به گزارش مشرق، جان کری وزیر خارجه آمریکا روز چهارشنبه برای دفاع از بودجه درخواستی برای سال مالی 2016 این وزارتخانه، در کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان آمریکا حضور یافت.وی دیروز هم برای دفاع از لایحه بودجه، در دو جلسه استماع کمیته تخصیص بودجه و کمیته روابط خارجی سنا حضور یافته بود. بخش مهمی از اظهارات روز گذشته آقای کری به مذاکرات هسته‌ای با ایران اختصاص داشت و انتظار می‌رود وی در نشست امروز نیز در رابطه با گفت‌وگوهای هسته‌ای، صحبت کند.
نشست امروز با بازداشت «مدیا بنجامین» از فعالان ضدجنگ و موسس گروه «کد پینک» آغاز شد که از برگزاری مذاکرات هسته‌ای تقدیر کرده و خواستار توافق با ایران بود.
در ابتدای این نشست «اد رویس» رئیس کمیته روابط خارجی به سخنرانی پرداخت. وی در مورد ایران گفت که از یک «توافق پایدار» با ایران استقبال می‌کند، اما از گزارش‌هایی که در مورد «ابعاد غنی‌سازی ایران» منتشر شده، نگران است.
«الیوت انگل» عضو ارشد این کمیته هم بخشی از اظهاراتش را به ایران اختصاص داد و گفت از طرفداران یک «راهکار برآمده از مذاکره» برای برنامه هسته‌ای ایران است، اما او نیز از گزارش‌های منتشر شده در رسانه‌ها نگران است. وی بار دیگر گفت: «می‌خواهم تأکید کنم که عدم توافق بهتر از یک توافق بد است.»
هنوز نتیجه مذاکرات مشخص نیست
جان کری در بخشی از اظهارات ابتدایی خود، در مورد ایران گفت: «ما این ریسک را پذیرفتیم که بنشینیم و مذاکره کنیم تا ببینیم که آیا می‌شود این مسئله را به صورت دیپلماتیک حل کرد یا نه. هنوز نمی‌توانم جواب این سوال را بدهم.»
وی همچنین تصریح کرد که مذاکرات با ایران «ارزش این را دارد که پیش از آنکه بخواهیم به سمت اقدامات شدید حرکت کنیم که شامل این است که از جوانان آمریکایی بخواهیم خود را در معرض خطر قرار دهند، آن را بیازمائیم.»
ایران به تعهدات خود پایبند بوده است
آقای کری در ادامه در پاسخ به سوال رویس که تهران را به زیرپا گذاشتن توافقنامه موقت هسته‌ای متهم کرد، این مسائله را رد کرد و گفت: «آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تائید کرده است که ایران به تعهدات خود پایبند بوده است.»
او همچنین خطاب به منتقدان کنگره گفت: «کسانی این طرف و آن طرف رفته و توافقی را محکوم می‌کنند که هنوز شکل نگرفته است.»
ایران عضو NPT است و حق دارد برنامه صلح‌آمیز داشته باشد
وی در واکنش به گزارش نیویورک‌تایمز که گفته بود محدودیت‌ها بر برنامه هسته‌ای ایران به صورت چند مرحله برداشته می‌شود و در پاسخ به رویس که گفت این امر اجازه می‌دهد تا ایران به سلاح هسته‌ای دست یابد، گفت که «متوجه باشید، هرگز کاهش محدودیت به نحوی نخواهد بود که ایران به سمت بمب حرکت کند، آن‌ها عضو NPT (معاهده منع گسترش) هستند» و نمی‌توانند به سمت بمب حرکت کنند.
وزیر خارجه آمریکا ادامه داد: «کشورهایی که عضو NPT هستند، می‌توانند برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای داشته باشند و از آن برای تولید نیرو استفاده کنند.»
تهران به چره سوخت مسلط شده است
وی افزود: «ایران به چرخه سوخت هسته‌ای مسلط شده است، آن هم در زمان دولتی دیگر. زمانی که دولت (جورج دابلیو) بوش بر سر کار بود، ایران 164 سانتریفیوژ داشت، اما این تعداد در آن دوره به 19000 دستگاه رسید. آن‌ها غنی‌سازی را فراگرفته‌اند و یک دولت دیگر این فرصت را به آن‌ها داد تا رشد کنند.»
آقای کری ادامه داد: «و امروز جایی هستیم که هستیم، سوال این است که چطور می‌توان محدودیت‌هایی بر این برنامه اعمال کرد. ما باید چهار مسیر رسیدن ایران به بمب، یعنی اراک، نطنز، فردو و مسیر مخفی را ببندیم، که مسیر مخفی از همه دشوارتر است.»
وی در پاسخ به سوال دیگری در مورد ایران و گزارش‌های منتشره در رابطه با تلاش آمریکا برای رسیدن به «زمان گریز» یک ساله در توافق هسته‌ای، گفت: «پیش از برنامه اقدام مشترک، زمان گریز 2 ماه بود، اما ما این زمان را افزایش دادیم. ببینید، زمان گریز یک ساله، فاصله با بمب هسته‌ای نیست، بلکه فاصله با رسیدن به مواد شکافت‌پذیر کافی برای سخت یک بمب است که آن‌ها هنوز طراحی آن را هم ندارند... بنابراین فاصله چندین سال است.»
هیچ گزینه‌ای از روی میز خارج نشده است
وزیر خارجه آمریکا ادامه داد: «ما هیچ گزینه‌ای را از روی میز برنداشته‌ایم. در صورت حرکت ایران به آن سمت، می‌توان از گزینه‌ها استفاده کرد، می‌شود تحریم کرد یا اگر شما خواستید از اقدام نظامی استفاده کرد. ما فقط فاصله را افزایش داده‌ایم. امروز اسرائیل امن‌تر از وضعیت پیش از برنامه اقدام مشترک است.»
وی در پاسخ به این سوال که آیا اسرائیلی‌ها در جریان روند مذاکرات قرار دارند، گفت: «قطعا، قطعا، فکر می‌کنم همین امروز هم وزارتخانه تلفنی با مشاور امنیت ملی اسرائیل، گفت‌وگو داشت.»
در ادامه یکی از نمایندگان عنوان کرد که احتمال دارد ایران مانند کره شمالی از ان‌پی‌تی خارج شود. کری در پاسخ گفت: «ایران حق انجام چنین کاری را ندارد و در صورتی که به این سمت حرکت کرد، همه آن گزینه‌هایی که در موردشان صحبت کردم، در دسترس هستند.»
از توافق مطمئن نیستم، اما امیدوارم
آقای کری در پاسخ به یکی از نمایندگان که گفت مردم حوزه انتخابیه‌اش از توافق نگران هستند چراکه می‌تواند اسرائیل را به خطر بیاندازد، گفت بدبین بودن، طبیعی است، چراکه هنوز توافق صورت نگرفته است، اما در عین حال باید امیدوار بود. وی با بیان اینکه «من هم ابراز اطمینان نمی‌کنم، اما ابراز امید می‌کنم»، گفت به دنبال «توافقی قابل قبول و خوب» با ایران است.
وی افزود: «زمانی من به اینجا آمدم... بسیاری می‌گفتند که توافق (موقت) با ایران افتضاح است، نتیجه نمی‌دهد، آن‌ها به تعهداتشان پایبند نمی‌مانند و چیزهای دیگر. اما حدس بزنید چه اتفاقی افتاد؟ آن‌ها به تک تک تعهداتشان عمل کردند، ذخایر اورانیوم 20درصد آن‌ها به صفر رسید... آن‌ها اجازه نظارت دادند، اجازه دادند از معادن، آسیاب‌ها و محل‌های ساخت سانتریفیوژ بازدید شود، آن‌ها اراک را متوقف کردند.»
وزیر خارجه آمریکا در یکی از نشست‌های روز سه‌شنبه هم گفته بود که هنوز نمی‌تواند نتیجه مذاکرات هسته‌ای با ایران را پیش‌بینی کند.
کری که برای دفاع از بودجه درخواستی وزارت خارجه آمریکا برای سال مالی 2016 در جلسه استماع کمیته روابط خارجی سنا حضور یافته بود، در پاسخ به انتقادات برخی از نمایندگان در مورد روند مذاکرات هسته‌ای، گفت: «واقعیت این است که مسئله ایران قطعا جنجال‌برانگیز است و ممکن است ریسک‌هایی داشته باشد. اما ما این جرأت را به خودمان داده‌ایم که بپذیریم که بتوان به جای جنگ یا اینکه از ابتدا تهدیداتی انجام دهیم که به تقابل منجر شود، با دیپلماسی ایران را از شر گزینه دستیابی به سلاح هسته‌ای خلاص کنیم.»
وی ادامه داد: «به همین خاطر داریم تلاشمان را می‌کنیم. نمی‌توانم پیش‌بینی کنم که مذاکرات به کجا می‌رسد، اما داریم تلاش‌ها را رهبری می‌کنیم تا با همراهی شرکایمان در 1+5، کمک کنیم که این کار انجام شود.»
دور تازه مذاکرات هسته‌ای ایران و گروه موسم به 1+5 هفته جاری در حالی در شهر ژنو سوئیس و با حضور سران بخش انرژی دو کشور برگزار شد که طرفین پس از گفت‌وگوها ارزیابی نسبتا مثبتی ارائه و عنوان کردند که پیشرفت‌هایی صورت گرفته، اما همچنان راه زیادی تا توافق وجود دارد. دور بعدی گفت‌وگوها روز دوشنبه آینده، بار دیگر در سوئیس برگزار می‌شود.
