به گزارش مشرق، موضوع سقط جنین با توجه به جوانب گوناگون از جمله باورهای دینی- اخلاقی، زمان سقط، دلیل سقط (خطر مرگ برای مادر)، بیماری های مختلف جنین، شیوه بارداری - موارد ناخواسته، بارداری کسانی که به سن قانونی نرسیده اند، جایگاه پدر فرزند در این تصمیم گیری و به دنیا آوردن کودکانی که از امنیت خانوادگی، اقتصادی و اجتماعی برخوردار نخواهند بود، همواره یکی از موضوعات گسترده و بحث برانگیز جوامع مختلف و یکی از مسائل مورد توجه در موضع گیری های سیاسی جوامع به شمار می رود.

 

در بسیاری از کشورها، نسبت زیادی از مرگ و میر مادران به دلیل عوارض ناشی از سقط های غیرقانونی و غیر بهداشتی است. (اتیوپی 54 درصد، آرژانتین 35 درصد، شیلی36 درصد و زیمباوه 38 درصد) که نیازمند بازنگری و ارائه قوانین سقط و افزایش مراقبت های بهداشتی برای برخورد با عوارض پس از سقط از سوی کارکنان بهداشتی است. قابل توجه است که بدانیم بالاترین میزان آمار مرگ و میر ناشی از سقط غیر بهداشتی در سال های اخیر در سراسر جهان به جنوب مرکزی آسیا تعلق دارد که ایران نیز در این منطقه واقع شده است.



در واقع، نیمی از سقط های غیر بهداشتی در منطقه آسیا اتفاق افتاده است اگر چه یک سوم آنها تنها در جنوب مرکزی آسیا صورت پذیرفته است. به علاوه تخمین زده می شود که مرگ ناشی از سقط غیربهداشتی در جنوب مرکزی آسیا بالا برنده و 29 هزار مرگ را در هر سال شامل می‌شود.



در ایالت متحده پیش از سال 1973 مسئله سقط جنین تحت قانون اساسی قرار نمی گرفت و هر ایالت قانون خود را داشت. نخستین محدودیت های قانونی در دهه 1820 اعمال و سقط بعد از ماه چهارم بارداری ممنوع اعلام شد و تا سال 1900 قوانین ضد سقط در اکثر ایالات تصویب گردید. در سال 1973 دیوان عالی آمریکا اولا قوانین سقط جنین را قوانین فدرال و نه ایالتی و در نتیجه مربوط به قانون اساسی آن کشور اعلام کرد و ثانیا با انجام آن را جزء حقوق قانونی افراد دانست.



روسیه بالاترین آمار سقط جنین را در جهان دارد. این عمل را در سال 1955 قانونی اعلام کرد. در قاره آفریقا، آفریقای جنوبی بر اساس قانون مصوب سال 1996 سقط جنین را مجاز می داند. اما اکثر کشورهای دیگر این قاره جزء در مواردی که حیات یا سلامتی مادر در معرض خطر است، سقط را ممنوع می دانند.



میزان آزادسازی سقط جنین از کشوری به کشور دیگر متفاوت است و قوانین سقط بر طبق الزامات پزشکی یا بر اساس موقعیت هایی که سقط تحت آن شرایط می تواند انجام شود، دسته بندی می شود. چه در جوامعی با منع قانونی و چه در جوامعی با محدودیت های قانونی سقط، به مواردی که زندگی و جان مادر در خطر است توجه شده است. برخی ارتقای سلامت مادر را که سلامت جامعه را به دنبال دارد زمینه درخواست سقط قانونی برشمرده و بر این اساس، مواردی از قبیل مشکلات اقتصادی، اجتماعی، روحی و روانی مادر خانواده و جامعه را زمینه ساز درخواست قانونی سقط تلقی کرده اند.



با استناد به بررسی جامع سازمان بهداشت جهانی در سال 1999 بسیاری از کشورهای اسلامی نظیر بحرین، قطر، اردن، لبنان، کویت،عربستان سعودی، ترکیه، امارات متحده عربی، مالزی و پاکستان با نگرش هایی متفاوت به مصادیق ارائه شده ازسوی سازمان بهداشت جهانی، زمینه جواز سقط جنین را بر اساس ضرورت فراهم کرده اند. علیرغم قبول جواز سقط جنین در حوزه نجات جان مادر، از سوی همه کشورهای مزبور، برخی از کشورها مانند اردن، عربستان سعودی و پاکستان در گستره وسیع تری از مصادیق سقط های قانونی گام نهاده و علاوه بر حفظ جان مادر، سلامت روحی و جسمی او را در نظر داشته اند. برخی مانند کویت و قطر نیز افزون بر موارد فوق نقایص جنینی را زمینه درخواست سقط قانونی نموده اند و کشورهایی همچون بحرین و ترکیه با پذیرش گستره قانونی از سوی سازمان بهداشت جهانی در جهت قانونی ساختن سقط، برای ارتقای سلامت مادران و جامعه و در مسیر کاهش عوارض ناشی از سقط های غیر بهداشتی و مرگ و میر مادران گام نهاده اند.



از قوانین سقط جنین در 152 کشور با جمعیت بالای یک میلیون نفر نشان می دهد که :

الف) 41 درصد از جمعیت جهان در 50 کشوری زندگی می کنند که سقط جنین در آنها کاملا قانونی است.

ب) 21 درصد در 41 کشوری زندگی می کنند که سقط جنین در آنها بر اساس برخی از زمینه های اجتماعی و اقتصادی مجاز شمرده می شود.

ج) 12 درصد در 53 کشوری زندگی می کنند که سقط جنین در آنها غیرقانونی است،مگر در مواردی که سلامت زن به خطر بیفتد.

د) 26 درصد در 74 کشوری زندگی می کنند که سقط جنین در آنها یا کاملا تحریم شده یا اجازه آن فقط برای نجات جان مادر است. این کشورها در خصوص سقط جنین با مسائل دینی مواجه هستند.



در قرن 19 و اوایل قرن بیستم، سقط جنین در اکثر کشورهای دنیا مطرود و غیرقانونی بود. در حال حاضر در چندین کشور اروپایی از جمله فنلاند، سوئیس، پرتغال و اسپانیا شرایط خاصی( از جمله شرایط بد اقتصاد خانواده و ناتوانی در تأمین هزینه های یک عضو جدید، سن زیاد یا کم زن برای بارداری، وضعیت تجرد زن و تعداد زیاد فرزندان) برای سقط جنین در نظر گرفته شده است.



در میان کشورهای اروپایی، فقط در ایرلند سقط جنین در هر شرایطی و به هر شکل ممنوع است. در کنار محدودیت هایی که برای زن ایرلندی در خصوص سقط جنین وجود دارد، آنها این امتیاز را دارند که برای سقط به انگلستان سفر کنند. در کشورهای لهستان، عراق، لبنان، یمن و سوریه سقط جنین را جزء در موارد تهدید سلامت مادر مجاز نمی دانند و تنها ترکیه سقط را در تمامی موارد مجاز دانسته است.



اما سقط جنین در بعضی از کشورها از جمله بلژیک غیر قانونی است و در بسیاری از کشورهای دیگر تابع مقرراتی ویژه می باشد. در طی سال های اخیر فرانسه که به عنوان پایتخت سقط جنین شهرت داشت، جای خود را به انگلیس داد. کشورهایی که بالاترین میزان های سقط جنین در دنیا در سال 2009 را داشته اند عبارتنداز: انگلیس، فرانسه، روسیه، آمریکا، هند و ژاپن.



در سال 1999 میلادی سازمان ملل متحد در یک پژوهش جهانی، با بررسی کشورهای مختلف جهان از لحاظ تجویز سقط جنین و دلایل آن، دلایلی را برای سقط جنین مورد توجه قرار داد که عبارت بودند از:

1.حفظ جان مادر

2. حفظ سلامت جسمانی زن

3. حفظ سلامت روانی زن

4. وضعیت جنین های ناشی از تجاوز به عنف و زنای با محارم

5. ناقص بودن جنین

6. وضعیت اقتصادی و اجتماعی

7. خواست خود مادر

مصادیق این تحقیق از میان 193 کشور جهان، 189 کشور سقط جنین را برای حفظ جان مادر مجاز دانسته اند. سقط جنین به دلیل حفظ سلامت جسمانی مادر و معالجه او در 122 کشور قانونی و در 71 کشور غیرقانونی است. سقط جنین برای حفظ سلامت روانی در 120 کشور قانونی و در 73 کشور غیرقانونی است. مجاز کردن سقط مطابق ارزیابی های به عمل آمده موجب شد که مرگ های ناشی از سقط جنین غیر قانونی 25 درصد کاهش یابد.



در خاتمه باید گفت که آنچه مسئله سقط جنین را از حساسیت ویژه ای برخوردار می سازد، تعارض حق های بشری در آن است. این حق ها عبارتنداز: حق جنین بر حیات و حق زن بر اختیار روش حیات. بدیهی است که تعارض این حق ها موجب محدودیت آنها می شود.
 

منبع: طنین یاس