سرویس سیاست مشرق - روزانه می‌توان از لابه‌لای گزارش‌ها و عناوین خبری رسانه‌های مکتوب و حتی غیر مکتوب، نکات قابل‌توجهی استخراج کرد؛ موضوعاتی که می‌تواند برای مخاطبین قابل‌استفاده و محوری برای تحلیل باشد، در گزارش روزانه "ویژه‌های مشرق" نکات و تأملات قابل‌استخراج از رسانه‌ها برای مخاطبین عرضه خواهد شد؛ با «ویژه‌های مشرق» همراه شوید.
*******
** استعفای ظریف، خواب را از چشم مردم ایران ربود!
روزنامه اعتماد در یادداشتی با عنوان «وجیه المله» به قلم «سید علی میرفتاح» نوشت: «محبوبیت ظریف مثال زدنی است. بی تردید هیچ استعفایی به اندازه استعفای نابهنگام او نمی‌توانست خواب و آرامش مردم را به هم بزند...اما در تاریخ بی سابقه است، لااقل در تاریخ ما آنقدری که من می دانم، نظیر ندارد که نصف شب بعد از انتشار خبری کوتاه و مبهم از استعفای یک مقام سیاسی، خواب از سر معلم و کارگر و کارمند و زن خانه دار و دانشجو و کاسب بپرد و ملت مدام از خود و از هر که می‌شناسند بپرسند "یعنی چه؟ مگر می‌شود ظریف نباشد؟ "»
«مسیح مهاجری» مدیرمسئول روزنامه جمهوری اسلامی نیز در سرمقاله این روزنامه با عنوان «این قهرمان ملی را حفظ کنید» نوشت: «قوی‌ترین وزیر خارجه دوران ۴۰ ساله نظام جمهوری اسلامی است که با خدمات ماندگار و بزرگش بسیاری از خطرها را از این نظام دور ساخته و چهره منطقی و حق جویانه ملت ایران را به جهانیان شناسانده است. ظریف، تنها وزیر خارجه یک کشور است که وقتی به کشورهای دیگر سفر می‌کند، بالاترین مقامات آن کشور مشتاقانه با او دیدار و او را به خاطر اینکه فعال‌ترین، شجاع‌ترین، صادق‌ترین و مسلط‌ترین مرد دیپلماسی در سطح جهان است، تحسین می‌کنند، با او عکس یادگاری می‌گیرند و ثبت این خاطره را بخش درخشان کارنامه خود می‌دانند».
مهاجری در ادامه نوشت: «کاری که دکتر ظریف و همکاران او در به نتیجه رساندن برجام کردند، در خور بالاترین تقدیر است ولی مخالفان بی‌انصاف داخلی علاوه بر اینکه تلاش می‌کنند این خدمت بزرگ را خیانت جلوه دهند، هنگامی که دونالد ترامپ با تأثیر گرفتن از صهیونیست‌ها آمریکا را از برجام خارج می‌کند به جای آنکه رئیس‌جمهور دیوانه آمریکا را سرزنش کنند، فرزندان انقلابی کشور خود را به باد ناسزا می‌گیرند!».
در یکی دو روز اخیر رسانه‌های اصلاح طلب به بهانه خبر استعفای ظریف، با عباراتی غلوآمیز به بزک کارنامه ظریف پرداخته و منتقدان را آماج حمله قرار داده‌اند.
روزنامه اصلاح طلب اعتماد مدعی شده است که خبر استعفای ظریف، خواب را از چشم کارگر و کاسب و معلم و کارمند و…ربوده است. برخلاف این ادعا، آنچه که خواب را از چشم کارگر و کارمند و کاسب و معلم و…ربوده است، التهابات اقتصادی است. افزایش سرسام آور هزینه اجاره مسکن، حقوق معوقه کارگران، بیکاری جوانان، تلاطم بازار ارز و فشار اقتصادی ناشی از آن، افزایش سرسام آور قیمت خودرو، افزایش افسارگسیخته قیمت مسکن و…از جمله مواردی است که مردم کشورمان با آن دست به گریبان هستند.
موارد فوق نتیجه و محصول برجام و بی عملی ستاد اقتصادی دولت است.
ظریف باید بماند و خسارتهای وارده به کشور به واسطه رویکرد انفعالی وزارت خارجه را جبران کند. مسئولیت برجام با ظریف است و وی باید درخصوص نتایج این توافق به افکارعمومی پاسخگو باشد.
** عبدی: نیروهای مسلح و شورای نگهبان نباید در سیاست خارجی دخالت کنند!
روزنامه ایران در یادداشتی با عنوان «زنده به امید هستیم» به قلم «عباس عبدی» نوشت: «در ساختار سیاسی ایران چندین نهاد هستند که همواره باید فراجناحی و غیر سیاسی باشند. نیروهای مسلح، دستگاه قضایی و شورای نگهبان به طور مطلق مشمول چنین حکمی هستند…وزرای خارجه باید مورد اعتماد کامل حکومت باشند حتی اگر در داخل کشور اختلافاتی درباره سیاست خارجی وجود داشته باشد که وجودش طبیعی هم هست، ولی در درجه اول باید اعتماد کامل به او و دستگاه زیر نظرش داشت و در درجه دوم مجرای هرگونه ارتباط سیاسی با خارج از کشور، باید منحصراً از طریق وزارت خارجه باشد».
عبدی در ادامه نوشت: «با این مقدمه می‌توان به تحلیل استعفای آقای ظریف پرداخت. واقعیت این است که ساختار تصمیم‌گیری در ایران به نسبت متکثر و در مواردی حتی متعارض است. تناسبی میان قدرت و مسئولیت در تصمیم وجود ندارد. کسانی قدرت تصمیم‌گیری دارند که مسئولیتی در برابر تبعات آن نمی‌پذیرند. حتی ممکن است طلبکار نتایج منفی تصمیمات خود نیز بشوند…این حد از تنوع و تضاد در مراجع تصمیم‌گیری در روابط خارجی مطلقاً قابل پذیرش نیست. باید دروازه ورود و خروج به این حوزه فقط منحصر به وزارت خارجه کشور شود. وجود همین وضعیت است که عوارضی جزئی را در اجرا ایجاد می‌کند. اگر از این زاویه نگاه کنیم اصل استعفای آقای ظریف، نوعی هشدار جدی نسبت به تبعات این وضع نابسامان است. در حقیقت این هشدار می‌باید مخالفان سیاست خارجی را با این دوراهی مواجه کند که یا باید همه مسئولیت‌ها را بپذیرند یا آنکه در مواجهه با دولت و وزارت خارجه منطقی و براساس اعتماد عمل کنند».
متاسفانه ارگان دولت بدون اشاره به اصل ماجرای استعفای ظریف- اختلافات داخلی در دولت- در پی آن است تا از آب گل آلود استعفای ظریف، ماهی بگیرد.
در رمزگشایی این یادداشت به قلم عباس عبدی باید گفت، علت اصلی هجمه به شورای نگهبان، اقدام قاطع و دقیق این نهاد در بررسی لوایح مرتبط با FATF است. شورای نگهبان، براساس شرع و قانون اساسی نسبت به لوایح مرتبط با FATF تصمیم گیری کرد. علت اصلی هجمه به قوه قضاییه نیز اقدام قاطع این نهاد در برگزاری دادگاه و محکومیت جاسوسان هسته‌ای- مانند «دری اصفهانی» است. علت اصلی هجمه به نیروهای مسلح نیز اقدامات تحسین برانگیز محور مقاومت در منطقه و نتایج شگفت انگیز این رویکرد مقتدرانه است.
اینکه عباس عبدی می‌گوید که دیگر نهادها «یا باید همه مسئولیت‌ها را بپذیرند یا آنکه در مواجهه با دولت و وزارت خارجه منطقی و براساس اعتماد عمل کنند»، دقیقاً مصداق رفتار دیکتاتوری است.
** ارز ۴۲۰۰ تومانی، یک سیاست اقتصادی نسنجیده بود
روزنامه دنیای اقتصاد در مطلبی نوشت: «هیچ‌کس نمی‌تواند انکار کند که در دولت‌های آقای روحانی، برخی از سیاست‌های اقتصادی نسنجیده، خسارتهای سنگینی به‌دنبال آورده است. شاید سنگین‌ترین خسارت به توزیع ارز ۴۲۰۰ تومانی به برخی واردکنندگان مربوط باشد. صرف‌نظر از رانت شیرینی که در همان هفته‌های اول و قبل از آنکه کسی خبردار شود، به برکت توزیع ۹ میلیارد دلار ارزان نصیب برخی از افراد شد. از آن به بعد نیز، با همه گروه‌بندی‌ها و محدود ساختن تخصیص این ارز به کالاهای اساسی، نه زمینه‌های رانت‌جویی از میان رفته و نه پیامدهای اختلال‌زای آن در بازارها متوقف شده است».
گفتنی است ارز ۴۲۰۰ تومانی (یا همان دلار جهانگیری) با واگذاری ۱۸ میلیارد دلار ارز کمیاب به قیمت ۴۲۰۰ تومان)، رانتی چند هزار میلیارد تومانی برای عده‌ای خاص و تورم بالای ۵۰ درصدی و کاهش ارزش پول ملی برای عموم مردم ایجاد کرد.
چندی پیش «احمد خرم» وزیر راه دولت اصلاحات گفته بود: «وقتی که شنیدم قرار است ارز ۴۲۰۰ تومانی در بازار عرضه شود اعلام کردم این نرخ باعث جشن و پایکوبی رانت‌خواران خواهد شد! دولت باید به تبعات این تصمیم غلط خود فکر می‌کرد. بیش از ۳۰ میلیارد دلار را دولت با این نرخ به بازار عرضه کرد. دو میلیارد یا پنج میلیارد آن را در اختیار افراد مشخص و دارای شناسنامه یا شرکت‌های تجاری سرشناس می‌گذارید، بقیه ۳۰ میلیارد را چگونه و با چه مکانیزمی می‌خواستید کنترل کنید؟ باید اعتراف کرد که دولت گوشت را خیلی راحت دست گربه داد».