به گزارش مشرق، با روی کار آمدن دولت سیزدهم و تغییر سیاست خارجه جمهوری اسلامی ایران از اتکای صرف به غرب و استفاده از ظرفیت همه کشورهای دنیا، ایران و ونزوئلا دو کشور نفتی که تحت تحریم‌های ایالات متحده آمریکا قرار گرفته‌اند در حال بالفعل کردن ظرفیت‌های مشترک همکاری هستند.

سابقه همکاری گسترده این دو کشور از دولت نهم و دهم آغاز شد، جایی که قراردادهای مختلفی در حوزه توسعه میادین نفتی ونزوئلا، احداث سه پالایشگاه نفتی در ایران، ونزوئلا و سوریه و احداث دو واحد پتروشیمی متانول‌ساز و سایر همکاری‌های فنی و مهندسی بین دو کشور منعقد شد.

*احیای روابط نفتی ایران و ونزوئلا با صادرات ۵ محموله بنزین

اما با روی کار آمدن دولت تدبیر و امید روابط بین دو کشور به سردی گرایید تا اینکه بعد از خروج آمریکا از برجام و شکست ایده دولت در تعاملات بین‌المللی، دوباره روابط دو کشور با هدایت مجموعه نظام به سمت احیا و بهبودی حرکت کرد.

صادرات ۵ محموله بنزین ایران به ونزوئلا در بهار سال ۹۹ نخستین گام برای توسعه روابط نفتی دو کشور بعد از ۶ سال توقف همکاری‌ها بود. طبق آمار شرکت ردیابی نفتکش‌ها ایران در خرداد سال ۹۹ پنج نفتکش با نام‌های فاکسون، فورچون، پتونیا، فارست و کلاول که حامل بنزین ایران به میزان ۱.۵ میلیون بشکه بودند را به ونزوئلا صادر کرده است. 

اصغر ابراهیمی‌اصل معاون اسبق وزیر نفت در دولت نهم، دهم و یازدهم درباره جزئیات این اقدام می‌گوید: ایده و تصمیم صادرات بنزین به ونزوئلا به هدایت قوه عاقله نظام انجام شد و این کار وزارت نفت نیست، زیرا این وزارتخانه صرفا مجری بود. دولت تدبیر و امید پیش‌تر تمام همکاری‌ها با ونزوئلا در حوزه نفت و انرژی را متوقف کرد و حتی جلوی صادرات فرآورده به ونزوئلا را گرفت.

وی در ادامه گفت: اگر تعاملات دو کشور بهم زده نمی‌شد ایران منفعت زیادی از آنها به دست می‌آورد و اگر عملیاتی می‌شدند امروز ما کنار گوش آمریکا خیمه‌گاهی با حضور هزاران کارشناس و متخصص ایرانی داشتیم.

*بازارسازی برای افزایش فروش نفت ذیل قرارداد سوآپ ایران و ونزوئلا

در دولت سیزدهم همکاری دو کشور تحریم شده ایران و ونزوئلا وارد فاز جدیدی شد و در نخستین گام قرارداد سوآپ میعانات گازی ایران با نفت خام فوق سنگین ونزوئلا بین دو کشور منعقد شد؛ بنابر گزارش شرکت ردیابی نفتکش‌ها تاکنون حداقل ۵ محموله میعانات گازی ایران به این کشور صادر شده است.

ونزوئلا به میعانات گازی ایران برای افزایش تولید نفت فوق‌سنگین خود نیاز دارد و برنامه‌ریزی کرده است که طی این قرارداد تولید نفت خود را از ۴۰۰ هزار بشکه در روز به بالای یک میلیون بشکه برساند. طبق آمار اوپک میزان تولید نفت ونزوئلا بعد از گذشت ۴ ماه از اجرای قرارداد به روزانه ۹۰۰ هزار بشکه افزایش یافته است.

به نظر می‌رسد دو کشور ایران و ونزوئلا برای نفت خام فوق‌سنگین تولید شده بازار جدیدی را پیدا کرده‌اند که با صادرات این نفت خام می‌توانند درآمدهای ارزی خود را ذیل این قرارداد سوآپ افزایش دهند.

تاکنون دو کشور آمریکا (پالایشگاه ونزوئلا در خاک آمریکا) و چین به عنوان مقصد صادراتی نفت خام فوق‌سنگین ونزوئلا در رسانه‌ها مطرح شده است ولی به دلیل شرایط تحریم، مسئولین دو کشور هیچ اظهارنظری در این باره نداشته‌اند.

*انعقاد تفاهم همکاری بین ایران و ونزوئلا در جریان سفر رئیسی به قطر

روز گذشته در جریان سفر سیدابراهیم رئیسی به کشور قطر، دو کشور ایران و ونزوئلا یک گام دیگر برای توسعه روابط نفتی خود برداشتند. بدین ترتیب ایران و ونزوئلا با هدف گسترش همکاری در بخش‌های مختلف صنعت نفت تفاهم‌نامه همکاری امضا کردند.

این تفاهم‌نامه با حضور سیدابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری، در بخش صدور «خدمات فنی»، «انتقال فناوری»، «ارائه خدمات آموزشی»، «آموزش نیروی انسانی» و «همکاری در بخش توسعه صنعت پالایش» به امضای جواد اوجی، وزیر نفت و فلیکس پلاسنسیا گونسالس، وزیر امور خارجه ونزوئلا رسیده است.

جواد اوجی وزیر نفت در حاشیه نشست سران مجمع کشورهای صادرکننده گاز در قطر با اشاره به امضای تفاهم‌نامه‌هایی با کشور ونزوئلا افزود: خوشبختانه با بعضی از اعضای مجمع کشورهای صادرکننده گاز تفاهم‌نامه‌هایی امضا کردیم. از جمله آن می‌توان به امضای تفاهم‌نامه «توسعه میادین نفتی و گازی» ونزوئلا اشاره کرد. همچنین بازسازی و نوسازی پالایشگاه‌های نفتی و گاز، انتقال دانش و صدور خدمات فنی و مهندسی از دیگر تفاهماتی بود که با ونزوئلا انجام شد.

سیدابراهیم رئیسی در حاشیه ششمین نشست مجمع کشورهای صادرکننده گاز (جی‌ئی‌سی‌اف) در دیدار با فلیکس پلاسنسیا گونسالس، وزیر امورخارجه ونزوئلا نیز اظهار داشت: کشورهایی مثل ونزوئلا و ایران، مهم‌تر از ذخایر نفت و گاز مردمی دارند که تصمیم گرفته‌اند در برابر زیاده‌خواهی‌ها مقاومت کنند و این بزرگ‌ترین سرمایه کشورهای ماست. ارتباط کشورهای ما با یکدیگر ارتباطی راهبردی است که باید با قوت دنبال شود و توافق‌های میان دو کشور هرچه سریع‌تر عملیاتی و اجرایی شود.

در مجموع به نظر می‌رسد دو کشور نفتی ایران و ونزوئلا ظرفیت همکاری قابل توجهی در شرایط تحریم‌های آمریکا داشته باشند و علاوه بر ظرفیت‌های نفتی با توجه به اهمیت موقعیت جغرافیایی ونزوئلا برای ایران، ضرورت دارد دولت سیزدهم تعاملات دو کشور را در ابعاد گسترده‌تری برنامه‌ریزی کرده و پیش ببرد.