BBC
بنگاه خبری BBC به قول «جان برنان» رییس سازمان CIA در دوران اوباما، اکتفا کرد و لغو توافق هسته‌ای ایران را به چند دلیل، عملی بسیار اشتباه خواند: اول اینکه لغو یک قرارداد و توافق بین‌المللی از سوی یک دولت که توسط دولت قبلی امضا شده، در تاریخ آمریکا بی‌سابقه است. دوم اینکه، این عمل به نفع تندروهای داخل ایران است. سوم اینکه، ایران در اقدامی تلافی‌جویانه دست به رویکرد جدید هسته‌ای خواهد زد و کشورهای دیگر هم بالطبع در کورس رقابت هسته‌ای با آن قرار خواهد گرفت و دیگر نمی‌شود منطقه را کنترل کرد. این بنیاد خبری با تکیه بر اظهارات برنان، لغو توافق هسته‌ای را یک حماقت کامل و یک حرکت فاجعه‌برانگیز خواند.
پایگاه تحلیلی آتلانتیک
پایگاه Atlantic معتقد است که ترامپ در میان دو طیف تندرو و میانه‌رو در رابطه با چگونگی برخورد با توافق هسته‌ای ایران واقع شده است. طیف اول که «مایک پنس» -قائم مقام رییس جمهور- و همراهان وی هستند، بر این باورند که بر سر توافق هسته‌ای باید بر ایران سخت گرفت اما از راه مذاکره و اضافه کردن بندهایی به توافق. طیف دوم، تندروهای کنگره و واشنگتن هستند که هر آینه لغو توافق و لعمال فشار اقتصادی و نظامی شدید بر تهران را خواستارند. به اعتقاد این پایگاه تحلیلی، سخنان ترامپ در مورد پاره کردن برجام در طی انتخابات، فقط مصرف داخلی داشت و او در دوران ریاست جمهوری خود به طرف مذاکره با ایران و اعمال فشار بر این کشور بطور همزمان خواهد رفت.
آتلانتیک می‌نویسد: «البته از طرف دیگر، اگرچه ممکن است طبق ادعای ترامپ این توافق برای آمریکا خوشایند نباشد، در نقطه مقابل برای اروپا و چین و روسیه به سبب تبادلات تجاری وسیع خوشایند است و همین امر به یکی از موانع بزرگ بر سر راه ترامپ تبدیل خواهد شد. خیلی بعید به نظر می‌رسد که طرفین دیگر برجام در مسیر لغو برجام با آمریکا همراهی کنند. ترامپ و اطرافیانش نیز به این موضوع پی برده‌اند. لذا، به سمت گزینه مذاکره و اعمال فشار سوق پیدا کرده‌اند. گرچه پیوسته به دلیل وجود افراد تندرو در اطراف رییس جمهور جدید، پیوسته باید انتظار رفتاری خشن در عرف دیپلماتیک را از دولت ترامپ انتظار داشت».
پایگاه خبری تحلیلی بلومبرگ
مطرح‌ترین اندیشکده حال حاضر جهان بر این باور است هر گونه لغو برجام ممکن نیست. به اعتقاد این اندیشکده، اروپایی‌ها اجازه خودرایی در رابطه با لغو برجام را به آمریکا نخواهند داد. برای اروپایی‌ها، یک ایران تحریم‌شده یعنی دردسر عظیم پیشین. اروپایی‌ها نیاز به تجارت با ایران دارند و اگر سیستم تراکنش بانکی بین‌المللی برای ایران بسته شود، عملا حجم عظیم تجارت بین تهران و اروپا دچار مشکل بزرگ خواهد شد.
بلومبرگ، از قول «استفن هادلی» مشاور امنیت ملی جورج دابلیو بوش لغو برجام را یک عمل کاملا اشتباه می‌داند و به اعمال فشار و مذاکره معتقد است. همچنین از قول «ایوو دالدر» رییس شورای امور جهانی شیکاگو می‌نویسد: «لغو توافق هسته‌ای یعنی مواجهه مستقیم و فوری آمریکا با کل دنیا. لغو برجام نه تنها خوشایند دیگر اعضای 5+1 نیست که حتی شرکای آمریکا هم به دلیل تبعات بعدی آن، این موضوع را نمی‌پسندند. خیلی بعید است که دولت ترامپ در صبح 21 ژانویه 2017 (یک روز پس از مراسم تحلیف در کنگره) چنین سیاست مواجهه‌گرایانه‌ای را در دستور کار داشته باشد».
هافینگتون پست
این روزنامه آمریکایی بر روی نظر کارشناسان سیاست خارجی آمریکا در مورد هر گونه لغو برجام تاکید و تمرکز کرد. به هافینگتون پست نوشت: «قاطبه کارشناسان و صاحب‌نظران سیاست خارجی در آمریکا بر این باورند که لغو برجام فاجعه‌ای بزرگ را در بر خواهد داشت. اکنون اکثریت بزرگان کنگره، جامعه اطلاعاتی آمریکا، و صاحب‌نظران سیاست خارجی بر این موضوع تاکید کرده‌اند که لغو یکطرف برجام یک حماقت است. سناتور «بن کاردین» دموکرات بر این باور است که آمریکا در صورت لغو برجام به شدت خود را منزوی خواهد کرد و به ایران این فرصت را خواهد داد که به طرف تبدیل شدن به یک قدرت هسته‌ای برود.
هافینگتون پست افزود: «به غیر از بن کاردین و سناتور "باب کورکر" -رییس کمیته روابط خارجی سنا که یکی از گزینه‌های اصلی وزارت خارجه ترامپ است- مخالفین برون‌مرزی توافق هسته‌ای هم خطر لغو این توافق را به ترامپ گوشزد کرده‌اند. از جمله، یکی از شاهزاده سعودی که عامل اصلی عدم سرمایه‌گذاری شرکت‌های خارجی در ایران بوده و خواسته که نامش فاش نشود، به ترامپ گفته که به هیچ وجه زیر توافق نزند. کورکر در گفتگو با CNN اظهار داشت: "گمان نمی‌کنم که ترامپ توافق هسته‌ای را لغو کند. به جای آن، او باید کشورهای دیگر را بر سر این که ایران در حال تخلف از توافق است با خود همراه کند". همچنین سران آیپک (کمیته امور عمومی آمریکا-اسراییل) بر لزوم عدم لغو توافق و لزوم اعمال تحریم‌های بیشتر از سوی آمریکا بر علیه ایران تاکید کرده‌اند».
واشینگتن پست
این روزنامه چاپ واشینگتن با اشاره به پاسخ کوبنده رهبر معظم انقلاب نوشت: «به نظر می‌رسد که در صورت لغو توافق هسته‌ای از سوی دولت ترامپ، شاهد یک فاجعه در سطح بین‌المللی باشیم. چندی پیش رهبر ایران اعلام کرد که اگر آمریکا برجام را پاره کند، ایران آن را آتش می‌زند. این یعنی موضع رسمی ایران».
واشینگتن پست افزود: «آمریکا با لغو توافق هسته‌ای، از ایران یک غول اتمی خواهد ساخت و این اشتباه محض است. ترامپ، می‌تواند عقلایی حرکت کند و با اعمال تحریم و فشار و جذب اجماع بین‌المللی به نتیجه‌ای مقبول دست یابد و یا می‌تواند با یک حرکت خطا، ایران را بر سر لج بیاورد و در مسیر فعالیت مخفیانه هسته‌ای بیاندازد و یک فاجعه را رقم بزند. ایران، یک قدرت بالقوه هسته‌ای به شمار می‌رفت که ما با توافق هسته‌ای توانستیم افسارش را به دست بگیریم و مانع از تولد یک قدرت هسته‌ای شویم. هزینه توافق برای ما به مراتب کمتر بود. به جای حمله پرهزینه، چند زندانی ایرانی را آزاد کردیم و کمی تحریم را برداشتیم. اما یادمان نرود که ایران نشان داده که انگیزه سازگاری با و پایبندی به این توافق در درازمدت را دارد. لذا، باید انگیزه ایجاد گردد و از هر گونه رفتاری که منجر به تحریک امثال این کشور شود دوری کرد. پس، لغو یکطرفه توافق هسته‌ای یک اشتباه بزرگ است».
فارین پالیسی
این پایگاه تحلیلی در مورد لغو یکجانبه برجام نوشت: «هر چند که توافق هسته‌ای فوایدی را برای ایران به همراه داشت و یکصد میلیارد دلار در دسترس ایران قرار گرفت و هر چند که رییس‌جمهور جدید را توانایی و یارای لغو برجام است اما هرگونه لغو آن کاملا به ضرر آمریکاست چرا هیچکدام از شرکای اروپایی و آسیایی ما حاضر نیستند که در این مسیر با ما همراه باشند.
فارین پالیسی در ادامه افزود: «در عوض، آمریکا سه راه برای مطیع ساختن ایران دارد: اول اینکه، وزارت خزانه‌داری ترامپ تحریم‌های شدید مالی و اقتصادی علیه نیروهای نظامی ایران وضع نماید تا قادر به انجام پروژه‌های مختلف در نقاط مختلف منطقه و حمایت از گروه‌های نیابتی خود نباشد. دوم اینکه نظام مالی آمریکا برای هر گونه تبادل با ایران بسته و دسترسی ایران به دلار آمریکا قطع شود. سوم اینکه، دولت جدید برعکس دولت منفعل اوباما یک رویکرد تهاجمی را نسبت به هر شرکتی که خواهان سرمایه‌گذاری در ایران است اتخاذ کند و آن را نقض آشکار تحریم‌های آمریکا علیه ایران بخواند. دولت ترامپ به جای پاره کردن توافق هسته‌ای، گزینه‌های بسیار دیگری دارد که به نتیجه مورد دلخواه خود برسد».
کرایسیس گروپ
پایگاه تحلیلی Crisis Group ضمن اشاره به توانایی رییس جمهور آمریکا در لغو برجام و حتی احیای یکجانبه تحریم‌های سازمان ملل از طریق «مکانیزم ماشه» (Snapback)، این اقدامات را کاملا به ضرر آمریکا دانست. چرا که این کشور ار دچار انزوا در بین شرکایش در اروپا و آسیا خواهد کرد. این پایگاه بر این باور است که به علت رضایت بالای سایر اعضای 5+1 از عملکرد توافق و عدم مشروعیت شناسایی دوباره ایران به عنوان تهدید برای صلح و امنیت بین‌المللی با توجه به بسته شدن پرونده فعالیت‌های هسته‌ای گذشته ایران در دسامبر ۲۰۱۵، لغو توافق از سوی ترامپ کاملا به ضرر آمریکا خواهد بود.
این پایگاه نوشت: «برخی از منتقدان جمهوریخواه توافق، درمورد فسخ آن به چنین شیوه‌ای هشدار داده‌اند. زیرا چنین رویکردی قطعا منجر به سرزنش آمریکا توسط جامعه بین‌المللی خواهد شد. از همین رو، قاطبه منتقدان توافق هسته‌ای در آمریکا ترجیح می‌دهند که با اعمال تحریم‌های غیر هسته‌ای، به تدریج فشار را بر ایران افزایش دهند تا رهبران ایران یا خود توافق را لغو کرده یا به مذاکره مجدد در مورد آن تن دهند. واقعیت این است که تضعیف توافق با اقداماتی ساده‌تر و یا حتی با هیچ اقدامی هم ممکن است چرا که اهمال در اجرای آن به خودی خود منجر به مرگ توافق خواهد شد. حفظ توافق، نیاز به مدیریت همراه با حسن نیت واشینگتن دارد: از اعطای مجوز برای مبادلات تجاری مشروع با ایران گرفته تا رفع ابهامات در مورد قوانین مربوط به تعلیق تحریم‌ها؛ از همکاری در مدرن‌سازی رآکتور آب سنگین اراک (پروژه‌ای که آمریکا و چین مسئولیت مشترک آن را بر عهده دارند) گرفته تا محافظت از توافق در برابر فشارهای خارجی به ویژه تلاش‌های کنگره برای ممانعت از اجرای توافق که یکی از آنها مسدود کردن فروش هواپیماهای غیرنظامی به ایران برخلاف نص صریح توافقنامه است».
پایگاه تحلیلی فورچون
پایگاه Fortune در این مورد نوشت: «اولا که ایرانی‌ها در مسیر توافق بوده‌اند و در صورت بر هم خوردن قاعده بازی از سوی آمریکا، هم باید منتظر واکنش تند آنها باشیم و هم آمریکا با 5 عضو دیگر 1+5 به چالش خواهد خورد. کسب رضایت آنها شرط اول قضیه است که خیلی بعید به نظر می‌آید که تحقق یابد. دوما، روسیه قطعا با یک ایران هسته‌ای مخالف است و به دنبال افزایش روزافزون نقش و قدرت خود در منطقه می‌باشد. به همین دلیل هم در کارزار سوریه در کنار ایران قرار گرفت. ترامپ بدون همکاری پوتین نمی‌تواند در از سرگیری مذاکرات در مورد توافق هسته‌ای به ایران فشار بیاورد. کلید موفقیت ترامپ، پوتین است. سوما، تا آنجایی که گزارش آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای نشان می‌دهد ایران هیچ تخلفی نداشته اما ممکن است که ترامپ و دولت‌اش بخواهند با زیرکی تمام بر روی موضوع تولید آب سنگین تمرکز کنند و بهانه موردنظر خود را از دل آن بیرون بکشند. چهارما، دست ترامپ بر روی موضوع اقتصادی بسیار باز است. او برای اعمال فشار اقتصادی بر علیه ایران گزینه‌های زیادی دارد. می‌تواند بر روی دو موضوع حمایت ایران از گروه‌های تروریستی و حقوق بشر در ایران تمرکز کند و عملا به مقصود نزدیک شود».
فورچون افزود: «ترامپ ممکن است که با وجود فشارها بتواند ایران را بار دیگر به پای میز مذاکره بیاورد اما ممکن است نتواند این کشور را راضی کند. آن وقت است که ایران در قصه مبارزه با تروریسم منطقه‌ای و بالاخص داعش با ترامپ همکاری نمی‌کند و با توجه به پتانسیل تجاری فی‌مابین، اروپایی‌ها را هم تحریک به برافراشتن علم مقابله دیپلماتیک با آمریکا نماید. به هر حال، نباید فراموش کنیم که ترامپِ تاجر خود را استاد بلامنازع کسب توافق می‌داند».
نیویورک تایمز
روزنامه چاپ نیویورک نوشت: «ترامپ افراد ایران‌ستیز تندی چون جان بولتون، رودی جولیانی و مایک پمپیو را در کنار خود دارد. اولی و دومی که هر آینه ممکن است به پست وزارت خارجه دست یابند و سومی هم که به سمت رییس سازمان CIA منتسب شده است. اما اگر این سه نفر و امثال آنها واقعا مرد سیاستمدار باشند، باید به ترامپ بگویند که اصلا در زمین ایران بازی نکند. آمریکا باید منتظر بماند که تخلفی از سوی ایران صورت بگیرد و تا زمانی که این کشور به توافق هسته‌ای پایبند است، آمریکا هم پایبند بماند. چرا که در صورت تخلف آمریکا و یا همان لغو توافق، قطعا سایر اعضای 1+5 راه خود را از آمریکا جدا کرده و مسیر خود را می‌روند.
ایران بسیاری از فعالیت‌های هسته‌ای خود را در جهت تعهدات توافق متوقف نمود و گزارشات و شواهد حاکی از آن است که تا به این لحظه متعهد به توافق بوده است. لذا، کاملا در میان سایر اعضای 1+5 توجیه دارد و هر گونه تغییر قواعد بازی از سوی آمریکا به وجهه آن لطمه می‌زند. اگر ترامپ می‌خواهد کاری هم صورت دهد، باید در صورت تخلف ایران صورت دهد. شرط عقل این است که آمریکا هم متعهد به توافق باشد تا بدین صورت وجهه و کاریزمای خود در مقابل کشورهای دیگر را حفظ نماید و بتواند همکاری خود با روسیه در مقابل داعش را هم آغاز نماید و توسعه دهد.
لس آنجلس تایمز
لس آنجلس تایمز هم با تاکید بر سخنان «جان برنان» رییس CIA در دولت اوباما و «رابرت گیتس» رییس سابق CIA و وزیر دفاع دولت اوباما، هر گونه لغو یکطرفه برجام را اشتباهی مهلک و آبستن پیامدهای دهشتناک دانست. این روزنامه از قول گیتس نوشت: «من هر گونه لغو توافق را اشتباه می‌دانم. چرا که با این عمل، ما هستیم که منزوی می‌شویم نه ایرانی‌ها. شرکای ما در اروپا هم از ما اعلام برائت خواهند کرد. لذا، حفظ توافق همراه با اعمال فشار بهترین گزینه است».
فاکس نیوز
این شبکه خبری جمهوریخواه با تاکید بر سخنان رهبر معظم انقلاب مبنی بر واکنش قاطع ایران در صورت تخلف آمریکا از توافق هسته‌ای و سخنان حسن روحانی رییس جمهور ایران مبنی بر اینکه این توافق تحت حمایت و تایید سازمان ملل است و هیچ کشوری اجازه ندارد که آن را لغو نماید، واکنش دولت اوباما در مورد توافق هسته‌ای را منفعلانه و سبب‌ساز قرار گرفتن ایران در ریل اقتصاد شکوفا دانست.
فاکس نیوز در ادامه آورد: اگر ترامپ می‌خواهد که یک آمریکای عزتمند بسازد و سرش را در دنیا بالا بگیرد، راه آن توافق با ایران نیست. اگر به ایران باج بدهد، آمریکا نشان داده است که در مقابل دشمنان چند توان ایستادگی و برخورد ندارد.
پایگاه تحلیلی بلیز
پایگاه تحلیلی محافظه‌کار The Blaze با تاکید بر اهمیت تهدید رهبر انقلاب به پاسخ و واکنش قاطع در صورت تمدید تحریم‌های علیه ایران، انتخاب وزیر انرژی امریکا را مهم دانست و نگاه اسراییلی‌ها را محور اصلی بحث خود قرار داد.
بلیز نوشت: «اکنون نقش اسراییل در گفتگو با ترامپ بسیار مهم است. در اسراییل، قاطبه سیاستمداران و کارشناسان با لغو توافق هسته‌ای مخالف‌اند و این توافق را به جهت اینکه خطر ایران به عنوان یک تهدید بالقوه را کم می‌کند، می‌پذیرند و سعی در حفظ آن دارند. هر چند که در تابستان گذشته وزیر دفاع اسراییل رسما توافق هسته‌ای را با توافق 1938 بین اروپا و آلمان نازی موسوم به «توافق مونیخ» مقایسه کرد، اما به نظر می‌رسد که دیدار اوایل سال آتی بین نتانیاهو و ترامپ به عنوان رییس‌جمهور آمریکا در راستای به توافق رسیدن بر سر ابداع و احیای تحریم‌های دیگر علیه ایران باشد و نه لغو توافق هسته‌ای».
پایگاه یو اس تودی
این پایگاه تحلیلی یا استناد بر دیدگاه «مارک دوبوویتز»
رییس «بنیاد دفاع از دموکراسی» نوشت: «توافق هسته‌ای با ایران حاصل ماه‌ها تلاش و
همراهی امریکا با متحدان اروپایی و متقاعد ساختن چین و روسیه بود. توافقی که مانع
از دستیابی ایران به شرایط یک قدرت هسته‌ای شد. اوباما و دولت‌اش نیز در این مدت
از شرایط این توافق مراقبت کردند اما طبق قانون آمریکا، رییس‌جمهور جدید هیچ تعهدی
در مورد اجرای توافق هسته‌ای ندارد. گرچه این قانون شامل فقط خود آمریکا می‌شود و
در چارچوب قوانین بین‌المللی نقض یکطرفه توافق مورد سرزنش دیگر شرکای توافق هسته‌ای
قرار خواهد گرفت و این فرصت را به ایران می‌دهد که چهره‌ای موجه از خود ارائه
بدهد. قطعا ترامپ توافق هسته‌ای را پاره و لغو نخواهد کرد. او شرایط و ظرفیت‌های
موجود را می‌سنجد و با چهره‌ای آمیخته به اعمال فشار به سمت ایران می‌رود. با
ذهنیتی مملو از شک و با رویکرد بهانه‌گیری مبنی بر راستی‌آزمایی ایران.
منابع:
http://www.bbc.co.uk/news/world-us-canada-38149088
http://www.theatlantic.com/international/archive/2016/11/trump-iran-jcpoa-obama-tehran/508211/
https://www.bloomberg.com/news/articles/2016-12-02/shredding-iran-nuclear-deal-could-prove-harder-than-trump-thinks
http://www.huffingtonpost.com/entry/donald-trump-iran-nuclear-deal_us_583f30a2e4b09e21702c4e27
https://www.washingtonpost.com/news/monkey-cage/wp/2016/07/11/heres-what-could-happen-if-a-president-trump-tore-up-the-iran-nuclear-deal/?utm_term=.520ec79af9e6
http://foreignpolicy.com/2016/11/16/president-trump-and-the-iran-nuclear-deal/
https://www.crisisgroup.org/fa/middle-east-north-africa/gulf-and-arabian-peninsula/iran/president-trump-and-art-iran-nuclear-deal
http://fortune.com/2016/11/21/trump-iran-nuclear-deal-negotiations/
http://www.nytimes.com/2016/11/25/opinion/will-donald-trump-destroy-the-iran-deal.html
http://www.latimes.com/world/la-fg-cia-iran-20161130-story.html
http://www.foxnews.com/opinion/2016/11/30/who-will-blink-first-iran-or-trump.html
http://www.theblaze.com/news/2016/11/25/israeli-mediaacademics-to-donald-trump-hold-off-ripping-up-iran-deal/
http://www.usatoday.com/story/news/world/2016/11/10/could-trump-trash-iran-deal-yes-but-s-complicated/93568040/
