به گزارش مشرق، منابع آگاه می‌گویند دولت «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور آمریکا در حال بررسی طرحی است که بر اساس آن نفتکش‌های ایرانی در دریا متوقف و بازرسی شوند و این اقدام تحت توافقی به اصطلاح «بین‌المللی» صورت بپذیرد.

ترامپ وعده داده است که سیاست شکست‌خورده «فشار حداکثری» را دوباره برقرار کند تا ایران را از اقتصاد جهانی منزوی کرده و صادرات نفت آن را به صفر برساند؛ تقلایی که تاکنون دستاوردی برای واشنگتن نداشته است.

ترامپ در هفته‌های نخست دوره دوم ریاست‌جمهوری خود، دو دور جدید تحریم علیه ایران اعمال کرد. این تحریم‌ها شرکت‌ها و ناوگان نفتکش‌های قدیمی‌ای را هدف قرار داده است که بدون بیمه‌های غربی فعالیت کرده و نفت کشورهای تحت تحریم را حمل می‌کنند.

این تحرکات تا حد زیادی مشابه تدابیری است که در دوران «جو بایدن» رئیس‌جمهور پیشین آمریکا اعمال شد، اما ایران توانست با استفاده از قابلیت‌هایش و از طریق شبکه‌های پیچیده و فعال صادرات نفت خود را افزایش دهد.

از آنجایی که تجربه گذشته‌ اثبات کرده که این نوع سنگ‌اندازی‌ها راه به جایی نمی‌برد، دولت فعلی آمریکا به دنبال یارکشی در حوزه بین‌المللی است تا بلکه ماحصلی داشته باشد.

۶ منبع آگاه که نخواستند نامشان فاش شود، روز پنجشنبه به رویترز گفته‌اند مقام‌های دولت ترامپ اکنون به دنبال راه‌هایی هستند تا از طریق کشورهای هم‌پیمان، کشتی‌های نفتی ایران را در گذرگاه‌های کلیدی مانند تنگه مالاکا در آسیا و مسیرهای دریایی دیگر متوقف و بازرسی کنند.

به گفته منابع آگاه که با رویترز صحبت کردند، این اقدام باعث تأخیر در تحویل نفت خام به پالایشگاه‌ها خواهد شد و همچنین طرف‌های درگیر در این تجارت را در معرض آسیب‌های اعتباری و تحریم‌های جدید قرار می‌دهد.

دولت ترامپ در حال بررسی این است که آیا می‌توان این بازرسی‌ها را تحت چارچوب به اصطلاح «ابتکار امنیتی اشاعه» که در سال ۲۰۰۳ برای مقابله با قاچاق سلاح‌های کشتار جمعی ایجاد شد، انجام داد یا خیر. این طرح تحت امر آمریکا هدایت شده و بیش از ۱۰۰ دولت آن را امضا کرده‌اند.

به گفته یکی از منابع، واشنگتن امید دارد که با استفاده از این مکانیسم بتواند به دولت‌های خارجی اجازه دهد که محموله‌های نفتی ایران را به درخواست ایالات متحده هدف قرار دهند و در نتیجه باعث «تأخیر در تحویل» و «آسیب به زنجیره تأمین» درآمدی تهران شود.

به گفته دو منبع آگاه، شورای امنیت ملی آمریکا که سیاست‌گذاری‌های کاخ سفید را هدایت می‌کند، در حال بررسی امکان انجام بازرسی‌های دریایی است. با این حال مشخص نیست که آیا واشنگتن تاکنون با امضاکنندگان این طرح تماس گرفته تا میزان همکاری آن‌ها را با این طرح بررسی کند یا خیر.

شورای امنیت ملی کاخ سفید به درخواست‌ها برای اظهار نظر پاسخی نداد.

اقدامات تحریک‌آمیز ایالات متحده در شرایطی صورت می‌پذیرد که تلاش‌های قبلی برای توقیف محموله‌های نفتی ایران با واکنش متقابل مواجه شده است. آمریکا در سال ۲۰۲۳ در دوران بایدن، حداقل دو محموله نفت ایران را توقیف کرد و این اقدام باعث شد ایران کشتی‌های خارجی را توقیف کند، از جمله یک کشتی متعلق به شرکت شورون که قیمت نفت خام را افزایش داد.

«بن کیهیل» تحلیلگر انرژی در مرکز انرژی و سیستم‌های زیست محیطی در دانشگاه تگزاس اذعان دارد که هرچه تحریم‌ها طولانی‌تر باشد، با توجه به توانمندی‌های ایران و اینکه خریداران راه‌هایی برای دور زدن آن‌ها پیدا می‌کنند، اثربخشی آنها کمتر می‌شود.