گروه فرهنگی مشرق - خادمی امام رضا علیه اسلام حال و هوای خاصی دارد خیلی از ما آرزو داریم تا لحظه ای به این مقام برسیم اما خادمی امام رضا است و پیچ و خم هایش و البته سعادتی که باید حتما باشد و اذن خود حضرت؛ بسیاری از سیاسیون توانسته اند به مدد جایگاه خود از این پیچ گذر کرده و به این مقام نائل آیند مقامی که هزاران نفر حسرت لحظه ای قرار گرفتن در آن را می خورند.

بعد از انقلاب بسیاری از شخصیت‌های برجسته کشور، نامشان را در فهرست خادمین آستان قدس رضوی قرار دادند.

پیش از انقلاب تعداد خادمان حضرت رضا (ع) خیلی نبود، اما بعد از انقلاب بسیاری از شخصیت‌های برجسته و شناخته شده کشور، نامشان را در فهرست خادمین آستان قدس رضوی قرار دادند. به گونه‌ای که خادمان حرم امام‌رضا‌(ع) به سه قسمت تقسیم می‌‌شوند؛ رسمی، افتخاری و تشرفی. ظاهراً این عناوین در تمامی امورخدامی، فراشی، دربانی، کفشداری و حفاظ وجود دارد. خدمت رسمی معمول به صورت موروثی است، به این معنی که پس از فوت خادم رسمی حضرت‌رضا‌(ع) فرزند مذکر ارشد او در صورت احراز شرایط و صلاحیت‌های لازم و پس از بررسی‌ها متداول گزینش به خدمت فراخوانده می‌‌شود. درحالی که خادمان افتخاری و تشرفی پس از تنظیم درخواست و تحویل آن به اداره مرکزی آستان قدس مراجعه می‌‌کنند و پس از گذراندن مراحل تحقیق و گزینش به افتخار خدمتگزاری بارگاه رضوی نائل می‌‌شوند.

پیش از انقلاب تعداد خادمان حضرت رضا (ع) خیلی نبود، اما بعد از انقلاب بسیاری از شخصیت‌های برجسته و شناخته شده کشور، نامشان را در فهرست خادمین آستان قدس رضوی قرار دادند.


در رأس همه این شخصیت‌ها رهبر معظم انقلاب اسلامی، حضرت آیت‌الله العظمی سید علی خامنه‌ای قرار دارند که خود را موظف می‌دانند هر از چندی علاوه بر زیارت، اقدام به غبارروبی ضریح مطهر مضجع شریف امام رضا(ع) کنند.

خادمان افتخاری ماهی یک بار در حرم حضور پیدا می‌‌کنند و 24 ساعت در صحن حرم خادم هستند. به این ترتیب که آنها به مدت 2 ساعت صحن را غبارروبی و در خدمت زائرین خواهند بود و بعد 6 ساعت استراحت می‌‌کنند. در طول 24 ساعت این اتفاق سه بار تکرار می‌‌شود و به این ترتیب، یک خادم افتخاری به وظایف خود در حرم امام رضا(ع) عمل کرده است.


مراجع تقلید و علما؛ اولین‌ها

حجت‌الاسلام و المسلمین طباطبایی سال‌هاست که به عنوان خادم امام‌رضا‌(ع) در صحن حرم‌حاضر می‌‌شود. او البته ممکن است هر ماه نتواند به حرم امام‌رضا‌(ع) مشرف شود، اما او یکی از خادمین افتخاری حرم به حساب می‌‌آید. از مراجع تقلید، آیت‌الله مکارم شیرازی یکی از خادمین فعال و پرتلاش حرم مطهر امام‌رضا‌(ع) است.

آیت‌الله مکارم شیرازی تقریباً دو هفته یک بار به مشهد سفر می‌‌کند و به عنوان خادم افتخاری در صحن حرم حضور پیدا می‌‌کند. وی در زمان حضورش در حرم، با وجود سن بالایش سعی می‌‌کند بایستد تا طبق عرف به وظایف خادم حرم عمل کند. آیت‌الله مکارم شیرازی حتی جلوی صحن را غبارروبی می‌‌کند و طبق گفته خادمانی که معمولاً همیشه در حرم امام‌رضا‌(ع) حضور دارند، این مرجع تقلید از فعال‌‌ترین خادمان افتخاری حرم حضرت‌رضا‌(ع) است.

البته آیت‌الله عبدالله جوادی‌ آملی‌ هم در این راه فعال است. وی شاید به گونه‌ای دیگر. جوادی آملی متولد 1312 هجری‌ شمسی‌ در آمل‌ است. در شجرنامه‌اش پدر و جدش‌، میرزا ابوالحسن‌ و ملا‌فتح‌‌الله از مبلغین‌ اسلام‌ و ارادتمندان‌ به‌ آستان‌ ولایت‌ بوده‌اند. از ویژگی‌های‌ جد‌ وی‌ این‌ بوده‌ که‌ در منابر خود به‌ ذکر احکام‌ و مناقب‌ اهل‌ بیت‌ (علیهم‌‌السلام‌) می‌‌پرداخته‌ و ظاهراً علاقه زیادی به‌ علم‌ کلام‌ داشته‌ است‌. ظاهراً فرزندانی‌ که‌ خدا به‌ پدر جوادی آملی عطا می‌‌کرده‌ است‌، معمولاً بر اثر ضعف‌ امکانات‌ بهداشتی و‌ پزشکی‌ یا به‌ عوامل‌ دیگر زنده‌ نمی‌ماندند. نقل است که پیش‌ از تولّد عبدالله، یکی‌ از بستگان‌ در عالم‌ رؤیا می‌‌بیند که‌ شخصی‌ عصایی‌ به‌ دست‌ پدرش می‌‌دهد و او آن‌ را به‌ دست‌ می‌‌گیرد. این‌ رؤیا را چنین‌ تعبیر کردند که‌ خداوند به‌ میرزا ابوالحسن‌، پسری‌ عطا خواهد کرد که‌ زنده‌ می‌‌ماند و عصای‌ دست‌ پدر خواهد شد. به همین دلیل، پدر و مادرش نذر کردند اگر خدا به‌ آنها پسری‌ داد، او را به‌ مشهد امام‌رضا‌(ع) ببرند؛ و شاید به همین دلیل است که آیت‌الله جوادی آملی علاقه وافری به مشهد مقدس دارد. وی در فصل گرما و به خصوص در فصل تابستان به مشهد زیاد مسافرت می‌‌کند و البته جدا از اینکه وی خادم حرم امام‌رضا‌(ع) است، بیشتر به تدریس می‌‌پردازد.

آیت‌الله مهدوی‌کنی، دبیرکل جامعه روحانیت مبارز تهران و رئیس دانشگاه امام صادق(ع) که اکنون در بیمارستان بستری است یکی از خادمان فعال حرم امام‌رضا‌(ع) به حساب می‌‌آید. وی که وزیر کشور در کابینه محمد‌علی رجایی و محمد‌جواد باهنر بود، پس از ترور آنها عهده‌دار تشکیل دولت موقت و برگزاری انتخابات ریاست جمهوری شد.

البته به غیر از این افراد آیت‌الله جنتی و‌ هاشمی شاهرودی نیز به عنوان خادم حرم امام‌رضا‌(ع) نقش پررنگی در مشهد مقدس دارند.


شخصیت‌های سیاسی

از افرادی که به تازگی به این درجه نائل آمده است ظریف است ظریف طی مراسمی در شب ولادت امیرالمومنین امسال عضو خادمان افتخاری بارگاه رضوی شد. آیت الله طبسی تولیت آستان امام رضا در این مراسم در این باره گفت: گذشته از تدبیر رهبری و بحثها و گفتمان های سیاسی، تشرف آقای ظریف به خادمی حضرت رضا(ع) تصادفی نیست. شما فکر می کنید هر کسی می تواند خادم شود؟ فکر می کنید تا شایستگی برای قبول نوکری نباشد، حضرت می پذیرند و اگر زمینه ای برای دریافت این افتخار نباشد‏، چنین اتفاقی صورت می گیرد؟ وی افزود: تشرف به افتخار خادمی بارگاه منور حضرت رضا(ع) در شب میلاد امیرالمومنین علی(ع) و در آستانه سفر به جلسات مذاکره، همگی عنایات الهی هستند برای اینکه نظام اسلامی سرافراز‏، مفتخر و سربلند از این مذاکرات حساس بیرون بیاید. علاءالدین بروجردی که در این مراسم ظریف را همراهی می کرد خود نیز چند سالی است که به  عنوان خادمی مفتخر است.


اما فردی دیگری که جدیدا تصویری از او در بارگاه امام رضا در لباس خادمان خبر ساز شد حسین فریدون است دستیار ویزه و برادر حسن روحانی رئیس جمهور ایران.

اسم سیاسیون مختلفی از گذشته در لیست خادمان رضوی قرار دارد کسانی که نام آنها متشر شده و یا هنوز کسی از آن خبر ندارد. از دیگر افرادی که نام او در رسانه هابه عنوان خادم قرار دارد سیدشهاب الدین صدر می باشد همچنین از وزرای سابق کشور هم نام کسانی در این لیست وجود دارد محمد جهرمی وزیر کار در دولت نهم، دکتر مرندی، وزیر سابق بهداشت و دکتر زاهدی، وزیر سابق آموزش و پرورش و همچنین تقی‌پور وزیر سابق ارتباطات. حسن غفوری فرد، نماینده مردم تهران در مجلس هم یکی از دیگر نمایندگان مجلس شورای اسلامی است که نقش خادم افتخاری را ایفا می‌‌کند. وزیر نیرو در دولت اول و رئیس اسبق سازمان تربیت بدنی، چون بقیه چهره‌های برجسته و شناخته شده کشور سال‌هاست که در حرم امام‌رضا‌(ع) خادم است همچنین عزت الله ضرغامی هم از کسانی است که عنوان خادم فرهنگ رضوی را دارد.



رحیم صفوی، فرمانده سابق سپاه پاسداران از سردارانی است که خادم آستان قدس رضوی به حساب می‌‌آید.

اما ورزشی های که امروز که سبقه سیاسی دارند هم در این دایره وارد شده اند چون علیرضا دبیر او در این باره می گوید «من 20 سالم بود و البته چهره‌ام خیلی سنم را پایین‌تر از آن چیزی که بودم، نشان می‌‌داد. مأمورهای حرم من را گرفتند که این کت را از چه کسی گرفتی و پوشیدی؟ مرا بردند انتظامات و در آنجا معلوم شد که ما یک هفته‌ای هست که جزء خادمین حرم امام‌رضا‌(ع) شدیم. بعد که رفتم المپیک و آمدم یک روز در حرم مردم ریختند دورو برم. در آنجا یکی ماچ می‌‌کرد و یکی دستم را می‌‌گرفت. داشتم خفه می‌‌شدم. بعد در این شرایط دیدم که آستین مرا یکی دارد می‌‌کشد. هر چی من دستم را می‌‌کشیدم، او بیشتر مرا‌ می‌‌کشید. بعد دیدم یک پیرمرد داره آستینم را پاره می‌‌کند، گفتم حاج آقا چیکار می‌‌کنی، گفت مگه شفا نگرفتی؟ می‌‌خواست آستین مرا به عنوان تبرک با خودش ببرد. و انصافاً حرم امام‌رضا‌(ع) دنیای دیگری است.»

به غیر از دبیر کسانی چون امیرضا خادم، رسول خادم، ‌هادی ساعی و خداداد عزیزی هم خادم حرم امام‌رضا‌(ع) به حساب می‌‌آیند. سه نفر اولی با ورود به مجلس و شورای شهر تهران، به نوعی وارد سیاست شده‌اند.

این موج از حضور شخصیت های سیاسی در زمره خادمان رضوی نشان از علقه سیاسیون ما به مکتب اهل بیت و خدمت بدین خاندان و فرهنگ و توصیه های آنان دارد امیدواریم که این افراد و سایر سیاسیون در این کسوت هم موفق بوده و بتوانند خدمت به مردم را که خود عمل به توصیه های ائمه می باشد رابه طور کامل در عملکرد خود مد نظر داشته باشند.