گروه سیاسی مشرق - خبر کوتاهی که 22 خرداد در سایت‌ها منتشر شد، باعث تعجب و شگفتی شد. متن این خبر به این شرح بود: «جشن «روحانی تنها نیست» با حضور شماری از مسئولان در پارک ملت سرخه، زادگاه رئیس جمهوری برگزار شد.
در این جشن از تندیس تجسمی حسن روحانی رونمایی شد و قرار است این تندیس در یکی از میدان‌های شهر سرخه نصب شود. شهر سرخه در فاصله حدود 22 کیلومتری از شهر سمنان واقع شده و زادگاه دکتر حسن روحانی است.» (اینجا)

درباره این خبر باید گفت که در فرهنگ سیاسی نظام جمهوری اسلامی برخی بیماری­ها وجود دارد که به دور از شأن و منزلت نظام اسلامی است. برخی از این بیماری­ها مربوط به خواص جامعه و برخی دیگر مربوط به عوام است. یکی از بیماری­هایی که در بین برخی از خواص در نظام جمهوری اسلامی وجود دارد، بیماری تملق­گویی و غلو نسبت به مسئولین نظام است. این بیماری برای افرادی که به مسئولیت می‌رسند، تشدید می‌شود و بسیاری از افراد با تملق به دنبال منافع حزبی یا جناحی خود هستند. در این باره در ادامه بیشتر بحث خواهیم کرد.

ویژگی‌های تملق و متملقین

تملق‌گویان تقریبا دارای ویژگی‌های مشترکی هستند و هر جا بویی از تملق فهمیده می‌شود، می‌توان این ویژگی‌ها را مشاهده کرد. برخی از ویژگی‌های تملق و متملقین عبارتند از:

1. منفعت‌طلبی تملق­گویان: یکی از ویژگی­های تملق­گویان این است که بیشتر به دنبال منافع شخصی و گروهی خود هستند و به منافع اسلامی و انقلابی کاری ندارند. آنها برای پیشبرد اهداف خود حاضرند به هر تملقی نسبت به مسئولین دست بزنند تا اهداف خود را پیش ببرند.

2. ناپایداری نظرات تملق­گویان: بررسی زندگی و نظرات کسانی که به تملق از مسئولین می­پردازند، نشان می­دهد که این‌گونه افراد به لحاظ سیاسی دارای ثبات نظر و ثبات قدم نیستند و در هر دوره­ای سعی می­کنند به تملق مسئولین همان دوره بپردازند.

3. قالبی و کلیشه‌ای بودن تملق­ها: بسیاری از تملق­ها و اغراق­ها در فضای سیاسی کشور دارای یک قالب مشخص و کلیشه­ای است و این قالب برای مسئولین و مردم در جمهوری اسلامی شناخته شده است. به طور مثال، همین ساختن مجسمه یکی از ساده‌ترین کارهایی است که به ذهن هر متملقی می‌رسد.

4. گسترش غرور و تکبر در بین مسئولین: تمجید و ستایش نابجای مسئولین باعث به وجود آمدن غرور در بین آنان می­شود و در این حالت، شیطان نیز فرصت مناسبی به دست می­آورد تا نیکی نیکوکاران را از بین ببرد و آنان را به سمت فخر فروشی ببرد.[1]

مجسمه‌سازی در دوره مسئولیت، در جمهوری اسلامی سابقه ندارد

پس از انقلاب اسلامی تاکنون سابقه نداشته است که در هنگام ریاست جمهوری یک نفر، از وی تندیس یا مجسمه‌ای ساخته شود. این بدین معناست که مسئولین در زمان ریاست جمهوری مراقب هستند تا کمتر درباره آنها تملق شود. درباره احمدی نژاد که در زمان ریاست جمهوری او این کار انجام نشد و تاکنون نیز اقدامی در این رابطه انجام نشده است. درباره خاتمی، اما برخی از مسئولین شورای شهر در سال 92 قصد داشتند در تهران مجسمه‌ای از خاتمی در باغ موزه قصر رونمایی کنند که خاتمی به آنان روی خوشی نشان نداد و مشرق در (اینجا) به این واکنش اشاره کرده بود.

درباره هاشمی نیز باید گفت که در سال 92 مجسمه‌ای از وی با ابعاد واقعی و به سفارش موزه شهید بهشتی ساخته شد که وی را به همراه برخی از بزرگان انقلاب در جلسه‌ای نشان می‌داد. این مجسمه بر اساس تصاویر و فیلم‌های قدیمی آقای هاشمی و مربوط به سال‌های پیش از انقلاب است. در مورد هاشمی نیز باید گفت که به خاطر سوابق انقلابی وی و پس از پایان مسئولیت در ریاست جمهوری این کار انجام شده است و کمتر می‌توان شائبه تملق را در این‌گونه موارد مطرح کرد. این موارد مختص مجسمه‌سازی در دوره ریاست جمهوری رؤسای جمهوری پیشین بود و گرنه در قالب‌های دیگر، افراد زیادی سعی در تملق از مسئولین را داشته‌اند؛ از تشبیه رؤسای جمهور به شخصیت‌های بزرگ در تاریخ گرفته تا تملق در سخنرانی‌ها برای گرفتن مسئولیت.

آش آنقدر شور بود که اصلاح‌طلبان نیز واکنش نشان دادند

خبر نصب تندیس روحانی آنقدر متملقانه بود که برخی از اصلاح‌طلبان نیز نسبت به این امر واکنش نشان دادند. مثلا، احمد پور نجاتی در صفحه فیس بوکش از ساخت و نصب تندیس حسن روحانی در یکی از میدان‌های شهر سرخه سمنان انتقاد کرد.

این فعال اصلاح طلب بیان داشت که این‌گونه کارها همان اندازه که برای قدرشناسی اهل دانش و پژوهش و فرهنگ و هنر، ستودنی و لازم است، برای اهالی سیاست و قدرت به‌ویژه تا هنگامی که در کرسی صدارت و منصب اند و حتی هنوز در این جهان تشریف دارند، چندان خوشایند نیست.

او در پایان اعتراض شدیدی که به روحانی کرده دو پیشنهاد به وی داد:

• اگر دروغ است این خبر را تکذیب کنید؛
• اگر راست است به سرعت جلوی این کار ناپسند را بگیرید. (اینجا)

رئیس جمهور واکنش نشان دهد

مواجهه و اظهار ناخشنودی در قبال بیان سخنانی که شبهة اغراق دارند، در سیره و سخنان صریح مرحوم امام خمینی (ره) سابقه دارد. در دیدار نمایندگان نخستین دوره‌ی مجلس شورای اسلامی با ایشان، مرحوم فخرالدین حجازی که نفر اول منتخب مردم شهر تهران بود، به نمایندگی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی سخنانی را ایراد کرد و در بخشی از آن با بیانی بسار شیوا به تجلیل از امام پرداخت. وی سخنرانى خود را با جمله‌ی «بأبى أَنْتَ وَ امّی» آغاز کرد و بقیة سخنرانى را نیز به تعریف و تمجید از مقام والاى حضرت امام اختصاص داد. این سخنان مرحوم حجازی با واکنش حضرت امام مواجه شد. ایشان افراد را از بیان چنین تعاریف و تمجیدهایی برحذر داشتند و تذکر دادند که انحطاط و سقوط اخلاقی افراد از همین‌گونه رفتارها و تمجیدها آغاز می شود.
حضرت امام در آغاز سخنان آن روز خود تأکید کردند: «من خوف این را دارم که مطالبى که آقاى حجازى فرمودند درباره‌ی من، باورم بیاید. من خوف این را دارم که با این فرمایشات ایشان و امثال ایشان براى من یک غرور و انحطاطى پیش بیاید. من به خداى تبارک و تعالى پناه مى‌برم از غرور. من اگر خودم را براى خودم نسبت به سایر انسان‌ها یک مرتبتى قائل باشم، این انحطاط فکرى است و انحطاط روحى. من در عین حال که از آقاى حجازى تقدیر مى‌کنم که ناطق برومندى است و متعهد، لکن گله مى‌کنم که در حضور من مسائلى که ممکن است من باورم بیاید فرمودند. پیروزى ما مرهون اسلام است. نه مرهون من است و نه مرهون شما و نه مرهون هیچ قوه‌اى، مرهون اسلام است.»

بر اساس سیره و روش امام خمینی (ره) و اینکه ایشان بزرگترین الگوی سیاستمداران در جمهوری اسلامی است؛ قطعا رییس جمهور ملت ایران نیز از اینگونه چاپلوسی و تملق رضایت نخواهد داشت و با آن مخالفت می‌کند و نشان خواهد داد بر اساس سیره امام مقابل چاپلوسان برای سو استفاده‌های آتی، می‌ایستد.