گروه فرهنگی مشرق - اين فيلم که کم شانس ترين فيلم مستند حاضر در اسکار براي دريافت جايزه است، داستان يک زوج پير ژاپني را بازگو مي کند. اين زوج معروف اوشيو شينوهارا و همسرش نوريکو از نقاشان هنر آوانگارد هستند که سعي مي کنند زندگي مشترک خود را سوا از زندگي هنري خود بنا کنند. اوشيو از اساتيد برجسته هنر آوانگارد محسوب مي شود اما نوريکو که خود نقاشي قابل است، تمام تمايلات هنري خود را فدا مي کند تا تبديل به دستيار همسرش شود. در طول 81 دقيقه اين فيلم هيچ نکته برجسته اي که بتوان به آنها اشاره کرد، وجود ندارد.
فقط جزئياتي از زندگي اين زوج هنرمند به تصوير کشيده مي شود که هر چند جالب است اما آنقدر اهميت ندارد که مخاطب را جذب کنند. طوري که در پايان فيلم مخاطب احساس مي کند، مشاهده اين مستند ساخته زاکري هينزر لينگ چيزي برايش در بر نداشته است. همين باعث مي شود اين فيلم توان رقابت با ساير کانديداهاي بخش مستند را از دست بدهد.
20 پا تا ستاره شدن
هر قدر «کيوتي و بوکسور» براي به خانه بردن اسکار کم شانس است، «20 پا تا ستاره شدن» در اين زمينه اقبالي بلند دارد. مورگان نويل، کارگردان اين مستند، تمرکز خود را روي رسيدگي به پيشينه خوانندگاني قرار داده است که خوانندگاني با استعداد هستند اما توجه کمتري به آنها شده است. مخاطب با ديدن اين خوانندگان به اين مسئله فکر مي کند که چرا چنين استعدادهايي هرگز نتوانستند، رشد کنند و در سطحي وسيع مخاطب خود را پيدا کنند. افرادي که نويل براي ساختن مستند خود دستچين کرده است، همگي در جاي خود افرادي پر ابهت هستند. کارگردان، فرد خوش شانسي بوده است که توانسته با اين افراد که همگي داراي شخصيتي کاريزماتيک نيز هستند، ارتباط برقرار کرده و آنها را به فيلم خود دعوت کند. بدون وجود اين خوانندگان فيلم او چيزي نداشت. فقط کاش نويل مي توانست، شخص محوري قوي تري داشته باشد که کل فيلم را بر اساس او بنا کند. با اين حال اين نقصان آنقدرها هم در اين فيلم خلل وارد نمي کند. طوري که به اعتقاد اغلب منتقدان عوامل فيلم در شب اسکار به روي صحنه خواهند رفت. البته بايد باز هم تاکيد کنيم که اين فيلم، در واقع بهترين فيلم مستند سال نيست و فيلم هايي بهتر از آن هم وجود داشتند که به اسکار راه نيافتند.
جنگ کثيف
شکي نيست که سياست همواره در بين فيلم هاي مستند نقش مهمي ايفا مي کند. امسال نيز «جنگ کثيف» ساخته ريک رولي سياسي ترين فيلمي است که در اين بخش از اسکار جاي گرفته است. اين فيلم اختصاص به گزارشگري به نام جرمي اسکاهيل دارد که عليرغم سنگ اندازي هاي دولت آمريکا به افغانستان و چند کشور ديگر خاورميانه رفت و درباره متدهاي جنگي آمريکا در اين کشورها تحقيق کرد. البته حقيقتي که او در خلال گزارش هايش به آن رسيد و اکنون ريک رولي به تصوير کشيده است، حقيقتي دردناک و وحشتناک است. حملات هواپيماهاي بدون سرنشين و حملاتي که به نظر مي رسد هيچ محدوديتي در انجام آنها وجود ندارد و مي تواند در هر گوشه از جهان رخ دهد، افسار گسيختگي تمايلات قدرت طلبانه آمريکا را نشان مي دهد. هر کس با ديدن اين تصاوير ولو براي ساعتي در انديشه و تامل فرو مي رود. «جنگ کثيف» واقعاً شايستگي کانديداتوري در اسکار را داشت وقتي مي توانست برنده آن باشد. اما خب سياست هم کار خود را مي کند، اما برنده بودن براي اين فيلم مهم نيست مهم اين است که مخاطب بيشتري داشته باشد که اسکار اين امکان را به آن مي دهد.
عمل کشتن و ميدان
دو فيلم سياسي ديگر نيز در بخش مستند امسال جايزه اسکار حضور دارند. اين دو فيلم «ميدان» و «عمل کشتن» هستند. «ميدان» ساخته جيهان نجيم، مستندساز مصري اختصاص به وقايع انقلاب مصر و آنچه در ميدان التحرير گذشت، دارد. «ميدان» هر چند جوايز زيادي را در ماه هاي گذشته دريافت کرده اما در خود مصر اجازه نمايش ندارد. اين اولين فيلم از مصر است که پا به اسکار مي گذارد. نجيم در فيلم خود ديدگاه هاي مختلفي را که منجر به پيروزي انقلاب مردم مصر و برکناري حسني مبارک، ديکتاتور اين کشور شد، به تصوير مي کشد.
فيلم «عمل کشتن»، ساخته جاشوا اوپنهاير اختصاص به قتل عام کمونيست هاي اندونزي دارد. مردان و زناني که بعد از روي کار آمدن ژنرال سوهارتو در اين کشور در سال هاي 1965 و 1966 کشته شدند. گفته مي شود در اين کشتار جان 500 هزار نفر از دست رفت. اين کشتار هرگز در هيچ نهاد بين المللي به دادگاه کشيده نشد. اما اکنون اوپنهاير به سراغ شماري از افرادي که در اين کشتارها دست داشتند، رفته است و آنها را وا داشته به جنايت هاي خود اعتراف کنند.
*بانی فیلم*
فقط جزئياتي از زندگي اين زوج هنرمند به تصوير کشيده مي شود که هر چند جالب است اما آنقدر اهميت ندارد که مخاطب را جذب کنند. طوري که در پايان فيلم مخاطب احساس مي کند، مشاهده اين مستند ساخته زاکري هينزر لينگ چيزي برايش در بر نداشته است. همين باعث مي شود اين فيلم توان رقابت با ساير کانديداهاي بخش مستند را از دست بدهد.
20 پا تا ستاره شدن
هر قدر «کيوتي و بوکسور» براي به خانه بردن اسکار کم شانس است، «20 پا تا ستاره شدن» در اين زمينه اقبالي بلند دارد. مورگان نويل، کارگردان اين مستند، تمرکز خود را روي رسيدگي به پيشينه خوانندگاني قرار داده است که خوانندگاني با استعداد هستند اما توجه کمتري به آنها شده است. مخاطب با ديدن اين خوانندگان به اين مسئله فکر مي کند که چرا چنين استعدادهايي هرگز نتوانستند، رشد کنند و در سطحي وسيع مخاطب خود را پيدا کنند. افرادي که نويل براي ساختن مستند خود دستچين کرده است، همگي در جاي خود افرادي پر ابهت هستند. کارگردان، فرد خوش شانسي بوده است که توانسته با اين افراد که همگي داراي شخصيتي کاريزماتيک نيز هستند، ارتباط برقرار کرده و آنها را به فيلم خود دعوت کند. بدون وجود اين خوانندگان فيلم او چيزي نداشت. فقط کاش نويل مي توانست، شخص محوري قوي تري داشته باشد که کل فيلم را بر اساس او بنا کند. با اين حال اين نقصان آنقدرها هم در اين فيلم خلل وارد نمي کند. طوري که به اعتقاد اغلب منتقدان عوامل فيلم در شب اسکار به روي صحنه خواهند رفت. البته بايد باز هم تاکيد کنيم که اين فيلم، در واقع بهترين فيلم مستند سال نيست و فيلم هايي بهتر از آن هم وجود داشتند که به اسکار راه نيافتند.
جنگ کثيف
شکي نيست که سياست همواره در بين فيلم هاي مستند نقش مهمي ايفا مي کند. امسال نيز «جنگ کثيف» ساخته ريک رولي سياسي ترين فيلمي است که در اين بخش از اسکار جاي گرفته است. اين فيلم اختصاص به گزارشگري به نام جرمي اسکاهيل دارد که عليرغم سنگ اندازي هاي دولت آمريکا به افغانستان و چند کشور ديگر خاورميانه رفت و درباره متدهاي جنگي آمريکا در اين کشورها تحقيق کرد. البته حقيقتي که او در خلال گزارش هايش به آن رسيد و اکنون ريک رولي به تصوير کشيده است، حقيقتي دردناک و وحشتناک است. حملات هواپيماهاي بدون سرنشين و حملاتي که به نظر مي رسد هيچ محدوديتي در انجام آنها وجود ندارد و مي تواند در هر گوشه از جهان رخ دهد، افسار گسيختگي تمايلات قدرت طلبانه آمريکا را نشان مي دهد. هر کس با ديدن اين تصاوير ولو براي ساعتي در انديشه و تامل فرو مي رود. «جنگ کثيف» واقعاً شايستگي کانديداتوري در اسکار را داشت وقتي مي توانست برنده آن باشد. اما خب سياست هم کار خود را مي کند، اما برنده بودن براي اين فيلم مهم نيست مهم اين است که مخاطب بيشتري داشته باشد که اسکار اين امکان را به آن مي دهد.
عمل کشتن و ميدان
دو فيلم سياسي ديگر نيز در بخش مستند امسال جايزه اسکار حضور دارند. اين دو فيلم «ميدان» و «عمل کشتن» هستند. «ميدان» ساخته جيهان نجيم، مستندساز مصري اختصاص به وقايع انقلاب مصر و آنچه در ميدان التحرير گذشت، دارد. «ميدان» هر چند جوايز زيادي را در ماه هاي گذشته دريافت کرده اما در خود مصر اجازه نمايش ندارد. اين اولين فيلم از مصر است که پا به اسکار مي گذارد. نجيم در فيلم خود ديدگاه هاي مختلفي را که منجر به پيروزي انقلاب مردم مصر و برکناري حسني مبارک، ديکتاتور اين کشور شد، به تصوير مي کشد.
فيلم «عمل کشتن»، ساخته جاشوا اوپنهاير اختصاص به قتل عام کمونيست هاي اندونزي دارد. مردان و زناني که بعد از روي کار آمدن ژنرال سوهارتو در اين کشور در سال هاي 1965 و 1966 کشته شدند. گفته مي شود در اين کشتار جان 500 هزار نفر از دست رفت. اين کشتار هرگز در هيچ نهاد بين المللي به دادگاه کشيده نشد. اما اکنون اوپنهاير به سراغ شماري از افرادي که در اين کشتارها دست داشتند، رفته است و آنها را وا داشته به جنايت هاي خود اعتراف کنند.
*بانی فیلم*
