يزيد فرزند معاويه و ميسون بود. وى در سال ۶۴ هجرى قمرى در حالى كه ۳۸
ساله بود به مرض ذات الجنب
مبتلا شد و پس از سه سال و نُه ماه حكومت مرد. وى در سال اوّل حكومتش امام
حسين(ع) و يارانش را در كربلاء به شهادت رسانيد و در سال دوّم حكومتش،
جنايت
هولناك واقعه حرّه را انجام داد، و در سال سوّم مكه را محاصره نمود، و خانه
خدا را
با منجنيق خراب كرد.
در نحوه مرگ يزيد چند روايت متفاوت وجود دارد:
روايت اول – سيدبن طاووس در لهوف ميگويد:
يزيد روزي با اصحابش به قصد شكار به صحرا رفت. به اندازه
دو يا سه روز از شهر شام دور شد، ناگاه آهويي ظاهر شد يزيد به اصحابش گفت: خودم به
تنهايي در صيد اين آهو اقدام ميكنم كسي با من نيايد. آهو او را از اين وادي به
وادي ديگر ميبرد. نوكرانش هر چه در پي او گشتند اثري نيافتند.
يزيد در صحرا به صحرانشيني برخورد كرد كه از چاه آب ميكشيد.
مقداري آب به يزيد داد ولي بر او تعظيم و سلامي نكرد.
يزيد گفت: اگر بداني كه من كيستم بيشتر من را احترام ميكني!
آن اعرابي گفت اي برادر تو كيستي؟ گفت: من اميرالمومنين يزيد پسر معاويه هستم.
اعرابي گفت: سوگند
به خدا، تو قاتل حسين بن علي(ع) هستي اي دشمن خدا و رسول خدا.
اعرابي خشمگين شد و شمشير يزيد را گرفت كه بر سر يزيد
بزند، اما شمشير به سر اسب خورد، اسب در اثر شدت ضربه فرار كرد و يزيد از پشت اسب آويزان
شد. اسب سرعت ميگرفت و يزيد را بر زمين ميكشيد، آنقدر او را بر زمين كشيد كه او
قطعه قطعه شد. اصحاب يزيد در پي او آمدند، اثري از او نيافتند، تا اين كه به اسب
او رسيدند فقط ساق پاي يزيد روي ركاب آويزان بود.
روايت دوم – شيخ صدوق ميفرمايد: يزيد شب با حال مستي
خوابيد و صبح مرده او را يافتند در حالي كه بدن او تغيير كرده، مثل آنكه قير
ماليده باشند. بدن نحسش را در باب الصغير دمشق دفن كردند.
روايت سوم – هبي از محمد بن احمد بن مسمع نقل ميكند كه
گفت: يزيد مست كرد و بلند شد كه برقصد. اما با سر بر زمين خورد كه سرش شكافت و
مغزش آشكار شد.
بلاذري در انساب الاشراف مينويسد: پيري از شاميان به من
گفت: علت مرگ يزيد اين بود كه او در حالت مستي بوزينه اش را بر الاغ سوار كرد.
سپس به دنبال او آن گونه دويد كه گردنش شكست، يا چيزي در درونش [احتمالا زهره اش]
پاره گرديد.
روايت چهارم – در "الكامل في التاريخ” آمده است: يزيد بن
معاويه در پانزدهم ربيع الاول سال ۶۴
قمري در اطراف دمشق به علت برخورد پارهسنگي كه از منجنيقي پرتاب شدهبود و به يك
طرف صورت وي برخورد كرده بود به بيمارياي مبتلا شد و اين بيماري مرگ وي را به
همراه داشت. پس از آن، وي در قبرستان باب الصغير كه در حوالي همان شهر است دفن
گرديد.
يزيد بن معاويه در مجموع سه سال و نه ماه به عنوان خلافت
بر مردم سلطنت كرد و در ۳۸
سالگي و پس از سه سال از واقعه كربلا، يعني در سال ۶۴هجري قمري مرد و ننگ ابدي
تاريخ را در اين دنيا بر خود گذاشت
امروز، ۱۴ ربيع الاول، مصادف با روز مرگ يزيد بن معاويه در سال ۶۴ هجرى قمرى است.
به گزارش مشرق به نقل از حج، يزيد، مجرم اصلي در فاجعه
خونبار كربلا بود، تنها سه سال پس از اين فاجعه در ۳۸ سالگي با ننگآميزترين مرگها
از دنيا رفت و با مرگش، حكومت ننگين خاندان ابوسفيان نيز پايان يافت.