به گزارش گروه دفاع و امنيت مشرق به نقل از پايگاه اطلاع‌رساني دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آيت‌الله‌العظمي خامنه‌اي، قبل از پيروزي انقلاب اسلامي ايران، سامانه‌ها و تجهيزات مورد نياز ارتش از کشورهاي صنعتي گوناگون به‌ويژه بلوک غرب و آمريکا تأمين مي‌شد و تحقيقات دفاعي به‌معناي واقعي جايگاهي نداشت.
پس از پيروزي انقلاب، ارتش جمهوري اسلامي ايران که از سويي درگير مسائل داخلي کشور شده و از پشتيباني‌هاي آمادي و فني کشورهاي سازنده تجهيزات موجود نيز محروم شده بود، درگير يک جنگ تحميلي تمام عيار شد.
عوامل فوق‌الذکر به‌همراه تحريم نظامي، مشکلات ناشي از پاک‌سازي عوامل وابسته به رژيم سابق و خروج مستشاران خارجي، در مجموع شرايط بسيار نامطلوبي را براي ارتش ايجاد نمود که امر تعمير، نگهداري و تأمين قطعات مورد نياز سامانه‌هاي موجود را با مشکل مواجه ساخت.
پيرو رهنمودهاي رهبر انقلاب، تحقيقات آجا در مرداد ماه سال 70، دوره ديگري از مسير حرکت و تلاش زنجيره تحقيقاتي آجا به سمت مأموريت اصلي، يعني انجام تحقيقات به‌منظور طراحي و ساخت ادوات و تجهيزات زميني، شناور و پروازي شکل گرفت.
در چنين شرايطي با صدور پيامي توسط آيت‌الله خامنه‌اي به‌عنوان نماينده حضرت امام(ره) در ارتش جمهوري اسلامي و معاون امور انقلاب وزارت دفاع در مورخه 23 دي ماه 1358 ، روح تازه‌اي در پيکر آجا (ارتش جمهوري اسلامي ايران) دميده شد.
تا قبل از صدور فرمان ايشان،
1. خانواده تحقيقات وجود خارجي نداشت و تحقيق و پژوهش هم مفاهيم دست‌نيافتني مي‌نمود.
2. در سطح نيروهاي مسلح باور به خودکفائي محلي از اعراب نداشت.
3. تجهيزات ارتش با مشکلات عديده و اساسي براي تعمير و نگهداري، تأمين قطعات و راه‌اندازي روبرو بود.
متعاقب صدور اين فرمان تاريخي، نخستين مجموعه‌هاي خودکفايي و هسته‌هاي غير متمرکز و جهادي، بنابر نياز، از زير مجموعه‌هاي فني و تخصصي آجا ايجاد و بدين ترتيب باور به خوداتکايي، خودکفايي، اعتلاي دانش فني و استقلال دفاعي در ارتش جمهوري اسلامي پايه‌گذاري شد.
آيت‌الله خامنه‌اي با حمايت‌ها و رهنمودهاي خود در طي مسير پرفراز و نشيب و سرنوشت‌ساز، مشوق و راهنماي مجموعه تحقيقاتي آجا بوده و با استمرار ابلاغ تدابير، اين خانواده را به سمت و سويي که به اعتلاي خودکفايي واقعي مي‌انجاميد، رهنمون کردند.
ايشان در صبحگاه مشترک هشتم فروردين ماه 1362 در منطقه يکم دريايي بندرعباس سخناني ايراد فرمودند که اين سخنان سرآغاز حرکت جدي خودکفايي در ارتش جمهوري اسلامي ايران بود:
'من با اجازه فرماندهي کل نيروهاي مسلح و مقام معظم رهبري به ستاد مشترک ارتش جمهوري اسلامي ايران و به فرماندهان سه نيرو پيشنهاد قطعي خواهم کرد که يک معاونت جهاد خودکفايي به وجود بياورند و همه نيروهايي که مي‌توانند، همه دست‌هايي که مي‌توانند ما را به خودکفايي برسانند، جمع کنند و از آن‌ها کمال استفاده را بکنند. '
پس از آن ارتش جمهوري اسلامي ايران باشناخت امکانات، توانائي‌هاي علمي و فني و با اتکاء به خودباوري، فعاليت‌هاي منسجم جهاد خودکفايي را از صورت غير متمرکز خارج و در ساختار معاونت‌هاي جهاد خودکفايي نيروها متمرکز و متعاقباً با سازماندهي اداره تحقيقات و جهاد خودکفائي در ستاد آجا، به‌عنوان بالاترين رده ستادي ارتش در زمينه خودکفائي، برنامه‌هاي مناسب در مقاطع مختلف زماني تدوين و در طول جنگ تحميلي محور تلاش‌هاي خود را در زمينه‌هاي زير متمرکز نمود:
1. بازسازي اقلام فرسوده
2. تعمير و حاضر بکار نمودن وسايل و تجهيزاتي که به دليل وابستگي به بيگانگان مدت‌ها منتظر تعمير بودند.
3. به‌سازي اقلام و تجهيزات با توجه به پيشرفت فناوري.
4. طراحي و ساخت نمونه قطعات و اقلام پيچيده.
5. اجراي پروژه‌هاي تحقيقاتي و توليد تجهيزات و سامانه‌هايي که با توجه به حصر اقتصادي امکان تهيه آن‌ها مقدور نبود.
6. فعاليت‌ها و تلاش جهادگران و متخصصان ارتش در طول جنگ تحميلي نه فقط در حفظ و افزايش توان رزمي نيروها مؤثر واقع شده است، بلکه دستاوردهاي مثبت و سازنده‌اي را به شرح ذيل درپي داشته است:
الف) افزايش دانش، توان علمي و تجربه کارکنان متخصص
ب) فراهم نمودن پايه‌هاي استوار و مستحکم براي فعاليت‌هاي گسترده‌تر تحقيقاتي
پ) ايجاد ارتباط با مراکز علمي وصنعتي در راستاي شناخت توانائي‌هاي بالفعل و بالقوه صنعتي کشور به‌ويژه دانشگاه‌ها
ت) خودباوري، عشق به خوداتکايي و گسترش تفکرات جهادي در کليه ارگان‌ها و يگان‌هاي آجا
ث) افزايش فعاليت‌هاي ساخت و توليد در يگان‌هاي آمادي
ج) واگذاري مسئوليت‌هاي تحقيقاتي بيشتر در زمينه‌هاي مختلف به معاونت‌هاي جهاد خودکفايي
تحقيقات آجا با خاتمه جنگ تحميلي، وارد عرصه جديدي از تحقيقات با ويژگي خاص (يعني لزوم تجهيز ارتش به سامانه‌ها و تجهيزات توليد داخل کشور) شد.
پيرو رهنمودهاي فرماندهي کل قوا به ستاد آجا در مرداد ماه سال 70، دوره ديگري از مسير حرکت و تلاش زنجيره تحقيقاتي آجا به سمت مأموريت اصلي، يعني انجام تحقيقات به‌منظور طراحي و ساخت ادوات و تجهيزات زميني، شناور و پروازي هدايت شد و به حول و قوه الهي و رهنمودهاي داهيانه آن فرماندهي و با اتکاء به دانش و توان علمي نظاميان توانمند خود و تجربيات گران‌قدر هشت سال دفاع مقدس با اجراي پروژه‌هاي تحقيقات دفاعي، رشته‌هاي وابستگي را بيش از پيش قطع نمود.
در ادامه به دو نمونه از مصاديق خودباوري و خوداتکايي در مجموعه آجا اشاره مي‌شود:
*ساخت تانک ذوالفقار:
رهبر معظم انقلاب در سخنراني مورخه 5 اسفندماه 1368 در جمع فرماندهان نداجا و هوانيروز گفتند: 'من چند سال قبل از اين جهاد خودکفايي را تشکيل دادم. الآن هم جهاد خودکفايي در همه نيروها از جمله در نيروي زميني بايد در حد اعلاء کار و تلاش بکند، تا بتواند مقصود از اين تشکيلات را که خودکفايي دروني است، تا حد ممکن تأمين کند. '
بدين‌ترتيب حرکت جهادي در نزاجا سرعت گرفت و در نهايت در سال 73 اولين تانک جمهوري اسلامي ايران ملقب به 'ذوالفقار ' تحويل نزاجا شد.
به دنبال موفقيت نزاجا معظم‌له فرمودند: 'دنبال کنيد تانک، جاي ديگري نسازند و دوباره‌کاري نشود' و بدين‌وسيله عطف به ابلاغ ستاد کل نيروهاي مسلح، نزاجا متولي ساخت تانک شد.
ساخت ناوشکن جماران:
در هنگام بازديد فرماندهي معظم کل قوا از کارخانجات نداجا در بندرعباس مقرر فرمودند: 'ناو جنگي با کاربري حمل بالگرد و پرتاب موشک بسازيد. ' متعاقب صدور اين فرمان حرکت جهادي سازندگي در اين زمينه شکل گرفت و در نهايت ناوشکن جماران در سال 1388 به ناوگان قدرتمند نداجا در جنوب ملحق شد.
