به گزارش مشرق از روزنامه الاخبار : با پایان یافتن مهلت اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت در ۱۸ اکتبر جاری (۲۶ مهر) و خاتمه رسمی توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ بحث‌ها درباره ماهیت روابط میان ایران و «آژانس بین‌المللی انرژی اتمی» داغ شده است.

در همین راستا، نمایندگان دائم ایران، روسیه و چین در آژانس، ۲ روز پیش طی نامه‌ای مشترک به رافائل گروسی مدیرکل آژانس اعلام کردند که مأموریت او در زمینه تهیه گزارش‌های مربوط به راستی‌آزمایی و نظارت بر برنامه هسته‌ای ایران، بر اساس تصمیم شورای امنیت، به پایان رسیده و او نباید در این زمینه اقدامی جدید انجام دهد.

به نوشته الاخبار، بر اساس قطعنامه ۲۲۳۱، که تضمین‌کننده «برنامه جامع اقدام مشترک» (برجام) بود، مدیرکل آژانس موظف بود هر سه ماه یک‌بار گزارشی درباره چگونگی اجرای تعهدات ایران در چارچوب توافق به شورای حکام ارائه دهد و سالی ۲ گزارش نیز برای شورای امنیت سازمان ملل تهیه کند. اما از زمانی که ایران در سال ۲۰۱۹، در واکنش به خروج آمریکا از برجام، تصمیم گرفت تعهدات خود را کاهش دهد — از جمله با افزایش سطح و درصد غنی‌سازی اورانیوم و کاهش نظارت‌های آژانس — ماهیت گزارش‌های مدیرکل تغییر یافت و لحن آن‌ تندتر شد که موجب بروز اختلاف دیدگاه میان قدرت‌های غربی از یک سو و روسیه و چین از سوی دیگر درباره نحوه اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ شد.

در این گزارش آمده است : سه کشور اروپایی عضو برجام (بریتانیا، فرانسه و آلمان) با حمایت آمریکا، ماه گذشته زمینه بازگرداندن قطعنامه‌های قبلی شورای امنیت علیه ایران را فراهم کردند. در مقابل، روسیه و چین اعلام کردند که این اقدام را به رسمیت نمی‌شناسند و بنابراین با بازگرداندن تحریم‌ها علیه متحد خود، ایران، مخالف‌اند.

«در همین چارچوب، نامه مشترک سه کشور تأکید کرده است که مدیرکل آژانس از این پس نباید گزارش‌های دوره‌ای درباره برنامه هسته‌ای ایران ارائه دهد. قرار است شورای حکام آژانس نشست بعدی خود را ۱۷ نوامبر آینده (۲۶ آبان) در وین برگزار کند.»

به نوشته الاخبار، گروسی اخیرا مدعی شد که ایران «حدود ۴۰۰ کیلوگرم اورانیوم با غنای ۶۰ درصد در اختیار دارد» و فاصله کمی با توان ساخت سلاح هسته‌ای دارد. او هشدار داد که اگر «دیپلماسی شکست بخورد»، احتمال توسل مجدد به زور علیه جمهوری اسلامی وجود دارد.

این گزارش افزوده است : در ماه‌های گذشته، مقامات ایرانی بارها گروسی را مورد انتقاد قرار داده‌اند، به‌ویژه به دلیل گزارشی که او پیش از جنگ ۱۲ روزه ارائه داد و به گفته تهران، زمینه‌ساز حمله به ایران شد. پس از پایان جنگ، مجلس شورای اسلامی قانونی را با عنوان «تعلیق همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی» تصویب کرد که بر اساس آن، هرگونه همکاری ایران با آژانس منوط به تأیید شورای عالی امنیت ملی شد. با وجود آنکه ایران با میانجی‌گری مصر به توافقی جدید با آژانس درباره چارچوب همکاری رسید، اما بازگشت تحریم‌های بین‌المللی علیه جمهوری اسلامی عملا این توافق را لغو کرد و در حال حاضر نیز هیچ‌یک از بازرسان آژانس در ایران حضور ندارند.

در این رابطه، محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی، روز گذشته نامه مشترک سه کشور را «نماد همبستگی راهبردی میان سه قدرت بزرگ» دانست و تأکید کرد که «پایان اعتبار قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت به معنای پایان ماموریت مدیرکل آژانس در زمینه گزارش‌دهی و نظارت بر اجرای برنامه هسته‌ای ایران است».