
به گزارش خبرنگار ديپلماسي عمومي مشرق، آلن گرش، معاون بخش ديپلماتيک نشريه لوموند مينويسد: اين روزها، روابط بين چين و عربستان سعودي در حال رشد است مخصوصا با "ديپلماسي حج" که چند سال بعد از تاسيس دولت کمونيستها در چين اتخاذ شد.
اگرچه دولت چين در سال گذشته مسلمانان اين کشور را به شدت تحت فشار قرار داده و سرکوب و کشتار بي رحمانه اي را عليه آنان اعمال کرد؛ اما دولت چين با استفاده از ديپلماسي حج، سعي دارد به مسلمانان کشور خود اثبات کند که با آنان مخالف نيست و از شورش هايي، که ممکن است به خاطر تبعيض دولت چين عليه مسلمانان صورت گيرد، جلوگيري کرده و به نوعي از آنان دلجويي کند.
همچنين دولت چين، با اعمال "حج ديپلماسي"، روابطش را با عربستان تا جايي پيش برده است که به تازگي با اين کشور تفاهم نامه امنيتي منعقد نموده است.
روابط چين و عربستان
عبدالکريم يعقوب مدير اجرايي شوراي تجاري عربستان-چين بوده، و در دانشگاه شانگهاي، مشغول نوشتن پاياننامه خود در زمينه روابط چين و عربستان سعودي است. او تابعيت عربستان داشته اما اصالتا چيني است: در سال 1949 چند صد مسلمان چيني، با درک خطر پيشروي نيروهاي مائو به جاي تايوان به عربستان سعودي مهاجرت کردند. چينيهاي مسلمان در دهه 1930 در مکه و مدينه ساکن شدند.
پس از به قدرت رسيدن کمونيستها در پکن براساس"ديپلماسي حج" چين، مقامات دو کشور توافق کردند که مسلمانان چيني بتوانند به زيارت مکه بروند. بدين ترتيب هر ساله تعداد معدودي به حج مي رفتند اما با بروز انقلاب فرهنگي در سال 1966، با هدف از بين بردن "ارزشهاي سنتي" به پايان رسيد.
روابط بيشتر زماني متزلزل شد که رياض روابط ديپلماتيک خود را با تايپه برقرار کرد، و نقش فعالي را در دهه 60 و 70 در مبارزات ضدکمونيستي چيانگ کاي بر عهده گرفت.
چينيهاي عربستان سعودي حتي گاهي بر عليه جمهوري خلق چين نيز عمل کردهاند.
حج ديپلماسي چين
يعقوب ميگويد چين در اوايل 1980 در حالي تصميم به تجديد روابط با عربستان سعودي گرفت که اتحاد بين پکن و واشنگتن در حال تقويت بود و براي اين منظور دوباره از ديپلماسي حج استفاده کرد.
در واقع چين ميخواست با يک تير دو نشان بزند: آنها ميخواستند به مسلمين نشان دهند که مخالف مذهب نبوده و از طرف ديگر خواستار نزديکتر شدن به عربستان سعودي بودند.
" حج دوباره از سال 1979 برقرار شد اما تا سال 1985 چندان رونقي نداشت. در اين سال چين براي اولين بار يک هيئت رسمي به رياض فرستاد و بدين ترتيب تعداد زائران از 2000 نفر به 12700 زائر در سال 2009 و 13500 زائر در سال 2010 رسيد.
ضرورت پيشرفت سياسي براي چين در جريان شورش زيانگ جيانگ در سال 2009 و سرکوب وحشيانه آن آشکار شد. مانند بيشتر کشورهاي مسلمان، به استثناي ترکيه و عربستان سعودي که اين دو کشور سرکوب را محکوم نميکنند و حتي رسانههاي آنها نيز محافظهکارانه عمل ميکنند.
راعد کريملي، مشاور وزير امور خارجه عربستان سعودي، گفت: " ما در امور داخلي چين دخالت نميکنيم، و نميخواهيم آنها نيز در امورات ما دخالت نمايند. اين يک اصل مشترک بين ما و پکن است. "
پکن در مورد مسلمانان نگران است، طبق آمار رسمي 20 ميليون مسلمان در چين وجود دارد که از نظر عربستان اين رقم خيلي بيشتر است. آنها از نوادگان تاجران عرب هستند که در عصر تجارت جاده ابريشم در شرق دور مستقر شدهاند. چين از آنها که اغلب در منطقه نينژياهو زندگي ميکنند بهعنوان رابط بين چين و عربستان براي افزايش روابط اقتصادي استفاده ميکند.
چين دانشجويان الهيات خود را به عربستان سعودي ميفرستد و خواستار تبديل شدن به عضو ناظر سازمان کنفرانس اسلامي است، که در جده مستقر بوده و 57 کشور عضو آن ميباشند. در ماه ژوئن گذشته دبير کل سازمان کنفرانس اسلامي از پکن بازديد کرد. در ماه اکتبر نيز وزير کشور چين، منگ جيان ژو، در طي ديدار خود از رياض پيمان همکاري امنيتي مشترک براي تقويت ثبات و تشديد مبارزه با تروريسم را امضاء کردند.