ویژه نامه ضیافت - مجموعه احکام روزه، برگرفته از استفتائات آیتالله خامنهای؛
فرو رفتن غذاى باقى مانده بین دندانها
سوال: در یکى از روزهاى ماه رمضان روزه گرفتم ولى دندان هایم را مسواک نزدم، و بدون اینکه باقى مانده غذاهاى لابلاى دندانها را عمداً ببلعم، خود به خود بلعیده شده است. آیا قضاى روزه آن روز بر من واجب است؟
جواب: اگر علم به وجود باقى مانده غذا در بین دندانهایتان و یا علم به رسیدن آن به حلق نداشته اید و فرو رفتن آن هم عمدى و با التفات نبوده، قضاى روزه بر شما واجب نیست.
خلال کردن دندان
سوال: خلال کردن دندان بعد از خوردن غذا براى کسى که فردایش قصد گرفتن روزه را دارد، چه حکمى دارد؟
جواب: خلال کردن بعد از غذا براى کسى که قصد روزه دارد واجب نیست حتى اگر احتمال دهد که خلال نکردن موجب داخل شدن غذاى لابلاى دندانها به حلق مى شود؛ و اگر بعد از آن سهواً هم غذا داخل حلق شد، روزه اش باطل نمى شود؛ بله اگر یقین داشته باشد که ترک آن باعث داخل شدن غذا به حلق مى شود واجب است خلال کند و اگر نکرد، با فرض داخل شدن غذا به حلق بلکه مطلقاً (بنا بر احتیاط واجب) روزه اش باطل مى شود.
مسواک با خمیر دندان
سوال: آیا مسواک کردن با خمیر دندان، در حال روزه اشکال دارد؟
جواب: اشکال ندارد؛ ولى باید از فرو رفتن آب دهان که آغشته با خمیر دندان و آب است جلوگیرى شود.
استفاده از نخ دندان
سوال: حکم استفاده از نخ دندان که فلوراید و طعم نعنا دارد در حال روزه چیست؟
جواب: اگر آب دهان را فرو نبرد، اشکال ندارد.
جویدن آدامس و مکیدن کندر
سوال: جویدن آدامس و مکیدن کندر براى روزه دار چه حکمى دارد؟
جواب: اگر چیزى وارد حلق نمى شود مانعى ندارد، ولى مکیدن کُندر روزه را باطل می کند.
ضرورت نوشیدن آب براى خلبان و مهماندار روزه دار
سوال: اگر هواپیما در ارتفاع بالا و مسیر طولانى در حال پرواز باشد و پرواز حدود دو ساعت و نیم تا سه ساعت طول بکشد، مهماندار و خلبان هواپیما براى حفظ تعادل خود هر بیست دقیقه احتیاج به نوشیدن آب دارند، در این صورت آیا در ماه مبارک رمضان، کفّاره و قضاى روزه بر آنها واجب مى شود؟
جواب: اگر روزه براى آنها ضرر داشته باشد، جایز است که با نوشیدن آب افطار نمایند و قضاى آن را به جا آورند و در این حالت کفّاره بر آنها واجب نیست.
مضمضه و غرغره آب در حال روزه
سوال: اگر روزه دار آب را به قصد رفع عطش در دهان گردانده و بیرون بریزد به طورى که هیچ مقدارى از آب پایین نرود چه حکمى دارد؟
جواب: در فرض سؤال اشکال ندارد.
سوال: آیا بعد از مضمضه کردن ـ چه براى وضو و چه غیرآن ـ در حال روزه ماه رمضان واجب است روزه دار سه مرتبه آب دهانش را بیرون بریزد؟
جواب: چنین کارى واجب نیست. آنچه واجب است خارج کردن آب از دهان است و اگر یقین پیدا کرده که آب خارج شده چیز دیگرى بر او واجب نیست.
منبع:شبستان
فرو رفتن غذاى باقى مانده بین دندانها
سوال: در یکى از روزهاى ماه رمضان روزه گرفتم ولى دندان هایم را مسواک نزدم، و بدون اینکه باقى مانده غذاهاى لابلاى دندانها را عمداً ببلعم، خود به خود بلعیده شده است. آیا قضاى روزه آن روز بر من واجب است؟
جواب: اگر علم به وجود باقى مانده غذا در بین دندانهایتان و یا علم به رسیدن آن به حلق نداشته اید و فرو رفتن آن هم عمدى و با التفات نبوده، قضاى روزه بر شما واجب نیست.
خلال کردن دندان
سوال: خلال کردن دندان بعد از خوردن غذا براى کسى که فردایش قصد گرفتن روزه را دارد، چه حکمى دارد؟
جواب: خلال کردن بعد از غذا براى کسى که قصد روزه دارد واجب نیست حتى اگر احتمال دهد که خلال نکردن موجب داخل شدن غذاى لابلاى دندانها به حلق مى شود؛ و اگر بعد از آن سهواً هم غذا داخل حلق شد، روزه اش باطل نمى شود؛ بله اگر یقین داشته باشد که ترک آن باعث داخل شدن غذا به حلق مى شود واجب است خلال کند و اگر نکرد، با فرض داخل شدن غذا به حلق بلکه مطلقاً (بنا بر احتیاط واجب) روزه اش باطل مى شود.
مسواک با خمیر دندان
سوال: آیا مسواک کردن با خمیر دندان، در حال روزه اشکال دارد؟
جواب: اشکال ندارد؛ ولى باید از فرو رفتن آب دهان که آغشته با خمیر دندان و آب است جلوگیرى شود.
استفاده از نخ دندان
سوال: حکم استفاده از نخ دندان که فلوراید و طعم نعنا دارد در حال روزه چیست؟
جواب: اگر آب دهان را فرو نبرد، اشکال ندارد.
جویدن آدامس و مکیدن کندر
سوال: جویدن آدامس و مکیدن کندر براى روزه دار چه حکمى دارد؟
جواب: اگر چیزى وارد حلق نمى شود مانعى ندارد، ولى مکیدن کُندر روزه را باطل می کند.
ضرورت نوشیدن آب براى خلبان و مهماندار روزه دار
سوال: اگر هواپیما در ارتفاع بالا و مسیر طولانى در حال پرواز باشد و پرواز حدود دو ساعت و نیم تا سه ساعت طول بکشد، مهماندار و خلبان هواپیما براى حفظ تعادل خود هر بیست دقیقه احتیاج به نوشیدن آب دارند، در این صورت آیا در ماه مبارک رمضان، کفّاره و قضاى روزه بر آنها واجب مى شود؟
جواب: اگر روزه براى آنها ضرر داشته باشد، جایز است که با نوشیدن آب افطار نمایند و قضاى آن را به جا آورند و در این حالت کفّاره بر آنها واجب نیست.
مضمضه و غرغره آب در حال روزه
سوال: اگر روزه دار آب را به قصد رفع عطش در دهان گردانده و بیرون بریزد به طورى که هیچ مقدارى از آب پایین نرود چه حکمى دارد؟
جواب: در فرض سؤال اشکال ندارد.
سوال: آیا بعد از مضمضه کردن ـ چه براى وضو و چه غیرآن ـ در حال روزه ماه رمضان واجب است روزه دار سه مرتبه آب دهانش را بیرون بریزد؟
جواب: چنین کارى واجب نیست. آنچه واجب است خارج کردن آب از دهان است و اگر یقین پیدا کرده که آب خارج شده چیز دیگرى بر او واجب نیست.
منبع:شبستان