کد خبر 1198791
تاریخ انتشار: ۱۴ فروردین ۱۴۰۰ - ۰۲:۱۴
غذای طهرانی های قدیم در روز »سیزه به در» چه بود؟

مراسم سیزده به در در ایران از جایگاهی مهم برخوردار بوده و از دوران گذشته تا به امروز برخی از رسوم آن پابرجا مانده است، شاید برایتان جالب باشد که بدانید سیزده به در در طهران قدیم چگونه بود.

به گزارش مشرق، از قدیم الایم اعدادی مثل سه و هفت و سیزده دارای مفاهیم پیچیده ای از تأثیر نجوم درایران باستان داشته اند و این موضوع در سنت هایی مثل هفت سین، سیزده به در، هفت شهر عشق،‌ هفت خوان رستم و... دیده می شود.

قدمت مراسم سیزده به در در ایران تأثیرات زیادی را روی فرهنگ دیگر ملل هم گذاشته تا جایی که کاتارها در روز «عید پاک» که در برخی از سال ها همزمان با روز طبیعت در ایران می شود،‌ یک روز را در طبیعت سپری می کنند.

مراسم سیزده به در در ایران از جایگاهی مهم برخوردار بوده و از دوران گذشته تا به امروز برخی از رسوم آن پابرجا مانده است، شاید برایتان جالب باشد که بدانید سیزده به در در طهران قدیم چگونه بود و چه رسومی از گذشته باقی مانده است.

غذای تهرانی‌های قدیم در روز «سیزه به در» چه بود؟

فلسفه سیزده به در

جعفر شهری در جلد چهارم کتاب تهران قدیم در خصوص نحوه برگزاری مراسم سیزده به در طهران قدیم چنین نوشته است: «سیزده به در را هر دسته به شکلی برگزار می کردند، در میانشان عده ای هم بدون خانواده و به صورت مردانه دور هم جمع می شدند.

عده ای دیگر هم با تفریحات سالم مثل سبزه پای هفت سین به صحرا انداختن، فرش پهن کردن و پختن و خوردن و بگو و بخند وسبزه گره زدن این روز را سپری می کردند.

غذای تهرانی‌های قدیم در روز «سیزه به در» چه بود؟

 اما برای خانواده ها روز سیزدهم فروردین آخرین روز تعطیلات نوروزی به حساب می آمد که باید خرده حساب های خود را با آن تصفیه می کردندتا از فردا صبح یعنی چهاردهم به سلامتی و تندرستی به سر کار بروند، به همین جهت یکی دو روز مانده به سیزدهم زن ها بساط این روز را از خریدن و شستن کاهو و جوشاندن سرکه شیره یا سکنجبین تا تهیه غذا فراهم می کردند.

غذای تهرانی‌های قدیم در روز «سیزه به در» چه بود؟

فلسفه این بیرون رفتن از خانه این بود که به نحسی عدد 13 اعتقاد داشتند، چیزی که معلوم نبود از که و از چه زمان باب شده بود اما می گفتند برای اینکه خوشی دوازده روز گذشته را با نحسی سیزده مخلوط نکنیم باید آن را به خانه راه ندهیم به همین جهت به بیرون از خانه می رفتند.

غذاهای اصیل روز سیزده به در

غذای سیزده به در به دو شکل تهیه می شد، یکی اینکه از شب قبل آن را می پختند و آماده می کردند و نوعی دیگر که صفای بیشتری داشت این بود که اسباب و وسایل آن را تهیه می کردند تا در صحرا طبخ کنند.

غذای تهرانی‌های قدیم در روز «سیزه به در» چه بود؟

غذای این روز معمولاً دمپختک، دمی بلغور و آش رشته بود، که مطبوع ترین غذای سیزده به در محسوب می شد و آنقدر با حوصله تهیه می کردند که بقیه صحرا نشینان به هوس می افتادند، هرچند که حسرتی برای کسی باقی نمی ماند چون هنگام صرف غذا به اطرافیان هم در حد یک پیاله از همان غذا می دادند چون معتقد بودند اگر در میانشان طفل و پسر نابالغ یا زن باردار باشد و دلشان بخواهد، مسئول هستند.

تهرانی های قدیم کجا سیزده را به در می کردند؟

بیرون دروازه های دولت زیر سایه درخت های باغ صنیع الدوله و کنار نهرهای منشعب از آن و باغ های اطراف محل برگزاری سیزده به در در تهران قدیم بود.

غذای تهرانی‌های قدیم در روز «سیزه به در» چه بود؟

همچنین بیرون دروازه شمیران کنار جوی خیابان شمیران و سایه درخت های اقاقیا و زبان گنجشک،‌ یا بیرون دروازه دوشان تپه تا خود دوشان تپه و سلیمانیه و باغ وثوق الدوله.

عده ای بیرون دروازه دولاب تا منتها الیه دولاب و سبزی کاری ها و سرآسیاب های آن می نشستند،‌ در واقع اینجا بهترین و مرغوب ترین محل برای سیزده به در بود که تهرانی ها به آن هجوم آورده تا از سبزه، آب فراوان و کاهوهای سر از خاک بیرون زده آن استفاده کنند.

غذای تهرانی‌های قدیم در روز «سیزه به در» چه بود؟

بیرون دروازه خراسان، بیرون دروازه شاه عبدالعظیم،‌دروازه قزوین، دروازه باغشاه و امامزاده حسن و باغ های اطراف آن هم از دیگر محل های پرطرفدار برای سیزده به در بود.

بخت گشایی با سبزه گره زدن

گره زدن سبزه از جمله رسومی بود که همچنان هم ادامه دارد، چون معتقد بودند گره زدن سبزه به خصوص برای دختران دم بخت حاجت را روا می کند به همین خاطر در اولین فرصت خود را به میان سبزه ها انداخته، ساقه های آن را در دست گرفته و با اشعار و جملاتی مثل «سبزی تو از من،‌زردی من از تو» یا «سبزه و سبزه بختی‌، یه شوهر دست به نقدی» یا «سال دیگه،‌خونه شوهر بچه بغل» سبزه ها را گره می زدند.

در این روز بستنی فروشهای بشکه به سر، چغاله بادامی ها، گوجه ای ها و کاهویی ها در مسیرهای سیزده به در راه می رفتند و کسب و کارشان حسابی پر رونق می شد.

منبع: فارس

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha

نظرات

  • انتشار یافته: 19
  • در انتظار بررسی: 1
  • غیر قابل انتشار: 1
  • یکی از مردم IR ۰۳:۰۵ - ۱۴۰۰/۰۱/۱۴
    9 0
    هرچی بود کرونا نبود
    • IR ۱۶:۴۴ - ۱۴۰۰/۰۱/۱۴
      1 4
      سرطان اصلاحات؟
  • IR ۰۷:۰۷ - ۱۴۰۰/۰۱/۱۴
    5 5
    مگه تهران، قدیم هم داشته؟؟
    • ناشناس IR ۱۰:۰۲ - ۱۴۰۰/۰۱/۱۴
      6 4
      تهران همان ییلاق ری باستان است عمو جون . آثار تمدن بجا مانده از قبرهای قیطریه و مولوی در تهران مال 4 هزار سال پیش است ببم جان . شما اگر مال ولایت خودتان باشی و به آنجا مهاجرت نکرده باشی . میدونی ولایت خودت چقدر قدمت داره ؟؟
    • حسام IR ۱۴:۴۲ - ۱۴۰۰/۰۱/۱۴
      3 1
      تهران منطقه ای خوش اب هوا بوده که قبل از قاجار دهی بیش نبوده و همون ده هم دارای مردمانی بوده مثه سایر جاهای دنیا... ولی بالطبع تاریخ سیاسی و فرهنگی نبوده تو دوره قاجار این شهر دارای اهمیت شد و بزرگ.....
    • IR ۱۴:۴۵ - ۱۴۰۰/۰۱/۱۴
      4 0
      حمام خانوم ،واقع در بازار بزرگ تهران ،قدمتش به زمان صفویه برمی گردد.
    • IR ۱۵:۱۲ - ۱۴۰۰/۰۱/۱۴
      0 2
      عقده ای. خخخخخخ
  • رها IR ۰۷:۲۲ - ۱۴۰۰/۰۱/۱۴
    8 0
    یادش بخیر چه روزایی بود ان شاءالله سال دیگه باز بریم❤
  • IR ۰۸:۴۱ - ۱۴۰۰/۰۱/۱۴
    7 1
    عشق و شادی بود که رفت
    • IR ۱۰:۰۷ - ۱۴۰۰/۰۱/۱۴
      5 2
      بود و هست
  • پژمان IR ۰۹:۰۸ - ۱۴۰۰/۰۱/۱۴
    7 2
    والبته همه باغهای تهران رو نابود کردیم
  • لیلا IR ۱۲:۰۳ - ۱۴۰۰/۰۱/۱۴
    3 0
    ما که نبودیم ولی معلومه خیلی بهترازالان بوده که علم پیشرفت کرده دلها خوش بوده ولبها خندون که همین کافیه خوشبحال اونایی که اون موقهابودن حسرت بزرگ...
  • علی خان IR ۱۳:۱۳ - ۱۴۰۰/۰۱/۱۴
    1 0
    ما از قدیم رسم داشتیم در این روز کوفته تبریزی درست کنیم ،، دم پختک و آش رشته هم خوبه .
  • DE ۱۳:۲۵ - ۱۴۰۰/۰۱/۱۴
    1 1
    یاد روزهای خوش بخير
  • IR ۱۵:۵۹ - ۱۴۰۰/۰۱/۱۴
    0 6
    ۹۵ درصد افراد تهران و کرج ترک و لر و عرب و مازنی و افغانی اند و غذای بومی ندارد. اگر هم ادها کنند نیستند دو نسل قبلشان یکی از اینهاست مثل هنرمندان ترک و لر و عرب و افغانی کنونی مثل رشیدپور و گلزار و ...
  • IR ۱۶:۴۴ - ۱۴۰۰/۰۱/۱۴
    1 7
    سرطان اصلاحات؟
  • فاطمه IR ۱۹:۵۲ - ۱۴۰۰/۰۱/۱۴
    1 1
    اهل و ساکن تهران نیستم، اما اگر سری به تاریخ و گذشته بزنیم، منطقه تهران بسیار قدیمی است، و شهر ری از نام ایرج است وبسیار کهن، یکی از کهن ترین مناطق ایران زمین. اهل و ساکن شیرازم، اما سابقه تاریخی ری را کمتر از فارس نمیدانم. آنچه جدیدتر است کلان شهر تهران است.
    • ناشناس IR ۲۲:۴۴ - ۱۴۰۰/۰۱/۱۴
      1 1
      مخلص بچه های خونگرم شیراز هم هستیم . کاکا خود شیرازم در مکان فعلیش نبوده .
    • فاطمه IR ۱۰:۰۴ - ۱۴۰۰/۰۱/۱۵
      0 0
      سابقه تاریخی ری به هشت هزار سال قبل از میلاد برمی گردد، حدود ده هزار سال قدمت دارد. ممنون از لطفتون به شیراز. ارادت داریم.

این مطالب را از دست ندهید....

فیلم برگزیده

برگزیده ورزشی

برگزیده عکس