به گزارش مشرق، یورونیوز نوشت: گزارش محرمانه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که روز چهارشنبه در اختیار کشورهای عضو قرار گرفت، به دست چندین خبرگزاری بین‌المللی از جمله اسوشیتدپرس و رویترز رسیده و بخش‌هایی از آن منتشر شده است.

با این حال، لارنس نورمن، خبرنگار روزنامه آمریکایی وال‌استریت ژورنال جزئیات جدیدی از این گزارش را در شبکه اجتماعی ایکس منتشر کرد.

به گفته آقای نورمن به نقل از این گزارش، پس از آغاز حملات نظامی آمریکا و اسرائیل به تاسیسات هسته‌ای ایران در ماه ژوئن، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با موافقت تهران، به دلایل ایمنی همه فعالیت‌های میدانی راستی‌آزمایی و نظارت در ایران را متوقف کرد.

لغو معرفی‌نامه بازرسان

بنابر این گزارش، ایران در ماه اوت معرفی‌نامه دو بازرس «باتجربه» آژانس را لغو و عملا آن‌ها را از ورود به کشور منع کرد. به گفته آقای نورمن به نقل از گزارش آژانس، این اقدام این بود که بازرسان اسنادی را که باید در محل کار آژانس در فردو باقی‌ می‌ماند «به اشتباه» به وین برده بودند.

در گزارش آمده است: «با توجه به این که طی این اتفاق محرمانه بودن اسناد نقض نشده است، آژانس تصمیم ایران برای لغو معرفی‌نامه این دو بازرس باتجربه را غیرموجه می‌داند.»

مقامات ایرانی از زمان حملات اسرائیل و آمریکا به تاسیسات هسته‌ای ایران به بازرسان آژانس اجازه دسترسی به تاسیسات آسیب‌دیده را نداده‌اند.

اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت خارجه ایران روز دوشنبه در گفتگو با گاردین گفت: «میان بازرسان آژانس و ایران شکاف شدیدی از بی‌اعتمادی وجود دارد. نگرانی واقعی این است که اطلاعات جمع‌آوری‌شده توسط آژانس از تاسیسات هسته‌ای به اسرائیل منتقل شود.»

به گفته آقای نورمن به نقل از گزارش محرمانه آژانس، در تحقیق شش‌ساله این نهاد درباره مواد هسته‌ای اعلام‌نشده در ایران همچنان پیشرفتی حاصل نشده است. در گزارش آمده است: «در این دوره گزارش‌دهی، هیچ تعاملی بین ایران و آژانس درباره مسائل حل‌نشده پادمانی که در گزارش پیشین مدیرکل به شورای حکام توصیف شده بود، صورت نگرفته است.»

درخواست ارائه گزارش‌های ویژه

رافائل گروسی روز چهارشنبه به خبرگزاری رویترز گفت که گفتگوهای آژانس با ایران درباره ازسرگیری بازرسی‌ها در تاسیساتی که هدف حملات آمریکا و اسرائیل قرار گرفته‌اند، نباید برای چندین ماه ادامه داشته‌باشند و لازم است توافقی سریع، حتی در همین هفته حاصل شود.

بنابر این گزارش، بازرسان آژانس قصد داشتند در روز ۱۳ ژوئن، یعنی دقیقا روز نخست حملات اسرائیل به ایران از تاسیسات غنی‌سازی اورانیم در اصفهان بازدید کنند که این برنامه به دلیل حملات لغو شد.

طبق برآورد آژانس، ذخیره اورانیوم ۶۰ درصدی ایران در ۱۳ ژوئن به ۴۴۰.۹ کیلوگرم ‌می‌رسید که ۳۲ کیلوگرم بیشتر از گزارش ماه مه است. ذخیره اورانیوم ۲۰ درصدی نیز ۱۸۴.۱ کیلوگرم برآورد شد که نسبت به ماه مه ۹۰.۴ کیلوگرم کاهش نشان می‌دهد.

در این گزارش آمده است که آخرین حضور آژانس در فردو در روز ۱۰ ژوئن بود و در آن روز تعداد آبشارهای سانتریفیوژ همانند گزارش ماه مه باقی مانده بود. اما ایران در ۱۲ ژوئن آژانس را از برنامه جایگزینی سانتریفیوژهای IR-۱ با نسل پیشرفته‌تر و قوی‌تر IR-۶ خبر داد که به نظر می‌رسد حملات اسرائیل این روند را متوقف کرده باشد.

بنابر این گزارش، آخرین حضور آژانس در تاسیسات غنی‌سازی نطنز در روز ۲۷ مه بوده است و در آن زمان همان تعداد آبشارهای سانتریفیوژ قبلی در حال کار بودند. بازرسان آژانس در ۱۱ ژوئن از تاسیسات آزمایشی نطنز بازدید کردند. با این حال به نظر می‌رسد بازرسان هنوز به «پرسشنامه اطلاعات طراحی» این تاسیسات جدید دسترسی پیدا نکرده‌اند، زیرا ایران گفته بود که این طرح را در اختیار آژانس قرار خواهد داد.

اکنون این پرسش مطرح می شود که آیا زمان‌بندی بازرسی آژانس، خود بخشی از عملیات فریب برای غفلت از حمله اسراییل نبوده است؟

همچنین به تازگی آژانس انتقال برخی اطلاعات مربوط به ایران به کشورهای ثالث توسط بازرسان آژانس را تایید کرده‌است.