جدي ترين تلاش صورت گرفته در خصوص توليد واكسن ايدز مربوط به آزمايش باليني يك واكسن در تايلند در سال 2009 ميلادي است كه نتايج مثبتي از امكان پيشگيري از عفونت HIV را نشان مي دهد.
دكتر «بارتون هينز» محقق دانشگاه دوك و مدير مركز ايمونولوژي ايدز (CHAVI) تأكيد مي كند: اين ويروس بسيار حيله گر است، اما اكنون شيوه مقابله با ويروس ايدز را مي دانيم و اميد زيادي براي توليد واكسن ايدز تا چند سال آينده وجود دارد.
نخستين نشانه هاي اميد
در حال حاضر 34 ميليون بيمار مبتلا به ايدز در جهان وجود دارند. ابداع روش هاي پيشگيري از ابتلا به بيماري، پيشگيري از انتقال بيماري از مادر به جنين، توليد داروهاي موثر براي مهار و كنترل بيماري از جمله اقداماتي موثري است كه طي چند دهه اخير صورت گرفته و مي تواند نويد دهنده توليد واكسن تا چند سال آينده باشد.
محققان مختلفي از سراسر جهان طي سه دهه اخير تحقيقات خود را بر روي توليد واكسن ايدز متمركز كرده اند كه تنها نمونه آزمايش شده در تايلند تا حدودي اميدوار كننده بوده است.
آزمايش باليني واكسن RV144 در سال 2009 ميلادي بر روي 16 هزار داوطلب انجام شد. اين واكسن تلفيقي از دو واكسن Sanofi حاوي ويروس ضعيف شده آبله قناري و AIDSVAX حاوي پروتئين سطحي اچ آي وي است.
نتايج به دست آمده از آزمايش اين واكسن تركيبي باعث شگفتي دانشمندان شد، چراكه توانست ابتلا به ويروس HIV را تا 31.2 درصد كاهش دهد.
فاز جديدي آزمايش اين واكسن تركيبي در مقياس بزرگ احتمالا از سال 2016 ميلادي و در بخش هايي از آفريقاي جنوبي و تايلند آغاز مي شود.
در اين طرح مجددا از واكسن Sanofi استفاده مي‌شود، اما چند واكسن ديگر جايگزين واكسن AIDSVAX مي‌شوند و در صورت كسب اثربخشي 50 درصدي، نخستين واكسن ايدز داراي مجوز تا سال 2019 ميلادي روانه بازار خواهد شد.
در كنار آزمايش اين واكسن، محققان دانشگاه هاروارد و موسسه جانسون اند جانسون در حال كار بر روي واكسني با استفاده از ويروس ضعيف شده سرماخوردگي و آبله هستند.
نسل آينده واكسن ايدز
واكسن هاي ايدز بايد بتوانند سلول هاي سيستم ايمني موسوم به سلول تي (T-cell) را براي شناسايي و كشتن سلول هاي آلوده به ويروس HIV تعليم دهند.
با اين حال برخي تيم ها از جمله موسسه تحقيقاتي اسكريپس، دانشگاه راكفلر، دانشگاه دوك و مركز تحقيقات واكسن NIAID مطالعات خود را بر روي نوع نادري از آنتي بادي متمركز كرده اند كه تنها در بدن 10 تا 20 درصد مبتلايان به ايدز توليد مي شود و احتمالا مي تواند طيف وسيعي از ويروس HIV را خنثي كند.
محققان معتقدند، واكسن موثر ايدز بايد بتواند پيش از قرار گرفتن در معرض ويروس HIV، به بدن براي توليد اين آنتي بادي كمك كند.
آخرين دستاوردهاي دانشمندان در حوزه توليد داروي ايدز از 22 تا 27 جولاي (يكم تا ششم مرداد) در كنفرانس بين المللي ايدز در واشنگتن مورد بحث و بررسي قرار خواهد گرفت.
