سرویس سیاست مشرق- در میان انبوهی از گزارش‌ها و تیترهای خبری، در یک بسته کامل بانام «ویژه‌های مشرق» شمارا در جریان مسائل مهم و اثرگذار از نگاه روزنامه‌های کشور قرار می‌دهیم. در این ویژه‌نامه، نگاهی به آخرین مواضع جناح‌های سیاسی و تحولات مهم داخلی، خارجی، اوضاع اقتصادی و اجتماعی کشور انداخته می‌شود که مخاطبان بامطالعه آن به رهیافت‌های مهم، نکات و تأملات از سیر وقایع اثرگذار دست خواهند یافت، در این بخش با ما همراه باشید.
**********
روزنامه‌های امروز پنجشنبه ۱۷ شهریورماه در حالی چاپ و منتشر شد که انتشار فایل صوتی جدید از ظریف، بازگشت به کارلوس و فرجام برجام در صفحات نخست روزنامه‌های امروز برجسته شده است.
سخنان ولادیمیر پوتین در نشست اقتصادی ولادی‌وستاک پیرامون فرصت‌های جدید سرمایه‌گذاری در ایران مورد توجه روزنامه‌های مختلف قرار گرفته است:
روزنامه رادیکال هم‌میهن که تمایل دارد با تیترهای تند دیده شود؛ پوتین را عکس روی جلد کرده و نوشته است:
رئیس جمهور روسیه کشورهای اروپایی را به قطع گاز، نفت و زغال سنگ تهدید کرد؛ این روزنامه اصلاح‌طلب در سرمقاله نیز با عنوان «خواب زمستانی» به تهدیدهای پوتین اشاره کرده و نوشته: این سخنان طبعا باعث خشنودی محافلی در ایران می‌شود که این روزها دل در گروی زمستان دارند. آنها تصویری از مناسبات جهانی جدید پس از جنگ اوکراین تصویر می‌کنند که در آن، دست اروپا زیر سنگ روسیه است، آنها این تصویر را در قابی بزرگ‌تر هم بازنمایی می‌کنند. در این قاب بزرگ‌تر، از «شرق» بلوک قدرت نوینی را به نمایش می‌گذارند که روسیه، چین و قدرت‌ها نوپدیدی را در بر می‌گیرد که ایران از مهم‌ترین و موثرترین آنها است؛ توصیه به تاخیر و تعلیق مذاکرات و امید بستن به زمستان و بحران انرژی اروپا هم که در این روزها از سوی محافل تندروی داخلی تئوریزه و توصیه می‌شود یکی از این بیراهه‌هاست و جز به خواب زمستانی بردن دستگاه دیپلماسی و تصمیم گیرندگان حاصلی ندارد.
به نظر می‌رسد قرار گرفتن اروپا در آستانه سرما زدگی باعث دل شوره شدید اصلاح‌طلبان شده است، آنها سعی دارند این‌گونه وانمود کنند که اگر ایران نفت به غرب ندهد، برجام نیز به فرجام خود نخواهد رسید!
روزنامه اعتماد ارگان حزب اصلاح‌طلب اعتماد ملی نیز به تحلیل سخنان پوتین پرداخته و نوشته است:
تحریم‌های اروپا بر صادرات نفت روسیه قرار است تا ۵ دسامبر اجرایی شود. هدف این تحریم‌ها کاهش واردات نفت روسیه به کمتر از ۱۰ درصد میزان قبلی است. از دیگر سو، کشورهای عضو گروه هفت متعهد شده‌اند که برای نفت خام روسیه سقف قیمت اعمال کنند، اقدامی که روسیه را از بسیاری از درآمدهای نفتی خود محروم می‌کند. ایالات متحده ماه‌هاست که خواستار اعمال سقف قیمت برای تولیدات نفت روسیه است.
واشنگتن همچنین اعتقاد دارد که تحریم‌های غرب بر محصولات انرژی روسیه سبب افزایش قیمت‌ها شده و به مسکو در تامین هزینه جنگی که به راه انداخته کمک کند. غرب علاوه بر نفت، در حوزه گاز نیز تلاش می‌کند تا جایگزین‌هایی برای گاز روسیه پیدا کند. این مهم در کوتاه‌مدت امکان‌پذیر نیست، اما در صورتی که کشورهای غربی این مسیر را ادامه دهند و با تولیدکنندگان اصلی گاز در جهان برای تامین نیازهای خود در میان‌مدت به توافق برسند، کار برای روسیه سخت خواهد شد.
روزنامه جوان هم پوتین را عکس یک کرده و با تیتر «سقوط غرب با سقف قیمت» نوشته است:
در شرایطی که غربی‌ها سعی دارند برای تحت فشار قرار دادن روسیه و محروم کردن این کشور از درامدهای انرژی برای فروش نفت و گاز آن سقف تعیین کنند، اما ولادیمیر پوتین نسبت به این اقدام تحریک آمیز هشدار داده و گفته که با اجرایی شدن این طرح عرضه انرژی را به طور کامل قطع خواهد کرد.
جوان در ادامه گزارش خود شرح داده است که؛
درحالی که اروپایی‌ها شش ماه است با بحران انرژی بر سر بحران اوکراین دست و پنجه نرم می‌کنند و از زمستانی که پیش رو است وحشت دارند، اما با این حال امریکا دلش به حال متحدانش نیز نمی‌سوزد و قصد دارد تا طرحی را اجرایی کند که تبعات آن نه تنها اروپا بلکه کل جهان را دربر خواهد گرفت. پس از آنکه کشورهای غربی اعلام کردند که می‌خواهند برای فروش منابع نفت و گاز روسیه سقف تعیین کنند تا خریداران با همان قیمت این منابع را خریداری کنند این اقدام خشم مقامات مسکو را در پی داشته است.
وطن امروز پوتین را به بهانه سخنان دیروزش در مجمع اقتصادی شرق، عکس یک کرده و با عنوان «دنبال بازار ایران» نوشته است:
در شرایطی که بر اثر تحریم گاز و نفت روسیه، شاهد افزایش سرسام‌آور هزینه انرژی در اروپا و حتی آمریکا- که خود صاحب منابع عظیم گاز و نفت است- هستیم، حالا در روندی باورنکردنی، این پوتین است که به طور یک طرفه همان شیر گاز نیمه‌باز به سوی غرب را می‌بندد تا اروپا حتی قبل از آغاز یکی از سخت‌ترین زمستان‌هایش، حس بازگشت به عصر یخبندان را داشته باشد. در حالی که بحران اقتصادی آشکارا گلوی اروپایی‌ها را می‌فشارد.
در ادامه این گزارش تاکید شده:
آمریکا نمی‌تواند ناظمی باشد که نظم را بر هم می‌زند. پوتین دیروز در مجمع شرقی اقتصاد بر اساس همین نتیجه‌گیری گفت: منزوی کردن روسیه در وضعیت کنونی غیرممکن است و مسکو به تقویت امنیت در بخش صنایع و اقتصاد خود ادامه می‌دهد. روسیه در ورود به بازارهای ایران و خاورمیانه به دنبال فرصت‌های بیشتر است. لازم نیست اشاره کنیم که چرا پوتین مشخصا نام ایران را در طرف برنده نظم جدید پساآمریکایی ذکر کرده است.
ظریف آذر ۹۱: همه قطعنامه‌ها حیات ابدی دارند
روزنامه فرهیختگان در شماره امروز خود از انتشار یک فایل صوتی قدیمی از وزیر خارجه دولت روحانی خبر داده است؛ دراین فایل ظریف گفته است که تحریم‌های سازمان ملل هیچ‌گاه رفع نخواهد شد، البته دو سال بعد از این ماجرا وزیر وقت خارجه ادعا کرد که امضای جان کری برای رفع تحریم‌ها کافی است!
فریختگان دراین باره نوشته است: بعد از نخستین مواجهه با اظهارات سال ۹۱ محمدجواد ظریف در کلاس درس، حداقل یک سوال اساسی در ذهن مخاطب شکل می‌گیرد و آن اینکه محمدجواد ظریفی که آذرماه ۹۱ در دانشکده روابط بین‌الملل وزارت امور خارجه با آن جزئیات از واقعیت‌های نظام بین‌الملل برای شاگردان خود می‌گفت و برای آن شاهدمثال می‌آورد، چطور تیرماه ۹۴ در هتل کوبورگ حاضر به پذیرش تعهداتی شد که ایران درمقابل وعده «لغو تمامی تحریم‌ها» از سوی غرب آنها را پذیرفت.
در ادامه این گزارش آمده است:
ظریف که در مقام استادی دانشگاه کنار گذاشته شدن قطعنامه‌های شورای امنیت را غیر ممکن می‌دانست بد نبود این موارد را به رئیس‌جمهور وقت نیز منتقل می‌کرد تا روحانی بتواند با نگاه واقعی‌تری به توافق بنگرد و وعده لغو بالمره تحریم‌ها را ندهد. بعد از امضای توافق روحانی با ادبیاتی پیروزمندانه برای دادن این خبر مقابل دوربین حاضر شده و در یک فضای موهومی نسبت به برجام می‌گوید: «عیدانه فراوان شد، تا باد چنین بادا...
امروز به ملت شریف ایران اعلام می‌کنم که طبق توافق برجام، در روز اجرای توافق(دی ماه ۹۴) «تمامی تحریم‌ها»، حتی تحریم‌های تسلیحاتی، موشکی هم «به‌صورتی که در قطعنامه بوده»، «لغو» خواهد شد. «تمام تحریم‌های اقتصادی» شامل مالی، بانکی، بیمه، حمل‌ونقل، پتروشیمی و فلزات گرانبها «بالمره(یکباره) لغو خواهد شد» و نه تعلیق.