امروزه روش های مختلفی مانند تحلیل رفتار متقابل ، ان ال پی (NLP)، قانون جذب و... برای افزایش کیفیت زندگی ما آموزش داده میشوند تا بتوانیم تغییرات مثبتی در تفکر و نگرش خود ایجاد کنیم. اگر به منش و رفتار افراد موفق و محبوب توجه کنید، خواهید دید آنها در رفتار و شخصیت خود یک روند ثابت و صحیح را دارند. اگر بدنبال بهبود ارتباطات فردی هستید و سعی دارید کمترین تنش را در روابط کاری و عاطفی خود داشته باشید، تمرین های این مقاله را دنبال کنید.
تحلیل رفتار متقابل چیست؟
تحلیل رفتار متقابل (transactional analysis ) شاخه ای از روانشناسی است که در دهه 50 میلادی توسط دکتر اریک برن به دنیا معرفی گردید. طبق نظریه اریک برن، هر یک از انسان ها در ارتباطات، یکی از وضعیت های کودک – والد – بالغ را انتخاب می کنند که هر یک از این وضعیت ها نشانگر میزان مدیریت ارتباط است. اگر بخواهیم بطور خلاصه این حالات نفسانی را تشریح کنیم، وضعیت کودک مربوط به شرایطی است که فرد بجای تصمیمات منظقی از احساسات خود تبعیت می کند و این رفتارها تابع هیجانات خواهد بود. در حالت دوم فرد وضعیت والد را تجربه می کند که در آن به بازنمایی پیام های والدی و قوانینی که در کودکی وضع شده است می پردازد. جملات زیر نشانگر کلمات و رفتار والدانه است که فرد در دوران کودکی از والدین خود آموخته است:
به بزرگترها سلام کنید.
بچه نباید در جمع حرف بزند.
باید به قوانین راهنمایی و رانندگی احترام بگذاریم و...
حالت بالغ نیز وضعیت توسعه یافته ای در شخصیت انسانهاست که در تصمیم گیری ها بر اساس منطق عمل می کند و واقع گراست. در کلاس های آموزش تحلیل رفتار متقابل بر روی ابعاد شخصیتی تمرکز می شود و میتوان به مدیریت احساسات و رفتار خود پرداخت. در ادامه با ذکر مثالی به این رویکرد می پردازیم.
کودک - والد – بالغ
فرض کنید با خانواده خود در یک رستوران مشغول خوردن غذا هستید که ناگهان متوجه میشوید غذا بسیار شور است. در این وضعیت چگونه به این شرایط واکنش نشان می دهید؟ پاسخی که به آن می دهید، میزان تسلط شما بر رفتارتان را مشخص می کند.
وضعیت اول منِ کودک: اگر کسی از وضعیت کودک خود بیشتر استفاده کند، در چنین شرایطی بخوبی نمیتواند منظور و احساس خود را منتقل کند و با استفاده از کلمات مبهم و دو پهلو اعتراض خود را اعلام می کند. در این وضعیت فرد توانایی دفاع از حق خود را ندارد و این حس بد را در خود نگه می دارد تا در موقع دیگری به تخلیه آن بپردازد.
وضعیت دوم منِ والد: در این حالت فرد با یک رفتار والدانه و همراه با خشونت به صاحب رستوران اعتراض می کند و در بسیاری از مواقع این واکنش منجر به بروز تنش می شود. فردی که غالبا از حالت والد خود در ارتباطات استفاده می کند، به دنبال تحکم و برتری جویی بوده و با مقص دانستن اطرافیان در اتفاقات پیش رو سعی در گرفتن امتیاز دارد.
وضعیت سوم منِ بالغ: بهترین واکنش در این مواقع، استفاده از رفتاری حساب شده و بالغانه است که در آن فرد با لحنی دوستانه اما جراتمندانه، مشکل خود را با اطرافیان در میان می گذارد و انتظار خود را بصورت شفاف اعلام می کند. افرادی که رفتار بالغانه دارند، از محبوبیت بالایی برخوردارند زیرا یک ثبات دائمی در رفتارهای آنان دیده می شود. در چنین شرایطی که غذای او از کیفیت بالایی برخوردار نبوده، انتقاد خود را به اطلاع صاحب رستوران اعلام کرده و پیشنهاد می کند غذای دیگری را جایگزین کنند.
باتوجه به مثال بالا شما از کدام وضعیت کودک – والد – بالغ بیشتر استفاده می کنید؟ هدف روش تحلیل رفتار متقابل این است که رفتارهای بالغانه را افزایش دهیم و کنترل بیشتری بر واکنش های خود داشته باشیم.
کاربرد تحلیل رفتار متقابل
در مشاغل بسیاری مانند بیمه عمر ، بازاریابی و فروش، آموزش و... که نیاز فرد به مدیریت رفتارها بیش از پیش احساس می شود، تکنیک های تحلیل رفتار متقابل بسیار کارساز خواهد بود. رسالت مجموعه خانه ان ال پی ایران برگزاری دوره های استاندارد مطابق با انجمن جهانی روانشناسی و بهبود سبک زندگی افراد جامعه است. بنابراین اگر بتوانیم قبل از انجام هر کاری از خود سئوال کنیم که در حال حاضر از کدام وضعیت کودک-والد- بالغ استفاده می کنم، شخصیتی باثبات و محبوبی خواهیم داشت.
در پایان به خوانندگان عزی توصیه می شود کتاب های مفید این حوزه مانند تحلیل رفتار متقابل، ماندن در وضعیت آخر، بازی ها، پیش نویس ها و...را مطالعه نمایند.
**این محتوا تبلیغاتی است**
