به گزارش گروه دفاع و امنيت مشرق، اورهال به مجموعه اقداماتي گفته مي‌شود که به منظور سرپا نگهداستن هواپيماها براي انجام ماموريت‌هاي پرواز صورت مي‌گيرد.
شايد در ابتدا اين تعمير و نگهداري کاري آسان و پيش پا افتاده به نظر بيايد، اما کافيست فقط يکبار به يکي از مراکز اورهال هواپيما سري بزنيد تا اين گفته کارشناسان که "اورهال هواپيما کمتر از ساخت خود هواپيما نيست " را با تمام وجود درک کنيد.
تعمير و نگهداري و يا ساخت هزاران هزار قطعه ريز و درشت که هر کدام تخصص، فناوري و دانش پيچيده خاص خود را دارد، به قدري سخت است که در منطقه خاورميانه تنها جمهوري اسلامي ايران توانسته به چنين توان و فناوري دست پيدا کند.
اين سطح از توانمندي در حاليست که در ايام پيش از انقلاب اسلامي، مستشاران خارجي، کارکنان نيروي هوايي ارتش را از پيش پا افتاده‌ترين کارها بر حذر مي‌داشتند و ما مجبور بوديم هواپيماها را براي انجام تعميرات اساسي به يکي از کشورهاي غربي اعزام کنيم.
گفتگو با سرهنگ بازنشسته عادل آذيش مدير مرکز اورهال پايگاه يکم شکاري مهرآباد که در سال 1354 به استخدام نيروي هوايي درآمده و از سال 56 پس از طي يک دوره 2 ساله، وارد بخش نگهداري هواپيماهاي اين نيرو شده، فرصت مغتنمي بود تا قدري با اين بخش از توانمندي‌هاي کارکنان زحمت‌کش و گمنام نيروي هوايي ارتش آشنا شويم.
مشروح گفتگوي خبرگزاري فارس با سرهنگ آذيش که همينک مديريت مرکز اورهال پايگاه يکم شکاري مهرآباد را بر عهده دارد، به شرح زير است:
* نيروي هوايي ايران پيش از انقلاب را براي تامين منافع امريکا در منطقه سرپا بود
آذيش با اشاره به وضعيت نيروي هوايي در زمان طاغوت گفت: پيش از انقلاب و در زمان رژيم شاهنشاهي به دليل اينکه ايران به عنوان ژاندارم آمريکا در خليج فارس، مامور حفظ منافع اين کشور بود، تمامي تجهيزات و هواپيماهاي مدرن و پيشرفته را در اختيارش قرار مي‌دادند و به خاطر اينکه محوريت کار، دست خود ايراني‌ها نباشد، مستشاران و متخصصين آمريکايي و کشورهاي هم‌پيمان آمريکا وارد ايران شده و تمام روند نگهداري و آماده‌سازي و در يک کلام کليه کارهاي فني را به دست گرفتند و نفرات ايراني را نيز طوري به کارگيري مي‌کردند که توانايي دستيابي به اين علوم را نداشته باشند.
وي يادآور شد: گروه‌هاي فني و مستشاران خارجي در تمام پايگاه‌هاي نيروي هوايي مستقر و همه کارها از لحاظ کيفي، تعميرات و نظارت بر اجراي تعميرات و بازرسي‌هاي مورد نياز را که مي‌بايست روي هواپيماها اعمال شود، در دست گرفتند.
مدير مرکز اورهال پايگاه يکم شکاري مهرآباد خاطرنشان کرد: به همين دليل بود که هرگاه احتياج به قطعه و يا تجهيزاتي براي تعمير هواپيماها مي‌شد، اين قطعات ظرف 24 ساعت از خود کشور امريکا به ايران مي‌آمد و در اختيار مستشاران قرار مي‌گرفت تا ناوگان هوايي ايران براي تامين منافع امريکا در منطقه، هميشه آماده باشد.
* پس از وقوع انقلاب اسلامي مستشاران غربي منتظر بازگشت به ايران بودند
آذيش با اشاره به اينکه مستشاران آمريکايي براي دور نگهداشتن ايراني‌ها از دستيابي به علوم و تخصص نگهداري و تجهيز هواپيماها، برنامه‌هاي زيادي را طرح‌ريزي کرده بودند، گفت: به همين خاطر پس از وقوع انقلاب اسلامي آنها بر اين باور بودند که ايراني‌ها توان نگهداري و تعمير تجهيزات خود را نداشته و مي‌گفتند ايران مجبور است نهايتا تا يک ماه ديگر مستشاران خارجي را به کشورش برگرداند.
وي افزود: اما پرسنل خدوم و انقلابي نيروي هوايي در همان ايام توانسته بودند طوري به تخصص و علوم دست پيدا کنند که اين امر از ديد مستشاران خارجي پنهان مانده بود.
مدير مرکز اورهال پايگاه يکم شکاري مهرآباد تصريح کرد: با رفتن مستشاران و متخصصين آمريکايي و وابستگان نظامي از نيروي هوايي، محوريت کار به دست همين جوانان و متخصصين خودمان افتاد و عملکر آنها نيز طوري بود که براي مثال در همان اولين روزهاي جنگ تحميلي، شاهد عمليات افتخارآفرين 140 فروند از هواپيماهاي شکاري بوديم که در پي آن، خود آمريکايي‌ها اعتراف کردند که ما به هيچ وجه فکر نمي‌کرديم ايران بتواند 2 تا 3 هواپيما را به پرواز در بياورد.
* دانش اورهال عليرغم خواست امريکايي‌ها وارد کشور شد
آذيش يادآور شد: براي اينکه هواپيما بتواند يک عمليات انجام دهد، هزاران هزار قطعه بايد هماهنگ با يکديگر عمل کنند و اگر کوچکترين ناسازگاري در اين هارموني پيش بيايد، هواپيما نمي‌تواند به عمليات اعزام شود. اين کار نيازمند يک تکنولوژي بسيار پيشرفته است که اين تکنولوژي عليرغم خواست امريکايي‌ها وارد کشور شده بود.
وي افزود: با برنامه‌ريزي‌هايي که انجام داديم توانسته‌ايم تاکنون تمام نيازهاي هواپيمايي را برطرف کرده و هواپيماهايي که قبل از انقلاب وارد کشور شده‌اند، را آماده نگه داريم.
مدير مرکز اورهال پايگاه يکم شکاري مهرآباد آماده نگه داشتن هواپيما، اورهال و تعميرات آن را يک تخصص بسيار سنگين و پيچيده دانست و خاطرنشان کرد: کشورهاي معدودي در دنيا توانسته‌اند زيرساخت‌هاي تعميرات سنگين و اورهال هواپيماها را در کشورشان بوجود بياورند.
آذيش ادامه داد: وقتي هواپيماهايي به کشوري واگذار مي‌شود، با رسيدن زمان اورهال آن، هواپيما بايد به کشور سازنده باز گردد.
وي تصريح کرد: هواپيماهايي که در اختيار داشتيم به تاريخ اورهال نزديک مي‌شدند و اين درحالي بود که رابطه ما با آمريکا نيز قطع شده بود. بر همين اساس کارگروهي براي رفع اين نياز مشخص شد و شروع به آماده کردن زيرساخت‌ها بر اساس استانداردهاي کشور سازنده هواپيما کرديم و استارت اين کار نيز توسط پرسنل و متخصصين با تجربه پايگاه‌ها در سراسر کشور زده شد.
* 12 نوع از انواع هواپيماهاي نظامي و غيرنظامي را در اين مرکز اورهال مي‌کنيم
مدير مرکز اورهال پايگاه يکم شکاري مهرآباد در خصوص آغاز به کار اين مرکز نيز گفت: از آنجايي که اکثر هواپيماها در جنگ آسيب‌هاي کلي ديده بودند و اورهال هواپيماها نيز بسيار سنگين شده بود، مرکز اورهال مهرآباد در سال 86 با پيشنهاد فرمانده پايگاه و تصويب امير فرماندهي نهاجا تاسيس شد و امروز ما در اين مرکز 12 نوع هواپيماهاي شرقي، غربي، بالگرد و هواپيماهاي تجاري مثل 747 و 707 را اورهال مي‌کنيم.
آذيش با بيان اينکه تعدا بي‌شماري از انواع هواپيماها از سال 86 به بعد در اين پايگاه اورهال شده‌اند، گفت: ما هر روز شاهد پرواز هواپيماهايي هستيم که در جنگ آسيب‌هاي کلي ديده بودند و اکثر کارشناسان معتقد بودند آماده سازي اين هواپيماها کاري نشدني است ولي از آنجا که ما به دليل تحريم‌هاي مختلف نمي‌توانيم هواپيماي جديدي را در اختيار بگيريم، چاره‌اي جز بازگرداندن همان هواپيماها به چرخه پروازي نداريم که به حمدالله اين کار با موفقيت در حال پيگيري است.
* به تاريخ مصرفي که کشورهاي سازنده هواپيما مشخص کرده‌اند، قانع نيستيم
وي با اشاره به سن بالاي برخي پرنده‌هاي کشور افزود: سن بعضي از هواپيماهاي ما به نيم قرن مي‌رسد اما در پي تدبير فرماندهي معظم کل قوا مبني بر عمردهي انقلابي به تجهيزات، کارگروه‌هاي خاصي در کشور تشکيل و به‌روز نگهداشتن جنگنده‌ها در دستور کار قرار گرفت.
مدير مرکز اورهال پايگاه يکم شکاري مهرآباد با بيان اينکه برخي کشورهاي شرقي براي هواپيماها عمر قائلند، تصريح کرد: ولي چون ما اين تکنولوژي‌ها را کاملا مي‌شناسيم، ادغام علوم شرق و غرب، تفکري را در متخصصين ما ايجاد کرده و کارشناسي‌شان جامع‌تر شده است و قبل از اينکه هواپيماها به ضعف‌هاي اساسي برسند، آن ضعف‌ها را بهينه مي‌کنند.
* عمر هواپيماها را بر اساس نگاه خودمان تعريف مي‌کنيم
آذيش خاطر نشان کرد: ما نيازمندي‌ها را از لحاظ عمر قطعات با تلاش و تخصص متخصصين کشور برطرف مي‌کنيم و عمر هواپيما را بر اساس نگاه خود و رفع ايرادات جزئي و کلي افزايش مي‌دهيم و با تکنولوژي روز دنيا هواپيما را دوباره به چرخه پروازي باز مي‌گردانيم.
وي گفت: در دنيا نيز شاهديم که براي مثال کشوري مانند آمريکا هنوز از هواپيماي داکوتاي خود استفاده مي‌کند و آنها نيز همين نگاه را دارند که هواپيماهايي که ساعت پردازي‌شان به پايان رسيده است را مجددا وارد چرخه نيروي هوايي‌شان مي‌کنند.
* تکنولوژي هوايي شرق و غرب را در يکجا جمع کرده‌ايم
مدير مرکز اورهال پايگاه يکم شکاري مهرآباد در ادامه يادآور شد: کشورهاي سازنده وسائل و تجهيزات هوايي سعي بر اين دارند که هواپيما را بر اساس تفکر و برنامه‌ريزي خودشان در اختيار ديگر کشورها قرار دهند و هيچ‌گاه اين اجازه را به هيچ کشوري نمي‌دهند که در زمينه زير ساخت‌ها وارد شوند چراکه در اين صورت تکنولوژي از انحصارشان خارج خواهد شد.
آذيش با اشاره به ويژگي‌هاي منحصر به فرد مرکز اورهال پايگاه مهر آباد، گفت: تکنولوژي شرق و غرب تفاوت‌هاي زيادي با يکديگر دارند ولي اين مرکز در يک جا از تکنولوژي شرقي و غربي بصورت توامان استفاده مي‌کند.
وي افزود: براي مثال هواپيماي ميگ 29 که هواپيماهاي روز دنيا و يک تکنولوژي شرقي محسوب مي‌شود به همراه هواپيماهايي مانند f4 , f5 و انواع بالگردها در کنار يکديگر و توسط متخصصان داخلي تعمير و نگهداري مي‌شوند.
* از انواع هواپيماهاي نظامي تا هواپيماي پهن پيکر 747 در همين مرکز اورهال مي‌شوند
مدير مرکز اورهال پايگاه يکم شکاري مهرآباد تصريح کرد: از طرف ديگر بايد توجه داشت که معمولا هواپيماهاي نظامي و غير نظامي در يکجا اورهال نمي‌شوند ولي اين امر در مرکز اورهال مهرآباد صورت مي‌گيرد و ما علاوه بر هواپيماهاي نظامي، هواپيماي پهن‌پيکر 747 و يا 707 را نيز اورهال مي‌کنيم.
آذيش افزود: در حوزه اورهال بالگردها نيز براي بالگردهايي مثل 214 و شنوک در اين مرکز اقداماتي را انجام داديم و بازديد‌هاي اساسي را روي آنها اعمال مي‌کنيم.
وي اظهار داشت: فرمانده محترم کل ارتش سالي 2 يا 3 بار از اين مرکز بازديد مي‌کنند و اين علاوه بر ارتباط مستمر امير فرماندهي نهاجا و معاون هماهنگ کننده نيروست که موضوعات را به صورت دائمي پيگيري مي‌کنند.
* مرکز اورهال مهرآباد براي انجام کارهاي نشدني دائر شده است
مدير مرکز اورهال پايگاه يکم شکاري مهرآباد در خصوص توانمندي نيروهاي متخصص در اين بخش نيز تصريح کرد: متخصصان ما در جنگ آموزش ديدند و از طرف ديگر اين مرکز با قابليت و توانمندي خاص وارد عرصه شده و مي‌توان گفت مرکز اورهال پايگاه يکم شکاري مهرآباد براي انجام کارهاي نشدني تاسيس شده است.
آذيش گفت: اکثر افراد اين مرکز بر اساس 3 خصوصيت عشق، ايمان و تخصص انتخاب شده‌اند چراکه اين 3 مقوله مي‌تواند کليد خلق شاهکارهاي بزرگي باشد.
* توانايي اورهال هواپيماهاي کشورهاي ديگر را داريم
وي درخصوص توانمندي کشورهاي منطقه در امر تعمير و نگهداري هواپيما اظهار داشت: در اطراف ما کشوري نيست که بتواند عمل اورهال را انجام دهد غير از پاکستان که زير نظارت خود آمريکا بوده و آمريکا در آنجا از قبل از انقلاب مرکز اورهالي تاسيس کرده بوده که بعد از تضعيف رابطه پاکستان با آمريکا اين مرکز هم ضعيف عمل مي‌کند.
مدير مرکز اورهال پايگاه يکم شکاري مهرآباد با تاکيد بر اينکه ما مي‌توانيم درصورت درخواست کشورها، هواپيماهاي آنها را نيز اورهال کنيم، گفت: ما در 3 بخش بالگردها، هواپيماهاي نظامي و هواپيماهاي غيرنظامي آمادگي انجام اورهال و خدمات فني براي کشورهاي ديگر را داريم.
* مي‌توانيم انواع تسليحات را بر روي جنگنده‌هاي خود نصب کنيم
آذيش با بيان اينکه برخي از هواپيماهاي ما در جنگ حدود 80 درصد آسيب ديده‌اند، خاطرنشان کرد: کمتر کشوري تواند تعميرات اساسي اين هواپيماها را انجام دهد اما متخصصان ما توان هرگونه تعميرات اساسي در سيستم‌هاي مختلف هواپيما را بدست آورده‌اند.
وي افزود: امروز هواپيماهاي ما از هر نظر به‌روز شده‌اند و براي مثال اين امکان و توانمندي را داريم که هر سلاحي را براي هواپيماهايمان تعريف کنيم و در حقيقت يکي از بحث‌هايي که مي‌تواند هواپيما را توانمند سازد، همين بحث سلاح و سيستم‌ها است.
مدير مرکز اورهال پايگاه يکم شکاري مهرآباد ادامه داد: نصب سيستم‌ها و سلاح‌هاي پيشرفته و مدرني که طراحي آنها در کشور خودمان صورت گرفته بر روي هواپيماها، توانمندي جنگنده‌ها را صدچندان کرده است.
* هيچ مرزي براي تعاملات علمي با ساير مراکز کشور قائل نيستيم
آذيش با تاکيد بر اينکه ما براي تعامل علمي هيچ مرزي با نهادها، سازمان‌ها و صنايع داخلي قائل نيستيم، تصريح کرد: همه ما تعلق به اين کشور هستيم بنابراين تعاملات زيادي با مراکز مختلف از جمله صنايع هواپيمايي داريم.
وي تصريح کرد: از آنجايي که تعداد هواپيماها و پروازهاي نيروي هوايي زياد است، صنعت نمي‌تواند همه نيازهاي ما را به تنهايي برآورده کند بنابراين خود نيرو نيز وارد عرصه اورهال شد.
* بايد علم و توان ما در اختيار مستضعفان جهان قرار بگيرد
مدير مرکز اورهال پايگاه يکم شکاري مهرآباد با بيان اينکه ما بايد نيروهاي جوانان و متخصص خود را در تمام زمينه‌ها باور کنيم، ادامه داد: ما در هر زمينه‌اي که حرکت کرديم، هم‌سطح با علم روز جهان شده‌ايم و ما بايد تمام کارها را به دست متخصصين توانمند کشورمان انجام دهيم و اين علم و تکنولوژي را در اختيار مستضعفان جهان قرار دهيم تا همه مسلمانان با هم همراه شده و قدرت را بدست بگيرند.
