به گزارش مشرق، با گسترش جنگ الکترونیک و افزایش توان اخلالگری سامانههای دفاعی، پهپادهای انتحاری نسل جدید به فناوری هدایت با فیبر نوری مجهز شدهاند؛ فناوریای که بهعنوان پاسخی مستقیم به جمینگ، اسپوفینگ و رهگیری الکترونیکی شناخته میشود و معادلات نبرد پهپادی را تغییر داده است.
این فناوری برای نخستینبار توسط روسیه در جنگ اخیر با اوکراین به کار برده شده است.
هدایت بدون امواج؛ پایان آسیبپذیری در برابر جمینگ
اصلیترین کارکرد فیبر نوری در پهپادهای انتحاری، حذف کامل وابستگی به امواج رادیویی است. در این روش، ارتباط میان پهپاد و اپراتور از طریق یک کابل فیزیکی فیبر نوری برقرار میشود و به همین دلیل، اقدامات جنگ الکترونیک نظیر اخلال رادیویی یا فریب GPS عملاً کارایی خود را از دست میدهند. این ویژگی، پهپادهای فیبر نوری را به سامانههایی «ضدجمینگ» تبدیل کرده است.
تصویر زنده پایدار با تأخیر نزدیک به صفر
فیبر نوری امکان انتقال تصویر زنده با کیفیت بالا و بدون نویز را فراهم میکند. در پهپادهای انتحاری، این مزیت اهمیت ویژهای دارد، زیرا اپراتور میتواند تا لحظه برخورد، اصلاح مسیر انجام دهد و هدف را با دقت بالا مورد اصابت قرار دهد. پایداری تصویر در ثانیههای پایانی، یکی از عوامل اصلی افزایش اثربخشی این پهپادها به شمار میرود.
کاهش رد الکترونیکی و افزایش بقاپذیری
از آنجا که پهپادهای مجهز به فیبر نوری هیچگونه سیگنال رادیویی منتشر نمیکنند، رد الکترونیکی بسیار پایینی دارند. این موضوع باعث میشود سامانههای شنود و شناسایی دشمن، نهتنها پهپاد بلکه محل استقرار اپراتور را نیز بهسختی شناسایی کنند. در نتیجه، بقاپذیری عملیاتی این پهپادها در محیطهای اشباع از حسگرهای الکترونیکی افزایش مییابد.
کارآمد در محیطهای با دفاع الکترونیکی سنگین
در میدانهای نبرد مدرن، بهویژه در مناطق شهری، پایگاههای حساس و خطوط مقدم، استفاده گسترده از سامانههای اخلالگر باعث شده بسیاری از پهپادهای متکی بر ارتباط رادیویی کارایی خود را از دست بدهند. پهپادهای انتحاری فیبر نوری اما میتوانند بدون اختلال تا لحظه اصابت مأموریت خود را ادامه دهند و از این منظر، ابزار مؤثری برای نفوذ به لایههای دفاعی پیشرفته محسوب میشوند.

*پهپادهای کنترلشونده با کابلهای نازک فیبر نوری
افزایش دقت در حملات نقطهای
کاربرد فیبر نوری بهطور مستقیم دقت حملات پهپادی را افزایش داده است. امکان هدایت پیوسته، اصلاح مسیر در لحظه و تمرکز بر اهداف متحرک یا نیمهپنهان، این پهپادها را به سلاحی مناسب برای عملیاتهای دقیق و محدود تبدیل کرده است؛ جایی که خطای چند متری نیز میتواند مأموریت را با شکست مواجه کند.
محدودیتها و چالشهای عملیاتی
با وجود مزایای قابل توجه، پهپادهای فیبر نوری با محدودیتهایی نیز روبهرو هستند. برد عملیاتی آنها به طول کابل فیبر وابسته است و معمولاً از چند تا چند ده کیلومتر فراتر نمیرود. همچنین، احتمال آسیبدیدن یا پارگی کابل در برخورد با موانع طبیعی یا آتش دشمن وجود دارد. افزون بر این، حمل قرقره فیبر باعث افزایش وزن پهپاد میشود و استفاده از این فناوری را به مأموریتهای خاص و هدفمند محدود میکند.

* یک پهپاد مجهز به سامانه کنترلشونده فیبر نوری
چرا فیبر نوری به یک مزیت راهبردی تبدیل شد؟
تجربه درگیریهای اخیر نشان داده است که جنگ الکترونیک به یکی از مؤثرترین ابزارهای مقابله با پهپادها تبدیل شده است. در چنین شرایطی، فناوری فیبر نوری بهعنوان راهکاری عملی برای حفظ کنترل، دقت و پایداری پهپادهای انتحاری مطرح شده و به همین دلیل، توجه بازیگران نظامی مختلف را به خود جلب کرده است.

*پهپاد شناسایی جدید روسیه مجهز به سامانه کنترل از طریق فیبر نوری
فیبر نوری در پهپادهای انتحاری، ترکیبی از ضدجمینگ بودن، دقت بالا، ناشناختگی الکترونیکی و پایداری ارتباط را فراهم میکند. هرچند محدودیتهایی مانند برد و وزن وجود دارد، اما در مأموریتهای حساس و نفوذ به دفاعهای پیشرفته، این فناوری به یکی از مؤثرترین ابزارهای نبرد پهپادی تبدیل شده است.





۱۰:۴۶ - ۱۴۰۴/۱۰/۰۶
۱۲:۱۳ - ۱۴۰۴/۱۰/۰۶