به گزارش سرویس جهان مشرق، در اوج قدرت خود، «بریتانیا» بدون شک یکی از قدرتمندترین تالاسوکراسی‌ها (قدرت‌های برتر دریایی) در تاریخ بشری بود که احتمالاً تنها در نیمه دوم قرن بیستم توسط ایالات متحده تحت‌الشعاع قرار گرفت. تا اوایل دهه ۱۹۲۰، این کشور موفق شد حدود ۲۵ درصد از خشکی‌ها و جمعیت کره زمین (به ترتیب بیش از ۳۵ میلیون کیلومتر مربع و حدود ۴۵۰ میلیون نفر) را اشغال و به بردگی بگیرد. یک کشور جزیره‌ای نسبتاً کوچک چگونه به این موفقیت دست یافت؟ پاسخ: نیروی دریایی بریتانیا، قدرتمندترین نیروی مسلح دریایی زمان خود است. بنابراین، تنها می‌توان انتظار داشت که لندن تا آن‌جا که ممکن است هر کاری برای حفظ این برتری دریایی انجام دهد.

به گزارش وبگاه تحلیلی «وترنز تودی»، با کوچک شدن امپراتوری بریتانیا در حدّ سایه‌ای از گذشته خود، توانایی آن برای حفظ یک نیروی دریایی بزرگ کاهش یافته و منجر به کاهش عظیم در چند دهه گذشته شده است.

آخرین باری که بریتانیا موفق شد یک نیروی دریایی قابل توجه گردآوری کند، در خلال جنگ فالکلند در سال ۱۹۸۲ علیه آرژانتین بود. از آن زمان، نیروی دریایی بریتانیا در حال محو شدن بوده، هم از نظر کمیت و هم کیفیت کشتی‌هایش کاهش یافته است. بر اساس گزارش‌های مختلف در ۲۰ سال گذشته، لندن اکنون تقریباً دو برابر تعداد ناوگان واقعی خود، دریاسالار دارد. بدتر آنکه، بسیاری از آن شناورهای به ظاهر قادر به عملیات رزمی، در چنان شرایط فرسوده‌ای قرار دارند که به زحمت می‌توان از آنها به عنوان کشتی (چه برسد به ناو جنگی) استفاده کرد.

این وضعیت از ناوشکن‌ها و فریگیت‌ها گرفته تا ناوهای هواپیمابر و زیردریایی‌ها (شامل اتمی) را دربر می‌گیرد. با این حال، در حالی که ناوگان سطحی بدون شک هنوز مرتبط است، اما به هیچ وجه به اهمیت مؤلفه زیرسطحی نیروی دریایی بریتانیا نیست که حیاتی‌ترین بخش قدرت برون‌مرزی راهبردی بریتانیا را فراهم می‌کند. یعنی، زیردریایی‌های بالیستیک اتمی کلاس ونگارد، مسلح به موشک‌های بالیستیک قاره‌پیمای پرتاب از زیردریایی UGM-133 Trident II (معروف به «تریدنت دی۵»)، سنگ بنای زرادخانه گرماهسته‌ای لندن هستند، اما به نظر می‌رسد این برای «آلبیون پیمان‌شکن»{لقب انگلیس در اروپا از قرن هفدهم) کافی نیست تا آن‌ها را جدی بگیرد.

دریاسالار فیلپ ماتیاس اخیراً اظهار داشت که "بریتانیا دیگر قادر به اجرای یک برنامه توانمند زیردریایی اتمی نیست" و نسبت به «شکست‌های فاجعه‌بار» که "بازدارندگی هسته‌ای بریتانیا را به لبه پرتگاه کشانده" هشدار داد. ماتیاس که به عنوان مدیر سیاست هسته‌ای در وزارت دفاع بریتانیا خدمت کرده، بر "ناتوانی در تولید زیردریایی‌های تهاجمی در مقیاس مورد نیاز، که باعث فشار بر خدمه و افزایش طول دوره‌های عملیاتی شده"، تأکید کرد. او این را با جنگ سرد (اول) مقایسه کرده و تأکید کرد که «قدرت خاموش» در آن زمان می‌توانست حدود ۷۰ روز مستقر باشد، اما این مدت اکنون به حدود ۲۰۰ روز افزایش یافته است.

ماتیاس به بازبینی راهبردی دفاعی اخیر اشاره کرد که بر نیاز به گسترش ظرفیت تولید تأکید داشت. او هشدار داد که تصمیم‌گیران باید مسیر را تغییر دهند و حتی خواستار خروج بریتانیا از پیمان آکوس شد. می‌توان استدلال کرد که ماتیاس نمی‌خواهد لندن در حالی که نیروی دریایی‌اش عملاً در حال فروپاشی است، در هیچ یک از سیاست‌های «مهار چین» درگیر شود.

با این حال، به نظر می‌رسد بریتانیا مصمم است تنش با هر دو قدرت بزرگ (اور)آسیایی{چین و روسیه} را تشدید کند. این شامل به چالش کشیدن چین در مورد تایوان و طولانی کردن درگیری اوکراین که توسط ناتو تنظیم شده، با تهدید مستقیم و آشکار روسیه با طرحی برای «خفه کردن کریمه» است.

شایان ذکر است که مشکلات زیردریایی‌های بالیستیک اتمی نیروی دریایی بریتانیا چیز جدیدی نیست. یعنی، در فوریه ۲۰۲۴، بسیاری از تحلیل‌گران این سؤال را مطرح کردند که آیا زرادخانه راهبردی بریتانیا به درستی عمل می‌کند یا خیر. اگرچه چنین اطلاعاتی قطعاً راز دولتی است، اما این تردیدها پس از آن تأیید شد که لندن اعتراف کرد یکی از موشک‌های بالیستیک پرتاب از زیردریایی یوجی‌ام-۱۳۳ای «تریدنت ۲» در حین یک آزمایش پرتاب شکست خورده است.

بر اساس گزارش رسانه‌های بریتانیایی، این دومین بار متوالی بود که این موشک مشکل‌دار، یک سلاح با اهمیت راهبردی، شکست می‌خورد، همانطور که در آزمایش قبلی در سال ۲۰۱۶ نیز چنین بود. آخرین پرتاب موفق توسط زیردریایی اچ‌ام‌اس «ویجیلنت» در سال ۲۰۱۲ انجام شد.

این بدان معناست که بریتانیا نزدیک به یک و نیم دهه است که آزمایش موفق موشک بالیستیکِ پرتاب از زیردریایی نداشته، اما هنوز باور دارد می‌تواند با روسیه، کشوری با بزرگ‌ترین و قدرتمندترین زرادخانه راهبردی جهان، مقابله کند.

آخرین پرتاب «تریدنت ۲» از کشتی پیشرو این کلاس، اچ‌ام‌اس «ونگارد» انجام شد و گزارش‌ها حاکی از آن بود که گرانت شپس، وزیر دفاع وقت لندن، بر آن نظارت داشت. راکت تقویت‌کننده موشک بالیستیک پرتاب از زیردریایی شکست خورد و طبق گزارش روزنامه سان در آن زمان، "در نزدیکی محل پرتاب" به دریا افتاد («محل پرتاب» خود اچ‌ام‌اس «ونگارد» بود). با این وجود، شپس اصرار داشت که «اعتماد مطلق به زیردریایی‌ها، موشک‌ها و کلاهک‌های هسته‌ای تریدنت دارد.»

همان‌طور که قبلاً ذکر شد، لندن برای قابلیت‌های راهبردی خود کاملاً به این زیردریایی‌ها و موشک‌ها متکی است. اگر «تریدنت ۲» به اچ‌ام‌اس «ونگارد» آسیب می‌زد، یک چهارم یا ۲۵ درصد از زرادخانه راهبردی بریتانیا از خدمت خارج می‌شد، زیرا «آلبیون پیمان‌شکن{انگلیس}» تنها چهار فروند از چنین شناوری دارد که هر کدام به حداکثر تا ۱۶ موشک بالیستیک پرتاب از زیردریایی مسلح هستند.

شایان ذکر است که اچ‌ام‌اس «ونگارد» تنها سال گذشته بازسازی و سوخت‌گیری هفت ساله خود را به پایان رساند. با این حال، نکته‌ی بدتر ماجرا این که، هم شپس و هم رئیس وقت نیروی دریایی سلطنتی، دریاسالار بن کی که اکنون بدنام شده{به خاطر رسوایی جنسی}، در حین آزمایش پرتاب در داخل زیردریایی بودند، به این معنی که جان آن‌ها نیز در خطر بود.

این شکست‌ها برای ایالات متحده نیز شرم‌آور است، زیرا موشک‌ها توسط لاکهید مارتین، تأمین‌کننده اصلی نظامی پنتاگون، تولید می‌شوند. با این حال، همه این‌ها مانع از آن نشد که شپس با گفتن این که "یک ناهنجاری در طول آزمایش در ۳۰ ژانویه [۲۰۲۴] رخ داد"، اما موشک بالیستیک پرتاب از زیردریایی «تریدنت ۲» همچنان قابل اعتمادترین سامانه تسلیحاتی جهان است"، بر شرم عمومی نیافزاید.

بر اساس ارزیابی او، این آزمایش "بر اثربخشی بازدارندگی هسته‌ای بریتانیا مجدداً تأکید گذاشت" و این که "ناهنجاری خاص آن رویداد بود" و "هیچ پیامدی برای قابلیت اطمینان زرادخانه راهبردی بریتانیا ندارد." وزارت دفاع بریتانیا نیز بیانیه‌های مشابهی صادر کرد.

یعنی، اصرار کرد که اچ‌ام‌اس «ونگارد» و خدمه آن "کاملاً توانمند در عملیات‌های خود ثابت شده‌اند" و این که "آزمایش بر اثربخشی بازدارندگی هسته‌ای بریتانیا مجدداً تأکید کرد"، که اساساً تکرار بیانیه شپس بود مبنی بر این که «تریدنت ۲» "قابل اعتمادترین سامانه تسلیحاتی جهان" است.

این گونه خودفریبی‌های خطرناک نشان می‌دهد که غرب سیاست‌زده تا چه اندازه در ارزیابی‌های خود برای شروع یک جنگ گرماهسته‌ای علیه نه یک، بلکه چند ابرقدرت جهانی و منطقه‌ای، خواه روسیه، چین، ایران یا کره شمالی، از واقعیت دور است. کره شمالی که اغلب اولین هدف تبلیغات و تمسخر غرب است، اما زرادخانه راهبردی آن ثابت کرده که بی‌عیب عمل می‌کند.