گروه جنگ نرم مشرق- بیبیسی در گزارشی به بررسی تاریخ فراز و فرود شخصیتهای روسی در فیلمهای هالیوودی پرداخت.
کنت برانا در فیلم جک رایان نقش یک الیگارش بی رحم روس را بازی میکند
این گزارش می نویسد: در سینمای هالیوود شخصیتهای منفی روس همیشه پرطرفدار و پرکار بودهاند. از آدمکش حرفهای گرفته تا الیگارش، شخصیتهای منفی روس یکی از مخوف ترین چهرههای سینمایهالیوودی بوده و هنوز هم هستند.
سینمای هالیوود طی دهههای متمادی به روسها به عنوان یک منبع مطمئن برای تولید و خلق شخصیتهای منفی تکیه کرده است.هارلو رابینسون نویسنده کتابی در همین زمینه با عنوان "روسهایهالیوودی" میگوید: "معمولا شخصیت روس پرورده هالیوود سیگار زیادی میکشد و بیش از حد عرق میکند. در عین حال بسیار مردم آزار است."
پروراندن شخصیتهای منفی روس توسط سینمای هالیوود به اواسط قرن بیستم بازمیگردد. در آن دوران کمونیسم به یک نیروی سیاسی جدی و رقیب بزرگی برای آمریکا بدل شده بود و فیلمسازان آمریکایی با خلقاین شخصیتهای منفی در واقع هراس و نگرانی متداول در آن کشور از قدرت اتحاد شوروی را منعکس میکردند.
دراین هفتهها شاهد هستیم که نیروهای نظامیروسیه در شبه جزیره کریمه مستقر شده اند.این یک رویارویی دیگر بین اردوی شرق و غرب، شاید بزرگترین رویارویی از زمان پایان جنگ سرد باشد.
اما دههها قبل از وقوعاین بحران، در آمریکا چه روی پرده سینما و چه روی صفحه تلویزیون، همیشه از روسها تصویری منفی ارائه شده است. هر چند همیشه آنها شخصیتهای منفی و پلید داستان نبودهاند.
ستاره شمالی، ۱۹۴۳
در سالهای دهه ۱۹۴۰ لوئیس مایلستون کارگردان
آمریکایی اوکراینی تبار فیلم ستاره شمال را ساخت. در فیلم او به روسها چهرههای
قهرمان و با شهامت داده شده بود.این فیلم در حقیقت دورانی را منعکس میکرد که
آمریکا و اتحاد جماهیر شوروی در جنگ علیه آلمان نازی متحد یکدیگر بودند.
هارلو رابینسون میگوید: "در سالهای بعد لویس مایلستون فیلمهای پیچیدهتری مثل "شورش در کشتی باونتی" محصول سال ۱۹۶۲ را ساخت. او سالهای سال سعی کرد برای ساخت و تولید فیلمهایی که به روسیه نگاه مثبتی داشتند حمایت مالی را ازهالیوود کسب کند ولی هیچگاه موفق نشد چون زمانه تغییر کرده بود و دیگر آمریکاییها به شوروی به چشم یک متحد نگاه نمیکردند."
نمایش راکی و بولوینکل، ۱۹۶۱
بوریس بادنف شخصیت منفی روس؛ مجموعه کارتونی نمایش راکی و بولوینکل
در سالهای دهه ۱۹۵۰ و ۱۹۶۰ روسها بازار شخصیتهای منفی سینمایهالیوود را کاملا در دست گرفته بودند.هارلو رابینسون میگوید: "روسها هنوز هم که هنوز است به خاطر پیش فرضهایی که در آن دوران ساخته و پرداخته شدهاند شخصیت منفی تلقی میشوند.این یک موضوع ایدئولوژیک است. کسانی که در دوران جنگ سرد بزرگ شدهاند هنوز هماین تصورهای منفی را کنار نگذاشتهاند."
نمایش راکی و بولوینکل که یک مجموعه کارتون پرطرفدار در مورد ماجراهای یک موش و سنجاب بود، یک شخصیت روس هم داشت به نام بوریس بادنف. او یک شخصیت اهریمنی و بسیار تند مزاج بود و به گفته هارلو رابینسون "در رشته بدی و خباثت میتوان او را قهرمان جهان" دانست.
کاندیدای منچوری ۱۹۶۲
روسها گروهبان ریموند شاو ( با بازی لارنسهاروی- سمت چپ) را به یک ماشین آدمکشی بدل میسازند.
در برخی از پرداختهای هالیوودی از شخصیتهای منفی روس آنها نوابغی بیهمتا هستند.
در فیلم سینمایی کاندیدای منچوری محصول سال ۱۹۶۲ و به کارگردانی جان فرانکنهایمر، شخصیت اصلی داستان به نام ژیکوف تجسم یکی از بدترین کابوسهای آمریکا در دوران جنگ سرد بود، یک دانشمند نابغه ولی مجنون اتحاد شوروی.
او یک گروهبان ارتش آمریکا را شستشوی مغزی میدهد و او را به یک بردهای برای پیشبرد توطئههای دستگاه جاسوسی شوروی بدل میکند. در بخشی ازاین فیلم ژیکوف میگوید: "مغز او نه تنها شستشو داده شده بلکه کاملا پاکسازی شده است."
دکتر استرنجلاو ۱۹۶۴
سفیر اتحاد شوروی که پیتر بول نقش وی را بازی میکند در " اتاق جنگ " با دیگران درگیر میشود
فیلمیاست که در اوج سالهای جنگ سرد به کارگردانی استنلی کوبریک سینماگر خلاق بریتانیایی ساخته شد. یک کمدی سیاه و انتقادی از دوران تنش بین شرق و غرب و ماجراهای مربوط به سلاحهای هستهای است. دراین فیلم سعی شده هراس مردم از سلاحهای هستهای به نمایش گذاشته شود و شخصیت مقامات و دیپلماتهای اتحاد شوروی همگی بسیار تندخو و انفجاری تصویر شدهاند.
شکار اکتبر سرخ ۱۹۹۰
واسیلی برودین (با بازی سم نیل) و مارکو رامیوس (با بازی شون کانری) آمریکا را دوست دارند
همزمان با فروپاشی اتحاد شوروی دراین سالها دوران جدیدی از نگاههالیوود به شخصیتهای منفی آغاز شد. اتحاد جماهیر شوروی دیگر مثل گذشتهها یک دشمن و یا تهدید خطرناک محسوب نمیشد، حداقل از نظرایدئولوژیک دیگراینطور نبود. از آن زمان به بعد دو نوع شخصیتهای روس در فیلمهایهالیوودی پدیدار شدند، شخصیتهای مثبت و شخصیتهای منفی.
در فیلم شکار اکتبر سرخ، مارکو رامیوس که نقش وی را شون کانری بازی میکند، یک شخصیت خوب است. او فرمانده یک زیردریایی اتحاد شوروی و اهل لیتوانی است که قصد دارد به غرب بگریزد.
هواپیمای رئیس جمهور ۱۹۹۷
گری اولدمن (سمت چپ) نقش یک تروریست اهل قزاقستان را بازی میکند
Air Force One
فیلمیبه کارگردانی ولفگانگ پترسون که در آن هریسون فورد نقش یک رئیس جمهور آمریکا را بازی میکند و هواپیمای مخصوص ریاست جمهوری کهایر فورس وان (هواپیمای شماره یک نیروی هوایی آمریکا) نامیده میشود، مورد حمله تروریستی قرار میگیرد.
همزمان با فروریزی اتحاد شوروی و استقلال بخشهای مختلفاین کشور،هالیوود برای خلق شخصیتهای منفی به جمهوریهای سابق شوروی متوسل میشود. دراین فیلم فرمانده گروه تروریستها که گری اولدمن نقش وی را بازی میکند، فردی است اهل قزاقستان به نامایوان کورشونف.
ولی او نیز به همان اندازه شخصیتهای منفی روس خطرناک و بی رحم است. او هواپیمای اختصاصی رئیس جمهور آمریکا را ربوده و مدعی میشود که هنوز هم به سرزمین پدری اش روسیه عشق میورزد.
راوندرز ۱۹۹۸
جان مالکوویچ درعکسی که مربوط به سال ۲۰۱۳ است، نقش یک قمارباز روس را بازی کرد که با تبهکاران ارتباط دارد
رقابت یا اختلافهای روسیه و آمریکا دیگر انگیزههای سیاسی یاایدئولوژیک نداشتند. ازاین به بعد اختلاف بر سر پول و درست به اندازه دوران جنگ سرد بسیار شدید بود.
در سالهای دهه ۱۹۹۰ کانگسترها و خلافکاران روسی که به آمریکا مهاجرت کرده اند به الگویی دائمیبرای خلق شخصیتهای منفی بدل میشوند.
در فیلم راوندرز، جان مالکوویچ با یک لهجه بد روسی نقش یک قمارباز تیغ زن در شهر نیویورک را بازی میکند که لقبش تدی کا گ ب است. دراین فیلم و فیلمهای مشابه آن شخصیتهای منفی روس بسیار با هوش نشان داده میشوند که به خوبی با محیط جدید انطباق یافته اند.
مرد آهنین، قسمت دوم ۲۰۱۰
دراین فیلم شخصیتایوان وانکو که میکی روک نقش وی را بازی میکند در واقع تجسم و پرداخت جدید شخصیتهای منفی روس است. وی که سراسر بدنش به خالکوبیهای دوران زندان منقش است، فردی است که ماجراهای زیادی را تجربه کرده است. اما درعین حال شکست ناپذیر به نظر میرسد، درست مثل یک شخصیت منفی کلاسیک.
آمریکاییها ۲۰۱۳
آمریکاییها یک سریال تلویزیونی مربوط به حوادث سالهای دهه ۱۹۸۰ است که براساس تحلیل و درک امروز از آن دوران ساخته شده است. خالق و تهیه کننده آن یک مامور سابق سیا به نام جو وایزبرگ است.
دراین سریال روسهای ساکن آمریکا درست مثل آمریکاییهای معمولی به نظر میایند ولی در حقیقت آنها آدمکش و جاسوس اند. دراین الگو از نقشهای منفی روس میبینیم که آنها در قالب شخصیتهای کاملی تصویر میشوند.
جک رایان ۲۰۱۴
کنت برانا در نقش یک الیگارش روس که میکوشد یک مامور سیا را نابود کند
این پنجمین بار است که از روی کتابی به همین نام به قلم تام کلنسی فیلمیبا همین عنوان ساخته میشود. کنت برانا بازیگر و کارگردان بریتانیاییاین فیلم را ساخته و خود نیز در آن نقش شخصیت منفی روس راایفا میکند.
با بازگشت ولادیمیر پوتین به ریاست جمهوری روسیه باری دیگر چهرهای کههالیوود از روسیه به تصویر میکشد تغییر کرده است. شخصیتهای روس در فیلمهایهالیوودی دیگر در مورد سیاست حرف نمیزنند ولی به شدت میهن پرست هستند.
شخصیتهای روس فیلم جک رایان تا آن حد میهن خود را دوست دارند که حاضرند در راه آن جان خود را فدا کنند و در عین حال میکوشند به منافع اقتصادی آمریکا ضربه بزنند.
تصویری کههالیوود از روسها خلق میکند ممکن است سرگرم کننده و جالب باشد ولی جنبههای منفی هم دارد. دیمیتری مدودف نخست وزیر روسیه میگوید که فیلمسازان هالیوودی در خلق شخصیتهای روس خیلی ساده لوحانه و کلیشهای عمل میکنند.
او در مصاحبهای در سال ۲۰۱۰ گفت: "تمام شخصیتهای روس کههالیوود خلق میکند منفی و خشن هستند. تمام مدت و تنها کاری که میکنند خوردن ودکا است. همه متعرضاند و همیشه دنبال جنگ و درگیریاند، گو اینکه در هر لحظهای میخواهند به آدم حمله کنند. این نوع استریوتایپ (خلق شخصیتهای کلیشهای برای معرفی یک ملت و یا گروه) مانع از آن میشود که ما یکدیگر را بشناسیم و درک کنیم."
این نکته در دهههای گذشته یک واقعیت بود و امروزه نیز هنوز یک حقیقت است.