موفقیت سه سال اخیر اجرای طرح «اکران افطار تا سحر» در ماه مبارک رمضان باعث می شود که ایده پردازان طرح «اکران نیمه شب در تابستان» بر این موضوع پافشاری کنند که اگر همراهی نیروی انتظامی همچون ماه مبارک رمضان پایدار باشد، طرح جدید نیز با استقبال مردم رو به رو می شود.
مخالفان و موافقانی در مجلس
اما این طرح که هنوز مجوزی از سوی نیروی انتظامی دریافت نکرده است در همین مرحله موافقان و مخالفانی دارد که البته یکی از مخالفان آن در مجلس است. نصرالله پژمان‌فر عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری خانه ملت می گوید: تغییر سبک زندگی در جامعه ایرانی آرام آرام در حال شکل‌گیری است؛ یکی از نیازهای انسان‌ها استراحت بوده و طبق فرهنگ ایرانی و از لحاظ بهداشت جسمی و روحی و روانی، انسان‌ها باید بتوانند در فضای شب استراحت کنند؛ اما در کشورهای غربی سبک زندگی به این شکل است که افراد تا پاسی از شب و نزدیک سحر بیدار هستند و بعد از بیداری‌های طولانی٬ صبح اول وقت و سحر که موقعیت مناسبی برای فعالیت است را به دلیل خستگی‌های مفرط از دست می‌دهند و این موضوع با سبک زندگی ایرانی متفاوت است.
پژمان‌فر تصریح می کند: نسبت به این موضوع باید جامع تر نگاه کرد مثلا برخی معتقدند که طرح اکران فیلم در ساعات نیمه شب باید در برخی از شب‌های تعطیل آن هم با شرایط ویژه انجام شود که افراد اگر می‌خواهند در شب مقدار بیشتری بیدار باشند فردای آن روز امکان استراحت از آنها گرفته نشود و به حوزه خانواده هم توجه شود. باید به این مسأله توجه کنیم که اگر این طرح در شب‌های ماه مبارک رمضان اجرا شد به این دلیل بود که افراد تا سحر بیدار و مشغول عبادت بودند، اما شب‌های دیگر شرایط متفاوت دارد.
اما از سوی دیگر ابوذر ندیمی عضو فراکسیون هنر و رسانه مجلس در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری خانه ملت با استقبال از پیشنهاد شورای صنفی نمایش فیلم برای اکران سینمایی بعد از ساعات نیمه شب در فصل تابستان می گوید: با توجه به تجربه طرح «اکران افطار تا سحر» که در ماه مبارک رمضان برای اکران فیلم های سینمایی داشتیم و مورد استقبال واقع شدن آن از سوی عموم جامعه، به نظر می رسد این طرح نیز به سرانجام خوبی برسد.
نماینده مردم لاهیجان و سیاهکل در مجلس شورای اسلامی همچنین تصریح می کند: روزهای گرم تابستان فرصت فروش بلیط در طول روز را می گیرد ولی سانس های نیمه شب می تواند جبران خوبی برای فیلمسازان و سینماداران جهت جذب تماشاگر باشد. همانطور که در تجربه های گذشته دیده شد مردم نه تنها مشکلی با سانس های نیمه شب نداشته، بلکه از آن همواره استقبال کرده اند لذا لازم است ما نیز خود را با تماشاگران همساز کرده و تسهیلاتی برای آنها قرار دهیم.
آشنایی با طرح «افطار تا سحر» و آماری از اجرای سه ساله آن
طرح «اکران نیمه شب در تابستان» ایده و پشتوانه خود را از اجرای طرح «اکران افطار تا سحر» در ماه مبارک رمضان می گیرد و به همین دلیل جا دارد مروری بر طرح «اکران افطار تا سحر» داشته باشیم.
طرح اکران رمضان از سال ۹۲ در سینماهای کشور اجرا شد. این طرح توانست بعد از گذشت سه سال در جذب مخاطب موفق و از فروش مناسبی در گیشه سینما برخوردار باشد. مهمترین شاخصه این طرح، نمایش فیلم ها بعد از نیمه شب در سینماهای کشور است. این طرح به خصوص در سال جاری با توجه به گرمای شدید تابستان از سوی مردم مورد استقبال قرار گرفت به گونه ای که سبب شد شورای صنفی نمایش و انجمن سینماداران برای ادامه استقبال از سینما رفتن در شب های تابستان، دوباره از نیروی انتظامی درخواست مجوز کند. حال در صورت موافقت و همکاری نیروی انتظامی می توان امیدوار بود که مردم بیش از گذشته و به خصوص در شب های تابستان از سینماها استقبال کنند.
طی سه سال گذشته سینمای ایران با اجرای طرح «اکران افطار تا سحر» تغییراتی را در روند نمایش فیلم‌ها در ماه رمضان بوجود آورد. براساس این طرح در طول ماه مبارک رمضان سینماهای کشور تا سحر باز و میزبان علاقه مندان به سینما بودند.
این طرح از رمضان سال ۹۲ در کشور اجرا شد که البته براساس آن در همان سال سینماها می توانستند فیلم های خاطره انگیز را هم در فاصله افطار تا سحر اکران کنند؛ فیلم هایی که دیدن دوباره آنها برای علاقه مندان به سینما خالی از لطف نبود. در این سال ۴۱۶ هزار بیننده به سینماها رفتند و فروش فیلم ها یک میلیارد و ۶۴۱ میلیون تومان اعلام شد.
در دومین سال اجرای این طرح برای جذب مخاطب بیشتر، علاوه بر فیلم های خاطره انگیز، آثار پرفروش سال ۹۳ هم به جمع اکران رمضان پیوستند. با توجه به اینکه مردم کم کم با این طرح آشنا شده و می توانستند شب‌ها به تماشای فیلم های مورد علاقه خود بروند فروش گیشه سینماها نسبت به سال ۹۲ روندی رو به رشد داشت.
با اجرای این طرح در سال دوم ۵۸۹ هزار تماشاچی به سینماها رفتند تا زمان بین افطار تا سحر خود را با آرامش در سینماها فیلم ببینند. استقبال مردم سبب شد تا سینماهای کشور در اکران رمضان ۲ میلیارد و ۵۱۲ میلیون تومان فروش داشته باشد.
اما در سومین سال اجرای طرح اکران رمضان، نه تنها مردم منتظر اجرای چنین طرحی بودند بلکه سینماگران نیز از پتانسیل نمایشی در این ماه به وجد آمده و تصمیم گرفتند فیلم های خود را در این نوبت اکران در سینماها نمایش دهند.
در اکران رمضان ۹۳ دیگر خبری از فیلم های خاطره انگیز و یا فیلم های پرفروش سال نبود، بلکه شورای صنفی نمایش با پیشنهاد صاحبان فیلم ها برای اکران در این ماه روبرو شد و همین مساله سبب شد تا فیلم های تازه نفس در اکران رمضان قرار گیرند. استقبال مردم و سینماگران از این طرح سبب شد تا پرونده اکران رمضان ۹۴ با یک میلیون و ۱۲۵ هزار مخاطب و ۵ میلیارد و ۹۶۰ میلیون تومان بسته شود.
موفقیت این طرح نشان داد که اگر شرایط مناسب فراهم باشد مردم همچنان به سینما رفتن به عنوان یک تفریح جمعی نگاه می کنند و از سینما رفتن لذت می‌برند. ضمن اینکه در رمضان‌های این سه سال بحث تخفیف بلیت های سینما نیز اجرایی شد و آمار فروش سینماها که رشد صعودی داشت دیگر مدیون افزایش سالانه قیمت بلیت سینماها نباشد.
استقبال مردم از سینماها در ماه مبارک رمضان، شرایطی را فراهم کرد تا این نوبت اکران که زمانی کم مخاطب ترین زمان برای سینماها به شمار می رفت، تبدیل به یکی از مهمترین نوبت های اکران سینما در طول سال شود. با چنین موفقیتی بود که انجمن سینماداران و شورای صنفی نمایش تصمیم گرفتند برای ادامه طرح اکران در نیمه شب های تابستان از نیروی انتظامی درخواست مجوز کنند که البته هنوز خبری از موافقت با این طرح نشده است.
طرح رمضان نشان داد سینما نیازمند برنامه مناسب برای اکران است
برای بررسی دلایل موفقیت طرح «اکران افطار تا سحر» که منجر به پیشنهاد جدید شده است با تعدادی از مدیران سازمان سینمایی گفتگوهایی داشتیم که درباره افزایش تعداد مخاطبان سینما در ماه مبارک رمضان تحلیل های خود را ارائه کردند.
رمضانعلی حیدری خلیلی قائم مقام رییس سازمان سینمایی در امور اجرایی این سازمان با اشاره به طرح اکران رمضان و نمایش فیلم ها در نیمه شب، گفت: اینکه طرح اکران رمضان بعد از گذشت ۳ سال توانست با موفقیت های بسیاری همراه باشد، می تواند برگرفته از دلایل مختلفی باشد. اولین دلیل این است که با توجه به اکران نیمه شب فیلم ها، مخاطب وقت داشت پس از افطار کردن و با فراغ بال به همراه خانواده خود به سینما برود.
وی ادامه داد: یکی دیگر از دلایل مهم موفقیت این طرح، علاوه بر اکران فیلم ها در نیمه شب، این بود که نه تنها فیلم هایی با کیفیت مناسب در سینماها اکران شد بلکه تنوع جدول اکران نیز قابل توجه بود. جدول اکران فیلم‌ها در ماه مبارک رمضان توانست پاسخگوی سلیقه مخاطبان باشد و مخاطب از میان سوژه های مختلف، فیلم مورد نظر خود را انتخاب کرد.
حیدری خلیلی مهمترین دلیلی را که مردم تمایل پیدا کرده‌اند در ماه رمضان بیشتر به سینما بروند اینگونه تشریح کرد: فضای اطمینان بخشی که سراسر از امید و نگاه به آینده روشن است جامعه را فراگرفته است و سینما هم از آن جدا نیست. مردم جدا از درگیری های روزانه، زمانی را برای سینما رفتن اختصاص می دهند. همین پشتوانه می تواند باعث شود که اجرای طرح اکران نیمه شب در تابستان هم با موفقیت رو به رو شود.
وی بیان کرد: ساخت و بهره برداری از پردیس های سینمایی نیز طی سال های اخیر به روند جذب مخاطب به سینما و به خصوص به این طرح کمک کرده است. فضای متفاوت پردیس های سینمایی و کیفیت مناسب صدا و تصویر سبب شده تا مخاطبان بیشتری به سینما جذب شوند. علاوه بر آن هر پردیس و یا مجتمع تجاری و فرهنگی دارای فضای متفاوتی برای ارائه سرویس های مختلف به مخاطبان خود است و مردم تمایل پیدا می کنند تا در مجتمع ها حضور پیدا کنند.
قائم مقام رییس سازمان سینمایی در امور اجرایی توضیح داد: البته در این میان همکاری نیروی انتظامی با بخش فرهنگ و هنر کشور را نمی توان نادیده گرفت. با همکاری این نهاد توانستیم شرایطی را فراهم کنیم تا علاقه مندان بتوانند از فضای سینما در نیمه شب استفاده کنند.
وی در پاسخ به اینکه با توجه به موفقیت گیشه سینما با اجرای این طرح، تا چه اندازه می توان به حمایت دوباره نیروی انتظامی برای اجرای آن در طول تابستان امیدوار بود، توضیح داد: شورای صنفی نمایش برای ادامه این طرح در طول تابستان به نیروی انتظامی درخواست داده و معاونت نظارت و ارزشیابی سازمان سینمایی در حال پیگیری این مساله است. امیدواریم با تعامل سازمان سینمایی و شورای صنفی نمایش با نیروی انتظامی این طرح دوباره تکرار شود.
این مدیر سینمایی بیان کرد: البته برای سانس های فوق العاده نیمه شب برای فیلم‌های خاصی مانند «محمد(ص)» طرحی مورد بررسی قرار گرفته است که نمایش فیلم ها در سانس های ویژه و بعد از نیمه شب هم ادامه داشته باشد که این طرح از جمله موارد خاص است و براساس آن می توانیم از موارد خاص به عمومی شدن این طرح در طول سال دست پیدا کنیم.
قائم مقام رییس سازمان سینمایی توضیح داد: طرح اکران رمضان و موفقیت فیلم ها نشان داد که با برنامه ریزی مناسب می توان در هر فصل و زمانی مخاطب را به سمت سینما جذب کرد، به همین دلیل نباید از برنامه ریزی در حوزه اکران غافل شویم و معاونت نظارت و ارزشیابی سازمان سینمایی، شورای صنفی نمایش و دفاتر پخش می توانند مقدمات یک اکران خوب را فراهم کنند. علاوه بر آن شرکت های پخش سینمایی نیز با اجرای تبلیغات مناسب می توانند در جذب مخاطب موفق باشند.
حیدری خلیلی در پایان تاکید کرد: برای اینکه بتوانیم گیشه مناسبی در طول سال داشته باشیم باید برای هر زمان و هر فصل از اکران، برنامه ریزی مناسبی داشته باشیم.
امیدوارم نیروی انتظامی طرح اکران در نیمه شب را قبول کند
حبیب ایل بیگی معاون ارزشیابی و نظارت سازمان سینمایی نیز در این‌باره توضیح داد: نظر سازمان سینمایی این است که طرح اکران فیلم ها از نیمه شب به بعد در سینماهای کشور و در طول سال به خصوص در آخر هفته ها ادامه داشته باشد. این طرح در طول تابستان نیز می تواند اجرا شود؛ چرا که این روزها هوا بسیار گرم است و مردم غروب ها از خانه بیرون می روند به همین دلیل سینماها نیز تا غروب مخاطب چندانی ندارد.
وی ادامه داد: در واقع طرح اکران رمضان شرایطی را فراهم کرد تا مردم بدانند زمانی که شب ها به اتفاق خانواده به بیرون می روند، می توانند سینما را هم جزو فضای تفریحی خود قرار داده و برخی از شب ها به همراه خانواده به سینما بروند.
این معاون سازمان سینمایی بیان کرد: سینمای ایران در سال ۹۴ شاهد فروش موفق در فصل‌های مختلف بود و حتی فصل هایی که غالبا اکران خوبی نداشتند از جمله خرداد ماه، با یک تغییر رویکرد در برنامه ریزی اکران توانستند جزو پرفروش ترین ماه های سال ۹۴ در گیشه سینما به شمار روند. در واقع موفقیت اکران فیلم ها در فصل های مختلف، بستگی به پخش کننده و صاحبان فیلم ها دارد. زمانی که پخش کننده معتقد است که برخی از ایام در سال برای اکران نامناسب است، ترجیح می دهد فیلم های پرمخاطب خود را در این زمان ها اکران نکند و بعد از آن می گوید دیدید که این فصل ها، فصل مناسب برای اکران فیلم های پرفروش نیست؟
ایل بیگی گفت: با فروش مناسب خرداد و ماه مبارک رمضان تمام نظریات قدیمی درباره اکران زیر سوال رفت. با برنامه ریزی مناسب، فیلم خوب در هر زمان از سال می تواند فروش خوب و مناسبی داشته باشد. خوشبختانه با توجه به فضای امن و آرام جامعه مردم می توانند به تفریح های مختلف در جامعه فکر کنند که سینما یکی از این تفریح ها به شمار می رود.
معاون ارزشیابی و نظارت سازمان سینمایی با اشاره به اینکه فیلم خوب، معرفی درست برای اکران و پردیس های سینمایی مواردی هستند که در موفقیت گیشه تاثیر دارند، بیان کرد: مجتمع های فرهنگی - تجاری بهترین موقعیت در جذب مخاطب را دارند چرا که به دلیل فضای تجاری و رستوران های موجود در این فضاها مردم علاقه مند به حضور پررنگ تری در این مکان‌ها هستند.
ایل بیگی توضیح داد: نیروی انتظامی در ماه مبارک رمضان همکاری خوبی با سینماهای کشور داشته است و امیدوارم پیشنهاد شورای صنفی نمایش و انجمن سینماداران برای ادامه اکران فیلم ها در نیمه شب توسط نیروی انتظامی مورد قبول واقع شود. البته قبول این طرح از سوی نیروی انتظامی زحمات بیشتری را برای این نهاد به همراه خواهد داشت تا بتواند امنیت را برای مخاطبان سینما در سطح کشور فراهم کند ولی این دوستان در راستای رفاه و رضایت مردم از هیچ کمکی دریغ نخواهند کرد.
سینما نیازمند تغییر عادت در اکران است
و اما علیرضا رضاداد مشاور ارشد رییس سازمان سینمایی گفت: در اقتصاد چه به صورت کلی و چه به صورت جزئی مانند اقتصاد سینما، این محصولات هستند که فرصت های اقتصادی را می سازند و تولیدکنندگان با تولیدات خود این فرصت های اقتصادی را ایجاد می کنند. ماه مبارک رمضان در طول زمان های مختلف اکران در کشور به عنوان زمان کم مخاطب مطرح شده بود و صاحبان فیلم کمتر تمایل داشتند فیلم های خود را در این زمان در سینماها اکران کنند.
وی ادامه داد: البته این تنها ماه رمضان نیست که به عنوان زمان کم مخاطب بین سینماگران و دوستداران سینما جا افتاده است بلکه در طول سال زمان هایی را به زمان کم مخاطب و برخی دیگر را به زمان پرمخاطب تقسیم بندی کرده اند که البته موفقیت اکران در رمضان نشان داد که ما می توانیم چنین برداشت هایی را تغییر دهیم.
مشاور ارشد سازمان سینمایی توضیح داد: نیروی انتظامی نیز در اجرای طرح اکران رمضان که شامل ادامه نمایش فیلم ها بعد از نیمه شب است، همکاری خوبی را با سینمای ایران داشت و فرصتی را ایجاد کرد که شهر تا نزدیک صبح زنده نگه داشته شود. در چنین شرایطی سینماداران نیز توانستند فیلم ها را در سانس های بعد از نیمه شب به نمایش گذارند.
دبیر دو دوره پیشین جشنواره فیلم فجر بیان کرد: با ادامه پیدا کردن طرح نمایش فیلم ها بعد از نیمه شب به خصوص در تابستان که هوا گرم است و مردم شبانگاه برای تفریح از خانه خارج می شوند، می توان در جذب مخاطب به سینما گام های موثری برداشت، اما مساله اینجاست که اگر این فرصت (ادامه نمایش فیلم ها از نیمه شب به بعد) تنها برای سالن های سینما فراهم شود، نمی تواند به توفیقی که انتظار می رود، دست پیدا کند.
رضاداد گفت: مجموع عواملی در طول ماه مبارک دست به دست هم داد تا مردم از تماشای فیلم ها بعد از نیمه شب استقبال کنند. حفظ این مجموعه عوامل در طول شب های تابستان که باعث زنده نگه داشته شدن شهر از نیمه شب به بعد می شود، نه تنها می تواند به نفع سینما باشد بلکه توفیق اقتصادی را هم به همراه خوهد داشت.
وی با اشاره به اینکه هر طرحی که با توفیق جذب مخاطب بیشتر به سینما همراه باشد توسط سازمان سینمایی مورد حمایت قرار می گیرد، توضیح داد: در این مسیر و برای ادامه پیدا کردن طرح اکران فیلم ها بعد از نیمه شب، سازمان سینمایی در کنار شورای صنفی نمایش و انجمن سینماداران قرار دارد. اما مسئولیت اصلی این کار همانند گذشته برعهده شورای صنفی نمایش و انجمن سینماداران است تا بتوانند جمع بندی های لازم را در درون صنف داشته باشند و سپس از طریق سازمان سینمایی هماهنگی های لازم با نیروی انتظامی و نهادهای مرتبط دیگر صورت پذیرد.
مشاور ارشد رییس سازمان سینمایی بیان کرد: البته چنین فرصتی می تواند برای کلیه فعالیت های فرهنگی و هنری فراهم شود و نهادها و سازمان های مرتبط در شهر می توانند با تصمیم گیری در این رابطه چنین فرصت هایی را در شهر فراهم کنند.
وی ادامه داد: سینما روز به روز بیشتر مورد استقبال مخاطب واقع می شود و آمار نشان می دهد که تعداد مخاطب حتی در اکران ماه رمضان در حال رشد است. در چنین شرایطی صاحبان فیلم‌ها نیز بیشتر علاقه مند شده اند که در این زمان فیلم خود را روی پرده ببرند و همین مساله سبب شد تا رمضان ۹۴ با استقبال قابل توجهی از سوی مردم رو به رو شویم.
رضاداد در پایان تاکید کرد: با توجه به اینکه در رمضان سال جاری تعداد فیلم های پرمخاطب در برنامه اکران افزایش پیدا کرده بود فرصت استفاده از ظرفیت های شامگاهی در سینماها رشد بیشتری داشت و بی شک همکاری نیروی انتظامی در این روند بسیار موثر بود.
معاون اجتماعی ناجا: همکاری می کنیم
و اما سردار سعید منتظر المهدی معاون اجتماعی ناجا نیز معتقد است در اجرایی شدن طرح «اکران افطار تا سحر» فیلم های سینمای ایران علاوه بر اینکه سینماداران همکاری لازم را داشتند معاونت ناجا نیز سهم بسزایی در برقراری امنیت اجتماعی داشت.
سردار منتظر المهدی اجرایی شدن طرح «اکران افطار تا سحر» فیلم های سینمای ایران را در جذب مخاطب موثر دانست و اعلام کرد در صورت تداوم این طرح، معاونت ناجا همکاری های لازم را ادامه خواهد داد.
البته معاون اجتماعی ناجا اعلام کرد درخواستی مبنی بر اجرای طرح اکران فیلم های سینمایی تا نیمه شب برای تابستان از سوی وزارت ارشاد و سازمان سینمایی دریافت نکرده اند.
وی ادامه داد: به محض دریافت درخواست از سوی وزارت ارشاد و سازمان سینمایی، ساز و کارهای ادامه این طرح را مورد بررسی قرار می دهیم و با نگاه مثبت همکاری خواهیم کرد.
معاون اجتماعی ناجا در پایان عنوان کرد: زیرساخت های تقویت سینمای ایران و استقبال بیشتر مردم از تماشای فیلم در سینما باید توسط سازمان سینمایی فراهم شود که به اعتقاد من این زیرساخت ها با کوتاه کردن دست قاچاقچیان محصولات فرهنگی به خصوص در حوزه سینما فراهم می شود.
پیگیری از شورای صنفی نمایش درباره این نکته سردار منتظرالمهدی مبنی بر اینکه هنوز درخواستی از ارشاد برای اجرای طرح «اکران نیمه شب در تابستان» نرسیده است، به این نتیجه رسید که شورای مربوطه موضوع را از سازمان سینمایی پیگیری خواهد کرد.
