به گزارش مشرق، سید کمال خرازی رئیس شورای راهبردی روابط خارجی در گفت‌وگویی به تشریح راهبرد جمهوری اسلامی ایران در قبال بحران قفقاز پرداخت.

وی در این باره گفت: بدون تردید با حل مسأله قره باغ معادلات قفقاز تغییر کرده است و باید دید اینک چگونه می‌توان به حل سایر مسائل این منطقه حساس کمک کرد.

پس از تحولات اخیر در حوزه قفقاز جنوبی و توافق بین جمهوری آذربایجان و ارامنه قره‌باغ درباره ادغام قره‌باغ با جمهوری آذربایجان که پس از آن هم شاهد خروج تعدادی از ارامنه ساکن قره‌باغ به ارمنستان بودیم. دولت خودخوانده قره‌باغ کوهستانی هم روز پنجشنبه هشتم مهر ماه پایان موجودیت این جمهوری را اعلام کرد. رئیس جمهوری خودخوانده قره‌باغ در بیانیه‌ای گفت که فرمان انحلال همه نهادهای دولتی را امضا کرده و در آن بیانیه اعلام کرد: «از همه ساکنان قره‌باغ، چه در داخل و چه در خارج از این منطقه می‌خواهم از شرایط ادغام در جمهوری آذربایجان مطلع شوند.»

* ایران پدری خیرخواه برای منطقه قفقاز

خرازی در همین خصوص اضافه کرد: جمهوری اسلامی ایران که روزگاری این منطقه جزو خاکش بود، با پذیرش شرایط پس از فروپاشی شوروی سابق، همواره همچون پدری خیرخواه نسبت به تحولات این منطقه، به خصوص تغییر جغرافیای این منطقه حساس بوده است. به همین جهت، ایران از ابتدا ناحیه قره‌باغ را جزو خاک جمهوری آذربایجان دانسته، بر آزادسازی اراضی اشغالی آن کشور تأکید داشته است، به طوری که حتی در زمان رئیس جمهور سابق جمهوری آذربایجان، مرحوم حیدر علی‌اف پیشنهاد کمک تسلیحاتی به آن کشور برای آزادسازی اراضی اشغالی داده بود.

ناصر کنعانی سخنگوی وزارت امور خارجه نیز چندی پیش در اظهاراتی اعلام کرده بود: جمهوری اسلامی ایران قره‌باغ را بخشی از جمهوری آذربایجان می‌داند و معتقد است مسائل آن از جمله حقوق و امنیت ساکنان آن باید در این چارچوب و از طریق گفت‌وگو حل و فصل شود.

* ایران هرگونه اشغال اراضی ارمنستان توسط آذربایجان را نیز بر نمی‌تابد

وزیر خارجه پیشین امور خارجه در این گفت‌وگو خاطرنشان کرد: به همین ترتیب، ایران هرگونه اشغال اراضی ارمنستان توسط آذربایجان را نیز بر نمی‌تابد و بر حفظ مرزهای کنونی بین کشورهای منطقه تأکید دارد.

خرازی در گفت‌وگو با سایت شورای راهبردی روابط خارجی و در پاسخ به سؤالی درباره سرنوشت کریدور زنگزور نیز اظهار داشت: باکو، کریدور زنگزور را به نحوی که در حاکمیت جمهوری آذربایجان باشد و اتصال نخجوان را به خاک اصلی آن تامین کند، در قبال کریدور لاچین مطرح می‌کرد که در اختیار ارمنستان بود و قره‌باغ را به خاک ارمنستان متصل می‌کرد.

* توجیهی برای درخواست این کریدور متقابل وجود ندارد

وی ادامه دد: اینک که مسأله قره‌باغ حل و طبعا کریدور لاچین بلااثر شده است، دیگر توجیهی برای درخواست چنین کریدور متقابلی وجود ندارد.

رئیس شورای راهبردی روابط خارجی در عین حال یاداور شد: البته، کشورها می‌توانند در قالب همکاری ترانزیتی راه‌های ارتباطی خود را در اختیار همسایگان خود قرار دهند و چنین همکاری بین جمهوری آذربایجان و ارمنستان هم قابل دفاع است، ولی لازمه برقراری چنین ارتباطی تهدید و اشغال نیست.

خرازی خاطرنشان کرد: جمهوری اسلامی ایران از آنجا که بر اهمیت اتصال نخجوان به خاک جمهوری آذربایجان واقف است، حتی درصدد است چنین اتصالی را از خاک ایران برای جمهوری آذربایجان فراهم سازد و لذا با آذربایجان برای ساخت جاده و راه آهنی به طول ۵۵ کیلومتر از روستای آق بند در منطقه منطقه زنگیلان در جنوب کشور آذربایجان و در مجاورت مرز ایران و ارمنستان، تا شهر اردوباد در نخجوان، به توافق رسیده که در دست پیگیری است.

وی همچنین عنوان کرد: وقتی گرد و خاک جنگ فرو می‌نشیند، وظیفه همسایگان کمک به ایجاد صلح و آرامش در منطقه است، زیرا ادامه بحران و ادعاهای ناصواب دامن آنها را نیز سرانجام خواهد گرفت. بر همین اساس، از آنجا که جمهوری اسلامی ایران خواستار برقراری صلح و آرامش در منطقه قفقاز است، از سال‌ها قبل خواستار تشکیل نشست کشورهای این منطقه، در قالب ۳+۳، یعنی سه کشور جمهوری آذربایجان، ارمنستان و گرجستان و سه کشور همسایه قفقاز یعنی ایران، روسیه و ترکیه، برای بررسی راه‌های حل اختلافات و ایجاد آرامش در قفقاز بوده است.

وزیر خارجه اسبق نیز در پایان گفت: اخیرا نیز ایران در راستای ایفای نقش خیرخواهانه خود در تلاش است چنین نشستی را توسط وزارت امور خارجه در تهران برگزار کند.

به گفته وی تشکیل چنین نشستی می‌تواند قطعا به رفع اختلافات و اتخاذ تصمیماتی که منافع کل منطقه قفقاز در آن نهفته باشد، کمک کند.

روز دوشنبه دهم مهر ماه حسین امیرعبداللهیان در محل وزارت امور خارجه پذیرای «آرمن گریگوریان» دبیر شورای امنیت ملی ارمنستان بود و بعد از این دیدار در پیامی نوشت: تأکید کردم بحران قفقاز از طریق مشارکت بازیگران داخلی و همسایگان این منطقه (چارچوب۳+۳) (ایران، روسیه، ترکیه، گرجستان، جمهوری آذربایجان و ارمنستان) قابل حل و فصل است.