکر نماينده اروميه در مجلس نيز هشدار داد با ادامه روند کنوني خطر سونامي شوره زار در درياچه اروميه به شدت رو به افزايش است .
وي افزود با خشک شدن درياچه اروميه در دو تا پنج سال آينده بيش از هشت تا ده ميليارد تن نمک زندگي مردم منطقه را به شدت تهديد خواهد کرد .
مسعود پزشکيان عضو شوراي شهر تبريز نيز تاکيد کرد درياچه اروميه در حال خشک شدن است ولي نه مقامهاي دولتي و نه مقامهاي محلي کار خاصي انحام نمي دهند .
اکنون سوال اين است که اين فاجعه زيست محيطي چگونه توسعه مي يابد و در شرايط کنوني چه بايد کرد ؟ گزارشهاي رسمي نشان مي دهد عوامل اصلي خشکي درياچه اروميه خشکسالي ده سال گذشته و افزايش بيش از حد از منابع آبي رودخانه هاي بالا دست درياچه اروميه براي مصارف کشاورزي است .
نخستين هشدارها در خصوص خشک شدن درياچه اروميه اواخر دهه 1990 ميلادي مطرح شده است . علي رغم اين هشدارها دولت به ساخت 35 سد بر رودخانه هاي بالا دست درياچه اروميه ادامه داد . احداث جاده بين اروميه تبريز از روي درياچه اروميه نيز در اين مساله بي تاثير نبوده است . هيچ گونه مطالعات زيست محيطي در خصوص اجراي اين پروژه انجام نشده و کارشناسان محيط زيست بر اين باورند که احداث اين جاده موجب اختلال در روند گردش منابع آبي درياچه اروميه شده است .
ناصر عاق استاد دانشگاه سهند تبريز در اين باره گفت کارشناسان بر اين باور بودند که دوره خشکسالي ده ساله درياچه اروميه فرا رسيده است ولي پس از گذشت اين ده سال خشکسالي همچنان ادامه يافته است .
اوايل دهه 2000 ميلادي تحقيقات دانشگاهي نشان داد درياچه اروميه با سرنوشت مشابه درياچه آرال در قزاقستان و ازبکستان روبرو شده است. شوروي سابق در دهه 1960 ميلادي با اجراي پروژه هاي آبرساني موجب کاهش شديد منابع آبي درياچه آرال شد و حجم اين درياچه اکنون به کمتر از يک دهم دهه 1960 رسيده است .
دولت ايران در ماه آوريل برنامه سه مرحله اي را براي نجات درياچه اروميه اعلام کرد که شامل باروري ابرها براي افزايش بارش باران در منطقه، کاهش مصرف آب و سيستم آبياري و افزايش عرضه آب به درياچه اروميه بوده است .
برخي کارشناسان اين گونه اقدامات دولت ايران را تنها نوعي اقدام سمبليک مي دانند و بر اين باورند که بهترين راهکار براي نجات درياچه اروميه در شرايط کنوني استفاده از آبهاي ذخيره شده در پشت سدها است . منابع آبي رودخانه هاي بالا دست درياچه اروميه مهمترين نقش را در ادامه حيات اين درياچه خواهد داشت .
اسماعيل کهرم استاد دانشگاه آزاد تهران در اين باره گفت احداث سد ها طي سالهاي گذشته تاثير منفي زيادي بر درياچه اروميه داشته است . سه پنجم منابع آبي درياچه اروميه خشک شده است و ميزان شوري آب درياچه اروميه به 350 ميلي گرم در هر ليتر رسيده است . اين رقم در دهه 1970 به 80 ميلي گرم رسيده بود .
وي افزود دولت بايد اجازه دهد تا 20 درصد آب سدها به درياچه اروميه سرازير شود . مصطفي قنبري دبير شوراي حفاظت از درياچه اروميه تاکيد کرد انتقال آب از درياي خزر تنها راه نجات درياچه اروميه خواهد بود . ولي با توجه به بعد مسافت اجراي اين پروژه مستلزم هزينه هاي بسيار زيادي خواهد بود .
يک راننده تاکسي در اروميه از طرح دولت براي باروري ابرها ابراز رضايت مي کند و مي گويد اين تصميم خوبي است . هر شب به ابرهاي تيره اي که مي آيد نگاه مي کنم و به خانواده ام مي گويم به زودي باران خواهد باريد . البته يک روزنامه نگار بر اين باور است که طرح باروري ابرها که از سوي دولت مطرح شده بيشتر شبيه يک نمايش است و بارش بارانهاي اخير نيز بيشتر فصلي و موسمي بوده است .