
به گزارش مشرق به نقل از فارس، حجتالاسلام والمسلمين حسن معلمي از اساتيد حوزه علميه قم و عضو هيئت علمي دانشگاه باقرالعلوم (ع) است.
با توجه به انتشار سيدي جنجالي «ظهور بسيار نزديک است» و ادعاهايي که در آن بيان شده است، گفتوگويي پيرامون تعيين وقت براي ظهور حضرت حجّت (عج) با وي انجام دادهايم که در پي ميآيد.
* آيا تعيين وقت براي ظهور حضرت حجّت (عج) مجاز است؟
ـ در رابطه با تعيين وقت براي ظهور، طبق بعضي از روايات، حتي امام زمان (عج) خودشان هم اطلاع ندارند که ظهور چه زماني است و اگر هم اطلاع داشته باشند، اظهار نميکنند، لذا تعيين وقت براي ما مطلقاً ممنوع است و در بعضي روايات آمده است؛ اگر کسي وقت تعيين کرد، تکذيب کنيد.
* نظرتان درباره تعيين مصداق براي شخصيتهاي ظهور که در برخي روايات آمده چيست؟
ـ بيان کردن مصاديق و تطبيق آنها با برخي از روايات، قطعا مورد نکوهش است و چه بسا که اشتباه از آب در بيايد.
اگر به تعيين زمان ظهور و مصاديق بپردازيم چون در اين باره يقين نداريم عمل به احتمال و يا ظن کردهايم و عمل به ظن و گمان، طبق برخي از آيات قرآن کريم مورد مذمت قرار گرفته چه برسد به احتمال که قطعا جايز نيست. قرآن مي فرمايد: «ما يَتَّبِعُ أَکْثَرُهُمْ إِلاَّ ظَنًّا إِنَّ الظَّنَّ لا يُغْني مِنَ الْحَقِّ شَيْئا» (و بيشتر آنها، جز از گمان (و پندارهاى بىاساس)، پيروى نمىکنند (در حالى که) گمان، هرگز انسان را از حقّ بىنياز نمىسازد (و به حق نمىرساند) (يونس/36)، مشکل دومش اين است که بعد از اينکه خلاف از آب در آمد، مردم در مورد اصل اعتقاد به مهدويت و ظهور دچار ترديد ميشوند يعني وقتي چند مورد را تطبيق کرديم و خلافش ثابت شد کم کم اين اعتقاد پديد ميآيد که اصلا اصلش هم وجود نداشته است، لذا اين کار هم في نفسه غلط است و هم آثار و نتايج باطني بدي به دنبال دارد.
* برخورد با مسائل مهدويت و ظهور به چه صورت بايد باشد؟
ـ آنچه در مساله مهدويت و ظهور حائز اهميت است؛ اصل اعتقاد به مهدويت و آثاريست که بر اين اعتقاد مترتب است.
يعني ما بايد اعتقاد به ظهور را که جزو مسلمات اعتقادات ماست، و آثار و نتايجي که انتظار و ظهور دارد را بيشتر تبيين کرده و توضيح دهيم.
ما بايد به دنبال اين باشيم که وجود حجت خدا در زمين چه ثمراتي دارد، غيبتش چه ثمراتي دارد، انتظار ما چه فوايدي دارد و وظيفه ما در دوران انتظار چيست، ما بايد به عنوان کساني که منتظر ظهور آقا امام زمان عجل الله فرجه الشريف هستيم، چه تمهيدات و مقدماتي را بايد فراهم کنيم تا زمينهساز ظهور باشيم.
اين که ميگويند براي ظهور آقا، دعا کنيد، صرف دعا که کافي نيست بلکه هم بايد دعا کنيم و هم مقدمات لازم براي ظهور را فراهم سازيم.
ما معتقديم خود نظام جمهوري اسلامي و قيام و نهضت حضرت امام خميني (ره) ميتواند زمينهساز ظهور باشد البته مدعي نيستيم که قطعاً اين قيام به قيام حضرت حجت (عج) منتهي ميشود اما دعا ميکنيم که خدايا اين قيام را به قيام آقا امام زمان (عج) متصل کن.
تعيين وقت براي ظهور و سوق دادن مردم به سمت مطالبي که نميشود براي آنها برهان قاطع اقامه کرد، کار درستي نيست. مشغله ما بايد زمينهسازي و بستر سازي براي ظهور حضرت باشد.
وظيفه علما و دانشمندان اسلامي در دوران غيبت اين است که مردم را با وظيفه خود آشنا کنند و اين بزرگترين خدمت است.
به هر حال مسائل اخير و پخش مستند «ظهور بسيار نزديک است» باعث شد که حتي مراجعي مانند حضرات آيات سيستاني و مکارم شيرازي نيز اعتراض کرده و اظهار نگراني کنند که علتش اين است که اين کارها نه تنها به نفع اعتقادات سالم نيست بلکه آنها را تضعيف ميکند.
*در آخر دعاي عهد ميخوانيم «نراه قريبا» يعني ما فرج و ظهورش را نزديک مىدانيم، آيا ميتوان از اين فراز استفاده کرد و گفت ظهور نزديک است؟ و آيا اين فراز ميتواند توجيهگر برخي از گفتارها و رفتارها شود؟
ـ خير، آيات قرآن نيز قيامت را نزديک ميبينند (نگاه کنيد: معارج/7 ) و اين نشان ميدهد که قريبدانستن آيات و روايات با نزديک دانستن ما خيلي فرق دارد.
لفظ «قريب» از زمان ظهور آقا امام زمان (عج) مطرح بوده و مطلبي نيست که جديداً ايجاد شده باشد، اگر بخواهيم «قريب» و نزديک بودن ظهور را به اين شکل معنا کنيم، حضرت بايد خيلي پيش از اين ظهور کرده بود و حکومتش تشکيل شده بود. اگر «نراه قريبا» را اينگونه در نظر بگيريم که مثلا حضرت 10 يا 20 سال ديگر ميآيد، خب اين مطلب، 10 سال بعد از آغاز غيبت ايشان نيز مطرح بوده و در اين صورت، آقا بايد 30 سال بعد از غيبتش ظهور ميکردند. پس چرا تا به حال ظهور نکردهاند؟ پس اين استدلال خيلي نادرست است، لذا اين لفظي که در روايات آمده را نميتوان اين گونه تفسير کرد.
ما دعا ميکنيم که آقا زود تشريف بياورند اما کساني که براي ظهور تعيين وقت کرده و تطبيق مصداق ميکنند و چه بسا با انگيزه درست و نيت الهي، دست به اين کار ميزنند، اما روش و محتواي کارشان ايراد دارد چرا که وقتي کار به دست غير علما و غير اهل فن بيفتد نتيجه همين ميشود، هر مسالهاي را بايد از اهلش سؤال کرد وقتي کسي بيمار شد نميرود نزد پيش نماز مسجد، بلکه به سراغ پزشک متخصص مي رود، در رابطه با اينکه ظهور نزديک است يا نه و معناي عبارت «نراه قريبا» (ما نزديک مي بينيم) بايد از علما و مراجع سوال شود که مراد چيست، بايد از کساني که سالها در زمينه امامت و مهدويت در علم کلام کار کردهاند مانند حضرت آيتالله سبحاني سؤال شود.
نه اينکه هر کسي براي خود دکان باز کرده و کاسبي راه بيندازد. هر چند شايد افرادي که اين کارها را کردهاند قصدشان خدمت به امام و اسلام باشد ولي متأسفانه کارشان به لحاظ روش و محتوا غلط است.
خلاصه اينکه بايد در روش به افراد متخصص مراجعه کرد و در مورد محتوا، به مطالب يقين داشت و با ظن و گمان و احتمال پيش نرفت.
* بنابراين استاد ميشود چنين گفت که «نراه قريبا» يعني اينکه ما اميدوار هستيم که ظهور، زود اتفاق بيفتد و انشاءالله نزديک باشد و لذا ما نزديک ميبينيم نه اينکه وقت تعيين کنيم و بگوييم يک سال، بيست يا پنجاه سال؟
ـ بله، ما همه علاقهمند و خواهان ظهور حضرت حجّت (عج) هستيم ولي اينکه بياييم و تعيين وقت کرده و آنرا به مردم القا کنيم، خطرناک است.