به گزارش مشرق به نقل از فارس، احداث جزاير مصنوعي از سوي کشورهاي حاشيه خليج فارس و به خصوص امارات متحده عربي سبب شده است تا اين موضوع با حساسيت بيشتري از سوي کشورهاي منطقه و به خصوص ايران دنبال شود.
بنابر اين گزارش، مقامات ايراني تا بهحال تذکرات فراواني را به مقامات اماراتي به دليل احداث اين جزاير و عدم هماهنگي با مقامات کشورهاي حاشيه خليج فارس به خصوص ايران داده اند.
در چنين شرايطي تحليل تاثيرات زيستمحيطي و سياسي اين مسئله بسيار مهم به نظر مي رسد، چرا که هرگونه سستي در پيگيري اين مسئله سبب به خطر افتادن منافع ملي کشور خواهد شد.
*منافع اقتصادي اولويت کشورهاي عربي
آلودگي زيستمحيطي سال‌هاي اخير در نتيجه فعاليت‌هاي انساني و بهره‌برداري بي‌رويه از طبيعت بوده است. آلودگي آب‌ها بخش قابل توجهي از بحران آلودگي محيط زيست را تشکيل مي‌دهد. آب‌هاي نيلگون خليج فارس نيز از اين قاعده مستثني نبوده است لذا بحران‌هاي زيستمحيطي اين اکوسيستم را نيز آلوده نموده است.
طبيعتا حفاظت از اين منطقه وظيفه کليه کشورهاي خليج فارس مي‌باشد اما کشورهاي عربي منطقه، نهتنها به حفاظت از محيط زيست خليج فارس اهميتي نمي‌دهند بلکه تنها به منظور تامين منافع اقتصادي خود بر گسترش آن مي‌افزايند.
*امارات بزرگترين آلودهکننده خليج فارس
امارات متحده عربي از کشورهاي جنوبي خليج فارس در زمينه گسترش آلودگي‌هاي زيستي، گوي سبقت را از ديگر همسايگان ربوده است. ساخت جزاير مصنوعي در سواحل دوبي بر اين نکته اذعان دارد. در واقع امارات با ساخت جزاير مصنوعي در سواحل خود ضمن سوء استفاده از قوانين بين‌المللي، محيط زيست خليج فارس را نابود مي‌کند.
*خليج فارس بزرگترين تأمينکننده گوشت سفيد ايرانيان
خليج فارس با مساحتي برابر 40 هزار کيلومتر مربع از يک طرف توسط تنگه هرمز به اقيانوس هند راه دارد و در منطقه گرمسيري و خشک واقع شده است. حداکثر درجه حرارت آب خليج فارس در تابستان گاهي به 36 تا 37 درجه مي‌رسد که البته ميانگين آن در سطح دريا بين 26 تا 27 درجه است و در اثر شدت گرما ميزان تبخير نيز بسيار بالا است و به 1400 ميليون ليتر در سال مي‌رسد.
با اين شرايط خليج فارس از تنوع زيستي بالايي برخوردار است. به طوري که در ميان علف‌هاي دريايي آن بيش از 600 گونه جانوران آبزي زندگي مي‌کنند. بين 400 تا 450 گونه ماهي در اين دريا زندگي مي‌کند که از تعداد زيادي از اين ماهيان بهره‌برداري اقتصادي مي‌شود. آبسنگ‌هاي مرجاني، جوامع جلبکي، درختان حرا و مانگرو، 500 گونه ماهي، 15 گونه ميگو و 5 گونه نادر لاک‌پشت دريايي از ديدني‌هاي منحصر به فرد اين درياست. اهميت خليج فارس در ابعاد اقتصادي نهتنها نياز بسياري از بخش‌هاي اقتصادي را فراهم مي‌کند بلکه در بعدهاي تغذيه‌اي نيز بزرگترين تامين کننده گوشت سفيد مصرفي ايرانيان است.
*خليج فارس آلوده‌ترين منطقه دريايي جهان
اما ميزان تخليه آب در منطقه خليج فارس به خاطر موقعيت خاص جغرافيايي اين منطقه و کمعرضي دهانه تنگه هرمز سبب عدم تخليه مناسب آب در راستاي کاهش تغليظ عوامل شيميايي و غيرطبيعي در اين پهنه آبي است که بيش از پيش اکولوژي اين منطقه را در برابر عوامل طبيعي و مصنوعي آسيب پذير کرده است.
اين آبراهه بزرگ هماکنون با مشکلات و ضايعات زيستمحيطي فراواني روبروست که بخش عمده و اصلي آن به فعاليت‌هاي انساني بازمي‌گردد. اين تهديدات ابعاد مختلفي دارند و از آلودگي‌هاي نفتي تا صيد بي‌رويه و ايجاد ساختارهاي مصنوعي و خشک کردن برخي قسمت‌هاي اين آبراهه بزرگ را شامل مي‌شود.
در حال حاضر ميزان آلودگي زيست محيطي خليج فارس و درياي عمان حدود 3.1 درصد است که 47 برابر حد متوسط بين‌المللي است.
حدود 90 درصد صادرات نفت و فرآورده‌هاي نفتي خليج فارس به وسيله نفتکش‌هاي دنيا از تنگه هرمز صورت مي‌گيرد و ساليانه حدود 40 هزار شناور از اين تنگه عبور مي‌کند. طبق آمارها و تخمين‌هاي زده شده 57.1 درصد آلودگي‌هاي نفتي خليج فارس مربوط به حمل و نقل نفتکش‌ها و 22.4 درصد مربوط به بهره‌برداري از دريا است اين در حالي است که اين آمار و ارقام در ديگر درياهاي جهان در بدترين شرايط به ترتيب 15.4 و 4.4 درصد بوده است. در واقع تمامي مشتريان نفت اين منطقه در آلودگي خليج فارس نقش دارند.
متاسفانه منطقه خليج فارس و درياي عمان بر اساس آخرين آمار ارائه شده در گزارش‌هاي جهاني بر اثر ورود آلاينده‌ها از کشتي‌هاي نفتي و تجاري و 10 ميليون تن آلاينده جنگي و فاضلاب يکي از آلوده‌ترين مناطق دريايي جهان است.
* آلودگي‌هايي با منشأ اماراتي
خليج فارس يکي از بزرگترين خليج‌هاي کره زمين است که دسترسي و بهره‌برداري از منابع آن ميان هشت کشور تقسيم شده است. شش کشور عربي خليج فارس با وجودي که فقط 50 درصد ساحل اين پهناب را در اختيار دارد اما منشأ بيش از 90 درصد آلودگي آن هستند. از جمله مهمترين منابع آلوده کننده در سال‌هاي اخير مسئله ساخت جزاير مصنوعي در سواحل کشور امارات متحده عربي است. اما چگونه اين جزاير ايجاد شده و موجبات آلودگي زيستي را فراهم مي‌آورند؟
*جزايري با توان اسکان يک ميليون نفر
دولت امارات عربي متحد اعلام کرد: تا ده سال آينده 325 جزيره مصنوعي در آب‌هاي خليج فارس خواهد ساخت.
در ماه ژانويه سال 2002 ميلادي بود که اميرنشين دوبي شروع به ساخت جزاير مصنوعي نمود. نام اين طرح که "نخل " نام داشت به سفارش شيخ محمد بن راشد آل مکتوم انجام گرفت. و شامل سه جزيره مصنوعي به شکل نخل مي‌باشد با نام نخل‌هاي جميرا، نخل جبل علي، نخل ديرا، که پس از اتمام اين سه پروژه 250 کيلومتر به سواحل امارت افزوده خواهد شد. کارشناسان زمان اتمام اين پروژه‌ها را بين سال‌هاي 2010 الي 2015 مي‌دانند.
همچنين پروژه مصنوعي ديگري در حال اجرا است که مجزا از سه جزيره فوق است و آن يک جزيره مصنوعي به شکل نقشه کره زمين (العالم) مي باشد که خود شامل 300 جزيره است. اين جزيره داراي ابعاد 6 کيلومتر عرض و 9 کيلومتر طول مي‌باشد که نام جزيره‌هاي دروني آن بر اساس نام کشورهاي جهان مي‌باشد. جزيره جميرا با يک تنه اصلي و هفده شاخه، در محدوده‌اي به ابعاد پنج کيلومتر در پنج کيلومتر گسترده است. جزيره ديرا به تنهايي در حدود چهل و شش ميليون متر مربع مساحت دارد و به شکل درخت نخلي با چهل و يک شاخه طراحي شده است. ديرا خود به تنهايي بزرگترين جزيره مصنوعي جهان خواهد بود و توانايي اسکان حدود يک ميليون نفر را خواهد داشت.
*تقليد کشورهاي عربي خليج فارس از امارت متحده عربي
اين جزاير قرار است در حاشيه سواحل دوبي که يکي از هفت امارت اين کشور کوچک حاشيه جنوبي خليج فارس است، احداث شوند. اما طرفداران محيط زيست معتقدند که اين توسعه جديد عوارض سنگيني را بر اکوسيستم منطقه خاص حوزه خليج فارس وارد مي‌کند.
لازم به ذکر است که شيوخ ديگر امارات نيز در رقابتي آشکار با امارت دوبي ساخت جزاير مصنوعي را در دستور کار خود قرار دادند. اميرنشين راس الخيمه نيز در حال احداث جزيره مصنوعي "القصر " توسط شرکت الوسام عربستان است. النجوم ده جزيره مصنوعي است که توسط اميرنشين شارجه اکنون در جريان ساخت است. بزرگترين اين جزاير جزيره "السعديات " ابوظبي است که با وسعت 27 کيلومتر خواهد بود که براي احداث آن بيش از 100 ميليارد درهم هزينه خواهد شد.
در پي ساخت جزاير مصنوعي از سوي کشور امارات کشورهاي ديگر نيز اخيرا مانند کشور عمان به تبعيت از امارات درصدد ساخت جزاير مصنوعي در سواحل خود يعني در سواحل جنوبي درياي عمان بر‌آمده‌اند که به منظور مستند کردن آشفتگي بر اثر ورود و ساخت اين جزاير به اين پهنه آبي در سيستم رسوبگذاري خليج پژوهش‌هايي شکل گرفته است.
*سرمايه اماراتي، طرح آمريکايي
مهندسي به نام "لوئيس آجيميل " از ايالات متحده آمريکا طراح جزاير مصنوعي اماراتي بوده است. مجري اين پروژه نيز تشکيلاتي دولتي توسعه "النخيل " مي‌باشد که ميزبان شرکت‌هايي از هلند و بلژيک مي‌باشند. اين شرکت متخصص ايجاد جزاير مصنوعي و خشکاندن زمين است. گفتني است که النخيل کنسرسيوم سهجانبه اماراتي، آمريکايي و انگليسي است که کار ساخت جزيره مصنوعي النخيل و العالم را آغاز کرده است. بودجه‌اي 20 ميليارد دلاري را براي آن در نظر گرفته است.
