گروه فرهنگی مشرق - شایعات فراوانی حول عدم حضور فیلم « بلوک 9 خروجی 2 »به کارگردانی علیرضا امینی در سی و دومین جشنواره فجر وجود دارد. به همین دلیل با کارگردان این فیلم در مورد شایعات عدم حضورش آخرین گفتگو کردیم. امینی به بسیاری ابهامات در مورد سیاق انتخاب هیات انتخاب فجر پاسخ داد. آنچه در پی خواهد آمد گفتگوی صریح و بدون سانسور با علیرضا امینی است.

*با توجه به اینکه فیلم شما در بخش رقابتی سودای سیمرغ حضور ندارد نخستین پرسش این است که شما در چه زمانی فیلم را به دفتر جشنواره ارائه کردید؟
-اعتقاد دارم همه چیز باید قانون مند باشد، بنابراین در تاریخی که معین شده بود یعنی  فرم ها را پر کردیم و در تاریخ  مقرر شده فیلم را به صورت  کامل به دفتر جشنواره ارائه کردیم.

*بسیاری از فیلم های حاضر در بخش مسابقه به صورت کاملی به دفتر جشنواره تحویل داده نشدند .طبق اعلام خبرگزاری ها مثلا30  درصد از فیلمبرداری فیلم فرشته های می آیند (حامد محمدی) باقی مانده بود که  توسط هیات انتخاب در بخش مسابقه فیلم اولی ها پذیرفته شد.  
- یکی از انتقاداتم به دبیر جشنواره همین است ،بسیاری از  فیلم هایی که در بخش مسابقه پذیرفته شد   همان روز گروه سازنده مشغول فیلمبرداری بودند . قوانین به شدت زیر پا گذاشته شد. اگر پای قانون در میان است   60 درصد فیلم های اعلام شده اصلا نسخه های کامل را به دفتر جشنواره تحویل ندادند در صورتیکه من نسخه کامل فیلم را تحویل داده بودم.

*یعنی 60 درصد فیلم های پذیرفته شده ناقص ارائه شدند ؟  
-نصف فیلم هایی که اعلام شده بود در بخش مسابقه پذیرفته شدند  هنوز در مرحله فیلمبرداری بودند. چطور می شود جای برخی فیلمها را در بخش مسابقه محفوظ نگاه داشت در صورتی که  هنوز تکمیل نشدند. یعنی به شدت بی قانونی کردند و با این بی قانونی ها جشنواره  فیلم فجر نمی تواند رقیبی برای فستیوال های بزرگ جهانی باشد. 

*خود شما نسبت به این سیاق و چرخه انتخاب به مسئولین برگزارکننده جشنواره اعتراضی نکردید؟
-من با مسئولین برگزار کننده گفتگو کردم اما  پاسخ شنیدم عزیزانی که فیلمهایشان تکمیل نشده است دوستانمان هستند. آیا  با وجود  این دوستی‌ها قوانین باید زیر سئوال برود؟ فیلمهایی که دربخش مسابقه هستند یکی دو ماه قبل از تاریخ اعلام شده از سوی دفتر جشنواره پروانه ساخت گرفتند و گروه سازنده در فاصله ای نزدیک به تاریخ مقرر شده برای ساخت فیلم عازم محل  فیلمبرداری هایشان شدند.

*کمی راجع به شایعاتی که شنیدیم، صحبت کنیم. می گفتند دعوای قدیمی شما در کانون کارگردانان تسری پیدا کرده به هیات انتخاب و دو نفر از کارگردانهایی که با شما در آن جدال معروف دچار چالش شدند دعواهای قدیمی را تازه کردند و  نظرات مخالف  خودشان را به سایر اعضای  هیات انتخاب تحمیل کردند  و فیلم به دلیل همین پیش زمینه های چالشی و دعواهای کهنه صنفی پذیرفته نشده است .این شایعات را شما رد یا تکذیب می کنید ؟
-من صد درصدروی این موضوع صحه می گذارم و با اطمینان کامل می گویم این اتفاق افتاده است و متاسفانه نظرات دوستان مغرض هیات روی آراء هیات انتخاب تاثیر گذاشت .وقتی با من مشکل دارند بهانه ای پیدا می کنند  و  این بهانه را بزرگ می کنند و بسط می دهند به سایر اعضای هیات انتخاب . هیات انتخاب هم روی این مسئله حساس می شوند و  بتدریج می بینید که جو بدی علیه فیلم شکل می گیرد.

*از میان شایعاتی که شما شنیید چه مولفه ای را در مورد فیلم به صورت سلبی بزرگ جلوه دادند و بزرگنمایی می کردند؟  
-تلخی فیلم را بسیار بزرگ کردند . فیلم «بلوک 9 خروجی 2» بر اساس  یک  شرایط اجتماعی خاص ساخته شده است .من برای ساخت فیلمی که به زعم آقایان هیات انتخاب تلخ است. یکسال و نیم در دولت قبلی وقت گذاشتم که پروانه ساخت این فیلم را دریافت کنم.یعنی صفحه به صفحه فیلمنامه من خوانده شد و در چنین فضایی من پروانه ساخت گرفتم . در شرایطی که شعار داده می شود سانسور  باید از جانب مردم صورت پذیرد  نه مسئولین .جریانی که چنین سخنی را بزبان می آورد دروغگو است و دروغ بزرگی را بیان کرده است . در هر صورت برخی ازاعضای هیات انتخاب مسئله تلخی را بیش از اندازه متعارف بزرگ جلوه داد و متاسفانه با همین دستمایه  فیلم را قربانی را کردند.

*یعنی سیاهی خاص اجتماعی  در فیلم شما جاری و ساری نیست ؟
-خیر، تلخی وجود دارد. برخی از موضوعات هستند که فی نفسه تلخ هستند. شما در مورد اعتیاد فیلم شیرین که نمی سازید. فیلمساز  باید طبعات اعتیاد را نشان دهد تا شیرینی زندگی سالم در نظر مخاطب دیده شود. «بلوک 9 » درباره معضل طلاق است و فرزندانی که قربانی می شوند، فیلمساز باید در مورد طلاق فیلم تلخ بسازد. کسانی که در ناهنجاری گرداب طلاق می افتند قربانی می شوند و شما باید فیلم را به شدت تلخ بسازید که شیرینی زندگی  نشان داده شود.

*یعنی در مورد معضل طلاق موضوع گیری راسخی داشتید؟
-صد در صد موضع داشتم. فیلم را همگان می توانند تماشا کنند. پروانه ساخت این فیلم در دولتی گرفته شد که در آخرین روزهای مدیریت سینمایی اش  بسیار سخت می گرفت. اما مدیران فعلی کاسه داغ تر از آش شده اند. همین شایع پراکنی ها به فیلم لطمه زد و نهایتا به رغم اینکه فیلم هشدار دهنده است و با صدردصد اطمینان این جمله را عرض می کنم خصومت های شخصی حول این فیلم شکل گرفت و به اینجا ختم شد.
 
*پس خودتان پایمردانه در مقابل این موضوع ایستادگی می کنید که فیلم شما آنتی خانواده نیست ؟
-به هیچ وجه چنین نیست. صد دقیقه فیلم مفید و در خدمت موضوعات اجتماعی و خانواده  ساختم. هر کجا که اراده کنید  من این فیلم را نمایش می دهم. چیزی برای پنهان کردن ندارم. تمام تلاش من این بود که یک  نوبت فیلم را در سینمای برج میلاد برای اصحاب رسانه با گرایشات مختلف سیاسی که مورد احترام من هستند نمایش دهم تا آنها فیلم را ببیند و نظر بدهند. با یک نمایشی برای منتقدین و اهالی رسانه  همه چیز مشخص می شود.

*حتی برای یک نمایش برای اصحاب رسانه و منتقدین موافقت نکردند؟  
-اصلا، هیچ جوابی به ما ندادند. بعید می دانم فیلم را نمایش دهند چون  به محض اینکه فیلم نمایش داده شود، خیلی چیزها مشخص می‌شود که این دوستان دیگر نمی توانند بگویند  ساختار فیلم ضعیف بوده است. با یکبار نمایش دروغ هایشان عیان می شود.

*فیلم شما در نیمه راه به دلایل مشکلات مالی متوقف شد و آقای شریفی نیا بخشی از مشکلات مالی را حل کرد و فیلم به سرانجام رسید؟
-این شایعه خیلی پرنگ است، چون شریفی نیا از این فیلم حمایت کرده است

*به همین دلیل از حضور فیلم بلوک 9 خروجی 2 در بخش سودای سیمرغ جلوگیری کردند؟ چون به اعتقاد من یک خرده حساب هایی سیاسی گویا دوستان مسئول فعلی با شریفی نیا دارند که قصد تسویه آنرا دارند.
50 درصد از اطرافیان به بنده راجع به چنین مسئله ای صحبت می کنند  و این دلیل را به عنوان پذیرفته نشدن فیلم عنوان می کنند. اما هر دلیل دیگری هم داشته باشد رفتارشان خیلی ناجوانمردانه است .هیات انتخاب امین سینماگران و فیلمسازان مستقل است و در قضاوتشان، شخص یا فرد نباید تاثیر داشته باشد. ضمن اینکه باید اجازه بدهند هر کسی با هر تفکری بیاید فیلم بسازد، آیا نظرات مدیران سینمایی در این راستا نیست؟ اعضای تصمیم گیرنده ارشد جشنواره چه کار دارند که تفکر آقای شریفی نیا چیست! هیات انتخاب با یک فیلم مواجه است باید صرفا در مورد فیلم قضاوت کند. هیات انتخاب در مسند قضاوت قرار گرفته‌است و قضاوت کار بسیار دشواری است. 
 
*چون شعار دولت در همه سطوح اعتدال است این مسئله پیش می آید که چالش های شما با برخی از اعضای هیات انتخاب صنفی بوده و موضع گیری  های صنفی با شما ،تسویه حساب های  سیاسی با حمایت شریفی نیا دست به دست هم داده تا فیلم شما در جشنواره نباشد؟
- وقتی چنین اتفاق‌هایی می افتد شما از هر زاویه ای می توانید این مسئله را بررسی کنید. کسی نیست که به دوستان بگوید شما با فیلم مواجه هستید نه با افراد و اشخاص. بالاخره با قوانین جمهوری اسلامی پروانه ساخت گرفته، هزینه ای صرف ساخت شده، عوامل همه ایرانی هستند و با اعتقاد رفته اند این فیلم را ساختند. بلوک 9 خروجی 2  در مورد مقوله خانواده است نه فیلم سیاسی است نه سیاهنمایی می کند. باید به هیات انتخاب گفت که شما باید موضع گیری های شخصی خود را کنار بگذارید و با فیلم مواجه باشید.نمی توانید از دریچه فنی  جلوی ورود فیلم به بخش مسابقه را بگیرید، موضوعی و محتوایی برخورد می کنید اما مشخص است که ساختار فیلم چون محکم و قوی است به هیچ نمی توان آنرا زیر سئوال برد. پس از آنکه نتوانستند ساختاری با فیلم برخورد کنند هیات انتخاب با فیلم محتوایی برخورد کرد  که با سیاست های مدیران سینمایی در تعارض است  و متاسفانه این فیلم از حتی نمایش در جشنواره جا ماند و حتی در بین 60 فیلم جشنواره جایی برایش باقی نماند.

*فیلم بعدی شما یک پروژه بین الملی است.چه موضوعی را دراین فیلم دستمایه قرار دارید؟
-فیلم جدیدم دستمایه‌ای انسانی-اجتماعی  دارد. نام  فیلم موج کوتاه ردیف 444 است که مجوزش را در این دولت گرفتم. موضوعش درباره  مواجه  دو آدم با دو ملیت و دو زبان متفاوت  است. بنابراین با توجه به سیاست های که ظاهرا  ارشاد  دنبال می کند که با کشورهای اطراف - همسایه - تعامل کند تا تولید مشتکر بسازد و  اکران فیلم های ایرانی در منطقه بسط پیدا کند، سراغ بازیگر ترک تبار اهال کشور ترکیه رفتیم. تمام استعلام ها و مجوز های لازم را اخذ کردیم که اسفند ماه فیلمبرداری را آغاز کنیم.

*این بازیگر سرشناس سینمای ترک احیانا از چهره های مشکل دار سینمای ترکیه که نیست ؟
-ما تمام استعلام های لازم را گرفته ایم .البته من یکماه تمام هرروز به دفتر آقای ایوبی زنگ می زدم. که در مورد این پروژه با ایشان صحبت کنم اما ایشان جوابگو و پاسخگوی ما نبودند. 

*ایشان که خیلی داعیه پاسخگویی و تعامل با سینماگران را دارند ؟
-به هیچ وجه. شاهد بنده هم منشی آقای ایوبی هستند. زنگ بزنید از ایشان بپرسید که علیرضا امینی چند بار زنگ زد و تقاضای ملاقات کرد و آقای ایوبی هیچگونه پاسخی نداد و در نهایت ما را وصل کرد به آقای آرش امینی که  مسئولیت بخش بین الملل سازمان سینمایی را دارند. بنده ایشان را در جریان روال تولید فیلم گذاشتم. اما به هیچ وجه با من تماسی گرفته نشد و هیچ پاسخی دریافت نکردم. فقط دارند شعار می دهند. اساسا رفتارآنها کاملا شعاری است و من هیچ امیدی ندارم. از دوران آغازین فعالیتم در  دولت خاتمی با "نامه های باد"  بنده مشکل داشتند تا دوران احمدی نژاد.  الان هم وضعیت مواجه با اثر بنده بدین شکلی است که بدان اشاره کردم.برای من فیلمساز که تفاوتی نمی‌کند چه کسی مصدر امور باشد، چه این دولت چه دولت قبلی. بنا براین آقایان شعار ندهندتا تکلیف ما را روشن شود. در دوران آقای احمدی نژاد  تکلیف ما  مشخص بود با طرز تفکری خاص  مواجه هستیم  اما اینها دروغ می گویند.

*منظورتان از واژه اینها دروغ می گویند چیست ؟تکلیف ما را با واژه اینها مشخص کنید ؟  
-مسئولین سینمایی دروغ می گویند. شعار هایی از جنس حمایت از سینمای مستقل، حمایت از بخش بین الملل، کنترل سانسور بوسیله مردم اساسا دروغ است.. بنده فیلم بلوک 9  را بزودی برای اخد پروانه نمایش خواهم فرستاد.مشکل ساختاری دارد و فیلم به زعم هیات انتخاب  ضعیف است، در این مرحله دروغشان بیشتر بر ملا خواهد شد. خواهیم دید چه اتفاقی خواهد افتاد. یا من اشتباه می کنم یا آنهادروغ می گویند. بالاخره پروانه نمایش بنده را باید بدهند. با تفسیر این دوستان  فیلم من ضعیف است. فیلمی که ضعیف است را باید راحت تر پروانه نمایش بگیرد.
 
*اقای امینی بنده شنیدم که فیلمهایی که  در  جشنواره به هر شکل کنار گذاشته شده است بعدا در مرحله اخد پروانه نمایش دچار مشکل خواهد شد ؟
-شک نکنید ... اصلا شک نکنید. وضعیت اکران ها و خیلی مسائل بعد از جشنواره روشن خواهد شد. لطفا بنده را با یک لبخند زیبا فریب ندهند، چرا دروغ می گویند؟ هیات انتخاب متناقض صحبت می کند به یکسری از دوستان گفتند این فیلم تلخ است،عده ای دیگری می گویند اداره نظارت و ارزشیابی است اجازه ورود فیلم به جشنواره را نداده است، نظارت و ارزشیابی هم  می گوید عدم پذیرش فیلم در جشنواره  به ما ربطی ندارد. آنقدر همه چی پیچیده است که باید حدس بزنی چه اتفاقی دارد می افتد. مسئله فیلم من و یا یکی دو فیلم دیگر نیست به مرور زمان  حقایق دیگری مشخص خواهد شد ..با صراحت صحبت کنند، خطوط قرمز  خودشان را اعلام کنند وبگویند ما باید در این چهارچوب حرکت کنیم. فیلمی که پروانه ساخت گرفته است و با مجوز  وزارت ارشاد ساخته شده  چرا باید دچار مشکل شود.

*آقای ایوبی در گفتگویی با خود بنده گفتند من لیست کارگردانی هایی در میز کشوی کارم  دارم که تصمیم گرفتم در دوره مدیریتم آنها را حمایت کنم ؟
-به نظرم همه این گفته ها شعار است.

*شما در لیست ایشان نیستید؟
-این گفته‌ها صرفا برای فریب افکار عمومی است شاید مقطعی  کارکرد داشته باشد اما فایده ای ندارد. چهل روز است که با دفتر ایشان تماس می گیرم که به ایشان بگویم فیلم جدیدم را دارم با مشارکت کشور ترکیه می سازم دو دقیقه وقت بگذارید آقای ایوبی. بعد ایشان بنده را به آقای امینی وصل می کنند آنهم بعد از یکماه. آقای آرش امینی قرار شده که با من تماس بگیرند. تا این لحظه هیچ تماسی با بنده نگرفتند، نه ایمیل نه تماس. آیا مراجعین سازمان سینمای کسان دیگری هم هستند؟

*خیلی از تهیه کنندگان هستند که این روزها بدون وقت قبلی آقای ایوبی را می بینند منظورم همان افرادی است که از نهادهای ارزشی پول های بی حساب می گیرند .این طیف خیلی راحت به آقای ایوبی دسترسی دارند.  
بعد ایشان اشاره می کنند که من لیستی دارم که از افراد این لیست حمایت می کنم .این سخنان ایشان صرفا شعار است .می خواهند خودشان را قشنگ نشان بدهند.

*پس چرا تهیه کننده مذکور  هر بار که اراده کردند موفق شدند آقای ایوبی را ببیند و در کارگروه های ایشان حضور ثابت دارند؟
مدیران سازمان سینمایی آمده اند که  چرخ سینما را بچرخانند با این حساب چه کاری به تفکر و اعتقادات افراد دارند. چرا باید من چهل روز مداوم زنگ بزنم که ایشان در جریان تولید مشترکمان با ترکیه بگذارم تاما را یاری کنند، آن هم کمک فکری نه کمک مالی. دروغ می گویند که می خواهند از فیلمسازان حمایت کنند، دائما شعار می دهند. برای تنویر افکار عمومی و برای فریب دادن سینماگران شاید این حرفها  قشنگ جلوه کند؛ اما اتفاقاتی که در مورد فیلم بلوک 9 افتاد موید موضوعات دیگری است. پروانه نمایش این فیلم صادر خواهد شدتا اهالی رسانه دریابند  فیلم ساختاری ضعیف یا محتوای سیاهی ندارد.

*آیا با این تغییرات در شورای صنفی نمایش عده ای  سینماگر مستقل پشت خط اکران خواهند ماند ؟  
مگر همین الان فیلم من به جشنواره راه پیدا کرده است ؟ من آنقدر ارزش نداشتم که فیلم مرا  یک نوبت در فجر نمایش داشته باشد. خیلی ها گفتند وزیر ارشاد جدید آمده، چنین شده و چنان شده. اما می دانم شرایط برای سینماگر مستقل همیشه به همین شکل است .هیچ فرقی نمی کند هر دولتی باشد سر کار باشد مورد آزار و اذیت قرار می گیرم. اما توصیه ام به مدیران سینمایی این است که لطفا شعار ندهید. چرا دروغ می گویید و متناقض صحبت می کنند. چرا فیلم مرا از بخش مسابقه کنار گذاشتند و هزار تا بهانه می آورند .یکی می گوید هیات داوران در مقابل فیلم تو ایستاده، دیگری می گوید اداره نظارت و ارزشیابی مقصر است. دیگری می گوید آقای داروغه زاده لیستی تهیه کرده که این فیلم چنین مشکلاتی دارد، شورای پروانه نمایش می گوید فیلم را ندیده اند.آقای ضیاالدین دری اعلام کرده که هیات نظارت فیلم را ندیده اند. هیات انتخاب می گوید مشکلات ایجاد شده ریشه در شورای  پروانه نمایش و هیات نظارت دارد، آقای رضا داد با من صحبت می کند  به من می گوید امینی شاید فیلمت ضعیف بوده  که با آراء هیات انتخاب همراه نبوده است.
 
*آقای رضا داد که برگزار کننده جشنواره است راسا اقدام نکردند ببینند مشکل کجاست ؟
به صورت رسمی در رسانه ها اعلام کردند که بنده فیلم را ندیدم در صورتیکه به بنده گفته اند که فیلم را دیده اند شما قضاوت کنید. به هرشکل من قید این جشنواره را زدم و رفتم سراغ ساخت فیلم بعدی .سخنانی که مدیران می گویند قشنگ به نظر می رسد اما باید زیبایی باطنی این سخنان را بررسی کرد. اما من عطای جشنواره را به لقایش بخشیدم .