سرویس جهان مشرق - با انتخاب برهم صالح به عنوان رئیس جمهور جدید عراق و تعیین عادل عبدالمهدی از سوی وی به عنوان نخست‌وزیر مامور تشکیل کابینه که بعد از توافق گروه‌های سیاسی پیروز در انتخابات پارلمانی این کشور صورت گرفت و بعد از آن که محمد الحلبوسی به عنوان رئیس پارلمان عراق انتخاب شد، مثلث حاکمیت عراق برای ۴ سال آینده تکمیل شد.  گرچه عبدالمهدی هنوز به صورت قانونی به عنوان نخست‌وزیر رسمی کشور معرفی نشده و ۳۰ روز برای  معرفی کابینه به پارلمان و گرفتن رای اعتماد از آن فرصت دارد، اما با توجه به اجماع فراکسیون‌های پارلمانی از احزاب  مختلف بر سر وی به نظر نمی‌رسد  در روند تشکیل کابینه با مشکل قابل توجهی مواجه شود.  

به این ترتیب چهره سیاسی عراق برای ۴ سال آینده به گونه‌ای سازماندهی شد که می‌توان آن را دستاوردی برای محور مقاومت و شکستی برای سیاست‌های توسعه‌طلبانه و هژمونی طلبی آمریکا در عراق دانست.

روند انتخاب روسای پارلمان و رئیس جمهور و رئیس دولت عراق نشان داد که آمریکا روی هر گزینه‌ای دست گذاشت، زندگی سیاسی وی را به بن‌بست رساند و باعث شد گروه‌های مختلف از حمایت وی دست بردارند.  

** حذف «العبادی» به عنوان گزینه اصلی آمریکایی‌ها از بین نامزدهای نخست وزیری

اولین ضربه سختی که آمریکایی‌ها طی چند ماه اخیر در عراق متحمل شدند حذف حیدرالعبادی از گزینه‌های نخست وزیری بود.

آمریکا با پشتیبانی از حیدر العبادی به یکی از مستحکم‌ترین اهرم‌های حمایت از العبادی در دور دوم نخست‌وزیری وی تبدیل شد. همین موضوع باعث خروج زودهنگام حیدرالعبادی از رقابت بر سر نخست‌وزیری برای دور دوم شد. به گونه‌ای که بیانیه آیت الله سیستانی مرجع تقلید شیعیان عراق مبنی بر لزوم ورود چهره های جدید به عرصه سیاسی کشور صادر شد و شانس العبادی برای مطرح شدن به عنوان نامزد دور جدید نخست وزیری را به صفر رساند.   

البته همکاری العبادی با آمریکایی‌ها در آشوب بصره و حمله به کنسولگری ایران، اثر عکس داد و طبق برآورد و پیش‌بینی آنان پیش نرفت. آشوبی که آمریکایی‌ها ترتیب دادند تا نخست وزیر العبادی را تضمین کند به یکباره نقطه‌ای برای سقوط وی شد.

** تکیه زدن «الحلبوسی» بر مسند ریاست پارلمان عراق

 محمد الحلبوسی رئیس ۳۷ ساله پارلمان عراق از سیاستمدار سنی بانفوذ در استان الانبار است. وی گر چه پیشتر در فعالیت‌های اقتصادی خود روابط خوبی با آمریکایی‌ها داشت، اما آمریکا در ابتدا رویکرد خوبی نسبت به انتخاب وی به این سمت نداشت.

 الحلبوسی ابتدا در انتخابات ۲۰۱۴، عضو پارلمان شد و به سرعت پیشرفت کرد. او تا سال ۲۰۱۷، عضو کمیته حقوق بشر و اقتصادی بود و بین سال‌های ۲۰۱۶ تا ۲۰۱۷ رئیس کمسیون اقتصادی بود. الحلبوسی در سال ۲۰۱۷، پارلمان را ترک کرد و استاندار الانبار شد.

او کاندیدای بزرگترین بلوک سنی یعنی ائتلاف محور ملی و نامزد جریان هادی العامری و نوری مالکی، نخست‌وزیر پیشین عراق است که از گروه‌های مورد حمایت جمهوری اسلامی محسوب می‌شوند.  الحلبوسی دو کاندیدای سنی برجسته برای ریاست پارلمان را با به دست آوردن ۱۶۹ رای در مقابل خالد العبیدی که ۸۶ رای داشت، شکست داد. اسامه النجیفی نیز کاندیدای ریاست شده بود، اما به مرحله نهایی رای گیری نرسید.

 روزنامه رأی الیوم بعد از پیروزی الحلبوسی در انتخابات ریاست مجلس نوشت که از اولین پیام‌هایی که الحلبوسی پس از انتخابش دریافت کرد پیام تبریک علی لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی ایران و اولین دیداری که داشت با هادی العامری رئیس ائتلاف الفتح و نیروهای الحشد الشعبی بود.  الحلبوسی پس از انتخاب به عنوان ریاست پارلمان دو اظهار نظر کرد که هر دو در حمایت از ایران بود.

به نوشته این روزنامه، انتخاب شدن الحلبوسی پیروزی بزرگی برای ایران و شکستی برای آمریکا است که تریلیون ها دلار را صرف جنگ عراق کرده بود. رای الیوم سخنان رئیس جدید پارلمان عراق با همتای ایرانی و قدردانی از حمایت های ایران از کشورش در گذشته و حال و اعلام مخالفت با فشار ها و تحریم های اقتصادی آمریکا علیه ایران را نشان دهنده قرار گرفتن عراق در مرحله‌ای جدید در محور ایران و مقابله با آمریکا و متحدانش دانست.

المانیتور در گزارشی با عنوان «یک به صفر، به نفع ایران» با اشاره به انتخاب محمد الحلبوسی به عنوان رئیس پارلمان عراق نوشت که به نظر می‌رسد در اوضاع پیچیده فعلی، آمریکا بازی را به ایران باخته است.

** انتخاب «برهم صالح» به عنوان رئیس جمهور عراق

آمریکا با ناکامی در ساماندهی و متحد کردند کردها بر ضد دولت مرکزی عراق، تصمیم گرفت ابتدا با حمایت از نامزد ائتلاف مسعود بارزانی، بین جریان حزب دموکرات به ریاست بارزانی و ایران فاصله بیاندازد و اینگونه وانمود سازد که برهم صالح گزینه ایرانی‌ها برای ریاست جمهوری عراق است. در حالی که جمهوری اسلامی روابط بسیار نزدیکی هم با برهم صالح گزینه اتحادیه میهنی داشته و هم فواد حسین که گزینه اصلی بارزانی است. و کردهای عراق که به صورت سنتی عهده‌دار منصب ریاست جمهوری هستند بین دو گزینه، «برهم صالح» و «فواد حسین» مختار بودند که به هر کدام خواستند رای بدهند. این موضع گیری هم در دیدار سفیر جمهوری اسلامی در بغداد با طرف‌های کردی مطرح شده و هم جریان‌های نزدیک به ایران، در دیدارهای خود با  کُردها به صراحت اعلام کردند.  

منابع عالی رتبه در گفتگو با روزنامه الاخبار لبنان اعلام کردند که مایک پمپئو وزیر خارجه آمریکا و بریت مک گورک فرستاده ریاست جمهوری آمریکا در ائتلاف بین المللی فشار زیادی را به صالح وارد کردند تا بتوانند او را مجبور به  کناره گیری از نامزدی ریاست جمهوری کنند. اما این تلاش‌ها به مذاق صالح خوش نیامد.

این در همین راستا گفتنی است که طرف آمریکایی ابتدا به سمت فواد حسین سوق پیدا کرد و وقتی حمایت جریان بارزانی با ایران در جریان انتخاب رئیس پارلمان را دید، طرفدار برهم صالح شد. البته که «صالح» هم گزینه مطلوبی برای ایران محسوب می‌شود و رابطه تاریخی ایران با جریان اتحادیه میهنی و همسویی این جریان به ویژه مرحوم طالبانی با محور مقامت از یاد هیچ کس نرفته است.

آمریکایی‌ها وقتی از بارزانی ناامید شدند تن به گزینه‌ای دادند که به زعم آنان گزینه مطلوب ایرانی‌هاست اما برای امتیاز گیری از دولت آینده هم شده باید از یک نامزد حمایت می کردند.

به گفته تحلیلگران یکی از دلایلی که شانس موفقیت برهم صالح برای تصدی ریاست جمهوری را بیشتر کرد، مواضع او و حزب اتحادیه میهنی کردستان در قبال همه‌پرسی جدایی کردستان عراق در سال گذشته بود. او و حزب اتحادیه میهنی کردستان عراق این همه‌پرسی را که در سوم مهر ماه سال گذشته بر خلاف قانون اساسی عراق برگزار شد، غیر قانونی اعلام کردند.

** وقتی فرستاده ویژه ترامپ در عراق خراب کرد!

شاید این روزها سایت تحلیلی آمریکایی المانیتور مقاله پیشین خود را تکمیل کند و بنویسد که آمریکا بازی در عرصه سیاسی عراق را «سه بر صفر» به ایران باخت و برای چهار سال از نفوذ، توطئه‌چینی و دست‌اندازی در عراق کنار رفت و سرنوشت نیروهای نظامی این کشور در عراق را در هاله‌ای از ابهام قرار داد.

برت مک گورک فرستاده ویژه دونالد ترامپ، سال گذشته با هدف مدیریت اوضاع و جدا کردن عراق از محور مقاومت، پا به این کشور گذاشت. از تطمیع کُردها، اهل سنت و عشایر گرفته تا تهدید جریان‌های شیعی عراق و اختلاف افکنی بین این جریان‌ها دریغ نکرده، اما در اخر این طرف امریکایی است که دست خود را خالی می‌بیند.

برت مک گورک با کارنامه درخشانی! که این روزها برای خود دست و پا کرد، از همین حالا باید به دنبال بازنشستگی باشد. چرا که بعید است دیگر امضای حکمی جدید در رزومه کاری وی دیده شود.