به گزارش مشرق، پس از آنکه ايران و غرب نتوانستند براي بار دوم به توافق نهايي و جامع در موضوع هسته‌اي دست پيدا کنند، اين توافق اينبار به مدت طولاني‌تر و براي هفت ماه تمديد شد.
از همان روزها بود که زمزمه دو مرحله‌اي شدن توافق به گوش رسيد. سوم آذرماه پايان مهلت تمديد دوباره توافق هسته‌اي بود، اما ايران و غرب نتوانستند حتي در آخرين روزها در حالي که بسياري بر اين اعتقاد بود که اين توافق انجام خواهد شد، امضا خود را پاي يک موافقتنامه جامع بيندازند.
توافق سياسي و توافق در جزئيات دو مرحله‌اي بود که از همان روزها بحث‌هايي درباره آن به ميان آمد. قرار بود که توافق سياسي در سه ماهه اول و توافق نهايي در چهار ماه باقي مانده از 7 ماه تمديد توافق‌نامه ژنو به اجرا گذاشته شود. حالا در اين شرايط و در حالي که ايران و آمريکا در مونيخ از طريق وزراي خارجه ديدار و گفت‌وگوها را ادامه دادند، روز گذشته با سخنراني مقام معظم رهبري روند مذاکرات تغيير کرد. ايشان در سخناني که در جمع فرماندهان نيروي هوايي ايراد کردند، بر يک مرحله‌اي بودن توافق تاکيد داشتند.
در بيانات رهبري دو نکته مهم قابل مشاهده بود: اول اينکه ايشان همانطور که گفتند «با توافقي که بتواند انجام شود» موافقند. و تاکيد داشتند که با توافق «خوب» موافق هستند و از آن حمايت مي‌کنند.
نکته دوم اما شرطي بود که رهبري براي اين توافق بيان کردند. به عبارت روشن‌تر رهبري اينبار درباره جزئيات و خطوط قرمز هيچ سخني به ميان نياوردند و تنها رهنمودشان براي انجام توافق «تک‌مرحله‌اي» آن است.
اما در طرف ديگر آمريکا اين بار بر دو مرحله‌اي بودن آن اصرار دارد. اين را از صحبت‌هاي جان کري که روز گذشته و پس از سخنان رهبري در گفت‌وگو با سي‌ان‌ان به زبان آورد مي‌توان فهميد. تنها شانسي که در اين مرحله براي تمديد مذاکرات وجود دارد اين است که ما به معناي واقعي بتوانيم به چارچوب کلي توافق دست پيدا کنيم.
کري ادامه داد: اما اگر قادر نباشيم در هفته‌هاي پيش رو تصميمات لازم براي توافق را اتخاذ کنيم فکر مي‌کنم تمديد مذاکرات غير ممکن خواهد بود. من بر اين باورم که ما تمديد مذاکرات در اين مرحله را نمي‌خواهيم.
مخالفت با دومرحله‌اي شدن توافق
اما در داخل نيز بسياري بر اين اعتقادند که دو مرحله‌اي شدن توافق در واقع دامي است که براي ايران تدارک ديده شده است. به اعتقاد نويسندگان روزنامه‌هاي جوان و وطن امروز، آمريکا «غيرقابل اعتماد است» و از همين روست که رهبري نيز خواستار «تک مرحله‌ي شدن» توافق است.
سرمقاله نويس روزنامه جوان معتقد است که « اين توافق اولاً دستاورد محسوسي براي ملت ايران نخواهد داشت، چراکه توافق اوليه روي کلياتي است که همين الان هم خيلي محل اختلاف نيست و اساساً عمده نقاط اختلاف روي مسائلي است که در حوزه فني جاي مي‌گيرد، مانند مصاديق فعاليت‌هاي هسته‌اي و تحريم‌ها و... ثانياً توافق دومرحله‌اي صرفاً کارکرد تبليغاتي داشته و از سويي فضا را براي شانتاژ رسانه‌اي دشمن فراهم مي‌آورد تا با طرح بهانه‌هاي پي‌درپي طرف ايراني را به عقب‌نشيني واداشته و از مواضع خود منصرف سازد، ثالثاً پذيرش توافق دومرحله‌اي متضمن وارد شدن به مسيري است که از هم‌اکنون انتهاي آن مشخص نيست و به باور برخي تحليلگران ممکن است، لغو همه تحريم‌ها در چنين فرآيندي 20 سال يا بيشتر طول بکشد، بي‌آنکه رهاوردي واقعي براي ملت ايران داشته باشد.»
وطن‌امروز: دام دومرحله‌اي برچيده شد
مهدي محمدي تحليلگر مسائل سياسي که در زمينه برنامه هسته‌اي تخصصي دارد در مقاله‌اي که روز پنج‌شنبه در همين روزنامه نوشته بود به دام دومرحله‌اي بودن توافق اشاره کرد و امروز (دوشنبه) بعد از بيانات رهبري در همين روزنامه نوشت: رهبر معظم انقلاب اسلامي جلوي اين بازي خطرناک را در مذاکرات گرفتند. مساله اصلي در اينجا اين است که اگر واقعا آمريکا قصد جرزني در مذاکره درباره جزئيات را ندارد، چرا همين حالا و در کنار کليات، تکليف مباحث جزئي را هم روشن نمي‌کند؟ وقتي آمريکا اصرار مي‌کند مذاکره درباره جزئيات به زماني ديگر موکول شود، با توجه به سابقه‌اي که در توافق ژنو از آن بر جاي مانده، بايد عميقا بدگمان بود که آمريکا اساسا قصد توافق درباره جزئيات بويژه حوزه تحريم‌ها را ندارد و تنها چيزي که در پي آن است متعهد کردن ايران به يک سلسله تعهدات بلندمدت طي يک توافق سياسي است.
کامران دانشجو: تحريم‌ها بايد يکجا برداشته شود
وزير اسبق علوم نيز که با فعال شدن دوباره احمدي‌نژاد فعال شده است در گفت‌وگويي تصريح مي‌کند که «تفکيک توافق کلي و جزئي برنامه هسته‌اي ما را به برنامه سمبليک تبديل مي‌کند و برنامه هسته‌اي سمبليک به درد ما نمي‌خورد.»
استاد دانشگاه علم و صنعت با ابراز "ما هرچه انعطاف بايد داشته باشيم از خود نشان داديم، طرفي که انعطاف نداشته آمريکا بوده است" عنوان کرد: ما ديگر چه امتيازي مي‌توانيم بدهيم؟ حالا آمريکا بايد انعطاف نشان دهد. نبايد انتظار داشته باشند که مي‌توانند زورگويي کنند چرا که ما در گوشه رينگ نيستيم.
در آمريکا معلوم نيست چه کسي تصميم مي‌گيرد
نايب‌رئيس کميسيون امنيت ملي مجلس نيز در سخنان به دلايل تک مرحله‌اي بودن توافق اشاره کرد. منصور حقيقت پور به فارس گفت که دو مرحله‌اي کردن مذاکرات به معناي عدم عدم حل مشکل است.
وي از لزوم حذف همه تحريم‌ها که اقدامي يکسويه و توحش‌آميز است به موازات توافق نهايي فني سخن گفت و ادامه داد: دو مرحله‌اي کردن توافق به معني پرتاب مشکل به آينده است. نائب رئيس کميسيون امنيت ملي و سياست خارجي مجلس گفت: اين مشکل آمريکايي‌ها است که نمي‌توانند در يک مرحله تصميم‌گيري کنند و يا تصميمات‌شان با نظر وزير خارجه آلزايمري عربستان و يا تحت تأثير چند صهيونيست عوض مي‌شود. نماينده مردم اردبيل در مجلس تصريح کرد: در آمريکا اصلاً مشخص نيست چه کسي تصميم مي‌گيرد در حالي که در ايران رهبري انقلاب وقتي سخني مي‌گويد همه از آن اطاعت مي‌کنند.
دو مرحله‌اي شدن متضمن حقوق هسته‌اي ما نيست
ابراهيم کارخانه رئيس کميته هسته‌اي مجلس نيز معتقد است که دومرحله‌اي شدن متضمن حقوق ملت ايران نيست.
او گفت: لغو تمامي تحريم‌ها به صورت يکجا بايد شرط آغاز اجراي توافق جامع هسته‌اي باشد. 18 تحريم عليه ايران از سوي دولت آمريکا اعمال شده که از اين تعداد تحريم، 3 مورد مرتبط با موضوع هسته‌اي و مابقي به موضوع هسته‌اي هيچ ارتباطي ندارد؛ چنانچه توافق اين گونه باشد که تحريم‌هاي هسته‌اي برداشته شود تنها سه تحريم برداشته شده و مسئله تحريم‌ها همچنان پابرجا باقي خواهد ماند.
منبع: مثلث
از همان روزها بود که زمزمه دو مرحله‌اي شدن توافق به گوش رسيد. سوم آذرماه پايان مهلت تمديد دوباره توافق هسته‌اي بود، اما ايران و غرب نتوانستند حتي در آخرين روزها در حالي که بسياري بر اين اعتقاد بود که اين توافق انجام خواهد شد، امضا خود را پاي يک موافقتنامه جامع بيندازند.
توافق سياسي و توافق در جزئيات دو مرحله‌اي بود که از همان روزها بحث‌هايي درباره آن به ميان آمد. قرار بود که توافق سياسي در سه ماهه اول و توافق نهايي در چهار ماه باقي مانده از 7 ماه تمديد توافق‌نامه ژنو به اجرا گذاشته شود. حالا در اين شرايط و در حالي که ايران و آمريکا در مونيخ از طريق وزراي خارجه ديدار و گفت‌وگوها را ادامه دادند، روز گذشته با سخنراني مقام معظم رهبري روند مذاکرات تغيير کرد. ايشان در سخناني که در جمع فرماندهان نيروي هوايي ايراد کردند، بر يک مرحله‌اي بودن توافق تاکيد داشتند.
در بيانات رهبري دو نکته مهم قابل مشاهده بود: اول اينکه ايشان همانطور که گفتند «با توافقي که بتواند انجام شود» موافقند. و تاکيد داشتند که با توافق «خوب» موافق هستند و از آن حمايت مي‌کنند.
نکته دوم اما شرطي بود که رهبري براي اين توافق بيان کردند. به عبارت روشن‌تر رهبري اينبار درباره جزئيات و خطوط قرمز هيچ سخني به ميان نياوردند و تنها رهنمودشان براي انجام توافق «تک‌مرحله‌اي» آن است.
اما در طرف ديگر آمريکا اين بار بر دو مرحله‌اي بودن آن اصرار دارد. اين را از صحبت‌هاي جان کري که روز گذشته و پس از سخنان رهبري در گفت‌وگو با سي‌ان‌ان به زبان آورد مي‌توان فهميد. تنها شانسي که در اين مرحله براي تمديد مذاکرات وجود دارد اين است که ما به معناي واقعي بتوانيم به چارچوب کلي توافق دست پيدا کنيم.
کري ادامه داد: اما اگر قادر نباشيم در هفته‌هاي پيش رو تصميمات لازم براي توافق را اتخاذ کنيم فکر مي‌کنم تمديد مذاکرات غير ممکن خواهد بود. من بر اين باورم که ما تمديد مذاکرات در اين مرحله را نمي‌خواهيم.
مخالفت با دومرحله‌اي شدن توافق
اما در داخل نيز بسياري بر اين اعتقادند که دو مرحله‌اي شدن توافق در واقع دامي است که براي ايران تدارک ديده شده است. به اعتقاد نويسندگان روزنامه‌هاي جوان و وطن امروز، آمريکا «غيرقابل اعتماد است» و از همين روست که رهبري نيز خواستار «تک مرحله‌ي شدن» توافق است.
سرمقاله نويس روزنامه جوان معتقد است که « اين توافق اولاً دستاورد محسوسي براي ملت ايران نخواهد داشت، چراکه توافق اوليه روي کلياتي است که همين الان هم خيلي محل اختلاف نيست و اساساً عمده نقاط اختلاف روي مسائلي است که در حوزه فني جاي مي‌گيرد، مانند مصاديق فعاليت‌هاي هسته‌اي و تحريم‌ها و... ثانياً توافق دومرحله‌اي صرفاً کارکرد تبليغاتي داشته و از سويي فضا را براي شانتاژ رسانه‌اي دشمن فراهم مي‌آورد تا با طرح بهانه‌هاي پي‌درپي طرف ايراني را به عقب‌نشيني واداشته و از مواضع خود منصرف سازد، ثالثاً پذيرش توافق دومرحله‌اي متضمن وارد شدن به مسيري است که از هم‌اکنون انتهاي آن مشخص نيست و به باور برخي تحليلگران ممکن است، لغو همه تحريم‌ها در چنين فرآيندي 20 سال يا بيشتر طول بکشد، بي‌آنکه رهاوردي واقعي براي ملت ايران داشته باشد.»
وطن‌امروز: دام دومرحله‌اي برچيده شد
مهدي محمدي تحليلگر مسائل سياسي که در زمينه برنامه هسته‌اي تخصصي دارد در مقاله‌اي که روز پنج‌شنبه در همين روزنامه نوشته بود به دام دومرحله‌اي بودن توافق اشاره کرد و امروز (دوشنبه) بعد از بيانات رهبري در همين روزنامه نوشت: رهبر معظم انقلاب اسلامي جلوي اين بازي خطرناک را در مذاکرات گرفتند. مساله اصلي در اينجا اين است که اگر واقعا آمريکا قصد جرزني در مذاکره درباره جزئيات را ندارد، چرا همين حالا و در کنار کليات، تکليف مباحث جزئي را هم روشن نمي‌کند؟ وقتي آمريکا اصرار مي‌کند مذاکره درباره جزئيات به زماني ديگر موکول شود، با توجه به سابقه‌اي که در توافق ژنو از آن بر جاي مانده، بايد عميقا بدگمان بود که آمريکا اساسا قصد توافق درباره جزئيات بويژه حوزه تحريم‌ها را ندارد و تنها چيزي که در پي آن است متعهد کردن ايران به يک سلسله تعهدات بلندمدت طي يک توافق سياسي است.
کامران دانشجو: تحريم‌ها بايد يکجا برداشته شود
وزير اسبق علوم نيز که با فعال شدن دوباره احمدي‌نژاد فعال شده است در گفت‌وگويي تصريح مي‌کند که «تفکيک توافق کلي و جزئي برنامه هسته‌اي ما را به برنامه سمبليک تبديل مي‌کند و برنامه هسته‌اي سمبليک به درد ما نمي‌خورد.»
استاد دانشگاه علم و صنعت با ابراز "ما هرچه انعطاف بايد داشته باشيم از خود نشان داديم، طرفي که انعطاف نداشته آمريکا بوده است" عنوان کرد: ما ديگر چه امتيازي مي‌توانيم بدهيم؟ حالا آمريکا بايد انعطاف نشان دهد. نبايد انتظار داشته باشند که مي‌توانند زورگويي کنند چرا که ما در گوشه رينگ نيستيم.
در آمريکا معلوم نيست چه کسي تصميم مي‌گيرد
نايب‌رئيس کميسيون امنيت ملي مجلس نيز در سخنان به دلايل تک مرحله‌اي بودن توافق اشاره کرد. منصور حقيقت پور به فارس گفت که دو مرحله‌اي کردن مذاکرات به معناي عدم عدم حل مشکل است.
وي از لزوم حذف همه تحريم‌ها که اقدامي يکسويه و توحش‌آميز است به موازات توافق نهايي فني سخن گفت و ادامه داد: دو مرحله‌اي کردن توافق به معني پرتاب مشکل به آينده است. نائب رئيس کميسيون امنيت ملي و سياست خارجي مجلس گفت: اين مشکل آمريکايي‌ها است که نمي‌توانند در يک مرحله تصميم‌گيري کنند و يا تصميمات‌شان با نظر وزير خارجه آلزايمري عربستان و يا تحت تأثير چند صهيونيست عوض مي‌شود. نماينده مردم اردبيل در مجلس تصريح کرد: در آمريکا اصلاً مشخص نيست چه کسي تصميم مي‌گيرد در حالي که در ايران رهبري انقلاب وقتي سخني مي‌گويد همه از آن اطاعت مي‌کنند.
دو مرحله‌اي شدن متضمن حقوق هسته‌اي ما نيست
ابراهيم کارخانه رئيس کميته هسته‌اي مجلس نيز معتقد است که دومرحله‌اي شدن متضمن حقوق ملت ايران نيست.
او گفت: لغو تمامي تحريم‌ها به صورت يکجا بايد شرط آغاز اجراي توافق جامع هسته‌اي باشد. 18 تحريم عليه ايران از سوي دولت آمريکا اعمال شده که از اين تعداد تحريم، 3 مورد مرتبط با موضوع هسته‌اي و مابقي به موضوع هسته‌اي هيچ ارتباطي ندارد؛ چنانچه توافق اين گونه باشد که تحريم‌هاي هسته‌اي برداشته شود تنها سه تحريم برداشته شده و مسئله تحريم‌ها همچنان پابرجا باقي خواهد ماند.
منبع: مثلث
