به گزارش مشرق، حریم خصوصی و حفظ آن، در همه بخش های زندگی بشر،‌ اهمیت بسیار بالایی دارد. موضوع حفظ حریم خصوصی،‌به ویژه در عصر حاضر و فراگیر شدن شبکه های اجتماعی از اهمیت بیشتری نسبت به قبل برخوردار شده است.یکی از حقوق اولیه و مهم هرکس که باید رعایت شود، حریم خصوصی است. حق حفظ حریم خصوصی یکی از حقوق مدنی و اجتماعی است و جز حقوق بشر و شهروندی نیز هست.

گسترش فضای مجازی و افزایش تعداد کاربران شبکه های اجتماعی باعث شده تهدیدها و​ فرصت‌های جدیدی در بحث حریم خصوصی افراد به وجو بیاید و حریم خصوصی در فضای مجازی را با ابهامات و چالش‌هایی مواجه کند. یکی از این چالش ها،‌ فاش شدن اطلاعات خصوصی کاربران و سواستفاده از آنها است که این روزها موارد این چنینی را در شبکه های اجتماعی آمریکایی می بینیم.

شبکه اجتماعی اینستاگرام که با هدف انتشار تصاویر و ویدئو و ثبت خاطرات کاربران آغاز به کار کرد، با افزایش مخاطبینش به بستری برای انجام جرم و جنایات تبدیل شده است. یکی از مواردی که در تمام بسترهای اینترنت،‌ خصوصا فضای مجازی با مشکل روبروست و چالش های بسیاری در آن وجود دارد،‌ بحث حریم خصوصی کاربران است. اینستاگرام یکی از شبکه های اجتماعی است که تاکنون بارها به عدم حفظ حریم خصوصی کاربران متهم شده و شکایاتی نیز علیه آن صورت گرفته است.

جریمه اینستاگرام به دلیل عدم حفظ حریم خصوصی کاربران

یکی از مسائلی که باعث جریمه اینستاگرام در کشورهای مختلف شده، بحث عدم حفظ حریم خصوصی کاربران خصوصا کاربران کودک یا نوجوان است.

طبق قانون DSA که چند ماه قبل توسط اتحادیه اروپا به تصویب رسید، شبکه‌های اجتماعی به دلیل نقض این قوانین با جریمه تا ۶ درصد از گردش مالی جهانی خود مواجه می‌شوند. بر همین اساس، رویترز با انتشار خبری اعلام کرد: ایرلند چند ماه قبل متا، شرکت مادر اینستاگرام را به دلیل نقض قوانین حفاظت از داده‌ها ۱۷ میلیون یورو جریمه کرد.

مقامات کره جنوبی نیز متا را به دلیل نقض قوانین حریم خصوصی این کشور، به پرداخت جریمه‌ای ۷۱.۸ میلیون دلار جریمه (۱۰۰ میلیارد KRW) محکوم کرد. سازمان دیده بان این کشور در بیانیه‌ای اعلام کرد که متا در فرآیند جمع آوری اطلاعات از کاربرانی که از آن بازدید می‌کنند، رضایت قانونی دریافت نکرده‌اند. این بزرگترین مجازات در کره جنوبی برای نقض قوانین حفاظت از اطلاعات شخصی و اولین تحریم این کشور در مورد جمع آوری و استفاده از اطلاعات رفتاری در پلتفرم‌های تبلیغاتی سفارشی آنلاین است.

در سال ۲۰۱۹، سازمان دیده بان حفاظت از داده‌های فرانسه، CNIL، اولین جریمه مقررات عمومی حفاظت از داده‌ها را به مبلغ ۵۷ میلیون دلار به دلیل نقض شفافیت و رضایت علیه این شرکت صادر کرد.

ماه قبل در شکایتی دیگر از اینستاگرام، این شبکه اجتماعی به دلیل نقض حریم خصوصی کودکان در ایرلند، ۴۰۵ میلیون یورو جریمه شد.‌ای بی سی نیوز در این باره نوشته: سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی ایرلند اینستاگرام را به دلیل سوء استفاده از اطلاعات شخصی کاربران نوجوانان جریمه کرد. این سازمان با تحقیق در این زمینه متوجه شد که این پلتفرم اطلاعات شخصی کاربران ۱۳ تا ۱۷ ساله از جمله آدرس ایمیل و شماره تلفن  آن‌ها را افشا می‌کند. این در حالی است که حداقل سن برای کاربران اینستاگرام ۱۳ سال است.

این مجازات دومین جریمه بزرگی است که براساس قوانین سختگیرانه حفظ حریم خصوصی اتحادیه اروپا صادر شده است. سال گذشته میلادی قانونگذاران لوکزامبورگی، شرکت آمریکایی «آمازون» را  ۷۴۶ میلیون یورو جریمه کردند.

جاسوسی از طریق دوربین تلفن همراه

در سال ۲۰۲۰، اینستاگرام به جاسوسی حریم خصوصی کاربران از طریق دوربین تلفن همراه متهم شد. در ماه جولای همان سال، خبرهایی مبنی براینکه اینستاگرام می‌توانست به دوربین گوشی‌های آیفون دسترسی داشته باشد، منتشر شده بود.

بلومبرگ با انتشار گزارشی در این باره نوشت: بسیاری‌ها در آن زمان فیسبوک را به جاسوسی از کاربران از طریق دوربین سلفی متهم کرده بودند اما فیسبوک با رد این اتهام مدعی شد یک باگ نرم‌افزاری باعث ارسال پیغامی مبنی براینکه اینستاگرام در حال استفاده از دوربین است، می‌شد. یکی از کاربران اینستاگرام اهل ایالت نیوجرسی مدعی شد دسترسی اینستاگرام به دوربین گوشی هیچ ربطی به باگ نرم‌افزاری ندارد و در واقع از روی عمد انجام می‌شود.

به اعتقاد او، با جاسوسی از طریق دوربین سلفی آیفون، فیسبوک می‌تواند به اطلاعاتی دست پیدا کند که از راه‌های دیگر دسترسی به آن تقریبا غیر ممکن است. این شخص در ادامه‌ شکایت‌های خود به این نکته هم اشاره کرد که اطلاعاتی تا این حد خصوصی و شخصی برای فیسبوک بسیار ارزشمند بوده و این شرکت می‌تواند از آنها برای تحقیقات بازاریابی استفاده کند.

اینستاگرام این اتهام را رد کرد و مدعی بود تا زمانی که دوربین سلفی در حالت استفاده قرار نداشته باشد، از آن استفاده نمی کند اما به اعتقاد شاکی، چنین ادعایی باطل بوده و اینستاگرام پیوسته و بدون اجازه، در حال تماشای کاربران از طریق دوربین سلفی گوشی است. همچنین در این پرونده ذکر شده که اینستاگرام هیچ دلیل قانونی برای دسترسی به دوربین سلفی ندارد مگر اینکه کاربر بخواهد از طریق این اپلیکیشن از آن استفاده کند.

اینستاگرام فضایی امن برای جولان هکرها

این شبکه اجتماعی به فضایی امن برای هکرها، جاعلان و سواستفاده گران تبدیل شده است. این افراد می‌توانند در این پلتفرم اطلاعات کاربران دیگر را بدزدند یا آنها را تهدید کنند. امروزه اینستاگرام به محیطی جذاب برای انجام حملات فیشینگ تبدیل شده است. کاربران تصاویری از خودشان را منتشر می‌کنند، مثلا کارت پرواز یا نام منطقه‌ای که در آن هستند. هکرها با استفاده از همین تصاویر و اطلاعات، بقیه اطلاعات افراد را کشف و از آنها سواستفاده می‌کنند.

علاوه بر این،‌ قلدران مجازی می‌توانند با استفاده از این شبکه اجتماعی از کودکان و نوجوانان و حتی کسانی که آشنایی کمتری با فضای مجازی دارند، سواستفاده کنند.