به گزارش ویژه نامه نوروزی مشرق، اقبال واحدی اوج فعاليت تلويزيوني‌اش به توليد و اجراي سفرنامه صبا در برنامه صبح بخير ايران باز مي‌گردد. برنامه‌اي كه توانست بدون بار دراماتيكي و داستاني، بيننده‌هاي فراواني را با خود همراه كند و در ذهن‌ها ماندگار شود. واحدي با برنامه (مستقيم آبادي) از دل روستاهاي كشور عزيزمان مدتها میهمان ببینندگان تلویزیون بود و همچنان هم بعضی مواقع با بازپخش های قسمت های مختلف این برنامه مهمان نگاه شماست. گفتگوی نوروزی با این مارکوپلوی ایران را در ادامه می خوانید.
بالاخره اقبال يا سيد محمد‌علي؟
سال 1334، پدر، برادر و دو نفر از عموهايم به دليل مبارزات گسترده‌اي كه عليه رژيم سفاك پهلوي داشتند، دستگير و زنداني مي‌شوند. دي‌ماه همان سال، عموها به همراه شهيد بزرگوار نواب صفوي به اعدام محكوم شده و به شهادت مي‌رسند اما پدر و برادرم، همزمان با تولد من آزاد مي‌گردند.
چون خوش قدم بودم در ميان خانواده به اقبال، معروف شدم اما نام اصلي‌‌ام در شناسنامه، سيدمحمد‌علي است.
*ويژگي مهم عيد نوروز نسبت به اعياد ديگر چيست؟
همزماني نوروز با فصل بهار كه نو شدن و طراوت طبيعت را بدنبال دارد همچنين برگزاري سفره هفت سين و شب چهارشنبه سوري كه از آئين هاي باستاني ايران است شور و نشاط مضاعفي را به عيد نوروز مي بخشد.
*تاثير فرهنگ هاي مختلف ايراني چه تاثيري در برگزاري مراسم نوروز داشته است؟
البته آئين ها در همه جاي كشور تقريبا به يك شكل است اما پيشوار نوروز در مناطق مختلف كشور متفاوت بوده و برگرفته از باورها و اعتقادات و ذهنيات پاك هر قوم و منطقه است.
مثلا مراسم مير نوروزي كه در قدیم زياد اجرا مي شده اكنون به صورت سمبليك در برخي شهرها اجرا مي شود اما در كردستان هنوز پا برجاست يا آب پاشي بر روي اعضا خانواده در صبح روز چهارشنبه سوري در اردبيل، آذربايجان شرقي و بخشي از گيلان رواج دارد.
بنابراين بخشي از آئين ها و مراسم پيشواز عيد تحت تاثير فرهنگها قرار گرفته و حذف شده اند و در مقابل برخي ديگر پررنگ تر شده اند.
*مهمترين آئين ماندگار نوروز كدام است؟
ديد و بازديد و صله رحم، از مهترين آئين هاي ماندگار و ارزشمند نوروز است كه دوستي ها را پابرجا و مداومتر مي كند فرض كنيد برخي به دليل مشغله كاري و يا ساير مشكلات توانايي ديدار از دوستان و آشنايان خود را ندارند اما بالاخره سالي يك بار آن هم در عيد نوروز كنار هم جمع مي شوند كه اين براي جامعه و مردم خونگرم و صميمي ما بسيار ارزشمند و مهم است.
*خيلي ها علاوه بر شور و نشاطي كه در اين ايام است عيدي گرفتن را خيلي دوست دارند شما چطور، بيشتر اهل عيدي دادن هستيد يا عيدي گرفتن؟
عيدي گرفتن شيريني خاص خود را دارد و من بيشتر دوست دارم عيدي بدهم تا عيدي بگيرم چون خوشحالي ديگران بيشتر خوشحالم مي كند.
البته عيدي فقط بحث عيدي دادن نيست، بلكه به نوعي كمك به همديگر است. يعني كمك به هزينه هاي ساليانه خانواده‌ها، يعني همانطور كه در جشن عروسي مردم محل جمع مي شوند و با پول عروسي، شاباش و ... براي تشكيل يك خانواده جديد كمك مي كنند در عيد نوروز هم مردم با عيدي دادن به همديگر سبب كاهش فشارهاي اقتصادي خانواده ها مي شوند.
*بهترين عيدي كه اقبال واحدي تا به حال گرفته چه بوده است؟
بهترين عيدي كه تا به حال گرفته ام يك دستگاه چراغ قوه بوده است.(!) (خنده) من در بچگي عاشق چراغ قوه بودم و هر سال عيدي هايم را جمع كرده و چراغ قوه و عدسي مي خريدم تا با آن آپارات يا سينما درست كنم.
آن موقع ها تيكه فيلم هاي دور ريختني را درگوني يا نايلون دم در سينماها مي ریختند كه من آنها را جمع كرده و با سرهم كردنشان در آپارات و سينماي ساخت خودم پخش مي كردم تا حدي كه تعداد زيادي از بچه هاي محل دور هم جمع مي شديم و حاصل دست رنجمان را بر روي ديوار مشاهده مي كرديم همين ها جرقه هاي ورودم به عرصه هنر و تلويزيون و بعد هم گردشگري شد.
*ايام عيد دوست داريد در كدام يك از شهرهاي كشور باشيد؟
اغلب شهرهاي كشور را دوست دارم اما استان فارس را بيشتر از همه دوست دارم. بهار شمال كمي ديرتر از بهار جنوب از راه مي رسد مثلا در ايام عيد اگر شما در خوزستان،بهبهان، كازرون و يا شيراز باشيد گلهاي نرگس سفيد رينگي را مي بينيد كه با رويش خود رسيدن بهار را نويد مي دهند.
علاوه بر نرگش سيراز، بهار نارنج هاي شيراز هم در اوايل فروردين رشد مي كنند كه همزمان با زيبايي هاي بصيري و دل انگيز آن انتشار بوي معطر آن در فضا منطقه را براي هر گردشگري زيبا و جذاب تر مي كند.
*شما به مناطق عشايري كشور زياد سفر كرده ايم؛ نوروز در بين عشاير چگونه برگزار مي شود؟
اتفاقا همزمان با تغيير و تحويل طبيعت عشاير نيز كوچ خود را آغاز مي كنند به طوريكه در اوايل عيد قشلاق به ييلاق مي كنند.
يعني از مناطق گرمسيري به مناطق سردسير حركت مي كنند با اين همه كوچ عشاير جلوه ايي از حركت تغيير و نو شدن را در آفرينش و طبيعت بشري به تصوير مي كشد. جشن نوروز در بين عشاير همانند ساير مناطق كشور برگزار مي شود حتي اگر در مسير كوچ باشند باز هم مراسم نوروز را كامل برگزار مي كنند.
*چه پيشنهادي براي سفرهاي نوروزي هموطنانمان داريد؟
اوال اينكه با برنامه ريزي سفر كنند؛ دوم اينكه مسابقه ندهند، سفر رفتن مسابقه اتومبيل راني نيست بلكه لذت بردن از سفر بدون استرس و نگراني است سوم اينكه سفرهاي گروهي خوشي ها و خاطرات شيريني دارد كه به نظرم مردم نبايد از دست بدهند.
براي تعطيلات عيد اين نكته را هم در نظر داشته باشند كه هر سال فقط به يك مكان مشخص كه بارها رفته اند سفر نكنند بلكه جاهاي ديني زيادي در كشور وجود دارد كه مردم هنوز از آن خبر ندارند اين نوع سفر علاوه بر كاهش هزينه ها باعث نمايان شدن بيشتر جاذبه هاي گردشگري كشور مي شود.
*ناشناخته بودن محل مشكلي از جهت امنيت براي گردشگران ايجاد نمي كند؟
خوشبختانه الان در ورودي شهرهاي كشور كمپ هايي براي راهنمايي و پذيرايي از مسافران نوروزي قرار داده اند كه امكانات و جاذبه هاي ديدني شهر را به رايگان در اختيار مسافران و گردشگران قرار مي دهند و در واقع مردم به هر گوشه ايران كه سفر كنند مي توانند از اين سفر لذت ببرند چون امكانات سفر واقعا در كشور ما سهل وآسان است.
همچنين ميراث فرهنگي و گردشگري به همراه نيروي انتظامي و فرمانداري هاي هر شهر تمامي مسايل مربوط به سفرهاي نوروزي را پشتيباني مي كنند تا بهترين خدمات را به مسافران ارايه كنند و اين همه تلاش به خاطر لذت بردن هموطنانمان از تعطيلات و سفرهاي نوروزي شان است.
*زيباترين استان کشور که فکر مي‌کنيد مردم از آن بي‌اطلاعند کدام است؟
سيستان و بلوچستان از جاذبه‌هاي ناب گردشگري کشورمان است که خيلي‌ها از آن اطلاع ندارند شما وقتي از بالاي استان حرکت مي‌کنيد همه نوع اقليم را در آنجا مي بينيد کوه، کوير، دشت، شاليزار، جنگل نخلستان، دريا و .... که وجود اين نعمت‌هاي خدادادي، تنوع خاصي را به اين استان بخشيده که بسيار جالب و ديدني است شما اگر طرف‌هاي سراوان، نيک شهر، قصر قند و يا سربار برويد، جاذبه‌ها و ديدني‌هايي را در آنجا مي بينيد که اين استان در دل خود نهفته است و خيلي‌ها از آن خبر ندارند چون کمتر به آنجا رفته‌اند.
با لقب ماركوپولوي ايران، موافقيد؟
اگر زياد نچلانندمان و آبمان را نكشند كه چلو شويم فعلا پلوييم!
دور ايران در چند روز؟
در 80 سال!
دوست داريد تا 80 سال ديگر زندگي كنيد و مجري بمانيد؟
ان‌شاءالله.
مخاطب قبولتان مي‌كند؟
اگر شما خودتان را قبول نداشته باشيد اصلا نبايد دنبال اين كار برويد. بايد اعتماد به نفس، جسارت و البته كمي هم پررويي داشته باشيد. ما باهوش‌تر از اين هستيم و مي‌دانيم چه موقع چه كاري را انجام دهيم كه آنچه رشته‌ايم، پنبه نشود.
و اگر اين طور نشد؟
در خانه براي خانمم برنامه اجرا مي‌كنم. كي به كيه! [مي‌خندد]
... و سخن آخر؛
پيشنهاد مي كنم در سفر به شهرهاي كشور به بازارهاي سنتي آن حتما سر بزنن چون اصيل ترين و بهترين سوغاتي منطقه را در بازار هاي سنتي مي توان پيدا كرد./ص
