به گزارش گروه اجتماعی مشرق، از طرفی این را هم باید مد نظر داشت که فن‌آوری‌های جدید تحت عنوان اینترنت می‌تواند کاربرد و کارکرد‌های مثبت و منفی داشته باشد. در واقع آشنایی در اینگونه فضاهای مجازی آن هم به قصد ازدواج، می‌تواند جوان را با نوعی خطر و ریسک روبرو سازد. زیرا چنین محیطی معمولاً می‌تواند به عنوان ابزاری برای کاربران آن باشد تا خودشان را آن‌طوری که می‌پسندند عرضه کنند نه آنگونه که واقعاً هستند. اما به راستی آشنایی‌هایی که در محیط‌های مجازی مثل سایت‌های همسریابی صورت می‌پذیرد، تا چه میزان می‌تواند بنیان‌های یک ارتباط درست و زمینه‌های تشکیل یک زندگی مستحکم را رقم بزند؟ به همین منظور با دکتر امان‌الله قرایی‌مقدم، جامعه‌شناس و استاد دانشگاه به گفت‌و‌گو نشستیم.
تضعیف نظام خانواده
قرایی‌مقدم در ابتدای این بحث، می گوید: «بر اساس آمار، هم اکنون ۲۵ تا ۲۷ درصد از ازدواج‌ها به طلاق کشیده می‌شود، این در شرایطی است که بیشتر این پیوند‌ها به صورت سنتی بوده و تمام موازین و مراتب ازدواج در آن رعایت شده است، حال شما قضاوت کنید این آمار با ازدواج‌هایی که با سایت‌های همسریابی رقم می‌خورد، به کجا خواهد رسید؟ قدر مسلم اکثر ازدواج‌هایی که از طریق سایت‌های اینترنتی انجام می‌شود، با شکست مواجه می‌شود، چرا که در ازدواج‌هایی که با مشارکت خانواده صورت نمی‌گیرد، میزان طلاق رو به افزایش است. بنابراین ازدواج اینترنتی بدون آگاهی والدین به مراتب با آسیب‌های بیشتری مواجه می‌شود.»
این جامعه‌شناس ادامه می دهد: «یقیناً یکی از رویکردهای ایجاد شده توسط این سایت‌ها، تضعیف نظام خانواده و از بین رفتن حرمت، اعتبار و سلسله مراتب خانواده خواهد بود و به وسیله آن اقتدار مشروع پدر و مادر زیر سئوال خواهد رفت. باید به این نکته توجه داشته باشیم که وقتی ما با یک اقدام غیر کار‌شناسی، نقش خانواده را از آن می‌گیریم، ضربات سنگینی را به آینده جوان و خانواده‌ای که قرار است تشکیل دهد می‌زنیم که یقیناً همین رویکرد بر نظام کلی جامعه تاثیرگذار خواهد بود و نظام سلسله مراتبی را با خدشه روبه‌رو خواهد کرد.»
این کار‌شناس مسائل اجتماعی با اشاره به این موضوع که نباید فراموش کرد که اعضای خانواده دلسوز‌ترین و مهم‌ترین افرادی هستند که می‌توانند با شناختی که از فرزندشان دارند، در انتخاب بهترین به آن‌ها کمک کنند، تصریح می کند: «متاسفانه در حال حاضر ما شاهد این امر هستیم که از هر ۴ ازدواج یکی به طلاق می‌انجامد، بعد چگونه می‌شود بدون هیچ‌شناختی و تنها با پیوندی که در فضای مجازی برقرار شده و با چند بار دیدن طرفین به نقاط مشترک دست یافت، گرچه ادعای اکثر این سایت‌ها نیز پیدا کردن همین نقاط مشترک است. در هر حال ما بیش از هزاران سال است که با روش‌های سنتی ازدواج کرده‌ایم، البته در آن روش هم ایراداتی وجود داشته است که به نظر می‌رسد طی سال‌های اخیر بسیار کاهش یافته و نقاط قوت آن بیش از روش‌های جدید همسرگزینی است.»
قرایی‌مقدم همچنین می افزاید: «کسانی که از طریق سایت‌های همسریابی اقدام به انتخاب زوج خود می‌کنند، یقیناً در آینده نزدیک به شکست روحی و انزوا خواهند رسید و این سئوال را با خود مطرح خواهند کرد که آیا من آنقدر ضعیف بودم که تنها راه انتخاب همسرم فضای مجازی بود؟ آیا توانایی انتخاب با روش‌های اصولی را نداشتم؟ یا از طرف مقابل، دچار سرزنش می‌شود که تو همان فردی هستی که تو سایت دنبال همسر می‌گشتی و این جملات را من بار‌ها از زبان افراد شنیده‌ام. به هر صورت من به عنوان یک جامعه‌شناس، ازدواج به سبک سایت‌های همسریابی را به هیچ‌وجه برای جامعه صلاح نمی‌دانم و از آن به عنوان یک آفت در آینده نزدیک تعبیر می‌کنم.»
وی ضمن اشاره به اینکه تجربه نشان داده سایت‌های اینترنتی جز بالابردن میزان طلاق، رابطه نامشروع، فحشا و آسیب‌های اجتماعی چیز دیگری را به همراه ندارد، خاطر نشان می کند: «بیشترین طلاق‌ها در میان ازدواج‌هایی است که دختر و پسر در خیابان یا پارتی‌های شبانه همدیگر را دیده و به خیال خود عاشق می‌شوند، بنابراین به نظر می‌رسد همان‌طور که پیش از این هم به آن اشاره کردم، ازدواج سنتی همچنان مناسب‌ترین گزینه برای تشکیل زندگی است، حتی اگر با روش‌های نوین تلفیق شود. یعنی اگر دختر و پسر هم یکدیگر را پسندیدند و قصد ازدواج داشتند، حتماً با نظارت و نظر خانواده‌ها صورت گیرد.»
این جامعه‌شناس ادامه می دهد: «از طرفی به نظر می‌رسد بنگاه‌ها و سایت‌های همسریابی بیشتر از دلسوزی برای جوانان ما به دنبال تامین منافع اقتصادی خود باشند. به هر حال بنگاه یک نهاد اقتصادی است که نمی‌تواند اهداف والای ازدواج را محقق سازد. نخستین هدف از آشنایی دو جوان ایجاد تفاهم و ارتباطی سالم است در حالی که این بنگاه‌ها در مرحله نخست شعارهای خوبی می‌دهند اما باید دید که این شعار‌ها عملی می‌شوند یا خیر. باید بررسی کرد که اطلاعات ثبت شده افراد در بنگاه‌ها و سایت‌های همسریابی تا چه اندازه درست است چرا که بیشتر افراد اطلاعات درستی از خود را در سایت‌های همسریابی ارائه نمی‌کنند. در هر حال این سایت‌ها و مراکز با فرهنگ ما ایرانی‌ها سازگاری ندارند و یک نوع بی‌بند و باری و غربزدگی را ترویج می‌دهند. در هر صورت تجربه نشان داده است که ازدواج‌هایی که در آن خانواده‌ها نقش دارند با موفقیت بیشتری همراه است پس بهتر است جوانان علاوه بر اینکه با چشمانی باز به دنبال فردی هم فکر و مناسب برای خود هستند نقش و حضور خانواده را هم در نظر داشته باشند.»
یافته‌های یک پژوهش نیز نشان می‌دهند اکثر کاربران اینگونه سایت‌ها در سنین ازدواج، ساکن شهرهای بزرگ، دارای تحصیلات عالی و از طبقه متوسط رو به بالا بوده و بر خلاف تصور عمومی تعداد کاربران زن در این سایت‌ها کمتر از مردان است و کاربران به دلایل متفاوتی عضو این سایت‌ها می‌شوند. دلایلی مانند ازدواج دائم و موقت، دوست‌یابی، کنجکاوی، سرگرمی و... از منظر هدف عضویت، تفاوت قابل ملاحظه‌ای میان کاربران زن و مرد در انگیزه عضویت به چشم می‌خورد. در حالی که بیش از ۹۰ درصد کاربران زن، انگیزه خود را ازدواج دائم بیان کرده‌اند، کمتر از ۵۷ درصد مردان چنین انگیزه‌ای از عضویت در سایت‌های همسریابی داشته‌اند. در این میان ۶۷ درصد زنان و ۲۰ درصد مردان، کاملاً مخالف ازدواج موقت بوده و دو سوم از کل کاربران همچنان شیوه‌های سنتی را برای ازدواج مناسب‌تر می‌دانند.
قرایی‌مقدم نیز با توجه به تعداد بیشتر کابران مرد در این سایت‌ها تاکید می کند: «این امر نشان می‌دهد که انتخاب برای کاربران زن، افزایش خواهد داشت، اما نکته قابل تأمل این است که کاربران مرد انگیزه‌های دیگری غیر از ازدواج در اهداف خود برای عضویت در این سایت‌ها ذکر می‌کنند. ممکن است زنان برای یافتن فردی که با هدف ازدواج دائم در سایت عضو شده، به این نوع انتخاب دست زنند اما آمار‌ها چیز دیگری را نشان می‌دهد. اینکه اهداف مردان بسیار متفاوت با زنان است و بسیاری از این افراد تنها به منظور دوست‌یابی به سایت‌های همسریابی مراجعه می‌کنند، در نتیجه آسیبی که برای زنان ممکن است حاصل شود بیشتر از مردان است. واقعیت این است که فضای مجازی نمی‌تواند ملاک دقیقی برای یافتن یک شریک دایمی به حساب آید. باید به این نکته توجه داشت که یکی از پارامتر‌های ازدواج موفق، تطابق فرهنگی طرفین است، این اتفاق در سایت‌های همسریابی هرگز رخ نمی‌دهد. طرفین اولاً با صداقت در بحث وارد نمی‌شوند، ثانیاً خانواده‌های یکدیگر را نمی‌شناسند، به لحاظ فرهنگی همسان نیستند، شاید اگر ازدواجی هم رخ دهد، چون با واقعیات در تضاد است، وصلت مبارکی پیش نمی‌آید.»
وی همچنین تأکید می کند: «ضروری است بیش از آنکه مسئولان فرهنگی و مسئولان وزارت جوانان و ورزش به فکر ایجاد و راه‌اندازی چنین سایت‌هایی باشند، با برنامه‌ریزی اصولی بنیان خانواده را تحکیم کرده تا از ایجاد مشکلات در آینده که هزینه‌های بسیاری را از بعد مادی و معنوی بر جامعه تحمیل خواهد کرد، بکاهند. ازدواج یکی از اصلی‌ترین مراحل زندگی هر فردی است و انتخاب درست پایه و اساس زندگی شاد و بادوام، بنابراین باید راه درست انتخاب کردن و درست زندگی کردن را به جوانان‌مان بیاموزیم. بنگاه‌های همسریابی هیچ‌گاه نمی‌توانند جایگزین خانواده در موضوع ازدواج شوند. یعنی دختران و پسران جوان ما تا این حد درمانده شده‌اند که از طریق سایت‌های همسریابی به دنبال شریک زندگی خود باشند؟ ای کاش قدری بیشتر و عمیق‌تر به این مسائل بنگریم و به آسانی سرنوشت و زندگی خود را دستخوش اینگونه فرصت‌جویی‌ها نکنیم.»
منبع: هفته نامه شهروند هرمزگان
مخاطبان محترم گروه اجتماعی مشرق می توانند اخبار، مقالات و تصاویر اجتماعی خود را به آدرسshoma@mashreghnews.ir ارسال کنند تا در سریع ترین زمان ممکن به نام خودشان و به عنوان یکی از مطالب ویژه مشرق منتشر شود. در ضمن گروه اجتماعی مشرق در صدد است با پیگیری مشکلات ارسالی شما از طریق کارشناسان و مشاوران مجرب پاسخی برای ابهامات مخاطبان عزیز بیابد.
