به گزارش سرویس بورس مشرق، اکبر ادهم کارشناس بازار سرمایه در پاسخ به این پرسش که اختیار خرید و فروش در سهم چیست؟ بیان کرد: اختیار معامله قراردادی است دوطرفه بین خریدار و فروشنده که بر اساس آن خریدار قرارداد حق (نه الزام و تعهد) دارد که مقدار معینی از دارایی مندرج در قرارداد را با قیمت معین و در زمانی مشخص بخرد یا بفروشد.
وی افزود: بنابراین بر اساس این قرارداد دو طرف توافق میکنند که درآینده معاملهای انجام دهند، در این معامله خریدار اختیار معامله، در ازای پرداخت مبلغ معینی، حق خرید یا فروش دارایی مندرج در قرارداد را در زمانی مشخصی با قیمتی که هنگام بستن قرارداد تعیین شده است، به دست میآورد، از طرف دیگر فروشنده قرارداد اختیار معامله، در مقابل اعطای این حق به خریدار با دریافت مبلغ معینی هنگام قرارداد براساس مفاد قرارداد آماده فروش دارایی مذکور است.
ادهم اظهار کرد: بنا بر تعریف قرارداد اختیار معامله، دارنده قرارداد (اختیار) در اعمال حق خرید خود مختار است و به عبارت دیگر هیچ تعهد و الزامی ندارد، در صورت صرف نظر وی از اجرای قرارداد مبلغی را در ازای این حق پرداخته است از طرف دیگر فروشنده در صورت خواست خریدار مجبور به اجرای قرارداد است.
قراردادهای اختیار معامله به دو دسته طبقه بندی میشوند
وی افزود: قرارداد اختیار خرید (Call Option) دارنده این نوع اختیار معامله، حق دارد که مقدار معینی از دارایی مندرج در قرارداد را با قیمت مشخصی به قیمت توافقی - در دوره زمانی معینی بخرد.
کارشناس بازار سرمایه تشریح کرد: قرارداد اختیار فروش (Put Option) این قرارداد به دارنده حق میدهد که مقدار معینی از دارایی مندرج در قرارداد را با قیمت توافقی در دوره زمانی مشخصی بفروشد، درحالی که خریدار قرارداد اختیار خرید، به امید افزایش قیمت آن را میخرید، خریدار قرارداد اختیار فروش پیش بینی میکند که قیمت در آینده کاهش خواهد یافت.
ادهم اظهار کرد: قرارداد آتی (Future Contract) قراردادی است که فروشنده براساس آن متعهد میشود، در سررسید معین، مقدار معینی از کالای مشخصی را به قیمتی که اکنون تعیین میکنند بفروشد و در مقابل طرف دیگر قرارداد متعهد میشود آن کالا را با آن مشخصات خریداری کند، در قراردادهای آتی، کالا یا دارایی که قرارداد آتی بر روی آن منتشر میشود را به اصطلاح دارایی پایه میگویند.
وی افزود: معمولاً در بورسهای دنیا داراییهای مختلفی از جمله محصولات کشاورزی، سهام، انواع فلزات، انواع فرآوردههای نفتی و سایر محصولات به عنوان قرارداد آتی منتشر میشوند و به عنوان دارایی پایه قراردادهای آتی مطرح میکردند، بنابراین در قرارداد آتی سهام، دارایی پایه، سهام شرکتهای پذیرفته شده در بازار سرمایه است.
ادهم گفت: مشخصات سهام که قرار داد آتی بر روی آن منتشر و اطلاعیه معاملاتی قرارداد آتی ذکر میشود. توصیه میشود سرمایه گذاران قبل از سرمایه گذاری در این اوراق، اطلاعیه مربوط به آن را مطالعه نمایند، در حال حاضر یکی از ریسکهای جدی قراردادهای اختیار معامله و آتی سهام نقد شوندگی آن میباشد و با وسعت نقدینگی زیاد امکان معامله وجود ندارد، لذا استقبالی از اهالی بازار به صورت گسترده نمیشود.