به گزارش مشرق، پدافند هوایی یکی از مهم‌ترین ارکان نیروهای مسلح محسوب می‌شود که از دوران دفاع مقدس و پس از آن همچنان مأموریت خود را در حفظ و حراست از آسمان و حریم هوایی کشور به نحو احسن انجام داده است. این یگان عملیاتی حدود ۱۱ سال پیش، از نیروی هوایی ارتش تفکیک شده و به عنوان یک قرارگاه کار خود را در سطح نیروهای مسلح آغاز کرد و در اوایل سال جاری نیز با دستور فرمانده معظم کل قوا، فرمانده کل ارتش در رأس آن قرار گرفت.
در دوران دفاع مقدس، بخش پدافندی کشور متشکل از سامانه‌های پدافندی هواپایه و زمین‌پایه توانستند با بهره‌گیری از تجربیات و عمردهی به تجهیزات و ایجاد نهضت قطعه‌سازی، در راستای مقابله با تک هوایی دشمن، پوشش هوایی مناسبی را انجام داده و بیش از ۷۰۰ فروند از هواپیماها و بالگردهای دشمن بعثی را که معادل انهدام کامل ۲ نیروی هوایی است با موفقیت در تور پدافندی بیاندازد و آن‌ها را منهدم کنند.
بیشتر بخوانید:
جمهوری اسلامی چهارمین کشور جهان با توانایی تولید مستقل پدافند موشکی برد بلند/ «باور ۳۷۳» ایران را از اتحادیه اروپا جلو انداخت +عکس
امروز قرارگاه پدافند هوایی خاتم‌الانبیا (ص) با پشت سر گذاشتن دوره‌های مختلف بومی‌سازی توانسته است به سامانه فرماندهی و کنترل متشکل از یک شبکه کاملاً هوشمند دست یابد و قادر است از طریق دریافت، کنترل، رهگیری، شناسایی تا مرحله تشخیص سلاح و انهدام را به طور هوشمندانه انجام دهد. بر این اساس با توجه به قرار گرفتن در هفته پدافند هوایی با امیر «ابوالفضل سپهری راد» معاون هماهنگ‌کننده نیروی پدافند هوایی ارتش گفت‌وگویی انجام داده شده است تا از آخرین دستاوردها و مأموریت‌های این نیرو آگاهی یافته و آن‌ها را در دسترس مخاطبان قرار دهد. ماحصل این گفت‌وگو را در ادامه می‌خوانید.
با توجه به تغییرات ساختاری صورت گرفته، امروز نیروی پدافند هوایی از چه جایگاهی در قرارگاه پدافند هوایی خاتم‌الانبیا برخوردار است؟
قرارگاه پدافند هوایی خاتم‌الانبیاء (ع) ارتش جمهوری اسلامی ایران در ساختار قبلی همزمان دارای دو ماهیت نیرویی و قرارگاهی بود و کلیه یگان‌های پدافند هوایی نیروهای مسلح اعم از ارتش و سپاه را در کنترل عملیاتی داشت. قرارگاه با این دو ماهیت ساختاری، وظایف و مأموریت‌های مهم و حساس تأمین امنیت آسمان کشور با ایجاد هماهنگی، انسجام، هم‌افزایی و به‌کارگیری کلیه توانمندی‌ها و ظرفیت‌های پدافند هوایی کشور را انجام می‌داد.
تجربه چند سال اخیر نشان داد چابک‌سازی و به خصوص هم‌افزایی و هماهنگی یگان‌های پدافند هوایی نیروهای مسلح به ویژه در سطوح عملیاتی پدافند هوایی می‌تواند با تفکیک سطح راهبردی در قرارگاه پدافند هوایی کشور میسر شود که این تفکیک انجام شد و هم‌اکنون نیروی پدافند هوایی به عنوان یکی از چهار نیروی ارتش جمهوری اسلامی ایران و در کنترل عملیاتی قرارگاه پدافند هوایی کل کشور است که هم قرارگاه و هم نیروی پدافند هوایی تحت فرماندهی ارتش جمهوری اسلامی ایران انجام وظیفه می‌کنند.
پدافند در منطقه از صیانت هوایی به «سیادت هوایی» رسیده است
با توجه به پیشرفت‌های صورت گرفته، جایگاه ایران را در منطقه به لحاظ پدافندی تبیین کنید.
قدرت دفاعی جمهوری اسلامی ایران یک قدرت درون‌زا و بومی است که می‌تواند الگویی برای همه حوزه‌های قدرت ملی باشد؛ لذا قدرتی که با خوداتکایی و کمترین وابستگی حاصل شود، قدرتی ملی و ایجادکننده بازدارندگی است. امروز ایران اسلامی در منظومه قدرت‌های مطرح دنیا، یک قدرت منطقه‌ای نوظهور است. پدافند هوایی به عنوان اولویت اول و جزیی از نیروهای مسلح در خط مقدم صحنه نبرد قرار دارد که با تجربیات موفق خود، در مقاطع مختلف دفاع مقدس تا به امروز توانسته سابقه درخشانی از خود به جای بگذارد و در واقع کشور ما به لحاظ پدافندی از قدرت‌های مطرح نظامی منطقه‌ای محسوب می‌شود. امنیت هوایی پایداری که در طول ۴۰ سال گذار از انقلاب اسلامی و با وجود تحریم و تهدید وسیع و رو به تزاید دشمنان مشاهده می‌کنیم، خود مؤید این ادعاست.
امروز پدافند هوایی قادر است نیازمندی‌های دفاعی حوزه‌های مأموریتی خود از قبیل کشف، شناسایی، رهگیری و درگیری را با به‌کارگیری فناوری‌های مدرن و به دست توانمند نیروهای داخلی طراحی و تولید کند. اشراف راداری و سیگنالی پدافند تا صدها کیلومتر خارج مرزها باعث شده که هیچ پرنده‌ای در هیچ ارتفاعی نتواند از چشمان تیزبین مدافعان بی‌ادعای مرزهای هوافضای کشور پنهان بماند. امروز پدافند هوایی در منطقه از صیانت هوایی به سیادت هوایی رسیده است و این ادعایی است که به همه جهانیان و به خصوص دشمنان ما ثابت شده است.
قادر به تولید انواع سامانه‌های راداری در سطوح مختلف هوایی هستیم
به واسطه برخورداری از دانش بومی، تاکنون در حوزه راداری به چه پیشرفت‌هایی دست یافته‌ایم؟
حوزه رادار از اولین حوزه‌های فناوری و دانشی بود که پدافند هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران به عنوان اولین سازمان به آن ورود کرد. در گذشته مجموعه پدافند هوایی تجربه بسیار خوبی در تعمیر و نگهداری و تولید قطعات مختلف داشت. این تجربه کمک کرد تا با تجمیع توانمندی‌ها و ظرفیت‌ها، ما قادر باشیم اولین رادار ملی خود را در زمان جنگ تحمیلی طراحی، تولید و به‌کارگیری کنیم. الحمدالله به مرور، سایر بخش‌ها و شرکت‌های دانش‌بنیان و دانشگاه‌ها به موضوع رادار ورود کردند و امروز حوزه رادار، یکی از بخش‌های پیشتاز و پیشران در مقایسه با سایر حوزه‌هاست. ما به قطعیت دارای پیشرفته‌ترین رادارهای فعال و غیر فعال در همه بردها و ارتفاعات و سطوح هستیم و به جرأت می‌توانیم ادعا کنیم که کشور از نظر تولید امروز قادر به تولید انواع سامانه‌های راداری است و نه‌تنها در این رابطه به خودکفایی کامل رسیده، بلکه برخی از رادارهای ما در جهان بی‌نظیر است.
کلیه اقدامات پدافندی تحت اشراف شبکه یکپاچه پدافند هوایی انجام میگیرد
نقش نیروی پدافند هوایی را در شناسایی و انهدام پهپاد جاسوسی «گلوبال هاوک» آمریکا توضیح دهید.
در پدافند هوایی چند اصل مهم و اساسی وجود دارد؛ یکی از اصول مهم اصل یکپارچگی است؛ یعنی همه المان‌ها و آرایه‌های پدافند هوایی کشور صرف نظر از اینکه این آرایه در تابعیت چه نیرویی است، بایستی به شبکه فرماندهی و کنترل متصل باشد و تحت شبکه یکپارچه پدافند هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران اقدام کند؛ پس هر اقدام پدافند از قبیل کشف، شناسایی، اخطار، رهگیری، درگیری یا انهدام هرگونه اهداف و تهدیدات هوافضایی توسط هر نیروی یگان قطعاً ماحصل یک مجموعه اقدامات پیش‌نیاز است که همگی در کنترل شبکه یکپارچه و تحت فرماندهی این شبکه پیشرفته و پیچیده پدافند هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران صورت می‌پذیرد که ازجمله می‌توان مشارکت در عملیات دستگیری «عبدالمالک ریگی» در اسفند ۸۸، انهدام پهپاد «هرمس» اسرائیل در شهریور ۹۰، فرود «آر کیو ۱۷۰» در اسفند ۹۰، فرود اجباری هواپیمای ائتلاف «ایساف» در بندرعباس در شهریور ۹۳، مدیریت صحنه هوایی دستگیری ملوانان آمریکایی در دی‌ماه ۹۴ و همچنین سرنگونی پهپاد «گلوبال هاوک» آمریکا اشاره کرد.
«اف ۳۵» را از ورای مرزها رصد می‌کنیم
در مقابله با جنگنده‌های رادارگریز و نسل پنجم چه توانمندی‌هایی در حوزه پدافند تمهید شده است؟
خوب، یک زمانی شاید چون کشور به فناوری‌های کشف اهداف رادارگریز دست نیافته بود، دشمن ابتکار عمل زیادی در استفاده از پرنده‌های پنهانکار (استیلث) داشت؛ ولی همان‌گونه که در پاسخِ سوالات قبلی هم اشاره شد، پدافند هوایی جمهوری اسلامی ایران با استفاده از رادارهای فعال و غیرفعال و پیشرفته قادر است تمامی اهداف ازجمله اهداف رادارگریز اف ۳۵ و غیره را به راحتی و از دورترین نقاط اطراف و خارج مرز کشف و رهگیری کند. امروز اصطلاح «رادارگریز» برای پدافند هوایی کشور بی‌معناست و میلیون‌ها دلارِ هزینه شده برای این هواپیماهای با سرنشین، بدون سرنشین جاسوسی، بمب افکن و شکاری، در برابر همت و غیرت و چشمان همیشه بیدار پدافندی بی ارزش و پوچ است و هیمنه پوشالی و غرور کاذب این مدعیان سال‌هاست که فروریخته است.
در تأمین سامانه موشکی برد بلند به دانش راهبردی دست یافته‌ایم
در خصوص سامانه «باور ۳۷۳» و مزیت‌های نسبی آن نسبت به سامانه «اس ۳۰۰» توضیح دهید.
بالاترین مزیت این سامانه، بومی بودن آن است و دانشمندان ما قادر هستند که متناسب با هر تهدیدی، تغییرات مورد نیاز را در سامانه ایجاد و سامانه را بهینه و یا نسخه پیشرفته‌تر آن را تولید و عرضه کنند؛ لذا کشور امروز در تأمین سامانه موشکی برد بلند راهبردی به خودکفایی رسیده است. ما در طراحی این سامانه به مشخصات سامانه اس ۳۰۰ توجه داشتیم؛ لیکن سامانه کاملاً منطبق با شرایط محیطی ایران اسلامی طراحی شده و در هر شرایطی به خوبی قابلیت عملیات دارد؛ همچنین در برخی مشخصات کشف، شناسایی، هدایت موشک و کابین عملیات از مزیت‌های برتری نسبت به ۳۰۰ برخوردار است و همان‌گونه که اشاره شد، مسیر ارتقاء این سامانه کاملاً باز است.