
به گزارش گروه دفاع و امنيت مشرق به نقل از فارس، مرکز "مطالعات راهبردي و بين المللي " آمريکا در مقاله اي به قلم "ريک اوزي نلسون " و "اسکات گوسنس " به بررسي ساز و کار هاي لازم براي مقابله با دزدي دريايي پرداخت و نوشت: تلاش هاي کنوني براي کاهش توان دزدان دريايي به اندازه کافي موثر نبوده است. از 14 آوريل امسال تاکنون، 17 مورد ربودن شناور توسط دزدان دريايي گزارش شده که در صورت ادامه همين روند، اگر از آمار 49 دزدي سال گذشته پيشي نگيريم، در خوشبينانه ترين حالت به همان ميانگين خواهيم رسيد. دزدان دريايي در عمل روز به روز به چاشني خشونت فعاليت هاي خود مي افزايند.
* دزدان دريايي گروگان هاي خود را به قتل مي رسانند
دزدان دريايي در ماه فوريه سال جاري، يک قايق بادباني را به همراه سرنشينانش، يعني يک زوج بازنشسته کاليفرنيايي ربودند. پيش از آنکه نيروي دريايي آمريکا بتواند اقدام موثري براي نجات اين دو زوج انجام دهد، سرنشينان قايق به دست دزدان دريايي کشته شدند. اين کشتار نقطه عطفي بود در تغيير شيوه عملکرد جاري دزدان دريايي؛ شيوه اي که بر اساس آن دزدان دريايي ترجيح مي دادند براي باجگيري، گروگان ها را زنده نگاه دارند. يکي از مقامات وزارت امور خارجه آمريکا پس از اين واقعه اذعان کرد که قتل 4 آمريکايي، يک تغيير جدي در روند وقايع مربوط به دزدان دريايي بوده است: "ما اين مسأله را متوجه شديم و بايد بر اساس روند جديد، سياست هاي خود را بازبيني کنيم. "
* حمله دزدان دريايي در خليج عدن و درياي عرب، تهديدي جدي براي منافع جامعه بين الملل و آمريکا به حساب نمي آيد
البته هنوز هم حمله دزدان دريايي در خليج عدن و درياي عرب، تهديدي جدي براي منافع جامعه بين الملل و آمريکا به حساب نمي آيد. ولي در هر حال، اگر فعاليت دزدان دريايي گسترش يابد و درصد موفقيت آنها در عمليات اجرا شده در درياي عرب افزايش يابد، تجارت کشورهاي شوراي همکاري خليج فارس با معضلاتي جدي روبرو و ريشه کن نمودن اين پديده شوم سخت تر خواهد شد. در حال حاضر با نيم نگاهي به آمار رو به افزايش حمله دزدان دريايي و توانايي رو به گسترش آنها در اجراي عمليات موفقيت آميز مي توان به وضوح دريافت که پديده دزدي در آب هاي دريايي عرب، پديدهاي گذرا و کوتاه مدت نيست بلکه به روشي براي گذران زندگي تبديل شده است.
* مقابله با معضل دزدان دريايي نياز به عملکرد هماهنگ جامعه بين الملل دارد
جامعه جهاني بايد با تبعيت از اتحاديه اروپا و آمريکا، به اقدامات همه جانبه خود براي ايجاد يک چارچوب قانوني نافذ و جامع براي بازداشت و محاکمه دزدان دريايي ادامه دهد. در خلال تلاش هاي بين المللي براي ايجاد چارچوب قانوني، کشورهاي منطقه که ادامه پديده دزدي دريايي، تهديدي مستقيم براي مافع آنها به شمار مي آيد و منابع مالي لازم براي برخورد با اين پديده را نيز دارند، بايد رهبري مبارزه با دزدان دريايي را برعهده بگيرند.
* کشورهاي عضو شوراي همکاري خليج فارس بايد براي تقويت توان خود در مقابله با دزدان دريايي، اقدامات عملي تري داشته باشند
اولين گام در اين مسير عبارت است از هماهنگي دولت هاي شوراي همکاري خليج فارس براي ايفاي نقش اصلي در مبازره با پديده دزدي دريايي در آبهاي فراساحلي شبه جزيره عربستان. اولين جرقه نيز بايد با تمرکز بر روي مديريت عمليات در خليج عدن زده شود. شناورهاي به نسبت کوچک تر کشورهاي عضو شوراي همکاري و امکانات ساحلي موجود آنها براي گشت زدن در آبراه هاي تنگ بهتر است تا کشتيراني در آبراهه هاي عريض درياي عرب و کرانه هاي غربي آن.
* جغرافياي محدود منطقه فرصتي است براي محک زدن قابليت هاي نيروي دريايي
حتي نيروهاي دريايي کشورهاي عضو شورا مي توانند در طول زمان، مسئوليت تأمين امنيت مسير ترانزيت بين المللي (IRTC) را در آن بخش از خليج عدن که از نظر امنيتي به ناخدايان توصيه مي شود، برعهده بگيرند. البته اين روندي طولاني است، ولي نيروهاي دريايي کشورهاي حوزه خليج فارس مي توانند در طي اين مدت با شرکت در CTF-151 و قبول مسئوليت هاي گسترده تر در زمينه راهبرد، فرماندهي و عمليات توانايي خود را براي رسيدن به اين هدف غايي تقويت کنند. در همين رابطه، کشورهاي شوراي همکاري بايد در زمينه آموزش نيروهاي خود براي عمليات و ادامه روند ارتقاي ناوگان ساحلي و امداد هوايي خود سرمايه گذاري بيشتري را اختصاص دهند.
اين تلاش ها بايد در هماهنگي کامل با آمريکا و نيروهاي دريايي ديگر کشورها اجرايي شود تا ميزان هماهنگي و همکاري طرفين به حداکثر ممکن برسد. کشورهاي عضو شورا بايد در مسير ترسيم راهبردهاي مزبور، تلاش هاي کشورهاي فرامنطقه اي را در خصوص مبارزه با دزدان دريايي مدنظر قرار دهند- مثلاً ابتکاراتي که اخيراً از سوي کشورهاي عضو "آ سه آن " بکار بسته شد و ميزان حملات دزدان دريايي در اطراف تنگه مالا را به طرز چشمگيري کاهش داد.
کشورهاي شوراي همکاري خليج فارس بايد در گام بعدي، همگام با اجراي عمليات دريايي موثرتر بر ضد دزدان دريايي، مکانيزم حقوقي کارآمدتري براي محاکمه و حبس دزدان دريايي طراحي کنند. اين اقدام اثر بازدارندگي مناسبي خواهد داشت زيرا در حال حاضر بخاطر ضعف چارچوب حقوقي موجود، به ندرت مي توان دزد دريايي اي را يافت که بخاطر اعمال مجرمانه خود مورد اتهام و محاکمه قرار گرفته باشد. در چارچوب حقوقي جديد مي توان محاکم و زندان هاي ويژه اي براي حبس دزدان دريايي درنظر گرفت، چهارچوبي که بايد با همکاري نهادهاي حقوقي بين المللي ايجا شود. البته در صورتي که کشورهاي عضو شورا، مقابله با دزدان دريايي را بعنوان يکي از اولويت هاي ويژه خود درنظر نگيرند هيچ يک از اين موارد محقق نخواهد شد.
* کشورهاي عضو شورا براي مقابله جدي با دزدان دريايي بايد علاوه بر اختصاص منابع مالي بيشتر، تعهد سياسي بالاتري داشته باشند
در حال حاضر، مقابله با دزدان دريايي در اولويت سياست خارجي شورا قرار ندارد و شورا گاه و بيگاه و آن هم در مقام عکس العمل به دزديده شدن تعداد زيادي از مسافرين دريايي و يا عمليات موفقيت آميز ديگر کشورهاي منطقه در مقابله با اين پديده شوم، به صدور بيانيه و يا اقدامي ابتکاري مي افتد. کشورهاي عضو شورا براي مقابله جدي با دزدان دريايي بايد علاوه بر اختصاص منابع مالي بيشتر، تعهد سياسي بالاتري در اين خصوص داشته باشند.
* دزدان دريايي اقدامات مجرمانه خود را در حياط خلوت کشورهاي شورا عملي مي کنند
دزدان دريايي اقدامات مجرمانه خود را در حياط خلوت کشورهاي شورا عملي مي کنند و همين تهديد مي تواند فرصتي باشد براي کشورهاي مزبور؛ فرصتي براي نمايش توان جمعي و انفرادي اين کشورها در داشتن نقش اول در ايجاد امنيت در آب هاي منطقه. ناکامي در رسيدن به اين هدف مي تواند زنگ خطري باشد براي زوال امنيت در آبراهه هاي منطقه؛ همان مسيرهاي تجاري کشورهاي شورا که نبض اقتصاد آنها را در دست دارند. در نهايت مي توان گفت که مقابله با دزدان دريايي فرصتي است براي رسيدن کشورهاي عضو شوراي همکاري خليج فارس به موقعيت رهبري در ميان کشورهاي منطقه؛ فرصتي که نبايد از دست داد.